Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mil Mi-26 (ru: Миль Ми-26, NATO kod adı: "Halo") "İzdeliye 90" istehsal kodu altında istehsal olunan və Sovet İttifaqı dövründə istehsalına başlanılan Rus ağır nəqliyyat helikopteridir. Həm hərbi, həm də mülki helikopterlər arasında indiyədək istehsal olunan ən böyük və ən güclü helikopterdir.
| Mil Mi-26 | |
|---|---|
 | |
| Hazırlayan | Mil Moskva Helikopter Zavodu |
| İstehsalçı | Mil Moskva Helikopter Zavodu |
| İlk uçuş | 14 dekabr 1977 |
| İstismara verilmə tarixi | 1985 |
| İstismarçılar |
|
| Buraxılış sayı | 318 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Konstruksiya və inkişafı
Mi-26-dan daha ağır olan Mil Mi 12 (prototip adı: Mil V-12) helikopterinin inkişaf mərhələsi tamamlana bilmədikdə, 1970-ci illərin əvvəllərində yeni bir ağır nəqliyyat helikopterinin inkişafı layihəsinə başlanıldı. İlk növbədə İzdeliye 90 ("Layihə 90") adlandırılan layihə sonradan Mi-26 adlandırıldı. Bu yeni helikopterdə olması gözlənilən əsas xüsusiyyət, boş ağırlığının maksimum qalxma ağırlığının yarısından az olmasıdır. Mi-26 helikopteri, OKB-329 Dizayn Bürosunun (sonradan Mil Moskva Helikopter Zavodu adlandırıldı) qurucusu Marat Tişçenkonun köməyi ilə Mixail Mil tərəfindən hazırlanmışdır.
Hərbi və mülki ehtiyacları ödəyə bilən ağır nəqliyyat helikopteri olaraq inkişaf etdirilən Mi-26, əvəz etdiyi Mil Mi-6 helikopterinin kabin həcminin və daşıma qabiliyyətinin iki dəfə artırılmış versiyasıdır. Mi-26-nın hazırlanmasında əsas məqsəd 13 tonluq amfibiya zirehli transportyor və portativ ballistik raket batareyaları kimi hərbi texnikanın Antonov An-22 və ya Ilyushin Il-76 kimi hərbi nəqliyyat təyyarələri ilə əsas nöqtələrə çatdırıldıqdan sonra daha uzaq və çatılması çətin olan ərazilərə daşınmasıdır.
Mi-26 ilk uçuşunu 14 dekabr 1977-ci ildə etdi. 1983-cü ildə inkişaf mərhələsi tamamlanan vertolyot, 1985-ci ildən Sovet Hərbi Hava Qüvvələrinin və Sovet İttifaqındakı mülki təşkilatların inventarına girdi.
8 bıçaqlı əsas rotorlu ilk kütləvi istehsal helikopteri olan Mi-26, helikopterin ehtiyacı olan qüvvəni bütün mühərriklərə paylayan bir sistem sayəsində mühərriklərindən biri (vertolyotun mövcud vəzifə ağırlığından da asılı olaraq) sıradan çıxmış olsa belə, vəzifəsinə davam edə bilər. Mi-26 Halo, ağırlığı Mi-6-dan bir qədər çox olsa da, təxminən 20 ton yük daşıya bilər. Seriyalı istehsal mərhələsinə girməyən V-12-dən sonra istehsal olunan bu dövrə qədər ki, ən böyük və ən ağır helikopter olan Mi-26-nın quyruq rotoru, MD 500-ün 4 bıçaqlı əsas rotoruna diametrcə yaxındır və təxminən eyni miqdarda itələmə gücü yarada bilir.
Mi-26-nın sürətlər qutusu helikopterin ölçüsü ilə müqayisədə çox ağır olmasa da, 19,725 at gücünü rotorlara ötürə bilər. Mil şirkətinin hazırkı sürətlər qutusu tədarükçüsü Mil şirkətinin istədiyi spesifikasiyalara sahib olan sürət qutusunun dizayn edilə bilməyəcəyini elan etdikdən sonra Mil Dizayn Bürosu Mi-26-nın sürətlər qutusunu özü dizayn etmiş və onu V-26 adlandırmışdır.
