Lev Qavalas (yun. Λέων Γαβαλᾶς XII əsr, Rodos – ) — 1204-cü ildə Dördüncü Səlib yürüşü ilə Bizans imperiyasının parçalanmasından sonra qurulan, Rodos adasını və ətrafındakı Egey adalarını əhatə edən bir müstəqil domenin hökmdarı və Bizans yunanı maqnatı. Qavalas Nikeya imperiyasının asılılığını qəbul etməsinə baxmayaraq, 1240-cı illərin əvvəllərində ölməsinə qədər praktik olaraq müstəqil qalmışdır.
Lev Qavalas | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | XII əsr |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
Həyatı
Lev Qavalas ən azı X əsrin əvvəllərində Bizans imperatoru oğlu və hakimiyyət şəriki ilə evləndiyi zaman yaranmış bir aristokrat ailəsindən idi. Ailə sonrakı dövrlərdə nisbətən az əhəmiyyət daşıyırdı, lakin XI və XII əsrlərdə bir sıra mülki və ruhani məmurlar yetişdirmişdir.
Qavalasın həyatının ilk illəri haqqında heç bir şey bilinmir və ilk dəfə 1232 və ya 1233-cü ildə etibarlı mənbə tərəfindən təsdiq edilmişdir. Qavalasın "Sezar" tituluna necə sahib olması və Rodosda hakimiyyət yaratmasının təfərrüatları da aydın deyil. Çağdaş mənbələr Rodosun Bizans nəzarətindən çıxdığını və 1203–1204-cü illərdə baş tutmuş Dördüncü Səlib yürüşü zamanı müstəqil bir hökmdar tərəfindən idarə olunduğunu açıq şəkildə qeyd edir. Bu hökmdar adətən Qavalas ilə eyniləşdirilir, lakin orta əsr Bizans tarixşünası Qavalasın titulunu irsi hüquq ilə aldığını iddia edir. Qavalasın bir anda Nikeya imperiyasından asılılığı qəbul etdiyi və "Sezar" titulunun ona Nikeya hökmdarı (hak. 1205–1222) və ya III Duka İoann Vatas (hak. 1221–1254) tərəfindən verildiyi düşünülür. Digər tərəfdən, o və ya hansısa bir qohumu 1203-cü ildən əvvəl Rodosda hakimiyyətdə idisə, bu titul ona imperatorları tərəfindən verilmiş ola bilər.
Nikeya imperiyası ilə münasibətlərinin təbiətindən asılı olmayaraq, Georgi Akropolitin yazdıqlarından aydın olur ki, Qavalas müstəqil fəaliyyət göstərməyə davam etmiş, bununla da Vatası qəzəbləndirmişdir. Buna görə də Vatasın böyük domestiki 1232-ci və ya 1233-cü ildə Rodosa yürüş etmişdir. Yürüşdə Nikey qoşunları ilə birlikdə Rodos adasına eniş edən Nikifor Vlemmid müşayiət etmişdir. Yürüş uğurlu keçmişdir və ada darmadağın edilmişdir. Buna baxmayaraq, Qavalas yenə də hakimiyyətdə qalır, çünki o, növbəti il venesiyalılar ilə ittifaq müqaviləsi bağlamışdır. Özünü "Sezar" və "Rodos və hakimi" adlandıran Qavalas Venesiya dojunun ağalığını qəbul etmiş, Vatasın potensial hücumuna qarşı qarşılıqlı köməkləşmə barədə razılığa gəlmiş və Krit adasında venesiyalılara qarşı üsyanları yatırmaqda kömək sözü vermişdir. Buna baxmayaraq, Qavalas 1235-ci və ya 1236-cı ildə Vatasın Konstantinopola hücumuna qatılmış və hətta iddiaya görə Venesiya donanmasına qarşı vuruşmuşdur.
