Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehdi Abbasov (tam adı:Mehdi Əli oğlu Abbasov, d.1898, İrəvan-v.1979, Bakı) — dövlət xadimi, (II) direktoru.
| Mehdi Abbasov | |
|---|---|
| Mehdi Əli oğlu Abbasov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İrəvan, İrəvan qəzası, İrəvan quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası→ SSRİ |
Həyatı
Mehdi Əli oğlu Abbasov 1898-ci ildə Qərbi Azərbaycanın İrəvan şəhərində pinəçi ailəsində anadan olmuşdur. 1909-1911-ci illərdə İrəvan şəhərindəki Rus-Tatar məktəbində, 1911-1913-cü illərdə isə şəhər ibtidai məktəbində təhsil almışdır. 1912-ci ildə anası, 1913-cü ildə isə atası vəfat edən Mehdi Abbasov təhsilini yarımçıq qoyaraq, çörək pulu qazanmaq üçün işləmək məcburiyyətində qalmışdır. Əmək fəaliyyətinə 1913-cü ildə İrəvandakı quberniya nəşriyyatında cildçi-fəhləlikdən başlamışdır. 1916-1917-ci illərdə nəşriyyatda usta köməkçisi işləmiş, 1917-1918-ci illərdə isə şəhər məhkəməsində katiblik etmişdir. Erməni daşnaklarının 1918-ci ildə şəhərdə törətdiyi vəhşiliklər nəticəsində yerli əhalinin yaşayış səviyyəsi ağırlaşdığına görə doğma şəhərini tərk edərək, əvvəlcə Tiflis şəhərinə, oradan da Gəncə şəhərinə gəlmişdir. Bir müddət yeməkxanada çayçı, 1919-cu ildən isə Xankəndində yerləşən Atıcı diviziyasında katiblik etmişdir. Diviziyanın mollası Mirzə Cəlal və xəstəxananın baş həkimi Marqulisin köməkliyi ilə 1920-ci ildə Xankəndinə gələn, dövrünün tanınmış inqilabçıları Çingiz İldırım və Serqo Orconikidze ilə tanış olmuşdur. Bu görüşdən az sonra ona Şuşa şəhərində yerləşmiş hərbi komissarlıqda katiblik işini aparmaq tapşırılmışdır. 1920-ci ilin 2-ci yarısından Şəmkirdəki hərbi komissarlıqda tərcüməçi işləmişdir. Bölgədə söz sahibi olan Müseyib Axundovla, Şəmkir milis rəisi Rüstəm Əliyevlə birgə fəaliyyət göstərmiş, 1920-ci ildə Şəmkirdə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası üzvlüyünə qəbul olunmuşdur. Gəncə şəhərindəki 1-ci atıcı alayda komissar koməkcisi işləmiş, 1921-1922-ci illərdə Bakı şəhərində hərbi məktəbin müdavimi olmuşdur. Müdavim olduğu müddətdə diviziya komandiri Qanboy Vəzirovun rəhbərliyi altında Ağdamda və Göycayda banditlərə qarşı aparılan döyüşlərdə iştirak etmişdir. Azərbaycan SSR Mərkəzi İnqilab Komitəsinin sədri Səmədağa Ağamalı oğlunu 1921-ci ildə Respublika bölgələrinə səfərlərdə müşayiət etmişdir. Azərbaycan KP MK-nın qərarı ilə 1922-ci ildə Moskva şəhərinə, Şərq Zəhmətkeşlərinin Kommunist Universitetinə təhsil almağa göndərilmişdir. 1923-cü ildə Azərbaycan KP MK-dan verilən göstərişə əsasən Mehdi Abbasov Moskva Timiryazov adına Kənd Təsərrüfatı Akademiyası nəzdində yaradılmış işçi kadrlar hazırlayan məktəbə köçürülmüş və 1926-cı ilə kimi burada oxumuşdur. 1926-1931-ci illərdə Moskvada Su Təsərrüfatı Mühəndisləri İnstitutunda təhsil almış və mühəndis-hidrotexnik ixtisasına yiyələnmişdir. Tələbə olarkən, 1927-ci ildə çağırılmış Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının XV qurultayının iştirakçısı olmuşdur. 