Minimalizm (ing. minimalism) və ya minimal-art (ing. minimal art), ABC incəsənəti (ing. ABC art) — 1960-cı illərdə Nyu-Yorkda yaranmış bədii cərəyan.
Əsas xüsusiyyətləri
Minimalizm fəlsəfəsini ən gözəl izah edən fikirlərdən biri Platona məxsusdur:
Əsas məsələ, çox şeyə sahib olmaq deyil, az şey istəməkdir. |
Bir çox insan tərəfindən ümumiyyətlə bilinməyən bu fəlsəfi baxışın formalaşma tarixi XIX əsr kimi göstərilsə də, əslində bundan daha əvvəlki dövr fəlsəfəsində də minimalist fikirlərə, ideyalara rast gəlinir (Platonun fikrindən də göründüyü kimi).
Məşhur filosof Diogeni ilk minimalistlərdən biri hesab etmək olar. Bundan başqa, Buddizm, Stoisizm, Taoizm, Xristianlıq və digər bir çox din və cərəyanlarda minimalist həyat tərzinin elementlərinə rast gəlmək mümkündür.
XIX əsrdə ilk növbədə sənət sahələrində özünü göstərən minimalizm, daha sonralar həyat tərzinə çevrilməyə başlamışdır. Bu fəlsəfi baxışın əsas ideyaları “Az çoxdur” şüarına əsaslanır. Minimalizm fəlsəfəsinin tərəfdarları sadəliyi tərənnüm edirlər. Ancaq bu sadəlik bəsitlik kimi başa düşülməməlidir. Əksinə, maddi asılılıqlardan imtina etmənin gətirdiyi mənəvi rahatlıq və ucalıq kimi anlaşılmalıdır.
Müasir dövrdə texnlogiyanın inkişafı, məhsul çeşidliliyi və s. kimi imkanlar insanları çoxsaylı seçimlərə vadar edir. Bu seçimlər istər əxlaqi, istərsə də vaxtın dəyərləndirilməsi baxımından çox vaxt faydasız olur.
Minimalizmin əsasında, maddiyyatçılıqdan imtina dayanır. İnsanların maddi nemətlərə (paltar, yemək, texnoloji avadanlıqlar və s.) olan asılılığı onların özlərini həqiqətən qiymətləndirməsinə imkan vermir. Belə ki, biz pul qazanmaq üçün çox işləyirik, buna görə də özümüzə ayırmaq üçün vaxt tapa bilmirik. Halbuki, maddi olanlardan imtina edib, özümüzü dəyərləndirməyə başlasaq həyat daha da mənalı olacaq.
Əgər dünyada maddi olan hər şey müvəqqətidirsə, onda qısa olan ömrünüzdə vaxtınızı və enerjinizi onlara xərcləməyə dəyərmi? Maddiyyatçı düşüncəyə sahib insanlar ömür boyu işləyir, yaşamaq əvəzinə işləməyə qurban etdikləri həmin saatların əvəzində aldıqları pulları isə müvəqqəti olanlara xərcləyirlər.
Bu fəlsəfi baxış həyatınızdakı hər şeydən imtina etməyi deyil, sadəcə həqiqətən ehtiyacınız olan şeyləri istifadə etməyi ifadə edir. Bu fəlsəfəni öz həyat tərzinə çevirən insanlar adətən, yalnız ehtiyacları olan şeylər üçün pul ödəyirlər. Ancaq, ucuzluq naminə keyfiyyətsiz məhsullardan istifadə heç də düzgün deyil. Belə ki, onlar gələcək vaxtlarda sizin üçün daha böyük xərc və problemlərə səbəb ola bilər. Minimalist həyat tərzi sizə hər mənada keyfiyyətli və mənalı bir həyat təklif edir.
Minimalizm fəlsəfəsini həyatınızın istənilən sahəsində tətbiq edə bilərsiniz. Evinizdə, işinizdə, nitqinizdə, düşüncə tərzinizdə və s. Bəs bu fəlsəfi baxışı necə vərdişə çevirə bilərik? Bu fəlsəfə sadəliyin fəlsəfəsidir. Buna görə də, onu mənimsəmək və həyat tərzinə çevirmək üçün maddiliyə olan asılılığımızı aradan qaldırmalıyıq. Həddindən artıq paltara, əşyaya sahib olmamalı, danışığımızda və düşüncələrimizdə sadə olmalıyıq. Vaxtımızı mənasız yerə xərcləyən fəaliyyətlərdən uzaq dayanmalı, yeyib-içməyə, pul xərcləməyə aludə olmamalı, pul yığmaq əvəzinə dost yığmalıyıq.
