Mahmızca (lat. Linaria) — bağayarpağıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Mahmızca | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Triba: Cins: Mahmızca | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Yabanı kətanın yarpaqları adi kətanın yarpaqlarına oxşayır.Bu oxşarlığa görə bitki latınca Linaria adlandırılmışdır. Kətanın 100-ə yaxın növü məlumdur ki, onlardan yaşıllaşdırmada, gülçülükdə 20 növü geniş istifadə olunur. Azərbaycanda 17 növü bitir. Yabanı kətanın iki növü L.bipartita, L.maroccana ən çox yayılmışlar. İkihissəli yabanı kətan (L.bipartita)-30 sm hündürlükdə, çiçəkləri salxımşəkilli hamaşçiçəklərə toplanmış bitkidir. Yabanı kətanın gülləri qurdağzının güllərinə çox oxşayır. Onlar sarı-narıncı və bənövşəyi rəngdə olur. Yabanı halda Şimali Afrikada və Portuqaliyada bitir. Mərakeş yabanı kətan (L.maroccana) əvvəlki növdən hündürlüyünə və uzun mahmızlarına görə fərqlənir. Bu növün vətəni Şimali Afrikadır. L.maroccana növünün müxtəlif rəngli güllərindən mədəni formalarının yaradılmasında geniş istifadə olunur. Yabanı kətandan çox vaxt dəstə bağlayırlar. Park və bağ salmada, qazonların mərkəzində müxtəlif kompozisiyaların qurulmasında yaxşı görünür. Yabanı kətan toxumla çoxaldılır. Bitki torpağa tələbkar deyil, hətta daşlıq sahələrdə əkilmək üçün istifadə edilir. Otaq şəraitində dibçəklərdə, pəncərə önündə qoyulur.
Növləri
- Tzvelev
- Linaria bipartita (Vent.) Willd.
- Santa & Simonn.
- Kuprian.
- Turcz. ex Benth.
- Griseb.
- Fisch. ex Spreng.
- (L.) Mill.
- (L.) Maire & Petitm.
- Bunge
- Kuprian.
- Miq.
- B. Fedtsch.
- Linaria linaria (L.) H. Karst.
- Schweigg.
- D.Y. Hong
- (Poir.) Munz
- Linaria purpurea (L.) Mill.
- (L.) Mill.
- (Sm.) Desf.
- Mill.
- Blonski
- (Poir.) Hook. f.
- (Link) DC.
- Linaria spartea (L.) Chaz.
- Mill.
- (L.) Chaz.
- Franch.
- Linaria vulgaris Mill.
- (Fisch. ex Rchb.) D.Y. Hong
- (With.) Rouleau
- (Debeaux) D.Y. Hong
- W.W. Sm.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
- Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Xarici keçidlər
Mahmızca:The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mahmizca lat Linaria bagayarpagikimiler fesilesine aid bitki cinsi MahmizcaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste DalamazciceklilerFesile BagayarpagikimilerTriba Cins MahmizcaBeynelxalq elmi adiLinaria Mill 1754Sekil axtarisiITIS 33210NCBI 43170EOL 44927 Yabani ketanin yarpaqlari adi ketanin yarpaqlarina oxsayir Bu oxsarliga gore bitki latinca Linaria adlandirilmisdir Ketanin 100 e yaxin novu melumdur ki onlardan yasillasdirmada gulculukde 20 novu genis istifade olunur Azerbaycanda 17 novu bitir Yabani ketanin iki novu L bipartita L maroccana en cox yayilmislar Ikihisseli yabani ketan L bipartita 30 sm hundurlukde cicekleri salximsekilli hamasciceklere toplanmis bitkidir Yabani ketanin gulleri qurdagzinin gullerine cox oxsayir Onlar sari narinci ve benovseyi rengde olur Yabani halda Simali Afrikada ve Portuqaliyada bitir Merakes yabani ketan L maroccana evvelki novden hundurluyune ve uzun mahmizlarina gore ferqlenir Bu novun veteni Simali Afrikadir L maroccana novunun muxtelif rengli gullerinden medeni formalarinin yaradilmasinda genis istifade olunur Yabani ketandan cox vaxt deste baglayirlar Park ve bag salmada qazonlarin merkezinde muxtelif kompozisiyalarin qurulmasinda yaxsi gorunur Yabani ketan toxumla coxaldilir Bitki torpaga telebkar deyil hetta dasliq sahelerde ekilmek ucun istifade edilir Otaq seraitinde dibceklerde pencere onunde qoyulur NovleriTzvelev Linaria bipartita Vent Willd Santa amp Simonn Kuprian Turcz ex Benth Griseb Fisch ex Spreng L Mill L Maire amp Petitm Bunge Kuprian Miq B Fedtsch Linaria linaria L H Karst Schweigg D Y Hong Poir Munz Linaria purpurea L Mill L Mill Sm Desf Mill Blonski Poir Hook f Link DC Linaria spartea L Chaz Mill L Chaz Franch Linaria vulgaris Mill Fisch ex Rchb D Y Hong With Rouleau Debeaux D Y Hong W W Sm Hemcinin baxLinaria aeruginea Linaria amethystea Linaria arvensis Linaria nigricans Linaria nivea Linaria platycalyx Linaria ricardoi Linaria saxatilis Linaria triornithophoraIstinadlarNureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Xarici kecidlerMahmizca The Plant List saytinda takson barede melumat ing Ikilepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin