Malatya döyüşü — 1473-cü il avqustun 1-də Malatyada Ağqoyunlularla Osmanlılar arasında döyüş baş verdi. Uzun Həsənin seçdiyi taktika nəticəsində Ağqoyunlu süvariləri Osmanlı qoşunlarının zərbə qüvvəsini aldadıb Fəratın sol sahilinə çəkildilər və II Mehmed məğlub oldu. Osmanlı sultanı zabitlərindən birini sülh bağlamaq üçün Ağqoyunlu hökmdarının yanına göndərdi. Lakin Ağqoyunlu hökmdarı bu təklifi qəbul etmədi və Tərcan istiqamətində hərəkətə başladı.
Malatya Döyüşü | |||
---|---|---|---|
Ağqoyunlu-Osmanlı müharibələri | |||
Tarix | 1 avqust, 1473 | ||
Yeri | Malatya | ||
Nəticəsi | Ağqoyunluların qələbəsi | ||
Ərazi dəyişikliyi | Malatya | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Tarixi
1472-ci ilin baharında Osmanlılara qarşı müharibəyə başlamış Ağqoyunlu dövləti döyüş əməliyyatları keçirərək Tokatı, Qeysəriyyəni, Aksarayı və Akşehiri zəbt etdi və Qaramana daxil oldu. Lakin əsas qüvvələrdən ayrı düşmüş, yorğun Ağqoyunlu süvariləri Beyşehir gölü yaxınlığında ağır məğlubiyyətə uğradılar. Qışın düşməsi ilə əlaqədar olaraq hər iki tərəf əməliyyatı dayandırdı. II Mehmed Uzun Həsənə məktub göndərdi. 1473-cü ilin baharında ona qarşı səfərə çıxacağını bildirdi.
1473-cü ildə Fərat sahilində iki ordu qarşı-qarşıya gəldi. Ağqoyunlu ordusunun sayı 70 min, Osmanlıların sayı isə 100 min təşkil edirdi. Uğurlu Məhəmməd ordunun mərkəz hissəsinə rəhbərlik edirdi. Döyüş başlamamışdan əvvəl o, 10 min süvari ilə Osmanlılara qarşı pusqu qurmuşdu. Osmanlı sərkərdəsi Xassə Murad 40 min nəfər ilə hücuma başladı. Elə ilk hücumdan Uğurlu Məhəmmədin pusqusuna düşən Osmanlı qoşunu mühasirəyə alındı. Beləliklə aldadılan və çayın sol sahilinə keçərək məğlub olan Osmanlı qoşunu 40 min itki verdi və geri çəkildi. Ömər bəy və bir neçə Osmanlı sərkərdələri əsir alındılar.
İstinadlar
- İradə Nuriyeva, Azərbaycan Tarixi.s.108.
- Nəcəfli T. H., Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətlərinin tarixi müasir türk tarixşünaslığında.s.52.
- Akkoyunlu (Turkish). Turkey: Woods. 196.
- Behramnejad, Muhsin. Karakoyunlular Akkoyunlular (Turkish). Kronik Kitap. 110.
- Həsən bəy Rumlu, Əhsənüt-təvarix.s.285.
Ədəbiyyat
- Həsən bəy Rumlu. "Əhsənüt-təvarix (Tarixlərin ən yaxşısı)". Kastamonu: Uzanlar, 2017, 661 s.
- Nəcəfli T. H. "Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətlərinin tarixi müasir türk tarixşünaslığında". Bakı: Çaşıoğlu, 2000. — 198 s.
- Nuriyeva İradə Tofiq qızı. "Azərbaycan Tarixi (ən qədim zamanlardan–XXI əsrin əvvəllərinədək)". – Bakı: Mütərcim, 2015. – 336 səh.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Ağqoyunlu-Osmanlı qarşıdurmasının səbəbləri — Uzun Həsənin Malatya zəfəri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Malatya doyusu 1473 cu il avqustun 1 de Malatyada Agqoyunlularla Osmanlilar arasinda doyus bas verdi Uzun Hesenin secdiyi taktika neticesinde Agqoyunlu suvarileri Osmanli qosunlarinin zerbe quvvesini aldadib Feratin sol sahiline cekildiler ve II Mehmed meglub oldu Osmanli sultani zabitlerinden birini sulh baglamaq ucun Agqoyunlu hokmdarinin yanina gonderdi Lakin Agqoyunlu hokmdari bu teklifi qebul etmedi ve Tercan istiqametinde herekete basladi Malatya DoyusuAgqoyunlu Osmanli muharibeleriTarix 1 avqust 1473Yeri MalatyaNeticesi Agqoyunlularin qelebesiErazi deyisikliyi MalatyaMunaqise terefleriAgqoyunlular OsmanlilarKomandan lar Ugurlu MehemmedTereflerin quvvesi10 000 40 000ItkilerYungul Butun OrduTarixi1472 ci ilin baharinda Osmanlilara qarsi muharibeye baslamis Agqoyunlu dovleti doyus emeliyyatlari kecirerek Tokati Qeyseriyyeni Aksarayi ve Aksehiri zebt etdi ve Qaramana daxil oldu Lakin esas quvvelerden ayri dusmus yorgun Agqoyunlu suvarileri Beysehir golu yaxinliginda agir meglubiyyete ugradilar Qisin dusmesi ile elaqedar olaraq her iki teref emeliyyati dayandirdi II Mehmed Uzun Hesene mektub gonderdi 1473 cu ilin baharinda ona qarsi sefere cixacagini bildirdi 1473 cu ilde Ferat sahilinde iki ordu qarsi qarsiya geldi Agqoyunlu ordusunun sayi 70 min Osmanlilarin sayi ise 100 min teskil edirdi Ugurlu Mehemmed ordunun merkez hissesine rehberlik edirdi Doyus baslamamisdan evvel o 10 min suvari ile Osmanlilara qarsi pusqu qurmusdu Osmanli serkerdesi Xasse Murad 40 min nefer ile hucuma basladi Ele ilk hucumdan Ugurlu Mehemmedin pusqusuna dusen Osmanli qosunu muhasireye alindi Belelikle aldadilan ve cayin sol sahiline kecerek meglub olan Osmanli qosunu 40 min itki verdi ve geri cekildi Omer bey ve bir nece Osmanli serkerdeleri esir alindilar IstinadlarIrade Nuriyeva Azerbaycan Tarixi s 108 Necefli T H Qaraqoyunlu ve Agqoyunlu dovletlerinin tarixi muasir turk tarixsunasliginda s 52 Akkoyunlu Turkish Turkey Woods 196 Behramnejad Muhsin Karakoyunlular Akkoyunlular Turkish Kronik Kitap 110 Hesen bey Rumlu Ehsenut tevarix s 285 EdebiyyatHesen bey Rumlu Ehsenut tevarix Tarixlerin en yaxsisi Kastamonu Uzanlar 2017 661 s Necefli T H Qaraqoyunlu ve Agqoyunlu dovletlerinin tarixi muasir turk tarixsunasliginda Baki Casioglu 2000 198 s Nuriyeva Irade Tofiq qizi Azerbaycan Tarixi en qedim zamanlardan XXI esrin evvellerinedek Baki Mutercim 2015 336 seh Hemcinin baxOtluqbeli doyusuXarici kecidlerAgqoyunlu Osmanli qarsidurmasinin sebebleri Uzun Hesenin Malatya zeferi