1931-ci ilin mayından avqust ayına kimi Azərbaycan Su Təsərrüfatı İdarəsinin layihə-axtarış şöbəsində mühəndis işləmişdir. 1931-ci ilin avqust ayında Gəncə şəhərindəki Zaqafqaziya Mühəndis Meliorasiya İnstitutunda fakültə dekanı vəzifəsinə təyin olunmuşdur. 1932-ci ilin noyabr ayından 1933-cü ilin mart ayına kimi Gəncə Mühəndis Meliorasiya İnstitutunda rektor vəzifəsini icra etmişdir. 1933-cü ilin mart ayında Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında Dövlət Planlaşdırma Komitəsində qısa vaxt ərzində su təsərrüfatı sahəsinə baxan məsul şəxs kimi fəaliyyətdən sonra, yeni yaradılmış trest səlahiyyətli Azərbaycan Su Təsərrüfatı Layihə-Axtarış İdarəsinə rəis təyin olunmuşdur. 1937-cı ildən Zaqafqaziya Su Təsərrüfatı Layihə-Axtarış adlanan trest uzun illər Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan Respublikalarının ərazilərində su təsərrüfatı obyektlərinin layihə işlərini yerinə yetirmişdir. 1953-cü ildə Su Təsərrüfatı Layihə-Axtarış tresti Azərbaycan Dövlət Su Təsərrüfatı Obyektlərinin Layihələndirilməsi İnstitutuna çevrilmişdir.
Mehdi Əli oğlu Abbasov 1964-cü ilin iyıl ayına kimi, 31 il "Azdövsutəslayihə" İnstitutuna rəhbərlik etmişdir. “Azdövsutəslayihə” İnstitutundakı fəaliyyətindən sonra fəxri təqaüddə olmuşdur.
Azərbaycan Respublikası ərazisində 1933-cü ildən 1964-cü ilə kimi tikilmiş dövlət əhəmiyyətli bütün meliorasiya və su təsərrüfatı tikintilərinin layihə sənədlərinin hazırlanmasında Mehdi Əli oğlu Abbasovun xüsusi əməyi olmuşdur. Onun rəhbərliyi dövründə Mingəçevir su anbarının, Muğan və Salyan düzlərində suvarma və meliorasiya sistemlərinin, Samur-Dəvəçi kanalının 1-ci və 2-ci növbələrinin, Yuxarı Şirvan və Yuxarı Qarabağ kanallarının, Bəhrəmtəpə hidroqovşağının, Baş Muğan kanalının, Gəncə-Qazax bölgəsində suvarma sistemlərinin, Lənkəran subtropik bölqəsində suvarma sistemlərinin, Ağstafaçay və Xaçınçay su anbarlarının və digər yüzlərlə obyektlərin layihə sənədləri hazırlanmışdır.
Azərbaycan Su Təsərrüfatı Layihə-Axtarış İdarəsində işə başlayarkən 25-30 əməkdaş olduğu halda, “Azdövsutəslayihə” İnstitutunda rəhbərlikdən gedərkən 900-dən çox işçi çalışırdı. Fəaliyyət göstərən əməkdaşlardan 600 nəfəri mühəndis-texniki işçilər idi.
Xatırlatmaq yerinə düşərdi ki, layihə təşkilatının rəhbəri M.Ə.Abbasovun aylıq vəzifə maaşı SSRİ Nazirlər Sovetinin sədri İ.V.Stalinin 1951-ci il 17 dekabrda imzaladığı 5183 saylı sərəncamla təyin edilmişdir. Dövlət rəhbəri tərəfindən qəbul edilmiş bu qərar, o dövrdə Azərbaycan Su Təsərrüfatı Layihə-Axtarış İdarəsində görülən işlərə və onun rəhbərinin şəxsiyyətinə verilmiş ən böyük qiymət kimi dəyərləndirilmişdir.
Əmək fəaliyyəti dövründə M.Abbasov “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni, 2 medal, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin fəxri fərmanı, 2 dəfə “SSRİ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyin əlaçısı” döş nişanı, kənd təsərrüfatındakı nailliyyətlərinə görə 3 dəfə Xalq Təsərrüfatı Sərgisinin bürünc medalı ilə təltif olunmuşdur.
