Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lumbarda Psefizması (Lumbardiya dekreti-psefizamı da adlanır) — Xorvatiyanın ada şəhəri Korçulada qədim yunan məskənlərinin yaranmasından bəhs edən daş yazı abidəsi. 1877-ci ildə Bozo Krşiniç tərəfindən Korçulanın kiçik kəndi — Lumbardada aşkar edilmiş Psefizma. Lumbarda Psefizması Zaqrebdə Arxeologiya muzeyində qorunur.
Haqqında
Daş yazı abidəsi e.ə. III–IV əsrlərdə yunan koloniyalarının yaradılması ilə bağlı razılaşmanın detallarını özündə əks etdirir. Mətndə bu gün Vis kimi tanınan İssa adasından olan yunanlar barədə məlumatlar var. Yunanlar yerli İlliriyalılarla — Pillos və onun oğlu Dazosla əldə olunan ilkin razılıq əsasında koloniya yaradıblar.
"Hieromnemon Praksidamosun zamanında, Maxanemus ayında yaşayış məskəni yaradılması barədə İssadan olan insanlarla Pillos və onun oğlu Dazos arasında müqavilə imzalandı. Banilər razılaşdılar və [Issadan olanlar] belə qərara gəldilər ki, kim ilk olaraq torpaq ələ keçirib şəhərin ətrafına divarlar çəksə, möhkəmləndirilmiş şəhər daxilində tikinti üçün xüsusi məntəqə əldə edəcəkdir… və səlahiyyət sahibləri and içir ki, şəhər və ətrafındakı torpaqlar bir daha heç vaxt yenidən bölüşdürülməyəcək… "
Lumbarda Psefizması Koludrt adlanan təpənin üzərində aşkar edilib. Aydın olur ki, bir vaxtlar məhz həmin ərazidə İssalıların şəhəri olmuşdur. Daş yazı abidəsi Yunan ailələrindən 200 nəfərin adı ilə başa çatır. Bu dəyərli sənəd Xorvatiya ərazisində aşkar edilmiş ən qədim tapıntıdır. Bu yazı ilə İlliriyalılar Korçula adasında məskunlaşır və yunanların bütün Dalmasiya boyunca koloniyalarının necə yaratmaları ilə bağlı təsəvvür formalaşdırır. Koloniyalar yunanların illiriyalılarla ticarət edə bilmələri üçün yaradılıb. Bu iki icmanın bir-biri ilə daha geniş miqyasda qarşılıqlı fəaliyyəti barədə hər hansı bir məlumat yoxdur. İlliriyalılar əsrlər boyu bu bölgədə öz qədim adətləri üzrə yaşayıb yunanların ellin həyat tərzindən şəhər mədəniyyətləri və sosial təşkilatları baxımdan kəskin şəkildə fərqlənirdilər. Bununla belə bu icmalar illiriyalıların romalılarla müharibəsinə qədər sülh şəraitində yaşayıblar.
Yunan koloniyaları
Korçulada iki yunan koloniyasının yaradılması barədə tarixi faktlar var. Periegesis I əsrdə Qara Kerkiya (Korçula) adasında yunan knid koloniyasının yaradılmasını xatırlayır. Korkira (Korfu) adasından olan yunan kolonistləri e.ə. VI əsrdə adada kiçik koloniya yaratdılar. Həmin koloniyaya Qara Korfu (Korçula) adını öz vətənlərinin xatirəsinə görə verdilər. Qara sözünü isə bu ada Korçulada sıx meşliklərin olmasına görə əlavə etdilər. Bu ərazilərdə çoxlu sayda arxeoloji tapıntılar — saxsı qablar, yunan məskənlərinin bünövrələri, qəbir abidələri aşkarlanıb. Bu artefaktları Korçula adasındakı muzeydə görmək mümkündür.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "J. J. Wilkes/The Journal of Hellenic Studies, Vol. 123, (2003), pp. 251–253-Jstor Archives". 2023-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.
- KORCULA — HISTORICAL SURVEY Arxivləşdirilib 2010-11-30 at the Wayback Machine ; full translation at Sylloge Inscriptionum Graecarum: 141
- Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992, p. 120, ISBN 0-631-19807-5, Page 160
- "Studi sulla grecità di occidente By Lorenzo Braccesi". 2021-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.
- An Inventory of Archaic and Classical Poleis: An Investigation Conducted by The Copenhagen Polis Centre for the Danish National Research Foundation by Mogens Herman Hansen, 2005, Index
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lumbarda Psefizmasi Lumbardiya dekreti psefizami da adlanir Xorvatiyanin ada seheri Korculada qedim yunan meskenlerinin yaranmasindan behs eden das yazi abidesi 1877 ci ilde Bozo Krsinic terefinden Korculanin kicik kendi Lumbardada askar edilmis Psefizma Lumbarda Psefizmasi Zaqrebde Arxeologiya muzeyinde qorunur Lumbarda PsefizmasiHaqqindaDas yazi abidesi e e III IV esrlerde yunan koloniyalarinin yaradilmasi ile bagli razilasmanin detallarini ozunde eks etdirir Metnde bu gun Vis kimi taninan Issa adasindan olan yunanlar barede melumatlar var Yunanlar yerli Illiriyalilarla Pillos ve onun oglu Dazosla elde olunan ilkin raziliq esasinda koloniya yaradiblar Hieromnemon Praksidamosun zamaninda Maxanemus ayinda yasayis meskeni yaradilmasi barede Issadan olan insanlarla Pillos ve onun oglu Dazos arasinda muqavile imzalandi Baniler razilasdilar ve Issadan olanlar bele qerara geldiler ki kim ilk olaraq torpaq ele kecirib seherin etrafina divarlar cekse mohkemlendirilmis seher daxilinde tikinti ucun xususi menteqe elde edecekdir ve selahiyyet sahibleri and icir ki seher ve etrafindaki torpaqlar bir daha hec vaxt yeniden bolusdurulmeyecek Lumbarda Psefizmasi Koludrt adlanan tepenin uzerinde askar edilib Aydin olur ki bir vaxtlar mehz hemin erazide Issalilarin seheri olmusdur Das yazi abidesi Yunan ailelerinden 200 neferin adi ile basa catir Bu deyerli sened Xorvatiya erazisinde askar edilmis en qedim tapintidir Bu yazi ile Illiriyalilar Korcula adasinda meskunlasir ve yunanlarin butun Dalmasiya boyunca koloniyalarinin nece yaratmalari ile bagli tesevvur formalasdirir Koloniyalar yunanlarin illiriyalilarla ticaret ede bilmeleri ucun yaradilib Bu iki icmanin bir biri ile daha genis miqyasda qarsiliqli fealiyyeti barede her hansi bir melumat yoxdur Illiriyalilar esrler boyu bu bolgede oz qedim adetleri uzre yasayib yunanlarin ellin heyat terzinden seher medeniyyetleri ve sosial teskilatlari baximdan keskin sekilde ferqlenirdiler Bununla bele bu icmalar illiriyalilarin romalilarla muharibesine qeder sulh seraitinde yasayiblar Yunan koloniyalariKorculada iki yunan koloniyasinin yaradilmasi barede tarixi faktlar var Periegesis I esrde Qara Kerkiya Korcula adasinda yunan knid koloniyasinin yaradilmasini xatirlayir Korkira Korfu adasindan olan yunan kolonistleri e e VI esrde adada kicik koloniya yaratdilar Hemin koloniyaya Qara Korfu Korcula adini oz vetenlerinin xatiresine gore verdiler Qara sozunu ise bu ada Korculada six mesliklerin olmasina gore elave etdiler Bu erazilerde coxlu sayda arxeoloji tapintilar saxsi qablar yunan meskenlerinin bunovreleri qebir abideleri askarlanib Bu artefaktlari Korcula adasindaki muzeyde gormek mumkundur Hemcinin baxXorvatiya Qedim YunanistanIstinadlar J J Wilkes The Journal of Hellenic Studies Vol 123 2003 pp 251 253 Jstor Archives 2023 07 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 01 KORCULA HISTORICAL SURVEY Arxivlesdirilib 2010 11 30 at the Wayback Machine full translation at Sylloge Inscriptionum Graecarum 141 Wilkes J J The Illyrians 1992 p 120 ISBN 0 631 19807 5 Page 160 Studi sulla grecita di occidente By Lorenzo Braccesi 2021 04 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 01 An Inventory of Archaic and Classical Poleis An Investigation Conducted by The Copenhagen Polis Centre for the Danish National Research Foundation by Mogens Herman Hansen 2005 Index