Lev Qavalasın nə vaxt öldüyü məlum deyil. Levin 1248-ci ildə ölü olduğu məlumdur, çünki həmin ildə onun qardaşı İoann Qavalas adanın hakimi idi və genuyalıların hücumuna qarşı Nikeya imperatorunun köməyinə müraciət etmək məcburiyyətində qalmışdır. Genuyalılar adanı ələ keçirmiş və beləliklə, Qavalas ailəsinin Rodos adasındakı hakimiyyəti qısa bir müddət sonra, ehtimal ki, 1250-ci ildə genuyalıların adadan qovulması və adanın Nikeyanın bir parçasına çevrilməsi ilə formal şəkildə sona çatmışdır.
İstinadlar
- Cheynet, 1996. səh. 150–151.
- Hendy, 1999. səh. 648–649.
- Macrides, 2007. səh. 188.
- Hendy, 1999. səh. 648.
- Macrides, 2007. səh. 185, 187–188.
- Setton, 1976. səh. 52 (Note #37).
Mənbə
- Cheynet, Jean-Claude. Pouvoir et Contestations à Byzance (963–1210) (fransız). Paris, France: Publications de la Sorbonne. 1996. ISBN .
- Hendy, Michael F. Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, Volume 4: Alexius I to Michael VIII, 1081–1261 – Part 2: The Emperors of Nicaea and Their Contemporaries (1204–1261) (ingilis). Washington, District of Columbia: Research Library and Collection. 1999. ISBN .
- Macrides, Ruth. George Akropolites: The History – Introduction, Translation and Commentary (ingilis). Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. 2007. ISBN .
- Setton. The Papacy and the Levant (1204–1571) (ingilis). Volume I: The Thirteenth and Fourteenth Centuries. Philadelphia: The American Philosophical Society. 1976. ISBN .
Ədəbiyyat
- Savvides, Alexis. "Ἡ Ῥóδoς καὶ ἡ Δυναστεία τῶν Γαβαλάδων τὴν Περίoδo 1204-1250 μ.Χ.". Δελτίoν τῆς Ἱστoρικῆς καὶ Ἐθνoγικῆς Ἐταιρείας τῆς Ἐλλάδoς (yunan). 24. 1981: 358–376.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lev Qavalas yun Lewn Gabalᾶs XII esr Rodos 1204 cu ilde Dorduncu Selib yurusu ile Bizans imperiyasinin parcalanmasindan sonra qurulan Rodos adasini ve etrafindaki Egey adalarini ehate eden bir musteqil domenin hokmdari ve Bizans yunani maqnati Qavalas Nikeya imperiyasinin asililigini qebul etmesine baxmayaraq 1240 ci illerin evvellerinde olmesine qeder praktik olaraq musteqil qalmisdir Lev QavalasSexsi melumatlarDogum tarixi XII esrDogum yeri Rodos Osmanli imperiyasiVefat tarixiFealiyyeti herbi qulluqcuHeyatiLev Qavalas en azi X esrin evvellerinde Bizans imperatoru oglu ve hakimiyyet seriki ile evlendiyi zaman yaranmis bir aristokrat ailesinden idi Aile sonraki dovrlerde nisbeten az ehemiyyet dasiyirdi lakin XI ve XII esrlerde bir sira mulki ve ruhani memurlar yetisdirmisdir Nikeya hokmdari III Duka Ioann Vatas hak 1221 1254 Qavalasin heyatinin ilk illeri haqqinda hec bir sey bilinmir ve ilk defe 1232 ve ya 1233 cu ilde etibarli menbe terefinden tesdiq edilmisdir Qavalasin Sezar tituluna nece sahib olmasi ve Rodosda hakimiyyet yaratmasinin teferruatlari da aydin deyil Cagdas menbeler Rodosun Bizans nezaretinden cixdigini ve 1203 1204 cu illerde bas tutmus Dorduncu Selib yurusu zamani musteqil bir hokmdar terefinden idare olundugunu aciq sekilde qeyd edir Bu hokmdar