Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Milli Hidrometeorologiya Xidməti (tam adı: Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Milli Hidrometeorologiya Xidməti) — Azərbaycan Respublikasında xidmət
| Milli Hidrometeorologiya Xidməti | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yaradılma tarixi | 30 mart 2020 |
| Tabelik | Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi |
| Ünvan | Baki, Heydər Əliyev pr., 10 |
| Rəhbərlik | |
| Rəis | Nazim Mahmudov |
| | |
| Rəsmi saytı | meteo.az |
Haqqında
Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Milli Hidrometeorologiya Xidməti Azərbaycan Respublikasının ərazisində, o cümlədən Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsində, hidrometeorologiya, o cümlədən meteorologiya, aviameteorologiya, aqrometeorologiya, hidrologiya, okeanologiya, iqlimşünaslıq və atmosfer proseslərinə fəal təsir işlərinin aparılması, məlumatların toplanılması, təhlili, hazırlanması, saxlanılması və ötürülməsi, metrologiya və standartlaşdırma fəaliyyətinin təşkili, təbii mühitin, o cümlədən atmosfer havasının, yeraltı su obyektləri istisna olmaqla, su obyektlərinin monitorinqi və su kadastrının aparılması sahələrində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində iştirak edən, Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin strukturuna daxil olan qurumdur.
Tarixi
Hidrometeoroloji məlumatların əldə olunma mənbəyi hidrometeoroloji stansiyaların paylanma qanunauyğunluğu prinsipinə əsaslanaraq respublikanın ərazisi üzrə yerləşdirilmiş hidrometeoroloji stansiyalar və məntəqlər hesab edilir ki, bu da öz növbəsində hidrometeoroloji şəbəkə adlandırılır. Azərbaycanda ilkin hidrometeoroloji müşahidələrin tarixi çox qədimdir. Belə ki, ilk müşahidələr 1830-cu ildə Xəzər dənizinin səviyyəsi üzərində, ilk meteoroloji müşahidələr 1843-cü ildə Naxçıvanda başlamış və sonradan müşahidə şəbəkəsi genişlənərək 1847-ci ildə Lənkəranda, 1848-ci ildə Bakıda və və Şuşada, 1871-ci ildə Gəncədə, 1872-ci ildə Zaqatalada və Şəkidə, 1879-cu ildə Göytəpədə aparılmışdır. Kənd təsərrüfatı bitkiləri üzərində ilkin aqrometeoroloji müşahidələr 1882-ci ildə Gəncə meteoroloji stansiyasında aparılmışdır. Respublikamızda ilk dəfə atmosferin ozon təbəqəsi üzərində müşahidələrə 1993-cü ildə Bakı şəhərində başlanılmışdır. Çay suları üzərində ilk hidroloji müşahidələr 1861-ci ildə Kür çayının Salyan məntəqəsində aparılmışdır. 1920-ci ildə Azərbaycan Hidrometeoroloji Xidmət İdarəsi, 1925-ci ildə Bakı Hava Bürosu yaradılmışdır. İlk radiozondun buraxılışı 1936-cı ildə Maştağa qəsəbəsində, 1953-cü ildə isə Lənkəran şəhərində təşkil edilmişdir. 1952-ci ildə ilk dəfə olaraq açıq dənizdə "Neft Daşları" hidrometeoroloji stansiyası təşkil olunmuşdur. 1966-cı ildə hazırkı Hidrometeorologiya Elmi Tədqiqat İnstitutunun bazasını təşkil edən Elmi Tədqiqat Bakı Xəzər Dəniz laboratoriyası yaradılmışdır.
Respublikada ilk dəfə olaraq doluya qarşı mübarizə ekspedisiyası 1967-ci ildə Dağlıq Qarabağda, 1968-ci ildə Şamaxıda yaradılmışdır. Respublikada ilk dəfə olaraq 1969-cu ildə Bakı və Sumqayıt şəhərlərində, 1972-ci ildə Gəncə və Mingəçevir şəhərlərində atmosfer havasının çirklənməsi üzrə müşahidələr, 1980-ci ildən isə yağış suları üzərində çirklənmə üzrə müşahidələrin aparılmasına başlanılmışdır. 1974-cü ildə Azərbaycan Hidrometeoroloji Xidmətin nəzdində Təbii Mühitin Monitorinqi Mərkəzi,1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Hidrometeorologiya Komitəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası 1992-ci ildən MDB ölkələrinin Hidrometeorologiya üzrə Dövlətlərarası Şurasına üzv seçilmişdir.
