Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Milan kafedralı (it. Duomo di Milano) - ağ mərmərdən tikilmiş Avropanın və İtaliyanın ən yaraşıqlı memarlıq abidəsi və dünyanın ən böyük dördüncü kilsəsi. Beşmənzilli bu məbədin uzunluğu 157 m, eni 109 m, hündürlüyü 106,5 m-dir. Kafedralın xor adlanan altar hissəsinin rəngbərəng şüşə şəbəkə pəncərəsi dünyada ən böyük və baxımlısı hesab olunur. Məbəd eyni zamanda 40 000 nəfər qəbul edəcək tutuma malikdir. 1386-cı ildə tikintisinə başlanılsa da, Napoleonun xüsusi göstərişindən sonra XIX əsrdə tamlanmış və yalnız 1965-ci ildə bəzi yarımçıq qalmış hissələri sona çatdırılmışdır.
| Milan kafedralı | |
|---|---|
| it. Duomo di Milano | |
 | |
 | |
| Ölkə |  İtaliya |
| Şəhər |  Milan |
| Yerləşir |  Lombardiya |
| Aidiyyatı | Roma-Katolik kilsəsinin |
| Memar | Marko Solari da Karona Covanni Solari Filippino delyi Orqani (1400) Corcio delyi Orqani (1400) Məsləhətçi memarlar: Leonardo da Vinçi |
| Sifarişçi | |
| Tikilmə tarixi | 1386—1965 |
| Üslubu | |
| Hündürlüyü | 108,5 m |
| Uzunluğu | 158.5 metr (520 ft) |
| Eni | 92 metr (302 ft) Nefin eni: 16.75 metr (55 ft) |
| Qüllələri | 135 (hündürlüyü: 108.5 metr (356 ft)) |
| Günbəzləri | 1 (hündürlüyü: 65.5 metr (215 ft)) |
| Material | kərpic və mərməri |
| Vəziyyəti | stabil |
| Rəsmi sayt | www.duomomilano |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kilsəni 1386–cı ildə hersoq zamanında ucaltmışlar. Tikinti işləri XV-XVI əsrlərdə davam etmişdir.
Abidənin Ambroziana adlanan hissəsində Leonardo da Vinçinin rəsmləri saxlanılır və bu, kilsənin müəyyən memarlıq nümunələrini tamamlayır. Xaçlar arasında şpil, yəni uzun mil qalanı daha da görkəmli edir və kilsənin hündürlüyünü 108,5 metrə qədər qaldırmağı mümkün edir. 1765-1769–cu illərdə qala tam başa çatmış, fasadı isə verilən məlumatlara əsasən XIX əsrdə bitirilmişdir.
Kilsənin fasadı təqribən kvadrat formada olan Duomo adlı işə bənzəyir və bu tikilinin mənfi tərəfi hesab olunur. XIX əsrdə ucaldılmış tikilidə soyuqluq hissi var və stilizasiya (bir sənət əsərinə müəyyən stilin xüsusiyyətlərini vermə üslubundadır. Kilsənin daha çox maraq oyadan hissələrindən biri arxa tərəf sayılır, bu fontana yaxındır və əyri küçənin ensiz sahəsində yerləşir. Buradan evlərin arxasındakı kilsənin mehrabı görünür və meşəliklə əhatə olunmuş yerin içərisində mərmərdən qala özünü göstərir. Gecə havanın yağışlı və s. olmasından asılı olmayaraq, binanın effekti özünü tam əks etdirir. Binanın şəbəkəli silueti havanın dumanlı vaxtı da özünü göstərir.
Kilsənin interyerinə diqqət yetirsək, görərik ki, uzunluğu 148 m, eni isə 57,5 m–dir. Keçid hissələri üçün nəzərdə tutulmuş yerlər isə 87,8 metr hesablanmışdır. Kilsə beş yerə ayrılıb və içərisində 50 sayda iki böyük yerdə ayrılmış sütunlar var. Daxili hissəyə keçərkən özünü nəhəng meşədə hiss edirsən, çünki içərinin görünüşü zolaqlı şəkildə müxtəlif rənglərdədir. Bunlar hamısı divardakı vitrajlarda özünü əks etdirir. Onun əvəzolunmaz görünşü yalnız yerli əhalini deyil, eyni zamanda gələn turistlərin də diqqətini cəlb edir. Burada insan özünü itirir və son dərəcədə kiçik hiss edir. Belə gözəl görünüş daha çox havanın tutqun olduğu günlərdə hiss olunur. Günəşin şüaları kilsənin bütün istiqamətlərini işıqlandırır, bu da binanın irrasionallığını itirir. Bunun əvəzində sərtlik və aydınlıq formanı özündə birləşdirir. Bu zaman kilsənin interyeri xüsusi böyük görünüş alır.
