Mikrokompüter və ya mikro-EBM — mikroprosessordan hazırlanmış mərkəzi prosessoru (CPU) olan kiçikhəcmli, nisbətən ucuz kompüter. Bu kompüterə həmçinin çap dövrə lövhəsinə (PCB) quraşdırılmış yaddaş və (giriş/çıxış) (I/O) sxemləri daxildir. Mikrokompüterlər 1970–1980-ci illərdə getdikcə daha güclü mikroprosessorların meydana çıxması ilə populyarlaşmışdır. Bu kompüterlərin əvvəlki iterasiyaları – meynfreymlər və minikompüterlər nisbətən daha böyükhəcmli və daha bahalı olurdu. Bir çox mikrokompüterlər (giriş və çıxış üçün klaviatura və ekranla təchiz olduqları halda) eyni zamanda ümumi mənada fərdi kompüterlərdir. 1962-ci ildə "fərdi kompüter" termininin mikroprosessor əsaslı dizaynlardan əvvəl baş tutmuşdur. Quraşdırılmış idarəetmə sistemi kimi istifadə olunan "mikrokompüter"in insan tərəfindən oxuna bilən giriş və çıxış cihazları olmaya bilər. "Fərdi kompüter" ümumi olaraq istifadə edilir və ya ifadə edir.
"Mikro" abbreviaturası 1970–1980-ci illərdə geniş yayılmışdı, lakin o vaxtdan bəri ümumi istifadədən çıxmışdır.
Mənşəyi
Mikrokompüter termininin ümumi formada istifadə edilməsi minikompüterin təqdim edilməsindən sonra başlamışdır. Odur ki, Ayzek Asimov 1956-cı ildə "" adlı povestində (o ilin iyul ayında "" jurnalında dərc olunmuşdur) bu termini istifadə etmişdir. Mikrokompüter onun mərkəzi prosessorunu təşkil edən bir çox ayrı komponentləri bir bütün formada mikroprosessor çipi ilə əvəz etmişdir.
1973-cü ildə Fransanın (INRA) qurumunun kənd təsərrüfatı higrometriyasını ölçə bilən bir kompüterə ehtiyacı var idi. Bu tələbi cavablandırmaq üçün "R2E" kompüter texnologiya şirkəti ilə bağlı olaraq İnkişaf İdarəsinin rəhbəri başçılığı ilə Fransadan olan mühəndis heyəti ilk mövcud mikroprosessorlu mikrokompüter olan " N"i yaradılmışdır. Eyni ildə şirkət patentlərini və mikrokompüteri təsvir edən "Micro-ordinateur" termini təqdim olunmuşdur. Bu, mikroprosessorla təmin edilmiş bir elektron maşına aid edilirdi.
ABŞ-də "Altair 8800" kimi ən erkən modellər istifadəçi tərəfindən yığılan dəstlər formasında satılırdı. Onların 256 bayt kimi kiçik RAM ölçüsü var idi, göstərici işıqları və açarlarından başqa (giriş/çıxış) cihazları yox idi. Əslində, bunların mövcud olması belə bir sadə cihazın nə edə biləcəyini nümayiş etdirmək üçün konsepsiya sübutu rolunu oynayırdı. Mikroprosessorlar və yarımkeçirici yaddaş ucuzlaşdıqca mikrokompüterlərin də qiyməti azalmış və istifadəsi asanlaşmışdı.
Ümumi istifadəsi
2000-ci illərin əvvəllərində "mikrokompüter" ifadəsinin günlük istifadəsi (xüsusilə "mikro" ifadəsi) 1980-ci illərin ortasındakı zirvəsindən daha aşağı səviyyədə olmağa başlamışdı. Bu termin ən çox populyar birləşmiş 8-bit ev kompüterləri (məsələn, "", "", "", "" və "") və əsaslı mikrokompüterlərlə əlaqədar olur.