Ölkədə əhalinin, onun əmlakının və iqtisadiyyatın ayrı-ayrı sahələrinin hidrometeoroloji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi dövlətin daim diqqət mərkəzindədir. Bununla əlaqədar olaraq son illər hidrometeorologiya sahəsində bir sıra normativ hüquqi aktlar qəbul edilmiş, hidrometerologiya fəaliyyətinin gücləndirilməsi istiqamətində konkret tədbirlər həyata keçirilmişdir. Azərbaycan Respublikası 1993-cü ildən Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının Konvensiyasına qoşulmuşdur. 1994-cü ilin sentyabrında ÜMT-nin xətti ilə "Xəzərin Hidrometeorologiyası və Çirklənməsinin Monitorinqi" üzrə Koordinasiya Komitəsi yaradılmış, 2014-cü ildə Xəzəryanı ölkələrin milli hidrometeorologiya xidmətləri arasında "Xəzər dənizinin hidrometeorologiya sahəsində əməkdaşlığa dair Saziş" imzalanmışdır. Azərbaycan Respublikası 1995-ci ildən BMT-nin "İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası"na qoşulmuşdur. Azərbaycan Respublikası 1997-ci ildən YUNESKO-nun Okeanologiya üzrə Dövlətlərarası Komissiyasının üzvüdür. 17 aprel 1998-ci ildə "Hidrometeorologiya Fəaliyyəti Haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 28 yanvar tarixli 62 saylı sərəncamı ilə "Azərbaycan Respublikasında hidrometeorologiyanın İnkişaf Proqramı" təsdiq olunmuş və bununla əlaqədar olaraq, hidrometeorologiya sahəsində bir sıra normativ hüquqi aktlar qəbul edilmiş, ölkənin ayrı-ayrı sahələrinin hidrometeoroloji təhlükəsizliyi təmin olunmuşdur.
Azərbaycan Respublikası Ümumdünya Meteorologiya Təşklatının üzvü olduqdan sonra müasir tələblərə cavab verən yeni cihaz və avadanlıqlarla təchiz edilmiş hidrometeoroloji stansiya və məntəqələr açılmış, proqramın icrası məqsədi ilə avtomat meteorloji avtomat stansiyaların sayı 67-ə çatdırılmışdır. Eyni zamanda 2016-cı ilin sentyabr ayında (MESSİR-CLİM) İqlim bazası və (MESSİR-COMM)kommunikasiya sistemi tətbiq edilmişdir. 2018-ci ilin iyul ayından hidrometeoroloji məlumatların ümumdünya meteorologiya təşkilatına (WMO) ötürülməsi üçün regional meteoroloji məlumatların rabitəsi şəbəkəsinə (RMDCN) qoşulmuşdur 2017-ci ilin 19 iyul tarixində işğaldan azad olmuş Cocuq Mərcanlı qəsəbəsində, 2018-ci ilin mart ayında Naxçıvan MR-nın Naxçıvan hidrometeorologiya idarəsinin Naxçıvan və Culfa HMS-da, cari ilin may ayında isə Sədərək HMS-də avtomat meteoroloji stansiyalar qurularaq istifadəyə verilmişdir. 2004-cü ildə təsdiq edilmiş "Azərbaycan Respublikasında hidrometeorologiyanın İnkişaf Proqramı"ından irəli gələn məsələlərdən biri olan "Hidrometeoroloji müşahidə şəbəkəsinin modernləşdirilməsi 2020–2023" İnkişaf Konsepsiyası hazırlanmış və əlaqəli təşkilatlardan müvafiq rəylər alınmışdır. Müşahidə şəbəkəsinin yenilənməsi, avtomatik müşahidə cihazları ilə təminat hidrometeoroloji xidmətin keyfiyyətinin artması ilə nəticələnir ki, bu da müxtəlif dövlət proqramlarının, həmçinin digər hüquqi aktların müvafiq bəndlərinin icrasının müvəffəqiyyətlə təmin edilməsinə imkan yaradacaqdır.