Mərmərdən olan tavanına baxmadan Milan kilsəsini qiymətləndirmək olmaz. Nef adlanan tavan hissəsinə daxil olarkən, ilk əvvəl pillələrlə tavanın mərkəzi yerinə qalxırsan, daha sonra qalaya qalxmaq mümkündür, həmin vaxt memarlıq nümunəsinin qeyri – adi gücü hiss edilir. Həmçinin möhkəm və nəcib hisslər oyatmağa qadirdir. Binanın özü insanda gərginlik və harmonik aura yaradır. Rasionalist memarlıq elementləri həmişə hiss edilir, özünün bütün çətinliyi ilə açıq şəkildə görünür. Lakin bütün bunlar soyuq funksiya qazanmaq mənasını ifadə etmir, burada xüsusi forma, istifadə olunmuş konstruksiyalar, heykəlatarşlıq memarlığından ibarət güllərlə bəzədilmiş dekorlar mühüm rol oynayır. Bununla yanaşı hər döngə, hər addım özündə xüsusi memarlıq gözəlliyi və elementləri birləşdirən rəsmlərə bənzəyir.
Qotik üslubunda olan kilsə həmişə canlı varlıq kimi qəbul olunmuşdur. Sanki bura materiyanın yaranışından etibarən mövcuddur. Bu memarlıq özündəki ritmik görünüşilə tam mənada cəzbedicilik qüvvəsinə malikdir. Kilsənin tikitisi üçün tam altı əsrlik müddət tələb olundu. İlk daşı 23 may 1386–cı ildə qoydular. Həmin dövrlərdə Milanda aparılan bütün inşaat işləri qırmızı kərpicdən idi, lakin bu abidəni hazırlamaq üçün xüsusi mərmər daşlardan istifadə edildi. Tikilini tam hazırlamaq üçün əvvəlcə italyanlar özü işə başlasa da, sonradan Almaniyadan və Fransadan mütəxəssizlər dəvət edildi. On il müddətində aparılan işlər zamanı prosesi italyanlar, fransızlar və almanlar durmadan bir – birinə ötürdülər. 1470–ci ildə tikintini Cuniforte Solari əlinə alana qədər bu cür davam etmişdi. Həmin vaxt bu şəxs Leonardo və Bramanteni yanına dəvət edərən intibah dövrünün elementlərdindən tikintidə istifadə edilməsini onlardan xahiş etdi. Nəticədə səkkiz küncdən ibarət olan gümbəzlər meydana gəldi. 1417–ci ildə tam bitirilməmiş səcdəgahı hazırladı, bütünlükdə kilsə özü 1572–ci ildə qismən başa çatdı. Kilsə özündə 3000 - ə yaxın heykəli birləşdirir, içərisinə isə 40 min nəfər yerləşə bilər. Yuxarı yerləşdirilmiş Madonnanın heykəlinin uzunluğu 4 metr hesablanmışdır. Heykəl tam bürüncdən hazırlanmışdır.
Ölçüləri
- Uzunluğu: 157 m
- Eni (köndələn): 92 m
- Eni (boylama): 16,75 m
- Hündürlüyü (boylama): 45 m
- Sütunların hündürlüyü: 24,50 m
- Sütunların en kəsiyi: 3,40 m
- Mərkəzi səkkizbucaqlının hündürlüyü: 65,5 m
- Zirvə hündürlüyü: 106,5 m
- Məryəmin heykəlinin hündürlüyü (it. La Madonnina): 4,16 m
- Apsis pəncərəsinin hündürlüyü: 20,70 x 8,50 m
Tarixi və memarlığı
Milan kafedralının tikintisinı əsrdə Hersoq Gian Qaleço Viskonti tərəfindən başlanılmış 1858 ci ildə bitirilmişdir. Ağ mərmərdən tikilmiı bu kilsə 4000-ə qədər heykələ malikdir. Ən əsası 108,50 m yüksəklikdə yerləşən 4,16 m hündürlüyə malik qızıldan olan Məryəmin heykəli (it. La Madonnina) sayılır. Qotika üslubunda tikilsə də Napolyonun göstərişləri əsasında fasad hissəsində barokko və yeni qotika qarışıq üslubundan istifadə edilmişdir.
