Mirzə Həsən qəbiristanlığı — Şuşa şəhərinin üç müsəlman qəbrstanlığından biri. Əsası 1840-cı ildə qoyulmuş qəbirstanlığıdır.
Qəbiristanlıq | |
Mirzə Həsən qəbiristanlığı | |
---|---|
Ölkə | |
Yerləşdiyi yer | Şuşa |
Əsası qoyulub | 1840 |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Şuşanın şimal-şərqindəki qədim qəbiristanlıq Mirzə Həsən qəbiristanlığı adlanırdı. Həmin qəbiristanlıq XVIII əsrin axırları və XIX əsrin birinci yarısında yaşayıb-yaradan şair Mirzə Həsən Mirzə Cəfər bəy oğlu Vəzirovun adı ilə adlandırılıb. Uzun illər Vətən və sevgi həsrətilə Şəkidə yaşamış nakam şair ölümqabağı onu vətəni Şuşada — sevdiyi qızın gəlib-getdiyi yolun kənarında dəfn etməyi vəsiyyət etmişdi. Şuşa şəhəri Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edildikdən sonra qəbirlər tamamilə dağıdılmışdır.
Qəbristanlığın adlandırılması
1840-cı ildə təxminən əlli yaşında həyatdan köçən Mirzə Həsəninin cənazəsi Şuşaya gətirilərək qala divarlarından bir qədər aralıda həmin yolun kənarında dəfn edilib. Bununla da Şuşada yeni bir qəbiristanlıq meydana gəlib və həmin vaxtdan da ona "Mirzə Həsən qəbiristanlığı" adı verilib. Qasım bəy Zakir (1984-cü ildə anadan olmasının 200 illiyi münasibətilə qəbirüstü büstü də qoyulub), Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği, şair Mirzə Ələsgər Növrəs, Rzaqulu bəy Cavanşir (Vəzirov), Xosrov bəyə Fuladov və başqa görkəmli şəxslər orada dəfn olunub"
- Şuşadakı Mirzə Həsən qəbiristanlığında Qacarların ailə qəbiristanlığı yerləşib. Qəbiristanlıq XIX əsrin 50-ci illərində, yəni Şahzədə Bəhmən Mirzə Qacar İrandan Şuşaya köçəndən sonra salınıb. Burada məşhur Qacar nəslinin görkəmli simaları ilə yanaşı, sülalədən olan adi insanlar da dəfn edilib. Bundan başqa Qasım bəy Zakir, Mirzə Əlsgər Növrəs, memarların (Kərbəlayi Səfixan Qarabaği), şuşalı ziyalıların qəbri var.
"Anadan olmasının 200 illiyi ilə əlaqədar olaraq Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin xüsusi qərarına əsasən 1984-cü ildə Şuşada Mirzə Həsən qəbiristanlığında Qasım bəy Zakirin qəbirüstü abidəsi kiçik bir təpə üstündə -Cavanşir nəslinə mənsub olan sahədədir. Qasım bəy Zakirin qəbrinin ətrafında dəfn olunmuş XIX əsrin görkəmli şəxslərinin də məzarları bərpa edilmiş, kiçik təpəcikdə gül-çiçək və ağaclar əkilmiş, çəmənzar salınmışdı". Qəbiristanlıqda XIX əsrin qəbirlərinə rast gəlmək olur. Şuşa şəhəri Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edildikdən sonra qəbirlər tamamilə dağıdılmışdır
Tarixin daşıyıcıları
Alimlərin çoxillik araşdırmaları nəticəsində qədim məzarlıqlar, etiqrafik abidələr ilkin mənbələr kimi Azərbaycan tarixinin konseptual problemlərinin tədqiqində mühüm rol oynayır. Bu məzarlıqlar inzibati bölgü, dövlət quruluşu, əhalinin yaşayışı, məşğuliyyəti barədə geniş məlumat verir. Baş və sinədaşlarının üzərindəki bir sıra təsvirlər, qədim yazılarla titul, ləqəb və rütbələrlə həmin insanların şəxsiyyətlərini müəyyənləşdirmək mümkün olur, onların hansı zümrəyə aid olduqları dəqiqləşdirilir.
Dəfn olunanların siyahısı
- Qasım bəy Zakir (1784, Şuşa — 1857, Şuşa) Əvvəllər türbə olmuş sonra isə Qasım bəy Zakirin qəbirüstü abidəsi qoyulmuşdur.
- Kərbəlayi Səfixan Qarabaği (1817, Şuşa — 1910, Şuşa)
- Mirzə Ələsgər Növrəs (1839, Şuşa – 1912, Şuşa) — şair
- Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği- tarixçi, Qarabağ xanlarının baş vəziri, tarixçi Rzaqulu bəy Vəzirovun atası.
- Rzaqulu bəy Vəzirov Cavanşir — tarixçi, məmur, Mirzə Camal Cavanşir Qarabağinin oğlu.
- Xosrov bəy Fuladov — İbrahim bəy Azər oğlu.
- Mirzə Məhəmmədqulu Hakim — həkim, şair, xəttat (1818–1879, Şuşa)
- Qarabağ xanlarının baş vəziri
- Dövrünün digər görkəmli şəxsiyyətləri dəfn olunmuşlar.
İstinadlar
- "Şuşanın əbədiyyət ünvanları". https://azertag.az. 2021-10-09 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- "Qarabağ xanlığına mənsub olan görkəmli şəxsiyyətlərin məqbərələri". vetensesi.qmkdk.gov.az. 2021-10-08 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- "Tarixi vəhşilik bax, budur, düşmənçilik bax, budur!". musavat.com. 2023-01-17 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- "Şuşa qalasında qəbirüstü abidələr". anl.az. 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- "Etiqrafik abidələr". www.azerbaijan-news.az. 2022-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 22 iyun 2022.
Xarici keçidlər
- "Tarixi vəhşilik bax, budur, düşmənçilik bax, budur!". https://musavat.com. İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Hesen qebiristanligi Susa seherinin uc muselman qebrstanligindan biri Esasi 1840 ci ilde qoyulmus qebirstanligidir QebiristanliqMirze Hesen qebiristanligiOlke AzerbaycanYerlesdiyi yer SusaEsasi qoyulub 184039 46 13 sm e 46 45 09 s u Mirze Hesen qebiristanligi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiSusanin simal serqindeki qedim qebiristanliq Mirze Hesen qebiristanligi adlanirdi Hemin qebiristanliq XVIII esrin axirlari ve XIX esrin birinci yarisinda yasayib yaradan sair Mirze Hesen Mirze Cefer bey oglu Vezirovun adi ile adlandirilib Uzun iller Veten ve sevgi hesretile Sekide yasamis nakam sair olumqabagi onu veteni Susada sevdiyi qizin gelib getdiyi yolun kenarinda defn etmeyi vesiyyet etmisdi Susa seheri Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal edildikden sonra qebirler tamamile dagidilmisdir Qebristanligin adlandirilmasi1840 ci ilde texminen elli yasinda heyatdan kocen Mirze Heseninin cenazesi Susaya getirilerek qala divarlarindan bir qeder aralida hemin yolun kenarinda defn edilib Bununla da Susada yeni bir qebiristanliq meydana gelib ve hemin vaxtdan da ona Mirze Hesen qebiristanligi adi verilib Qasim bey Zakir 1984 cu ilde anadan olmasinin 200 illiyi munasibetile qebirustu bustu de qoyulub Mirze Camal Cavansir Qarabagi sair Mirze Elesger Novres Rzaqulu bey Cavansir Vezirov Xosrov beye Fuladov ve basqa gorkemli sexsler orada defn olunub Susadaki Mirze Hesen qebiristanliginda Qacarlarin aile qebiristanligi yerlesib Qebiristanliq XIX esrin 50 ci illerinde yeni Sahzede Behmen Mirze Qacar Irandan Susaya kocenden sonra salinib Burada meshur Qacar neslinin gorkemli simalari ile yanasi sulaleden olan adi insanlar da defn edilib Bundan basqa Qasim bey Zakir Mirze Elsger Novres memarlarin Kerbelayi Sefixan Qarabagi susali ziyalilarin qebri var Anadan olmasinin 200 illiyi ile elaqedar olaraq Azerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin xususi qerarina esasen 1984 cu ilde Susada Mirze Hesen qebiristanliginda Qasim bey Zakirin qebirustu abidesi kicik bir tepe ustunde Cavansir nesline mensub olan sahededir Qasim bey Zakirin qebrinin etrafinda defn olunmus XIX esrin gorkemli sexslerinin de mezarlari berpa edilmis kicik tepecikde gul cicek ve agaclar ekilmis cemenzar salinmisdi Qebiristanliqda XIX esrin qebirlerine rast gelmek olur Susa seheri Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal edildikden sonra qebirler tamamile dagidilmisdirTarixin dasiyicilariAlimlerin coxillik arasdirmalari neticesinde qedim mezarliqlar etiqrafik abideler ilkin menbeler kimi Azerbaycan tarixinin konseptual problemlerinin tedqiqinde muhum rol oynayir Bu mezarliqlar inzibati bolgu dovlet qurulusu ehalinin yasayisi mesguliyyeti barede genis melumat verir Bas ve sinedaslarinin uzerindeki bir sira tesvirler qedim yazilarla titul leqeb ve rutbelerle hemin insanlarin sexsiyyetlerini mueyyenlesdirmek mumkun olur onlarin hansi zumreye aid olduqlari deqiqlesdirilir Defn olunanlarin siyahisiQasim bey Zakir 1784 Susa 1857 Susa Evveller turbe olmus sonra ise Qasim bey Zakirin qebirustu abidesi qoyulmusdur Kerbelayi Sefixan Qarabagi 1817 Susa 1910 Susa Mirze Elesger Novres 1839 Susa 1912 Susa sair Mirze Camal Cavansir Qarabagi tarixci Qarabag xanlarinin bas veziri tarixci Rzaqulu bey Vezirovun atasi Rzaqulu bey Vezirov Cavansir tarixci memur Mirze Camal Cavansir Qarabaginin oglu Xosrov bey Fuladov Ibrahim bey Azer oglu Mirze Mehemmedqulu Hakim hekim sair xettat 1818 1879 Susa Qarabag xanlarinin bas veziri Dovrunun diger gorkemli sexsiyyetleri defn olunmuslar Istinadlar Susanin ebediyyet unvanlari https azertag az 2021 10 09 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2022 Qarabag xanligina mensub olan gorkemli sexsiyyetlerin meqbereleri vetensesi qmkdk gov az 2021 10 08 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2022 Tarixi vehsilik bax budur dusmencilik bax budur musavat com 2023 01 17 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2022 Susa qalasinda qebirustu abideler anl az 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2022 Etiqrafik abideler www azerbaijan news az 2022 06 04 tarixinde Istifade tarixi 22 iyun 2022 Xarici kecidler Tarixi vehsilik bax budur dusmencilik bax budur https musavat com Istifade tarixi 4 iyun 2022