Hər gün istifadədə olan danışıq dilində "mikrokompüter" termini nisbətən "fərdi kompüter" və ya "PC" termini tərəfindən əvəzlənmişdir. Bu, hər dəfə bir insanın istifadə etməsi üçün nəzərdə tutulmuş kompüterə aid edilir və bu termin ilk dəfə olaraq 1959-cu ildə təsis edilmişdir.IBM ilk olaraq "fərdi kompüter" terminini, işinə kiçik biznes bazarına hədəf götürülmüş CP/M əsaslı mikrokompüterlərdən fərqli olaraq IBM PC-ni fərqləndirmək üçün təşkil etmişdir. Buna baxmayaraq, istifadəyə buraxılmasından sonra IBM PC və termin geniş şəkildə imitasiya edilmişdir. Birləşən hissələr çox istehsalçı üçün əlçatan idi və BIOS geri mühəndislik olaraq yenidən yaradılmışdır. IBM PC uyğunluğuna malik "klonlar" geniş yayılmış və "fərdi kompüter", xüsusilə "PC" termini insanların yaddaşında qalmağa başlamışdı.
İstinadlar
- . "Grandiose Price for a Modest PC". Wired. 2003-09-09. 2012-06-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-04.
- Microcomputer // dictionary.com. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-31.
- A.O., Williman; Jelinek, H.J. "Special Tutorial: Introduction to LSI Microprocessor Developments". Computer. IEEE. 9 (Computer). June 1976: 37. doi:10.1109/C-M.1976.218612.
- Proof of "micro" as a once-common term: (i) Direct reference: Graham Kibble-White, "Stand by for a Data-Blast" 2014-05-31 at the Wayback Machine, Off the Telly. Article written December 2005, retrieved 2006-12-15. (ii) Usage in the titles of ' books "The Mighty Micro" 2023-01-29 at the Wayback Machine (ISBN ) and "The Making of the Micro" 2023-01-29 at the Wayback Machine (ISBN ). Other books include Usborne's "Understanding the Micro" 2023-01-29 at the Wayback Machine (ISBN ), a children's guide to microcomputers.
- Asimov, Isaac. "The Dying Night". The Magazine of Fantasy and Science Fiction. July 1956.
- Ceruzzi, Paul. Computing: a concise history. Cambridge, MA: MIT Press. 2012. səh. 105. ISBN .
- "microcomputer 2015-09-24 at the Wayback Machine". OED Online. December 2013. Oxford University Press. 15 February 2014.
- "personal computer". OED Online. December 2013. Oxford University Press. 15 February 2014
Əlavə ədəbiyyat
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
- Ред. кол.: С. И. Адян, Н.С. Бахвалов, В.И. Битюцков, А. П. Ершов, Л. Д. Кудрявцев, А. Л. Онищик, А. П. Юшкевич. Математический энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Прохоров. 1988-01-01.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mikrokomputer ve ya mikro EBM mikroprosessordan hazirlanmis merkezi prosessoru CPU olan kicikhecmli nisbeten ucuz komputer Bu komputere hemcinin cap dovre lovhesine PCB qurasdirilmis yaddas ve giris cixis I O sxemleri daxildir Mikrokomputerler 1970 1980 ci illerde getdikce daha guclu mikroprosessorlarin meydana cixmasi ile populyarlasmisdir Bu komputerlerin evvelki iterasiyalari meynfreymler ve minikomputerler nisbeten daha boyukhecmli ve daha bahali olurdu Bir cox mikrokomputerler giris ve cixis ucun klaviatura ve ekranla techiz olduqlari halda eyni zamanda umumi menada ferdi komputerlerdir 1962 ci ilde ferdi komputer termininin mikroprosessor esasli dizaynlardan evvel bas tutmusdur Qurasdirilmis idareetme sistemi kimi istifade olunan mikrokomputer in insan terefinden oxuna bilen giris ve cixis cihazlari olmaya biler Ferdi komputer umumi olaraq istifade edilir ve ya ifade edir oz dovrunun en populyar mikrokomputerlerinden biri idi Hemcinin bu butun zamanlarin ev komputerleri arasinda en cox satilan modeldir Mikro abbreviaturasi 1970 1980 ci illerde genis yayilmisdi lakin o vaxtdan beri umumi istifadeden cixmisdir MenseyiMikrokomputer termininin umumi formada istifade edilmesi minikomputerin teqdim edilmesinden sonra baslamisdir Odur ki Ayzek Asimov 1956 ci ilde adli povestinde o ilin iyul ayinda jurnalinda derc olunmusdur bu termini istifade etmisdir Mikrokomputer onun merkezi prosessorunu