Mehmet Şükrü Paşa (türk. Mehmed Şükrü Paşa; 1857 və ya 1856, Ərzurum – 1916, Konstantinopol) — Osmanlı generalı. Balkan müharibələrində Bolqarıstanın mühasirəyə aldığı Ədirnəni çətin şərtlər altında 155 gün müdafiə etdi. Bu hadisə tarixdə "Ədirnə müdafiəsi" kimi də tanınır. Ədirnədə xatirəsinə həsr edilmiş abidə var. Bu abidə Balkan müharibələri muzeyində də mövcuddur. Abidə 1998-ci il iyulun 27-də açılmışdır. Abidə və muzeyi ziyarət etmək sərbəstdir.
Mehmet Şükrü Paşa | |
---|---|
türk. Mehmet Şükrü Paşa | |
| |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1857 və ya 1856 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1916 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Türk |
Xidmət illəri | 1878-1914 |
Rütbəsi | General |
Döyüşlər | Osmanlı-Yunan müharibəsi (1897), Birinci Balkan müharibəsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
1857-ci ildə Ərzurumda anadan olmüşdür. Ailənin yeganə övladı idi. İlk hərbi təhsilini Ərzincan Hərbi Məktəbində almış, daha sonra isə İstanbul Sütlücə Artilleriya Məktəbində davam etdirmişdir. 1879-cu ildə bu məktəbi bitirmişdir. Təhsil aldığı müddətdə riyaziyyat fənnindən müvəffəqiyyəti ilə fərqlənirdi. Bu səbəbdən daha da təkmilləşdirmək üçün Almaniyaya göndərildi. Potsdam Qarnizonında dörd ildən çox müddətdir təhsil almışdır. 1880-ci ildə o, yüksək vəzifəli zabitə rütbəsinə yüksəldi və 1883-cü ildə baş kapitan təyin edildi.
İstanbula geri döndükdən sonra bir sıra təşkilatlarda və məktəblərdə hərbi təlimlər keçməyə başladı. Daha sonra isə 1887-ci ildə mayor rütbəsinə yüksəldi. Zəfər Rabiya xanım ilə ailə həyatı qurdu; bu nikahdan 9 övladı dünyaya gəldi, onlardan yalnız dördü həyatda qaldı. Yeddi nəvəsi vardı.
Alman, ingilis və fransız dillərində sərbəst danışa bilən Mehmet Şükrü Paşa hərbi fəaliyyətləri ilə yanaşı riyaziyyat fənnini də tədris edirdi. Məşhur riyaziyyatçı Saleh Zəki onun tələbələrindən biri olmuşdur.
Rütbələri
1888-ci ildə əyalət valisi olmuş, 1889-cı ildə isə polkovnik, 1893-cü ildə 36 yaşı olarkən isə general-mayor rütbəsinə yüksəlmişdir. Ədirnədə general-mayor rütbəsindən general rütbəsinədək yüksəldi. 1905-ci ildə Salonikiyə göndərildi. Bu dövrdə hərbi həyatında həddindən artıq nizam-intizam nümayiş etdirdiyi üçün "Dəli Şükrü Paşa" kimi tanındı.
Ədirnənin müdafiəsi
24 sentyabr 1912-ci ildə Osmanlı dövlətinin Sofiyadakı səfirliyi İstanbula göndərdiyi bir teleqrafla xəbərdarlıq edərək təhlükənin yaxınlaşdığını bildirmişdir: "Bolqarıstanın ilk məqsədi Osmanlı imperiyasının zəif Kırklareli bölgəsidir. Ədirnəyə hücum etməyi planlaşdırırlar. Ədirnə istehkam mövqeyi möhkəmləndirilməli və xidmət müddəti bitən əsgərlər tərxis edilməməlidir".
Ədirnə komandirliyinə gətirilən Mehmet Şükrü Paşa şəhər mühasirəyə alınmazdan bir həftə əvvəl şəhərə çata bildi. Şükrü Paşaya mühasirə zamanı şəhəri 50 gün müdafiə etmək tapşırıldı. Bu müddət ərzində bolqar ordusunun geri çəkiləcəyi, əks halda, İstanbuldan kömək göndəriləcəyi bildirilmişdi. Lakin Mehmet Şükrü Paşa silahdaşları Kazım Qarabəkir, Rəmzi və Fuad Bəylə birlikdə İstanbuldan dəstək almamasına baxmayaraq 5 ay 5 gün Bolqarıstan və Serb ordusunun hücumlarını müdafiə etdi. Bu tarixi hadisə idi.
Qalereya
- Ədirnəni mühasirəyə alan Bolqarıstan artilleriyası.
- Ədirnə mühasirəsini dəstəkləyən serb ordusuna məxsus bir artilleriya.
- Mehmet Şükrü Paşanın Ədirnədəki abidəsi.
- Mehmet Şükrü Paşanın vəsiyyətnaməsi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2016-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-20.
