Mirzəzadə Seyid mehmed Səid Əfəndi (1710 – 19 fevral 1775, Konstantinopol) — Osmanlı alimi və şeyxülislamı. Atası I Mahmud dönəminin şeyxülislamlarından Mirzəzadə Şeyx Mehmed Əfəndi, anası isə II Süleyman və II Mustafa dönəmlərinin şeyxülislamlarından Seyid Feyzullah Əfəndinin qızıdır.
Seyid Mehmed Səid Əfəndi | |
---|---|
Əvvəlki | Pirizadə Osman Sahib Əfəndi |
Sonrakı | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | İstanbul, Osmanlı imperiyası |
Atası | Mirzəzadə Şeyx Mehmed Əfəndi |
Həyatı
1710-cu ildə dünyaya gəldi. Atası I Mahmud dönəminin şeyxülislamlarından Mirzəzadə Şeyx Mehmed Əfəndi, anası isə II Süleyman və II Mustafa dönəmlərinin şeyxülislamlarından Seyid Feyzullah Əfəndinin qızıdır. 1721-ci ildə ailəsinin nüfuzundan istifadə edərək müdərrislik rüyusu aldı. Patrona Xəlil üsyanının ardından şeyxülislamlığa yüksələn atasının istəyilə Süleymaniyə mədrəsəsinə müdərris təyin olundu. Atasının vəzifədən istehfa etməsinə baxmayaraq 5 il boyunca bu vəzifədə xidmət etdi. Ardından 1732-ci ildə İzmir, 1743-cü ildə isə Bursa qazılığına və Məkkə qazılığının namizədliyinə yüksəldi. 1748-ci ildə İstanbul qazısı, 1758-ci ilin aprelində Anadolu qazəsgəri, 1760-cı ilin iyununda və 1763-cü ilin oktyabrında isə 2 dəfə Rumeli qazəsgəri təyin edildi.
1761-ci ilin avqustunda naqibüləşraflığa gətirildi. 1765-ci ilin iyununda vəzifədən alınsa da, 1767-ci ilin oktyabrında ikinci dəfə bu vəzifəyə gətirildi. İstər naqibüləşraflığı, istərsə də qazəsgərliyi dönəmində saxta seyidlərlə mübarizə apardı. Naqibüləşrafın Kəmaliyə bölgəsi üzrə naibinin öldürülməsi hadisəsini araşdırmış, şeyxülislamdan aldığı fətvayla təqsirkarları ağır şəkildə cəzalandırmışdır.
3 mart 1770-ci ildə Pirizadə Osman Əfəndinin vəfatıyla boşalan şeyxülislamlığa təyin olundu. O əsnada xəstə olduğu üçün mərasimdə geyinməli olduğu "fərveyi bəyza" adlanan ağ xələt qapıçılar kəndxudasıyla köşkünə göndərildi. 4 il davam edən şeyxülislamlığı dönəmində üləma zümrəsindəki nizam-intizamı təmin etməsinə baxmayaraq səhhəti ağırlaşmışdı. Bir müddət icazə istəyib Üsküdardakı köşkünə çəkildi və müalicə olundu. Ancaq ağırlaşan səhhəti saraya və padşahın hüzuruna, hətta bayram mərasimlərinə çıxa bilməməsinə səbəb oldu. Nəhayət 20 avqust 1773-cü ildə öz istəyilə vəzifədən istehfa etdi. Uzun müalicədən sonra 19 fevral 1775-ci ildə vəfat etdi və cənazəsi Üsküdardakı ailə məzarlığına dəfn olundu.
Mənbə
- Devhatü’l-meşâyih, s. 103–104.
- Ayvansarâyî, Hadîkatü’l-cevâmi‘, II, 9–10.
- Sicill-i Osmânî, III, 31–32.
- İlmiyye Salnâmesi, s. 538–540.
- Uzunçarşılı, Saray Teşkilâtı, s. 51.
- a.mlf., Osmanlı Tarihi, IV/2, s. 493–494.
- Danişmend, Kronoloji2, V, 143.
- Öztuna, Devletler ve Hanedanlar, II, 782–783.
- Kāmûsü’l-a‘lâm, VI, 4510.