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Hidrometeorologiya sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi və strukturun optimallaşdırlması ilə həyata keçirilən fəaliyyətin səmərəli təşkil edilməsi məqsədi ilə 2018-ci ilin 16 iyul tarixli, 460/Ü əmri ilə Milli Hidrometeorologiya Departamentinin Baş Aviameteorologiya Mərkəzi, Abşeron, İsmayıllı, Şəki, Gəncə, Sabirabad, Quba, Lənkəran, Qarabağ Regional Hidrometeorologiya Müəssisəsi, Mingəçevir İxtisaslaşdırılmış Göl Stansiyası, Neftçala İxtisaslaşdırılmış Mənsəb Hidrometeorologiya Müəssisəsi ləğv edilmiş və əvəzində Radiometeorologiya, aviameteorologiya və aerologiya Mərkəzi, Abşeron və Dəniz Hidrometeorologiya Mərkəzi, Şimal-Şərq, Şimal-Qərb, Qərb, Aran, Cənub Regional Hidrometeorologiya Müəssisələri yaradılmışdır. Optimallaşdırmadan sonra struktur üzrə müşahidə şəbəkəsində ümumilikdə 79 stansiya, 89 məntəqə fəaliyyət göstərir.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Naizrliyinin 30.03.2020-ci il tarixli, 218/Ü saylı Əmri ilə Milli Hidrometeorologiya Xidməti yaradılmışdır.
Direktorlar
- Umayra Tağıyeva (10 dekabr 2018 — 30 iyun 2023)
- Nazim Mahmudov (2023)
İstinadlar
- "Milli Hidrometeorologiya Xidmətinə yeni rəis təyin olunub". 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-01.
- "Milli Hidrometeorologiya Xidməti". 2021-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-02.
- "Milli Hidrometeorologiya Xidməti". 2022-06-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-02.
- Aynur Osmanqızı. "Umayra Tağıyeva yeni vəzifəyə təyin olunub" (az.). Report.az. 10.12.2018. 2023-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-17.
- "Milli Hidrometeorologiya Xidmətinə yeni rəis təyin edilib". 2023-07-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-01.
Xarici keçidlər
- Rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Milli Hidrometeorologiya Xidmeti tam adi Azerbaycan Respublikasinin Ekologiya ve Tebii Servetler Nazirliyi yaninda Milli Hidrometeorologiya Xidmeti Azerbaycan Respublikasinda xidmetMilli Hidrometeorologiya XidmetiUmumi melumatlarOlke AzerbaycanYaradilma tarixi 30 mart 2020Tabelik Azerbaycan Respublikasinin Ekologiya ve Tebii Servetler NazirliyiUnvan Baki Heyder Eliyev pr 10RehberlikReis Nazim MahmudovResmi sayti meteo azHaqqindaAzerbaycan Respublikasinin Ekologiya ve Tebii Servetler Nazirliyi yaninda Milli Hidrometeorologiya Xidmeti Azerbaycan Respublikasinin erazisinde o cumleden Xezer denizinin golunun Azerbaycan Respublikasina mensub olan bolmesinde hidrometeorologiya o cumleden meteorologiya aviameteorologiya aqrometeorologiya hidrologiya okeanologiya iqlimsunasliq ve atmosfer proseslerine feal tesir islerinin aparilmasi melumatlarin toplanilmasi tehlili hazirlanmasi saxlanilmasi ve oturulmesi metrologiya ve standartlasdirma fealiyyetinin teskili tebii muhitin o cumleden atmosfer havasinin yeralti su obyektleri istisna olmaqla su obyektlerinin monitorinqi ve su kadastrinin aparilmasi sahelerinde dovlet siyasetinin heyata kecirilmesinde istirak eden Azerbaycan Respublikasinin Ekologiya ve Tebii Servetler Nazirliyinin strukturuna daxil olan qurumdur TarixiHidrometeoroloji melumatlarin elde olunma menbeyi hidrometeoroloji stansiyalarin paylanma qanunauygunlugu prinsipine esaslanaraq respublikanin erazisi uzre yerlesdirilmis hidrometeoroloji stansiyalar ve menteqler hesab edilir ki bu da oz novbesinde hidrometeoroloji sebeke adlandirilir Azerbaycanda ilkin hidrometeoroloji musahidelerin tarixi cox qedimdir Bele ki ilk musahideler 