Mi-26, 1982-ci ildə 2000 metr hündürlüyə ümumi 56.768.8 kq çəki ilə çıxaraq olan mühüm bir rekord qırmışdır.
2010-cu ilin iyul ayında edilən bir açıqlamaya görə, Rusiya ilə Çin müştərək olaraq 33 tonluq ağır nəqliyyat helikopteri hazırlayacaqlar.
Rus helikopter istehsalçısı Rostvertol, Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrinin 20-yə yaxın helikopterdən ibarət olan Mi-26 donanmasındakı helikopterləri yeniləyir/təmir edir və günümüzün tələblərinə uyğun olaraq modernləşdirir. Yenilənmiş və modernləşdirilmiş helikopter Mi-26T adlanır. 2015-ci ildə tamamlanması gözlənilən layihə, mövcud donanmanın yenilənməsinə əlavə olaraq 22 yeni Mi-26T helikopterlərinin də istehsalını əhatə edir. İstehsal ediləcək 22 yeni Mi-26T-dən 8-i 2012-ci ilin yanvarında Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrinə təhvil verilmişdir.
Əməliyyat tarixi
1986-cı ildə Çernobıl reaktor qəzasından sonra başlanan təmizləmə işlərində istifadə edilməsi üçün fövqəladə hal kimi inkişaf etdirilən 30 Mi-26S fəlakətə müdaxilə vertolyotu, yalnız radiasiya ölçmələrində deyil, həm də radioaktiv şüalanmanın qarşısını almaq üçün partlayışın olduğu 4 saylı reaktorun içərisinə çox miqdarda izolyasiya materialının dəqiq yerləşdirilməsi işlərində istifadə edildi. Bu model, pilotları və helikopterdəki digər işçiləri radiasiyadan qorumaq üçün yüksək mühafizə kokpit pəncərələri və filtr sistemi ilə təchiz edilmişdir. Alt hissəsinə bir maye tankeri və püskürtmə sisteminin qurulduğu vertolyot, 4 nömrəli reaktorun içərisinə izolyasiya materialını səpərək işə böyük töhfə vermişdir.
Əfqanıstanda Chinook Xilasetmə Əməliyyatı
2002-ci ilin yazında, iki Amerikan MH-47E Chinook helikopterini Əfqanıstandakı bir dağdan xilas etmək üçün bir ədəd mülki Mi-26 icarəyə götürüldü. Regiondakı terror təhlükəsi altında və eyni zamanda 2500 metrdən yuxarı yüksəkliklərdə xilasetmə əməliyyatı zamanı vertolyotlar maksimum uçuş çəkisindən artıq ağırlığında yüklərə məruz qaldılar.
Çeçenistan qəzası
Tam yüklənmiş bir Mi-26, 19 Avqust 2002-ci ildə Çeçen separatçılar tərəfindən yer-hava raketi ilə vuruldu. Helikopterin ərazidəki mina sahəsinə düşməsi ilə nəticələnmiş hadisədə 127 nəfər öldü.
Əfqanıstanda vurulma və düşürülmə hadisəsi
Moldovanın Pecotos Air şirkətinə məxsus Mi-26, 2009-cu ilin iyul ayında Əfqanıstanın Helmand əyalətinə edilən hücumda vuruldu. Daha sonra NATO adına humanitar yardım üçün xidmət göstərdiyi bildirilən Moldovanın Mi-26 helikopteri, 6 Ukraynalı heyət üçün məzara çevrildi.
Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri — Qəzaya uğrama hadisəsi
14 dekabr 2010-cu ildə Hindistan Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus Mi-26, Jammu hava limanından qalxdıqdan bir neçə saniyədən sonra 15 metr hündürlükdən düşdü və qəzada 9 sərnişini yaralandı. Hindistan Uçuş Təhlükəsizliyi İnstitutu tərəfindən hazırlanan tədqiqat hesabatına görə qəza Mi-26-nın daşıdığı bir qatar vaqonunun helikopterin tarazlığını pozması nəticəsində meydana gəlmişdir.