adeten Qavalas ile eynilesdirilir lakin orta esr Bizans tarixsunasi Qavalasin titulunu irsi huquq ile aldigini iddia edir Qavalasin bir anda Nikeya imperiyasindan asililigi qebul etdiyi ve Sezar titulunun ona Nikeya hokmdari hak 1205 1222 ve ya III Duka Ioann Vatas hak 1221 1254 terefinden verildiyi dusunulur Diger terefden o ve ya hansisa bir qohumu 1203 cu ilden evvel Rodosda hakimiyyetde idise bu titul ona imperatorlari terefinden verilmis ola biler Nikeya imperiyasi ile munasibetlerinin tebietinden asili olmayaraq Georgi Akropolitin yazdiqlarindan aydin olur ki Qavalas musteqil fealiyyet gostermeye davam etmis bununla da Vatasi qezeblendirmisdir Buna gore de Vatasin boyuk domestiki 1232 ci ve ya 1233 cu ilde Rodosa yurus etmisdir Yurusde Nikey qosunlari ile birlikde Rodos adasina enis eden Nikifor Vlemmid musayiet etmisdir Yurus ugurlu kecmisdir ve ada darmadagin edilmisdir Buna baxmayaraq Qavalas yene de hakimiyyetde qalir cunki o novbeti il venesiyalilar ile ittifaq muqavilesi baglamisdir Ozunu Sezar ve Rodos ve hakimi adlandiran Qavalas Venesiya dojunun agaligini qebul etmis Vatasin potensial hucumuna qarsi qarsiliqli komeklesme barede raziliga gelmis ve Krit adasinda venesiyalilara qarsi usyanlari yatirmaqda komek sozu vermisdir Buna baxmayaraq Qavalas 1235 ci ve ya 1236 ci ilde Vatasin Konstantinopola hucumuna qatilmis ve hetta iddiaya gore Venesiya donanmasina qarsi vurusmusdur Lev Qavalasin ne vaxt olduyu melum deyil Levin 1248 ci ilde olu oldugu melumdur cunki hemin ilde onun qardasi Ioann Qavalas adanin hakimi idi ve genuyalilarin hucumuna qarsi Nikeya imperatorunun komeyine muraciet etmek mecburiyyetinde qalmisdir Genuyalilar adani ele kecirmis ve belelikle Qavalas ailesinin Rodos adasindaki hakimiyyeti qisa bir muddet sonra ehtimal ki 1250 ci ilde genuyalilarin adadan qovulmasi ve adanin Nikeyanin bir parcasina cevrilmesi ile formal sekilde sona catmisdir IstinadlarCheynet 1996 seh 150 151 Hendy 1999 seh 648 649 Macrides 2007 seh 188 Hendy 1999 seh 648 Macrides 2007 seh 185 187 188 Setton 1976 seh 52 Note 37 MenbeCheynet Jean Claude Pouvoir et Contestations a Byzance 963 1210 fransiz Paris France Publications de la Sorbonne 1996 ISBN 978 2 85944 168 5 Hendy Michael F Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection Volume 4 Alexius I to Michael VIII 1081 1261 Part 2 The Emperors of Nicaea and Their Contemporaries 1204 1261 ingilis Washington District of Columbia Research Library and Collection 1999 ISBN 0 88402 233 1 Macrides Ruth George Akropolites The History Introduction Translation and Commentary ingilis Oxford United Kingdom Oxford University Press 2007 ISBN 978 0 19 921067 1 Setton The Papacy and the Levant 1204 1571 ingilis Volume I The Thirteenth and Fourteenth Centuries Philadelphia The American Philosophical Society 1976 ISBN 0 87169 114 0 EdebiyyatSavvides Alexis Ἡ Ῥodos kaὶ ἡ Dynasteia tῶn Gabaladwn tὴn Periodo 1204 1250 m X Deltion tῆs Ἱstorikῆs kaὶ Ἐ8nogikῆs Ἐtaireias tῆs Ἐllados yunan 24 1981 358 376