Bu fikirlərdən elə bir təsəvvür yarana bilər ki, bu fəlsəfi baxış xəsislik və ya aşağı həyat səviyyəsi deməkdir. Xeyr, əksinə minimalizm sizə həyatı düzgün və mənalı formada dəyərləndirməyə və yaşamağa kömək edir. Həddindən artıq əşyadan, paltardan və s. xilas olmaq, stressdən xilas olmaq deməkdir.
Ədəbiyyat
- Bertoni, Franco (2002). Minimalist Architecture, edited by Franco Cantini, translated from the Italian by Lucinda Byatt and from the Spanish by Paul Hammond. Basel, Boston, and Berlin: Birkhäuser. ISBN .
- Carlos, Espartaco (1989). Eduardo Sanguinetti: The Experience of Limits. Buenos Aires: Ediciones de Arte Gaglianone. ISBN .
- Cerver, Francisco Asencio (1997). The Architecture of Minimalism. New York: Arco. ISBN .
- Keenan, David, and Michael Nyman (2001). "Claim to Frame". The Sunday Herald (4 February).
- Lancaster, Clay (September 1953). "Japanese Buildings in the United States before 1900: Their Influence upon American Domestic Architecture". The Art Bulletin, vol. 35, no. 3, pp. 217–224.
- Nyman, Michael (1968). "Minimal Music". The Spectator 221, no. 7320 (11 October): 518–19.
- Pawson, John (1996). Minimum. London: Phaidon Press Limited. ISBN .
- Rossell, Quim (2005). Minimalist Interiors. New York: Collins Design. ISBN (cloth); ISBN (cloth).
- Saito, Yuriko (2007). The Moral Dimension of Japanese Aesthetics. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, vol.65, no. 1 (Winter), pp. 85–97. Retrieved 2011-10-18.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Minimalizm: Azın gətirdiyi çoxluq
- Agence Photographique de la Réunion des musées nationaux et du Grand Palais des Champs-Elysées (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Minimalizm ing minimalism ve ya minimal art ing minimal art ABC inceseneti ing ABC art 1960 ci illerde Nyu Yorkda yaranmis bedii cereyan Iv Klyayn 191 1962Esas xususiyyetleriMinimalizm felsefesini en gozel izah eden fikirlerden biri Platona mexsusdur Esas mesele cox seye sahib olmaq deyil az sey istemekdir Bir cox insan terefinden umumiyyetle bilinmeyen bu felsefi baxisin formalasma tarixi XIX esr kimi gosterilse de eslinde bundan daha evvelki dovr felsefesinde de minimalist fikirlere ideyalara rast gelinir Platonun fikrinden de gorunduyu kimi Meshur filosof Diogeni ilk minimalistlerden biri hesab etmek olar Bundan basqa Buddizm Stoisizm Taoizm Xristianliq ve diger bir cox din ve cereyanlarda minimalist heyat terzinin elementlerine rast gelmek mumkundur XIX esrde ilk novbede senet sahelerinde ozunu gosteren minimalizm daha sonralar heyat terzine cevrilmeye baslamisdir Bu felsefi baxisin esas ideyalari Az coxdur suarina esaslanir Minimalizm felsefesinin terefdarlari sadeliyi terennum edirler Ancaq bu sadelik besitlik kimi basa dusulmemelidir Eksine maddi asililiqlardan imtina etmenin getirdiyi menevi rahatliq ve ucaliq kimi anlasilmalidir Muasir dovrde texnlogiyanin inkisafi mehsul cesidliliyi ve s kimi imkanlar insanlari coxsayli secimlere vadar edir Bu secimler ister exlaqi isterse de vaxtin deyerlendirilmesi baximindan cox vaxt faydasiz olur Minimalizmin esasinda maddiyyatciliqdan imtina dayanir Insanlarin maddi nemetlere paltar yemek texnoloji avadanliqlar ve s olan asililigi onlarin ozlerini heqiqeten qiymetlendirmesine