Norveç Krallıq Hərbi Hava Qüvvələri — Dəniz Kralı Xilasetmə Əməliyyatı
Norveç Krallıq Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus bir Westland dəniz kralı, havada yaşadığı texniki problemlərə görə 11 dekabr 2012-ci ildə Divgagáisá dağına təcili eniş etməli oldu. Təcili eniş zamanı vertolyotun eniş mexanizminə ciddi ziyan dəydi. Ardınca ara rotor bıçaqlarının çıxarılması və daha sonra yanacaq çənindəki yanacağın boşaldılması yolu ilə nəqliyyata uyğunlaşdırılan Sea King, hadisədən bir gün sonra Mil Mil-26 ilə Banak Hava Bazasına gətirildi.
Versiyaları
- V-29
Prototip versiyası.
- Mi-26
Hərbi və mülki nəqliyyat üçün hazırlanmış versiya. NATO kod adı: "Halo-A".
- Mi-26A
Təkmilləşdirilmiş uçuş/naviqasiya sistemi olan versiya.
- Mi-26M
Performans xüsusiyyətləri təkmilləşdirilmiş versiya.
- Mi-26MS
Hava təcili yardımı versiyası.
- Mi-26NEF-M
Sualtı döyüş müharibəsi üçün hazırlanmış versiya.
- Mi-26P
Mülki nəqliyyat üçün hazırlanmış versiya. Daşıma qabiliyyəti: 63 sərnişin.
- Mi-26PP
Radio qəbuledicilərlə təchiz olunmuş versiya.
- Mi-26PK
Uçan bir kran kimi inkişaf etdirilmiş versiya.
- Mi-26S
Təbii fəlakət və s. hadisələrdən sonrakı kömək işlərində istifadə üçün hazırlanmış versiya.
- Mi-26T
Mülki nəqliyyat üçün hazırlanmış versiya.
- Mi-26TC
Yük daşınması üçün hazırlanmış versiya.
- Mi-26TM
Uçan bir kran kimi inkişaf etdirilmiş versiya.
- Mi-26TP
Yanğınsöndürmə helikopteri kimi inkişaf etdirilmiş versiya.
- Mi-26TC
Mi-26T-nin ixrac versiyası.
- Mi-26TZ
Yanacaq tankeri versiyası.
- Mi-26T2
Mi-26T-nin təkmilləşdirilmiş versiyası. Bu versiyaya inteqrasiya olunmuş BREO-26 elektron avadanlığı, helikopterin gecə/gündüz və pis hava şəraitində səmərəli istifadəsinə imkan verir.
- Mi-27
Havadan komandanlığın tapşırıqları üçün inkişaf etdirilməsi təklif edilmiş və iki prototipi istehsal edilmişdir.
Xüsusiyyətləri (Mi-26)
- Ümumi xüsusiyyətləri
- Ekipaj: 5 nəfər – 2 pilot, 1 uçuş müşaviri, 1 yükləmə mütəxəssisi, 1 uçuş tekniki
- Daşıma Tutumu:
- 90 ədəd piyada və ya 60 ədəd xərək
- 20,000 kq karqo
- Uzunluq: 40.025 m (rotorlarla birlikdə)
- Rotor Çapı: 32.00 m
- Hündürlük: 8.145 m
- Disk Sahəsi: 804.25 m²
- Boş Çəkisi: 28,200 kq
- Yüklü çəkisi: 49,600 kq
- Maksimum uçuş çəkisi: 56,000 kq
- Motor və Motor Gücü: 2 × Lotarev D-136 turboşaft, hər biri 11,399 A.G. (8,500 kW)
- Performans Xüsusiyyətləri
- Maksimum Sürət: 295 (km/s)
- Kreyser Sürəti: 255 km/s
- Mənzil: 1,920 km (əlavə yanacaq tankerləri ilə)
- Xidmət Hündürlüyü: 4,600 m
İstinadlar
- World Air Forces 2014. 2014.