1830 cu ilde Xezer denizinin seviyyesi uzerinde ilk meteoroloji musahideler 1843 cu ilde Naxcivanda baslamis ve sonradan musahide sebekesi genislenerek 1847 ci ilde Lenkeranda 1848 ci ilde Bakida ve ve Susada 1871 ci ilde Gencede 1872 ci ilde Zaqatalada ve Sekide 1879 cu ilde Goytepede aparilmisdir Kend teserrufati bitkileri uzerinde ilkin aqrometeoroloji musahideler 1882 ci ilde Gence meteoroloji stansiyasinda aparilmisdir Respublikamizda ilk defe atmosferin ozon tebeqesi uzerinde musahidelere 1993 cu ilde Baki seherinde baslanilmisdir Cay sulari uzerinde ilk hidroloji musahideler 1861 ci ilde Kur cayinin Salyan menteqesinde aparilmisdir 1920 ci ilde Azerbaycan Hidrometeoroloji Xidmet Idaresi 1925 ci ilde Baki Hava Burosu yaradilmisdir Ilk radiozondun buraxilisi 1936 ci ilde Mastaga qesebesinde 1953 cu ilde ise Lenkeran seherinde teskil edilmisdir 1952 ci ilde ilk defe olaraq aciq denizde Neft Daslari hidrometeoroloji stansiyasi teskil olunmusdur 1966 ci ilde hazirki Hidrometeorologiya Elmi Tedqiqat Institutunun bazasini teskil eden Elmi Tedqiqat Baki Xezer Deniz laboratoriyasi yaradilmisdir Respublikada ilk defe olaraq doluya qarsi mubarize ekspedisiyasi 1967 ci ilde Dagliq Qarabagda 1968 ci ilde Samaxida yaradilmisdir Respublikada ilk defe olaraq 1969 cu ilde Baki ve Sumqayit seherlerinde 1972 ci ilde Gence ve Mingecevir seherlerinde atmosfer havasinin cirklenmesi uzre musahideler 1980 ci ilden ise yagis sulari uzerinde cirklenme uzre musahidelerin aparilmasina baslanilmisdir 1974 cu ilde Azerbaycan Hidrometeoroloji Xidmetin nezdinde Tebii Muhitin Monitorinqi Merkezi 1992 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Hidrometeorologiya Komitesi yaradilmisdir Azerbaycan Respublikasi 1992 ci ilden MDB olkelerinin Hidrometeorologiya uzre Dovletlerarasi Surasina uzv secilmisdir Olkede ehalinin onun emlakinin ve iqtisadiyyatin ayri ayri sahelerinin hidrometeoroloji tehlukesizliyinin temin edilmesi dovletin daim diqqet merkezindedir Bununla elaqedar olaraq son iller hidrometeorologiya sahesinde bir sira normativ huquqi aktlar qebul edilmis hidrometerologiya fealiyyetinin guclendirilmesi istiqametinde konkret tedbirler heyata kecirilmisdir Azerbaycan Respublikasi 1993 cu ilden Umumdunya Meteorologiya Teskilatinin Konvensiyasina qosulmusdur 1994 cu ilin sentyabrinda UMT nin xetti ile Xezerin Hidrometeorologiyasi ve Cirklenmesinin Monitorinqi uzre Koordinasiya Komitesi yaradilmis 2014 cu ilde Xezeryani olkelerin milli hidrometeorologiya xidmetleri arasinda Xezer denizinin hidrometeorologiya sahesinde emekdasliga dair Sazis imzalanmisdir Azerbaycan Respublikasi 1995 ci ilden BMT nin Iqlim Deyismeleri uzre Cercive Konvensiyasi na qosulmusdur Azerbaycan Respublikasi 1997 ci ilden YUNESKO nun Okeanologiya uzre Dovletlerarasi Komissiyasinin uzvudur 17 aprel 1998 ci ilde Hidrometeorologiya Fealiyyeti Haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu qebul edilmisdir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 2004 cu il 28 yanvar tarixli 62 sayli serencami ile Azerbaycan Respublikasinda hidrometeorologiyanin Inkisaf Proqrami tesdiq olunmus ve bununla elaqedar olaraq hidrometeorologiya sahesinde bir sira normativ huquqi aktlar qebul edilmis olkenin ayri