imkan vermir Bele ki biz pul qazanmaq ucun cox isleyirik buna gore de ozumuze ayirmaq ucun vaxt tapa bilmirik Halbuki maddi olanlardan imtina edib ozumuzu deyerlendirmeye baslasaq heyat daha da menali olacaq Kazimir Malevic Qara kvadrat 1915 79 5 x 79 5 sm Tretyakov qalereyasi Moskva Eger dunyada maddi olan her sey muveqqetidirse onda qisa olan omrunuzde vaxtinizi ve enerjinizi onlara xerclemeye deyermi Maddiyyatci dusunceye sahib insanlar omur boyu isleyir yasamaq evezine islemeye qurban etdikleri hemin saatlarin evezinde aldiqlari pullari ise muveqqeti olanlara xercleyirler Bu felsefi baxis heyatinizdaki her seyden imtina etmeyi deyil sadece heqiqeten ehtiyaciniz olan seyleri istifade etmeyi ifade edir Bu felsefeni oz heyat terzine ceviren insanlar adeten yalniz ehtiyaclari olan seyler ucun pul odeyirler Ancaq ucuzluq namine keyfiyyetsiz mehsullardan istifade hec de duzgun deyil Bele ki onlar gelecek vaxtlarda sizin ucun daha boyuk xerc ve problemlere sebeb ola biler Minimalist heyat terzi size her menada keyfiyyetli ve menali bir heyat teklif edir Minimalizm felsefesini heyatinizin istenilen sahesinde tetbiq ede bilersiniz Evinizde isinizde nitqinizde dusunce terzinizde ve s Bes bu felsefi baxisi nece verdise cevire bilerik Bu felsefe sadeliyin felsefesidir Buna gore de onu menimsemek ve heyat terzine cevirmek ucun maddiliye olan asililigimizi aradan qaldirmaliyiq Heddinden artiq paltara esyaya sahib olmamali danisigimizda ve dusuncelerimizde sade olmaliyiq Vaxtimizi menasiz yere xercleyen fealiyyetlerden uzaq dayanmali yeyib icmeye pul xerclemeye alude olmamali pul yigmaq evezine dost yigmaliyiq Bu fikirlerden ele bir tesevvur yarana biler ki bu felsefi baxis xesislik ve ya asagi heyat seviyyesi demekdir Xeyr eksine minimalizm size heyati duzgun ve menali formada deyerlendirmeye ve yasamaga komek edir Heddinden artiq esyadan paltardan ve s xilas olmaq stressden xilas olmaq demekdir EdebiyyatBertoni Franco 2002 Minimalist Architecture edited by Franco Cantini translated from the Italian by Lucinda Byatt and from the Spanish by Paul Hammond Basel Boston and Berlin Birkhauser ISBN 3 7643 6642 7 Carlos Espartaco 1989 Eduardo Sanguinetti The Experience of Limits Buenos Aires Ediciones de Arte Gaglianone ISBN 950 9004 98 7 Cerver Francisco Asencio 1997 The Architecture of Minimalism New York Arco ISBN 0 8230 6149 3 Keenan David and Michael Nyman 2001 Claim to Frame The Sunday Herald 4 February Lancaster Clay September 1953 Japanese Buildings in the United States before 1900 Their Influence upon American Domestic Architecture The Art Bulletin vol 35 no 3 pp 217 224 Nyman Michael 1968 Minimal Music The Spectator 221 no 7320 11 October 518 19 Pawson John 1996 Minimum London Phaidon Press Limited ISBN 0 7148 3262 6 Rossell Quim 2005 Minimalist Interiors New York Collins Design ISBN 0 688 17487 6 cloth ISBN 0 06 082990 7 cloth Saito Yuriko 2007 The Moral Dimension of Japanese Aesthetics The Journal of Aesthetics and Art Criticism vol 65 no 1 Winter pp 85 97 Retrieved 2011 10 18 IstinadlarXarici kecidlerVikianbarda Minimalizm ile elaqeli mediafayllar var Minimalizm Azin getirdiyi coxluq Agence Photographique de la Reunion des musees nationaux et du Grand Palais des Champs Elysees ing