- World Air Forces 2008. 2008.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mil Mi 26 ru Mil Mi 26 NATO kod adi Halo Izdeliye 90 istehsal kodu altinda istehsal olunan ve Sovet Ittifaqi dovrunde istehsalina baslanilan Rus agir neqliyyat helikopteridir Hem herbi hem de mulki helikopterler arasinda indiyedek istehsal olunan en boyuk ve en guclu helikopterdir Mil Mi 26Hazirlayan Mil Moskva Helikopter ZavoduIstehsalci Mil Moskva Helikopter ZavoduIlk ucus 14 dekabr 1977Istismara verilme tarixi 1985Istismarcilar Belarus Sovet Herbi Hava Quvveleri d Rusiya Herbi Hava QuvveleriBuraxilis sayi 318 Vikianbarda elaqeli mediafayllarKonstruksiya ve inkisafiMi 26 dan daha agir olan Mil Mi 12 prototip adi Mil V 12 helikopterinin inkisaf merhelesi tamamlana bilmedikde 1970 ci illerin evvellerinde yeni bir agir neqliyyat helikopterinin inkisafi layihesine baslanildi Ilk novbede Izdeliye 90 Layihe 90 adlandirilan layihe sonradan Mi 26 adlandirildi Bu yeni helikopterde olmasi gozlenilen esas xususiyyet bos agirliginin maksimum qalxma agirliginin yarisindan az olmasidir Mi 26 helikopteri OKB 329 Dizayn Burosunun sonradan Mil Moskva Helikopter Zavodu adlandirildi qurucusu Marat Tiscenkonun komeyi ile Mixail Mil terefinden hazirlanmisdir Herbi ve mulki ehtiyaclari odeye bilen agir neqliyyat helikopteri olaraq inkisaf etdirilen Mi 26 evez etdiyi Mil Mi 6 helikopterinin kabin hecminin ve dasima qabiliyyetinin iki defe artirilmis versiyasidir Mi 26 nin hazirlanmasinda esas meqsed 13 tonluq amfibiya zirehli transportyor ve portativ ballistik raket batareyalari kimi herbi texnikanin Antonov An 22 ve ya Ilyushin Il 76 kimi herbi neqliyyat teyyareleri ile esas noqtelere catdirildiqdan sonra daha uzaq ve catilmasi cetin olan erazilere dasinmasidir Mi 26 ilk ucusunu 14 dekabr 1977 ci ilde etdi 1983 cu ilde inkisaf merhelesi tamamlanan vertolyot 1985 ci ilden Sovet Herbi Hava Quvvelerinin ve Sovet Ittifaqindaki mulki teskilatlarin inventarina girdi Aeroflot Mi 26 1984 Farnborough Aviasousunda 8 bicaqli esas rotorlu ilk kutlevi istehsal helikopteri olan Mi 26 helikopterin ehtiyaci olan quvveni butun muherriklere paylayan bir sistem sayesinde muherriklerinden biri vertolyotun movcud vezife agirligindan da asili olaraq siradan cixmis olsa bele vezifesine davam ede biler Mi 26 Halo agirligi Mi 6 dan bir qeder cox olsa da texminen 20 ton yuk dasiya biler Seriyali istehsal merhelesine girmeyen V 12 den sonra istehsal olunan bu dovre qeder ki en boyuk ve en agir helikopter olan Mi 26 nin quyruq rotoru MD 500 un 4 bicaqli esas rotoruna diametrce yaxindir ve texminen eyni miqdarda iteleme gucu yarada bilir Mi 26 nin suretler qutusu helikopterin olcusu ile muqayisede cox agir olmasa da 19 725 at gucunu rotorlara oture biler Mil sirketinin hazirki suretler qutusu tedarukcusu Mil sirketinin istediyi spesifikasiyalara sahib olan suret qutusunun