- Edirne Müdafii Mehmet Şükrü Paşa, Akintarih.com sitesi, Erişim tarihi:09.04.2011[ölü keçid]
Xarici keçidlər
- Mehmed Şükrü Paşa ; “Vasiyet”
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehmet Sukru Pasa turk Mehmed Sukru Pasa 1857 ve ya 1856 Erzurum 1916 Konstantinopol Osmanli generali Balkan muharibelerinde Bolqaristanin muhasireye aldigi Edirneni cetin sertler altinda 155 gun mudafie etdi Bu hadise tarixde Edirne mudafiesi kimi de taninir Edirnede xatiresine hesr edilmis abide var Bu abide Balkan muharibeleri muzeyinde de movcuddur Abide 1998 ci il iyulun 27 de acilmisdir Abide ve muzeyi ziyaret etmek serbestdir Mehmet Sukru Pasaturk Mehmet Sukru PasaMehmet Sukru PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 1857 ve ya 1856Dogum yeri Erzurum Erzurum eyaleti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 1916Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri Efendi qebiristanligi d Herbi fealiyyetiMensubiyyeti TurkXidmet illeri 1878 1914Rutbesi GeneralDoyusler Osmanli Yunan muharibesi 1897 Birinci Balkan muharibesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1857 ci ilde Erzurumda anadan olmusdur Ailenin yegane ovladi idi Ilk herbi tehsilini Erzincan Herbi Mektebinde almis daha sonra ise Istanbul Sutluce Artilleriya Mektebinde davam etdirmisdir 1879 cu ilde bu mektebi bitirmisdir Tehsil aldigi muddetde riyaziyyat fenninden muveffeqiyyeti ile ferqlenirdi Bu sebebden daha da tekmillesdirmek ucun Almaniyaya gonderildi Potsdam Qarnizoninda dord ilden cox muddetdir tehsil almisdir 1880 ci ilde o yuksek vezifeli zabite rutbesine yukseldi ve 1883 cu ilde bas kapitan teyin edildi Istanbula geri dondukden sonra bir sira teskilatlarda ve mekteblerde herbi telimler kecmeye basladi Daha sonra ise 1887 ci ilde mayor rutbesine yukseldi Zefer Rabiya xanim ile aile heyati qurdu bu nikahdan 9 ovladi dunyaya geldi onlardan yalniz dordu heyatda qaldi Yeddi nevesi vardi Alman ingilis ve fransiz dillerinde serbest danisa bilen Mehmet Sukru Pasa herbi fealiyyetleri ile yanasi riyaziyyat fennini de tedris edirdi Meshur riyaziyyatci Saleh Zeki onun telebelerinden biri olmusdur Rutbeleri1888 ci ilde eyalet valisi olmus 1889 ci ilde ise polkovnik 1893 cu ilde 36 yasi olarken ise general mayor rutbesine yukselmisdir Edirnede general mayor rutbesinden general rutbesinedek yukseldi 1905 ci ilde Salonikiye gonderildi Bu dovrde herbi heyatinda heddinden artiq nizam intizam numayis etdirdiyi ucun Deli Sukru Pasa kimi tanindi Edirnenin mudafiesiBalkan muharibesinde Mehmet Sukru Pasa ve Osmanli esgerleri 24 sentyabr 1912 ci ilde Osmanli dovletinin Sofiyadaki sefirliyi Istanbula gonderdiyi bir teleqrafla xeberdarliq ederek tehlukenin yaxinlasdigini bildirmisdir Bolqaristanin ilk meqsedi Osmanli imperiyasinin zeif Kirklareli bolgesidir Edirneye hucum etmeyi planlasdirirlar Edirne istehkam movqeyi mohkemlendirilmeli ve xidmet muddeti biten esgerler terxis edilmemelidir Edirne komandirliyine getirilen Mehmet Sukru Pasa seher muhasireye alinmazdan bir hefte evvel sehere cata bildi Sukru Pasaya muhasire zamani seheri 50 gun mudafie etmek tapsirildi Bu muddet erzinde bolqar ordusunun geri cekileceyi eks halda Istanbuldan komek gonderileceyi bildirilmisdi Lakin Mehmet Sukru Pasa silahdaslari Kazim Qarabekir Remzi ve Fuad Beyle birlikde Istanbuldan destek almamasina baxmayaraq 5 ay 5 gun Bolqaristan ve Serb ordusunun hucumlarini mudafie etdi Bu tarixi hadise idi QalereyaEdirneni muhasireye alan Bolqaristan artilleriyasi Edirne muhasiresini destekleyen serb ordusuna mexsus bir artilleriya Mehmet Sukru Pasanin Edirnedeki abidesi Mehmet Sukru Pasanin vesiyyetnamesi Hemcinin baxBalkan muharibeleriIstinadlar Arxivlenmis suret 2016 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 20 Edirne Mudafii Mehmet Sukru Pasa Akintarih com sitesi Erisim tarihi 09 04 2011 olu kecid Xarici kecidlerMehmed Sukru Pasa Vasiyet