İstinadlar
- Ahmed Rifat, Osmanlı Toplumunda Sâdât-ı Kirâm ve Nakibüleşrâflar: Devhatü’n-nukabâ (haz. Hasan Yüksel – M. Fatih Köksal), Sivas 1998, s. 102.
- Şem‘dânîzâde, Müri’t-tevârîh, II/A, s. 68, 74, 120; II/B, s. 24, 25, 37, 114.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirzezade Seyid mehmed Seid Efendi 1710 19 fevral 1775 Konstantinopol Osmanli alimi ve seyxulislami Atasi I Mahmud doneminin seyxulislamlarindan Mirzezade Seyx Mehmed Efendi anasi ise II Suleyman ve II Mustafa donemlerinin seyxulislamlarindan Seyid Feyzullah Efendinin qizidir Seyid Mehmed Seid Efendi102 Osmanli seyxulislamiEvvelkiPirizade Osman Sahib EfendiSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 1710Vefat tarixi 19 fevral 1775Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiAtasi Mirzezade Seyx Mehmed EfendiHeyati1710 cu ilde dunyaya geldi Atasi I Mahmud doneminin seyxulislamlarindan Mirzezade Seyx Mehmed Efendi anasi ise II Suleyman ve II Mustafa donemlerinin seyxulislamlarindan Seyid Feyzullah Efendinin qizidir 1721 ci ilde ailesinin nufuzundan istifade ederek muderrislik ruyusu aldi Patrona Xelil usyaninin ardindan seyxulislamliga yukselen atasinin isteyile Suleymaniye medresesine muderris teyin olundu Atasinin vezifeden istehfa etmesine baxmayaraq 5 il boyunca bu vezifede xidmet etdi Ardindan 1732 ci ilde Izmir 1743 cu ilde ise Bursa qaziligina ve Mekke qaziliginin namizedliyine yukseldi 1748 ci ilde Istanbul qazisi 1758 ci ilin aprelinde Anadolu qazesgeri 1760 ci ilin iyununda ve 1763 cu ilin oktyabrinda ise 2 defe Rumeli qazesgeri teyin edildi 1761 ci ilin avqustunda naqibulesrafliga getirildi 1765 ci ilin iyununda vezifeden alinsa da 1767 ci ilin oktyabrinda ikinci defe bu vezifeye getirildi Ister naqibulesrafligi isterse de qazesgerliyi doneminde saxta seyidlerle mubarize apardi Naqibulesrafin Kemaliye bolgesi uzre naibinin oldurulmesi hadisesini arasdirmis seyxulislamdan aldigi fetvayla teqsirkarlari agir sekilde cezalandirmisdir 3 mart 1770 ci ilde Pirizade Osman Efendinin vefatiyla bosalan seyxulislamliga teyin olundu O esnada xeste oldugu ucun merasimde geyinmeli oldugu ferveyi beyza adlanan ag xelet qapicilar kendxudasiyla koskune gonderildi 4 il davam eden seyxulislamligi doneminde ulema zumresindeki nizam intizami temin etmesine baxmayaraq sehheti agirlasmisdi Bir muddet icaze isteyib Uskudardaki koskune cekildi ve mualice olundu Ancaq agirlasan sehheti saraya ve padsahin huzuruna hetta bayram merasimlerine cixa bilmemesine sebeb oldu Nehayet 20 avqust 1773 cu ilde oz isteyile vezifeden istehfa etdi Uzun mualiceden sonra 19 fevral 1775 ci ilde vefat etdi ve cenazesi Uskudardaki aile mezarligina defn olundu MenbeDevhatu l mesayih s 103 104 Ayvansarayi Hadikatu l cevami II 9 10 Sicill i Osmani III 31 32 Ilmiyye Salnamesi s 538 540 Uzuncarsili Saray Teskilati s 51 a mlf Osmanli Tarihi IV 2 s 493 494 Danismend Kronoloji2 V 143 Oztuna Devletler ve Hanedanlar II 782 783 Kamusu l a lam VI 4510 IstinadlarAhmed Rifat Osmanli Toplumunda Sadat i Kiram ve Nakibulesraflar Devhatu n nukaba haz Hasan Yuksel M Fatih Koksal Sivas 1998 s 102 Sem danizade Muri t tevarih II A s 68 74 120 II B s 24 25 37 114