Xarici kecidlər
- http://www.duomomilano.it/
- Alman dilində məlumat 2006-10-24 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Milan kafedrali it Duomo di Milano ag mermerden tikilmis Avropanin ve Italiyanin en yarasiqli memarliq abidesi ve dunyanin en boyuk dorduncu kilsesi Besmenzilli bu mebedin uzunlugu 157 m eni 109 m hundurluyu 106 5 m dir Kafedralin xor adlanan altar hissesinin rengbereng suse sebeke penceresi dunyada en boyuk ve baximlisi hesab olunur Mebed eyni zamanda 40 000 nefer qebul edecek tutuma malikdir 1386 ci ilde tikintisine baslanilsa da Napoleonun xususi gosterisinden sonra XIX esrde tamlanmis ve yalniz 1965 ci ilde bezi yarimciq qalmis hisseleri sona catdirilmisdir Milan kafedraliit Duomo di Milano45 27 50 sm e 9 11 26 s u Olke ItaliyaSeher MilanYerlesir LombardiyaAidiyyati Roma Katolik kilsesininMemar Marko Solari da Karona Covanni Solari Filippino delyi Orqani 1400 Corcio delyi Orqani 1400 Meslehetci memarlar Leonardo da VinciSifarisciTikilme tarixi 1386 1965UslubuHundurluyu 108 5 mUzunlugu 158 5 metr 520 ft Eni 92 metr 302 ft Nefin eni 16 75 metr 55 ft Qulleleri 135 hundurluyu 108 5 metr 356 ft Gunbezleri 1 hundurluyu 65 5 metr 215 ft Material kerpic ve mermeriVeziyyeti stabilResmi sayt www duomomilanoMilan kafedrali Vikianbarda elaqeli mediafayllar Kilseni 1386 ci ilde hersoq zamaninda ucaltmislar Tikinti isleri XV XVI esrlerde davam etmisdir Abidenin Ambroziana adlanan hissesinde Leonardo da Vincinin resmleri saxlanilir ve bu kilsenin mueyyen memarliq numunelerini tamamlayir Xaclar arasinda spil yeni uzun mil qalani daha da gorkemli edir ve kilsenin hundurluyunu 108 5 metre qeder qaldirmagi mumkun edir 1765 1769 cu illerde qala tam basa catmis fasadi ise verilen melumatlara esasen XIX esrde bitirilmisdir Kilsenin fasadi teqriben kvadrat formada olan Duomo adli ise benzeyir ve bu tikilinin menfi terefi hesab olunur XIX esrde ucaldilmis tikilide soyuqluq hissi var ve stilizasiya bir senet eserine mueyyen stilin xususiyyetlerini verme uslubundadir Kilsenin daha cox maraq oyadan hisselerinden biri arxa teref sayilir bu fontana yaxindir ve eyri kucenin ensiz sahesinde yerlesir Buradan evlerin arxasindaki kilsenin mehrabi gorunur ve meselikle ehate olunmus yerin icerisinde mermerden qala ozunu gosterir Gece havanin yagisli ve s olmasindan asili olmayaraq binanin effekti ozunu tam eks etdirir Binanin sebekeli silueti havanin dumanli vaxti da ozunu gosterir Sebeke penceresiKafedralin xor hissesi Kilsenin interyerine diqqet yetirsek gorerik ki uzunlugu 148 m eni ise 57 5 m dir Kecid hisseleri ucun nezerde tutulmus yerler ise 87 8 metr hesablanmisdir Kilse bes yere ayrilib ve icerisinde 50 sayda iki boyuk yerde ayrilmis sutunlar var Daxili hisseye kecerken ozunu neheng mesede hiss edirsen cunki icerinin gorunusu zolaqli sekilde muxtelif renglerdedir Bunlar hamisi divardaki vitrajlarda ozunu eks etdirir Onun evezolunmaz gorunsu yalniz yerli ehalini deyil eyni zamanda gelen turistlerin de diqqetini celb edir Burada insan ozunu itirir ve son derecede kicik hiss edir Bele gozel gorunus daha cox havanin tutqun oldugu gunlerde hiss olunur Gunesin sualari kilsenin butun istiqametlerini isiqlandirir bu da binanin irrasionalligini itirir Bunun evezinde sertlik ve aydinliq formani ozunde birlesdirir Bu zaman kilsenin interyeri xususi boyuk gorunus alir Mermerden olan tavanina baxmadan Milan kilsesini qiymetlendirmek olmaz Nef adlanan tavan hissesine daxil olarken ilk evvel pillelerle tavanin merkezi yerine qalxirsan daha sonra qalaya qalxmaq mumkundur hemin vaxt memarliq numunesinin qeyri adi gucu hiss edilir Hemcinin mohkem ve necib hissler oyatmaga qadirdir Binanin ozu insanda gerginlik ve harmonik aura yaradir Rasionalist memarliq elementleri hemise hiss edilir ozunun butun cetinliyi ile aciq sekilde gorunur Lakin butun bunlar soyuq funksiya qazanmaq menasini ifade etmir burada xususi forma istifade olunmus konstruksiyalar heykelatarsliq memarligindan ibaret gullerle bezedilmis dekorlar muhum rol oynayir Bununla yanasi her donge her addim ozunde xususi memarliq gozelliyi ve elementleri birlesdiren resmlere benzeyir Qotik uslubunda olan kilse hemise canli varliq kimi qebul olunmusdur Sanki bura materiyanin yaranisindan etibaren movcuddur Bu memarliq ozundeki ritmik gorunusile tam menada cezbedicilik quvvesine malikdir Kilsenin tikitisi ucun tam alti esrlik muddet teleb olundu Ilk dasi 23 may 1386 ci ilde qoydular Hemin dovrlerde Milanda aparilan butun insaat isleri qirmizi kerpicden idi lakin bu abideni hazirlamaq ucun xususi mermer daslardan istifade edildi Tikilini tam hazirlamaq ucun evvelce italyanlar ozu ise baslasa da sonradan Almaniyadan ve Fransadan mutexessizler devet edildi On il muddetinde aparilan isler zamani prosesi italyanlar fransizlar ve almanlar durmadan bir birine oturduler 1470 ci ilde tikintini Cuniforte Solari eline alana qeder bu cur davam etmisdi Hemin vaxt bu sexs Leonardo ve Bramanteni yanina devet ederen intibah dovrunun elementlerdinden tikintide istifade edilmesini onlardan xahis etdi Neticede sekkiz kuncden ibaret olan gumbezler meydana geldi 1417 ci ilde tam bitirilmemis secdegahi hazirladi butunlukde kilse ozu 1572 ci ilde qismen basa catdi Kilse ozunde 3000 e yaxin heykeli birlesdirir icerisine ise 40 min nefer yerlese biler Yuxari yerlesdirilmis Madonnanin heykelinin uzunlugu 4 metr hesablanmisdir Heykel tam buruncden hazirlanmisdir OlculeriUzunlugu 157 m Eni kondelen 92 m Eni boylama 16 75 m Hundurluyu boylama 45 m Sutunlarin hundurluyu 24 50 m Sutunlarin en kesiyi 3 40 m Merkezi sekkizbucaqlinin hundurluyu 65 5 m Zirve hundurluyu 106 5 m Meryemin heykelinin hundurluyu it La Madonnina 4 16 m Apsis penceresinin hundurluyu 20 70 x 8 50 mTarixi ve memarligiMilan kafedralinin tikintisini esrde Hersoq Gian Qaleco Viskonti terefinden baslanilmis 1858 ci ilde bitirilmisdir Ag mermerden tikilmii bu kilse 4000 e qeder heykele malikdir En esasi 108 50 m yukseklikde yerlesen 4 16 m hundurluye malik qizildan olan Meryemin heykeli it La Madonnina sayilir Qotika uslubunda tikilse de Napolyonun gosterisleri esasinda fasad hissesinde barokko ve yeni qotika qarisiq uslubundan istifade edilmisdir Xarici kecidlerhttp www duomomilano it Alman dilinde melumat 2006 10 24 at the Wayback Machine