dizayn edile bilmeyeceyini elan etdikden sonra Mil Dizayn Burosu Mi 26 nin suretler qutusunu ozu dizayn etmis ve onu V 26 adlandirmisdir Mi 26 1982 ci ilde 2000 metr hundurluye umumi 56 768 8 kq ceki ile cixaraq olan muhum bir rekord qirmisdir 2010 cu ilin iyul ayinda edilen bir aciqlamaya gore Rusiya ile Cin musterek olaraq 33 tonluq agir neqliyyat helikopteri hazirlayacaqlar Rus helikopter istehsalcisi Rostvertol Rusiya Herbi Hava Quvvelerinin 20 ye yaxin helikopterden ibaret olan Mi 26 donanmasindaki helikopterleri yenileyir temir edir ve gunumuzun teleblerine uygun olaraq modernlesdirir Yenilenmis ve modernlesdirilmis helikopter Mi 26T adlanir 2015 ci ilde tamamlanmasi gozlenilen layihe movcud donanmanin yenilenmesine elave olaraq 22 yeni Mi 26T helikopterlerinin de istehsalini ehate edir Istehsal edilecek 22 yeni Mi 26T den 8 i 2012 ci ilin yanvarinda Rusiya Herbi Hava Quvvelerine tehvil verilmisdir Emeliyyat tarixiCernobil reaktor qezasi 1986 ci ilde Cernobil reaktor qezasindan sonra baslanan temizleme islerinde istifade edilmesi ucun fovqelade hal kimi inkisaf etdirilen 30 Mi 26S felakete mudaxile vertolyotu yalniz radiasiya olcmelerinde deyil hem de radioaktiv sualanmanin qarsisini almaq ucun partlayisin oldugu 4 sayli reaktorun icerisine cox miqdarda izolyasiya materialinin deqiq yerlesdirilmesi islerinde istifade edildi Bu model pilotlari ve helikopterdeki diger iscileri radiasiyadan qorumaq ucun yuksek muhafize kokpit pencereleri ve filtr sistemi ile techiz edilmisdir Alt hissesine bir maye tankeri ve puskurtme sisteminin quruldugu vertolyot 4 nomreli reaktorun icerisine izolyasiya materialini seperek ise boyuk tohfe vermisdir Efqanistanda Chinook Xilasetme Emeliyyati 2002 ci ilin yazinda iki Amerikan MH 47E Chinook helikopterini Efqanistandaki bir dagdan xilas etmek ucun bir eded mulki Mi 26 icareye goturuldu Regiondaki terror tehlukesi altinda ve eyni zamanda 2500 metrden yuxari yuksekliklerde xilasetme emeliyyati zamani vertolyotlar maksimum ucus cekisinden artiq agirliginda yuklere meruz qaldilar Cecenistan qezasi Tam yuklenmis bir Mi 26 19 Avqust 2002 ci ilde Cecen separatcilar terefinden yer hava raketi ile vuruldu Helikopterin erazideki mina sahesine dusmesi ile neticelenmis hadisede 127 nefer oldu Efqanistanda vurulma ve dusurulme hadisesi Moldovanin Pecotos Air sirketine mexsus Mi 26 2009 cu ilin iyul ayinda Efqanistanin Helmand eyaletine edilen hucumda vuruldu Daha sonra NATO adina humanitar yardim ucun xidmet gosterdiyi bildirilen Moldovanin Mi 26 helikopteri 6 Ukraynali heyet ucun mezara cevrildi Hindistan Herbi Hava Quvveleri Qezaya ugrama hadisesi 14 dekabr 2010 cu ilde Hindistan Herbi Hava Quvvelerine mexsus Mi 26 Jammu hava limanindan qalxdiqdan bir nece saniyeden sonra 15 metr hundurlukden dusdu ve qezada 9 sernisini yaralandi Hindistan Ucus Tehlukesizliyi Institutu terefinden