Abbasov Mehdi Əli oğlu 1979-cu ildə Bakı şəhərində, 81 yaşında vəfat etmişdir. Yasamal rayonu ərazisində yerləşən köhnə qəbiristanlıqda dəfn olunmuşdur.
İstinadlar
- Paşayev E.P, Həsənov F.H. "Azdövsutəslayihə" institutu-80
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Mehdi Abbasov Mehdi Abbasov tam adi Mehdi Eli oglu Abbasov d 1898 Irevan v 1979 Baki dovlet xadimi Azdovsuteslayihe institutunun II direktoru Mehdi AbbasovMehdi Eli oglu AbbasovDogum tarixi 1898Dogum yeri Irevan Irevan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1979Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRDefn yeri Yasamal qebiristanligiVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIHeyatiMehdi Eli oglu Abbasov 1898 ci ilde Qerbi Azerbaycanin Irevan seherinde pineci ailesinde anadan olmusdur 1909 1911 ci illerde Irevan seherindeki Rus Tatar mektebinde 1911 1913 cu illerde ise seher ibtidai mektebinde tehsil almisdir 1912 ci ilde anasi 1913 cu ilde ise atasi vefat eden Mehdi Abbasov tehsilini yarimciq qoyaraq corek pulu qazanmaq ucun islemek mecburiyyetinde qalmisdir Emek fealiyyetine 1913 cu ilde Irevandaki quberniya nesriyyatinda cildci fehlelikden baslamisdir 1916 1917 ci illerde nesriyyatda usta komekcisi islemis 1917 1918 ci illerde ise seher mehkemesinde katiblik etmisdir Ermeni dasnaklarinin 1918 ci ilde seherde toretdiyi vehsilikler neticesinde yerli ehalinin yasayis seviyyesi agirlasdigina gore dogma seherini terk ederek evvelce Tiflis seherine oradan da Gence seherine gelmisdir Bir muddet yemekxanada cayci 1919 cu ilden ise Xankendinde yerlesen Atici diviziyasinda katiblik etmisdir Diviziyanin mollasi Mirze Celal ve xestexananin bas hekimi Marqulisin komekliyi ile 1920 ci ilde Xankendine gelen dovrunun taninmis inqilabcilari Cingiz Ildirim ve Serqo Orconikidze ile tanis olmusdur Bu gorusden az sonra ona Susa seherinde yerlesmis herbi komissarliqda katiblik isini aparmaq tapsirilmisdir 1920 ci ilin 2 ci yarisindan Semkirdeki herbi komissarliqda tercumeci islemisdir Bolgede soz sahibi olan Museyib Axundovla Semkir milis reisi Rustem Eliyevle birge fealiyyet gostermis 1920 ci ilde Semkirde Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi uzvluyune qebul olunmusdur Gence seherindeki 1 ci atici alayda komissar komekcisi islemis 1921 1922 ci illerde Baki seherinde herbi mektebin mudavimi olmusdur Mudavim oldugu muddetde diviziya komandiri Qanboy Vezirovun rehberliyi altinda Agdamda ve Goycayda banditlere qarsi aparilan doyuslerde istirak etmisdir Azerbaycan SSR Merkezi Inqilab Komitesinin sedri Semedaga Agamali oglunu 1921 ci ilde Respublika bolgelerine seferlerde musayiet etmisdir Azerbaycan KP MK nin qerari ile 1922 ci ilde Moskva seherine Serq Zehmetkeslerinin Kommunist Universitetine tehsil almaga gonderilmisdir 1923 cu ilde Azerbaycan KP MK dan verilen gosterise esasen Mehdi Abbasov Moskva Timiryazov adina Kend Teserrufati Akademiyasi nezdinde yaradilmis isci kadrlar hazirlayan mektebe kocurulmus ve 1926 ci ile kimi burada oxumusdur 1926 1931 ci illerde Moskvada Su Teserrufati Muhendisleri Institutunda tehsil almis ve muhendis hidrotexnik ixtisasina yiyelenmisdir Telebe olarken 1927 ci ilde