teskil eden bir cox ayri komponentleri bir butun formada mikroprosessor cipi ile evez etmisdir Kommersiya baximindan ugurlu 8 bitlik ev komputerlerinin ilk dalgasi ile esasen bu uc mikrokomputer sistemi elaqelendirilir The Commodore PET 2001 Apple II ve TRS 80 Model 1 1973 cu ilde Fransanin INRA qurumunun kend teserrufati higrometriyasini olce bilen bir komputere ehtiyaci var idi Bu telebi cavablandirmaq ucun R2E komputer texnologiya sirketi ile bagli olaraq Inkisaf Idaresinin rehberi basciligi ile Fransadan olan muhendis heyeti ilk movcud mikroprosessorlu mikrokomputer olan N i yaradilmisdir Eyni ilde sirket patentlerini ve mikrokomputeri tesvir eden Micro ordinateur termini teqdim olunmusdur Bu mikroprosessorla temin edilmis bir elektron masina aid edilirdi ABS de Altair 8800 kimi en erken modeller istifadeci terefinden yigilan destler formasinda satilirdi Onlarin 256 bayt kimi kicik RAM olcusu var idi gosterici isiqlari ve acarlarindan basqa giris cixis cihazlari yox idi Eslinde bunlarin movcud olmasi bele bir sade cihazin ne ede bileceyini numayis etdirmek ucun konsepsiya subutu rolunu oynayirdi Mikroprosessorlar ve yarimkecirici yaddas ucuzlasdiqca mikrokomputerlerin de qiymeti azalmis ve istifadesi asanlasmisdi Umumi istifadesi2000 ci illerin evvellerinde mikrokomputer ifadesinin gunluk istifadesi xususile mikro ifadesi 1980 ci illerin ortasindaki zirvesinden daha asagi seviyyede olmaga baslamisdi Bu termin en cox populyar birlesmis 8 bit ev komputerleri meselen ve ve esasli mikrokomputerlerle elaqedar olur Her gun istifadede olan danisiq dilinde mikrokomputer termini nisbeten ferdi komputer ve ya PC termini terefinden evezlenmisdir Bu her defe bir insanin istifade etmesi ucun nezerde tutulmus komputere aid edilir ve bu termin ilk defe olaraq 1959 cu ilde tesis edilmisdir IBM ilk olaraq ferdi komputer terminini isine kicik biznes bazarina hedef goturulmus CP M esasli mikrokomputerlerden ferqli olaraq IBM PC ni ferqlendirmek ucun teskil etmisdir Buna baxmayaraq istifadeye buraxilmasindan sonra IBM PC ve termin genis sekilde imitasiya edilmisdir Birlesen hisseler cox istehsalci ucun elcatan idi ve BIOS geri muhendislik olaraq yeniden yaradilmisdir IBM PC uygunluguna malik klonlar genis yayilmis ve ferdi komputer xususile PC termini insanlarin yaddasinda qalmaga baslamisdi Istinadlar Grandiose Price for a Modest PC Wired 2003 09 09 2012 06 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 04 Microcomputer dictionary com 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 31 A O Williman Jelinek H J Special Tutorial Introduction to LSI Microprocessor Developments Computer IEEE 9 Computer June 1976 37 doi 10 1109 C M 1976 218612 Proof of micro as a once common term i Direct reference Graham Kibble White Stand by for a Data Blast 2014 05 31 at the Wayback Machine Off the Telly Article written December 2005 retrieved 2006 12 15 ii Usage in the titles of books The Mighty Micro 2023 01 29 at the Wayback Machine ISBN 0 340 25975 2 and The Making of the Micro 2023 01 29 at the Wayback Machine ISBN 0 575 02913 7 Other books include Usborne s Understanding the Micro 2023 01 29 at the Wayback Machine ISBN 0 86020 637 8 a children s guide to microcomputers Asimov Isaac The Dying Night The Magazine of Fantasy and Science Fiction July 1956 Ceruzzi Paul Computing a concise history Cambridge MA MIT Press 2012 seh 105 ISBN 9780262517676 microcomputer 2015 09 24 at the Wayback Machine OED Online December 2013 Oxford University Press 15 February 2014 personal computer OED Online December 2013 Oxford University Press 15 February 2014Elave edebiyyatIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Red kol S I Adyan N S Bahvalov V I Bityuckov A P Ershov L D Kudryavcev A L Onishik A P Yushkevich Matematicheskij enciklopedicheskij slovar M Sovetskaya enciklopediya Gl red Yu V Prohorov 1988 01 01 Xarici kecidler