Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mariya Mitçell (ing. Maria Mitchell, 1 avqust, 1818-26 iyun, 1889) — ABŞ astronomu.
Həyatı
Mariya Mitçell 1818-ci ildə Massaçusets ştatının şəhərində dünyaya gəlib. O dövrün ənənələrindən fərqli olaraq, Mitçellərin ailəsində qızların təhsilinə böyük diqqət verilir və genderlərarası intellektual bərabərlik prinsipinə əməl edilirdi.
Atası Vilyam Mitçellin məktəbində təhsil alan Mariya astronomiya elmini də atasından öyrənməyə başlamışdı. Atasının teleskopu onun uşaq yaşlarından yaxın dostu, sirdaşı olmuşdu. Bu teleskopla o, göy cisimlərini seyr edir, kainatın sirlərini öyrənməyə çalışırdı. Artıq 11 yaşında olarkən Mariya Mitçell atasına günəş tutulmasının vaxtını müəyyən etməyə kömək etmişdi.
1847-ci ildə oktyabrın 1-də o, teleskop vasitəsilə səmada yeni komet aşkar etmişdi. Kometə onun adı qoyulmuş və o, “Xanım Mariya Mitçell” adlandırılmışdı. Danimarka kralı Frederik bu tapıntıya görə onu medalla təltif etmişdi.
Mariya Mitçell elmi fəaliyyətini davam etdirmiş və ilk qadın üzvü olmuşdu. 1865-ci ildə o, Vassar kollecində astronomiya elmləri professoru, sonra isə kollecin rəsədxanasının direktoru təyin edilmişdi.
Mariya Mitçellin adı Amerika tarixinə təkcə ilk qadın astronom kimi düşməyib. O həm də qadın və insan hüquqları sahəsində fəaliyyətinə görə dövrünün ictimai xadimi kimi tanınır. Buna görə də onun adının qarşısında birinci sözü tez-tez işlənir.
XIX əsrin ortalarında onun yaşadığı dövrdə qadınlar elm dünyasında demək olar heç bir mövqe tutmurdu. Mariya Mitçell Vasser kollecində professor olduğu illər biliyi və təcrübəsinin daha çox olmasına baxmayaraq, kişi professorlardan daha az maaş aldığını öyrənəndən sonra ona eyni maaş verilməsini tələb etmiş və buna nail olmuşdu.
Amerikada vətəndaş müharibəsi zamanı quldarlıq əleyhinə fikirlərini söyləməkdən çəkinməyən Mariya Mitçell qul əməyinə etiraz əlaməti olaraq pambıq parçalardan geyim geyməkdən imtina etmişdi. O, Amerikada qadın hüquqları uğrunda mübarizə aparan öncül qadınlardan biri olmuşdur. Mariya Mitçell 1873-cü ildə Amerika Qadın İnkişaf Assosiasiyasının təsis edilməsinə kömək etmişdi. O, 1889-cu ildə dünyasını dəyişib.
Massaçusets ştatının Nantuket rəsədxanası və elm muzeyinə Mariya Mitçelllin adı verilmişdir. Ayın kraterlərindən birinin adı da onun şərəfinə Mariya Mitçell adlandırılmışdır.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mariya Mitcell ing Maria Mitchell 1 avqust 1818 26 iyun 1889 ABS astronomu HeyatiMariya Mitcell 1818 ci ilde Massacusets statinin seherinde dunyaya gelib O dovrun enenelerinden ferqli olaraq Mitcellerin ailesinde qizlarin tehsiline boyuk diqqet verilir ve genderlerarasi intellektual beraberlik prinsipine emel edilirdi Atasi Vilyam Mitcellin mektebinde tehsil alan Mariya astronomiya elmini de atasindan oyrenmeye baslamisdi Atasinin teleskopu onun usaq yaslarindan yaxin dostu sirdasi olmusdu Bu teleskopla o goy cisimlerini seyr edir kainatin sirlerini oyrenmeye calisirdi Artiq 11 yasinda olarken Mariya Mitcell atasina gunes tutulmasinin vaxtini mueyyen etmeye komek etmisdi 1847 ci ilde oktyabrin 1 de o teleskop vasitesile semada yeni komet askar etmisdi Komete onun adi qoyulmus ve o Xanim Mariya Mitcell adlandirilmisdi Danimarka krali Frederik bu tapintiya gore onu medalla teltif etmisdi Mariya Mitcell elmi fealiyyetini davam etdirmis ve ilk qadin uzvu olmusdu 1865 ci ilde o Vassar kollecinde astronomiya elmleri professoru sonra ise kollecin resedxanasinin direktoru teyin edilmisdi Mariya Mitcellin adi Amerika tarixine tekce ilk qadin astronom kimi dusmeyib O hem de qadin ve insan huquqlari sahesinde fealiyyetine gore dovrunun ictimai xadimi kimi taninir Buna gore de onun adinin qarsisinda birinci sozu tez tez islenir XIX esrin ortalarinda onun yasadigi dovrde qadinlar elm dunyasinda demek olar hec bir movqe tutmurdu Mariya Mitcell Vasser kollecinde professor oldugu iller biliyi ve tecrubesinin daha cox olmasina baxmayaraq kisi professorlardan daha az maas aldigini oyrenenden sonra ona eyni maas verilmesini teleb etmis ve buna nail olmusdu Amerikada vetendas muharibesi zamani quldarliq eleyhine fikirlerini soylemekden cekinmeyen Mariya Mitcell qul emeyine etiraz elameti olaraq pambiq parcalardan geyim geymekden imtina etmisdi O Amerikada qadin huquqlari ugrunda mubarize aparan oncul qadinlardan biri olmusdur Mariya Mitcell 1873 cu ilde Amerika Qadin Inkisaf Assosiasiyasinin tesis edilmesine komek etmisdi O 1889 cu ilde dunyasini deyisib Massacusets statinin Nantuket resedxanasi ve elm muzeyine Mariya Mitcelllin adi verilmisdir Ayin kraterlerinden birinin adi da onun serefine Mariya Mitcell adlandirilmisdir Xarici kecidler