ayri sahelerinin hidrometeoroloji tehlukesizliyi temin olunmusdur Azerbaycan Respublikasi Umumdunya Meteorologiya Tesklatinin uzvu olduqdan sonra muasir teleblere cavab veren yeni cihaz ve avadanliqlarla techiz edilmis hidrometeoroloji stansiya ve menteqeler acilmis proqramin icrasi meqsedi ile avtomat meteorloji avtomat stansiyalarin sayi 67 e catdirilmisdir Eyni zamanda 2016 ci ilin sentyabr ayinda MESSIR CLIM Iqlim bazasi ve MESSIR COMM kommunikasiya sistemi tetbiq edilmisdir 2018 ci ilin iyul ayindan hidrometeoroloji melumatlarin umumdunya meteorologiya teskilatina WMO oturulmesi ucun regional meteoroloji melumatlarin rabitesi sebekesine RMDCN qosulmusdur 2017 ci ilin 19 iyul tarixinde isgaldan azad olmus Cocuq Mercanli qesebesinde 2018 ci ilin mart ayinda Naxcivan MR nin Naxcivan hidrometeorologiya idaresinin Naxcivan ve Culfa HMS da cari ilin may ayinda ise Sederek HMS de avtomat meteoroloji stansiyalar qurularaq istifadeye verilmisdir 2004 cu ilde tesdiq edilmis Azerbaycan Respublikasinda hidrometeorologiyanin Inkisaf Proqrami indan ireli gelen meselelerden biri olan Hidrometeoroloji musahide sebekesinin modernlesdirilmesi 2020 2023 Inkisaf Konsepsiyasi hazirlanmis ve elaqeli teskilatlardan muvafiq reyler alinmisdir Musahide sebekesinin yenilenmesi avtomatik musahide cihazlari ile teminat hidrometeoroloji xidmetin keyfiyyetinin artmasi ile neticelenir ki bu da muxtelif dovlet proqramlarinin hemcinin diger huquqi aktlarin muvafiq bendlerinin icrasinin muveffeqiyyetle temin edilmesine imkan yaradacaqdir Ekologiya ve Tebii Servetler Nazirliyinin Hidrometeorologiya sahesinde idareetmenin tekmillesdirilmesi ve strukturun optimallasdirlmasi ile heyata kecirilen fealiyyetin semereli teskil edilmesi meqsedi ile 2018 ci ilin 16 iyul tarixli 460 U emri ile Milli Hidrometeorologiya Departamentinin Bas Aviameteorologiya Merkezi Abseron Ismayilli Seki Gence Sabirabad Quba Lenkeran Qarabag Regional Hidrometeorologiya Muessisesi Mingecevir Ixtisaslasdirilmis Gol Stansiyasi Neftcala Ixtisaslasdirilmis Menseb Hidrometeorologiya Muessisesi legv edilmis ve evezinde Radiometeorologiya aviameteorologiya ve aerologiya Merkezi Abseron ve Deniz Hidrometeorologiya Merkezi Simal Serq Simal Qerb Qerb Aran Cenub Regional Hidrometeorologiya Muessiseleri yaradilmisdir Optimallasdirmadan sonra struktur uzre musahide sebekesinde umumilikde 79 stansiya 89 menteqe fealiyyet gosterir Ekologiya ve Tebii Servetler Naizrliyinin 30 03 2020 ci il tarixli 218 U sayli Emri ile Milli Hidrometeorologiya Xidmeti yaradilmisdir DirektorlarUmayra Tagiyeva 10 dekabr 2018 30 iyun 2023 Nazim Mahmudov 2023 Istinadlar Milli Hidrometeorologiya Xidmetine yeni reis teyin olunub 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 01 Milli Hidrometeorologiya Xidmeti 2021 12 31 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 02 Milli Hidrometeorologiya Xidmeti 2022 06 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 02 Aynur Osmanqizi Umayra Tagiyeva yeni vezifeye teyin olunub az Report az 10 12 2018 2023 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 17 Milli Hidrometeorologiya Xidmetine yeni reis teyin edilib 2023 07 01 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 01 Xarici kecidlerResmi sayti