hazirlanan tedqiqat hesabatina gore qeza Mi 26 nin dasidigi bir qatar vaqonunun helikopterin tarazligini pozmasi neticesinde meydana gelmisdir Norvec Kralliq Herbi Hava Quvveleri Deniz Krali Xilasetme Emeliyyati Norvec Kralliq Herbi Hava Quvvelerine mexsus bir Westland deniz krali havada yasadigi texniki problemlere gore 11 dekabr 2012 ci ilde Divgagaisa dagina tecili enis etmeli oldu Tecili enis zamani vertolyotun enis mexanizmine ciddi ziyan deydi Ardinca ara rotor bicaqlarinin cixarilmasi ve daha sonra yanacaq cenindeki yanacagin bosaldilmasi yolu ile neqliyyata uygunlasdirilan Sea King hadiseden bir gun sonra Mil Mil 26 ile Banak Hava Bazasina getirildi VersiyalariAfinada yanginsondurme vezifesini icra eden Mi 26TCRusiya Herbi Hava Quvvelerine mexsus Mi 26Mil 26 nin yuk hissesiBir Mi 26 Karakas Venesuela semasinda herbi parad zamaniMeksika Herbi Hava Quvvelerine mexsus Mil Mi 26 ya Meksikanin Santa Lucia Herbi Hava Quvveleri Bazasinda yukleme heyata kecirdilerken V 29 Prototip versiyasi Mi 26 Herbi ve mulki neqliyyat ucun hazirlanmis versiya NATO kod adi Halo A Mi 26A Tekmillesdirilmis ucus naviqasiya sistemi olan versiya Mi 26M Performans xususiyyetleri tekmillesdirilmis versiya Mi 26MS Hava tecili yardimi versiyasi Mi 26NEF M Sualti doyus muharibesi ucun hazirlanmis versiya Mi 26P Mulki neqliyyat ucun hazirlanmis versiya Dasima qabiliyyeti 63 sernisin Mi 26PP Radio qebuledicilerle techiz olunmus versiya Mi 26PK Ucan bir kran kimi inkisaf etdirilmis versiya Mi 26S Tebii felaket ve s hadiselerden sonraki komek islerinde istifade ucun hazirlanmis versiya Mi 26T Mulki neqliyyat ucun hazirlanmis versiya Mi 26TC Yuk dasinmasi ucun hazirlanmis versiya Mi 26TM Ucan bir kran kimi inkisaf etdirilmis versiya Mi 26TP Yanginsondurme helikopteri kimi inkisaf etdirilmis versiya Mi 26TC Mi 26T nin ixrac versiyasi Mi 26TZ Yanacaq tankeri versiyasi Mi 26T2 Mi 26T nin tekmillesdirilmis versiyasi Bu versiyaya inteqrasiya olunmus BREO 26 elektron avadanligi helikopterin gece gunduz ve pis hava seraitinde semereli istifadesine imkan verir Mi 27 Havadan komandanligin tapsiriqlari ucun inkisaf etdirilmesi teklif edilmis ve iki prototipi istehsal edilmisdir Xususiyyetleri Mi 26 Mil Mi 26 helikopterinin 3 terefli gorunusuUmumi xususiyyetleri Ekipaj 5 nefer 2 pilot 1 ucus musaviri 1 yukleme mutexessisi 1 ucus tekniki Dasima Tutumu 90 eded piyada ve ya 60 eded xerek 20 000 kq karqo Uzunluq 40 025 m rotorlarla birlikde Rotor Capi 32 00 m Hundurluk 8 145 m Disk Sahesi 804 25 m Bos Cekisi 28 200 kq Yuklu cekisi 49 600 kq Maksimum ucus cekisi 56 000 kq Motor ve Motor Gucu 2 Lotarev D 136 turbosaft her biri 11 399 A G 8 500 kW Performans Xususiyyetleri Maksimum Suret 295 km s Kreyser Sureti 255 km s Menzil 1 920 km elave yanacaq tankerleri ile Xidmet Hundurluyu 4 600 mIstinadlarWorld Air Forces 2014 2014 World Air Forces 2008 2008