cagirilmis Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasinin XV qurultayinin istirakcisi olmusdur 1931 ci ilin mayindan avqust ayina kimi Azerbaycan Su Teserrufati Idaresinin layihe axtaris sobesinde muhendis islemisdir 1931 ci ilin avqust ayinda Gence seherindeki Zaqafqaziya Muhendis Meliorasiya Institutunda fakulte dekani vezifesine teyin olunmusdur 1932 ci ilin noyabr ayindan 1933 cu ilin mart ayina kimi Gence Muhendis Meliorasiya Institutunda rektor vezifesini icra etmisdir 1933 cu ilin mart ayinda Azerbaycan SSR Xalq Komissarlari Soveti yaninda Dovlet Planlasdirma Komitesinde qisa vaxt erzinde su teserrufati sahesine baxan mesul sexs kimi fealiyyetden sonra yeni yaradilmis trest selahiyyetli Azerbaycan Su Teserrufati Layihe Axtaris Idaresine reis teyin olunmusdur 1937 ci ilden Zaqafqaziya Su Teserrufati Layihe Axtaris adlanan trest uzun iller Azerbaycan Gurcustan ve Ermenistan Respublikalarinin erazilerinde su teserrufati obyektlerinin layihe islerini yerine yetirmisdir 1953 cu ilde Su Teserrufati Layihe Axtaris tresti Azerbaycan Dovlet Su Teserrufati Obyektlerinin Layihelendirilmesi Institutuna cevrilmisdir Mehdi Eli oglu Abbasov 1964 cu ilin iyil ayina kimi 31 il Azdovsuteslayihe Institutuna rehberlik etmisdir Azdovsuteslayihe Institutundaki fealiyyetinden sonra fexri teqaudde olmusdur Azerbaycan Respublikasi erazisinde 1933 cu ilden 1964 cu ile kimi tikilmis dovlet ehemiyyetli butun meliorasiya ve su teserrufati tikintilerinin layihe senedlerinin hazirlanmasinda Mehdi Eli oglu Abbasovun xususi emeyi olmusdur Onun rehberliyi dovrunde Mingecevir su anbarinin Mugan ve Salyan duzlerinde suvarma ve meliorasiya sistemlerinin Samur Deveci kanalinin 1 ci ve 2 ci novbelerinin Yuxari Sirvan ve Yuxari Qarabag kanallarinin Behremtepe hidroqovsaginin Bas Mugan kanalinin Gence Qazax bolgesinde suvarma sistemlerinin Lenkeran subtropik bolqesinde suvarma sistemlerinin Agstafacay ve Xacincay su anbarlarinin ve diger yuzlerle obyektlerin layihe senedleri hazirlanmisdir Azerbaycan Su Teserrufati Layihe Axtaris Idaresinde ise baslayarken 25 30 emekdas oldugu halda Azdovsuteslayihe Institutunda rehberlikden gederken 900 den cox isci calisirdi Fealiyyet gosteren emekdaslardan 600 neferi muhendis texniki isciler idi Xatirlatmaq yerine duserdi ki layihe teskilatinin rehberi M E Abbasovun ayliq vezife maasi SSRI Nazirler Sovetinin sedri I V Stalinin 1951 ci il 17 dekabrda imzaladigi 5183 sayli serencamla teyin edilmisdir Dovlet rehberi terefinden qebul edilmis bu qerar o dovrde Azerbaycan Su Teserrufati Layihe Axtaris Idaresinde gorulen islere ve onun rehberinin sexsiyyetine verilmis en boyuk qiymet kimi deyerlendirilmisdir Emek fealiyyeti dovrunde M Abbasov Qirmizi Emek Bayragi ordeni 2 medal Azerbaycan SSR Ali Sovetinin fexri fermani 2 defe SSRI Kend Teserrufati Nazirliyin elacisi dos nisani kend teserrufatindaki nailliyyetlerine gore 3 defe Xalq Teserrufati Sergisinin burunc medali ile teltif olunmusdur Abbasov Mehdi Eli oglu 1979 cu ilde Baki seherinde 81 yasinda vefat etmisdir Yasamal rayonu erazisinde yerlesen kohne qebiristanliqda defn olunmusdur IstinadlarPasayev E P Hesenov F H Azdovsuteslayihe institutu 80