Magellan boğazı (isp. Estrecho de Magellenes). Boğaz Odlu Torpaq arxipelaqı ilə Cənubi Amerika materikini bir-birindən ayırır. Boğazın bəzi yerlərdə eni 3,5 km-ə çatır. Sahil hissələrində fiortlara rast gəlinir ki, bu da həmin hissədə gəmiçiliyə mane olur. Boğazın şərqdən qərbə ümumi uzunluğu 575 km təşkil edir. Ən dayaz yeri 20 m-dir. Bu boğazı keçən ilk avropalı Fernando Magellan olmuşdur. Uzun müddət Cənub torpağı adlı qitəsinin bir parçası olma ehtimalı vardı.
Magellan boğazı | |
---|---|
isp. Estrecho de Magallanes | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Eni | minimum 3,5 km |
Uzunluğu | 575 km |
Ən böyük dərinliyi | 1.080 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Çili |
Akvatoriyası | |
Ayırır | Cənubi Amerika materiki ilə Odlu Torpaq arxipelaqını |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
21 oktyabr 1520-ci ildə güclü küləklər Magellanın gəmisini boğazın girişində olan buxtaya salır. Sonra boğazın içərilərinə doğru üzərək boğazı keçirlər. Bununla da Magellan tarixdə ilk dəfə Sakit okeanında üzən avropalı olur. Onlar 1 noyabrda boğazın içərilərinə doğru irəliləyərkən həmin gün 'Müqəddəslər günü' olduğundan bu günün şərəfinə port. Estreito de todos os Santos adlandırır. Lakin İspan kralı boğazın adını dəyişərək Fernando Magellanın şərəfinə isp. Estrecho de Magellanes adlandırır. Magellan boğazını 21 oktyabr — 28 noyabr ərzində üzüb keçir. Boğazın daxil olduğu bölgənin ilk qubernatoru Pedro Sarmento de Qamboa olur. 1584-cü ildə Peyu-Don Felipe yaşayış məntəqəsi inşa edilir ki, o da indiki Punta-Arenasadan cənubda yerləşirdi. Çox sərt iqlimi ilə seçildiyindən yaşayış demək olar ki mümkünsüz idi. İlk kolonistlər burada cəmi üç il tab gətirə bilirlər. 2000 kolonistdən yalnız biri sağ qala bilir ki, o da limana yan alan ingilis gəmisinin sayəsində qurtulur. 200 il ərzində bu ərazi isp. Puerto del Hambre yəni "Aclıq limanı" adını alır.
Coğrafiyası
Magellan boğazı və Cənubi Amerika materikini bir-birindən ayırır. Şərq hissədə Virjin burnundan başlayır və qərbə doğru 53 dərəcə ilə qərbə doğru uzanır. Şərq hissədə sahillər sıldırımlı və dik olması ilə fərqlənir.Qərb hissə Frovard burnundan başlayır və demək olar ki, düz istiqamətdə yerləşir. Odlu Torpaqla materik arasında Müqəddəs Klarensa, Müqəddəs İnesa adaları yaxınlıqlarında fiordlarla zəngindir. Bu hissədə güclü burulğanlar baş verir. Bitkiləri əsasən mamır və alçaq boylu ağaclar geniş yayılmışdır. Sakit okeanına cıxış olan hissədə Narboro adası yerləşir. Boğazda maksimal axın sürəti 25 km/s təşkil edir. Əsas liman isə Çilinin şəhəri olan Punta-Arenasdır.
Mənbə
- Маgellan boğazı.Hərbi ensiklopediya — 1911–1914 2013-10-14 at the Wayback Machine
- Маgellan boğazı. — 1969–1978 2013-10-14 at the Wayback Machine
- The Straits of Magellan and Oceanographical Setting 2008-03-06 at the Wayback Machine (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Magellan bogazi isp Estrecho de Magellenes Bogaz Odlu Torpaq arxipelaqi ile Cenubi Amerika materikini bir birinden ayirir Bogazin bezi yerlerde eni 3 5 km e catir Sahil hisselerinde fiortlara rast gelinir ki bu da hemin hissede gemiciliye mane olur Bogazin serqden qerbe umumi uzunlugu 575 km teskil edir En dayaz yeri 20 m dir Bu bogazi kecen ilk avropali Fernando Magellan olmusdur Uzun muddet Cenub torpagi adli qitesinin bir parcasi olma ehtimali vardi Magellan bogaziisp Estrecho de MagallanesPunta Arenasda Magellan BogaziUmumi melumatlarEni minimum 3 5 kmUzunlugu 575 kmEn boyuk derinliyi 1 080 mYerlesmesi53 28 51 c e 70 47 00 q u Olke CiliAkvatoriyasi Atlantik okean Sakit okeanAyirir Cenubi Amerika materiki ile Odlu Torpaq arxipelaqiniMagellan bogazi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi21 oktyabr 1520 ci ilde guclu kulekler Magellanin gemisini bogazin girisinde olan buxtaya salir Sonra bogazin icerilerine dogru uzerek bogazi kecirler Bununla da Magellan tarixde ilk defe Sakit okeaninda uzen avropali olur Onlar 1 noyabrda bogazin icerilerine dogru irelileyerken hemin gun Muqeddesler gunu oldugundan bu gunun serefine port Estreito de todos os Santos adlandirir Lakin Ispan krali bogazin adini deyiserek Fernando Magellanin serefine isp Estrecho de Magellanes adlandirir Magellan bogazini 21 oktyabr 28 noyabr erzinde uzub kecir Bogazin daxil oldugu bolgenin ilk qubernatoru Pedro Sarmento de Qamboa olur 1584 cu ilde Peyu Don Felipe yasayis menteqesi insa edilir ki o da indiki Punta Arenasadan cenubda yerlesirdi Cox sert iqlimi ile secildiyinden yasayis demek olar ki mumkunsuz idi Ilk kolonistler burada cemi uc il tab getire bilirler 2000 kolonistden yalniz biri sag qala bilir ki o da limana yan alan ingilis gemisinin sayesinde qurtulur 200 il erzinde bu erazi isp Puerto del Hambre yeni Acliq limani adini alir CografiyasiMagellan bogazi ve Cenubi Amerika materikini bir birinden ayirir Serq hissede Virjin burnundan baslayir ve qerbe dogru 53 derece ile qerbe dogru uzanir Serq hissede sahiller sildirimli ve dik olmasi ile ferqlenir Qerb hisse Frovard burnundan baslayir ve demek olar ki duz istiqametde yerlesir Odlu Torpaqla materik arasinda Muqeddes Klarensa Muqeddes Inesa adalari yaxinliqlarinda fiordlarla zengindir Bu hissede guclu burulganlar bas verir Bitkileri esasen mamir ve alcaq boylu agaclar genis yayilmisdir Sakit okeanina cixis olan hissede Narboro adasi yerlesir Bogazda maksimal axin sureti 25 km s teskil edir Esas liman ise Cilinin seheri olan Punta Arenasdir MenbeMagellan bogazi Herbi ensiklopediya 1911 1914 2013 10 14 at the Wayback Machine Magellan bogazi 1969 1978 2013 10 14 at the Wayback Machine The Straits of Magellan and Oceanographical Setting 2008 03 06 at the Wayback Machine ing