Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lavər keçidi döyüşü — 1455-ci ildə Qaraqoyunlular ilə Teymurilər dövləti arasında baş vermişdir.Əbu'l Fəth Pirbudaq Teymuri ordusunu Kirman şəhəri yaxınlığında məğlub etmişdir.
| Kirman döyüşü | |||
|---|---|---|---|
| Yeri | Kirman şəhəri | ||
| Səbəbi | Cahanşahın İran yürüşləri. | ||
| Nəticəsi | Qaraqoyunlu qələbəsi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
Arxa plan
Sircana çatdıqda kəndlərin və ətraf yerlərin qarət edilməsini əmr etdi. Qoşun çaxnaşma atəşini yan- dırdı. Qanaşirin oğlu Yar Əhmədin mətanət qalasının hasarına və bünövrəsinə qorxu-hürkü mancanağı zərbə vurdu. Xof oxlarının yağışı onun səbir və dözüm qalxanını para-para etdi. Acizlik və zəifliklə öz əhvalını Pirbudağa məruzə etdi, fərmana boyun əyəcəyini və tabe olacağını izhar edib itaət başını aşağı endirdi. Amma belə ərz etdi ki, Səncər mirzənin işi bitdikdən sonra təxirə salmadan kəfən və qılıncla təqsirinin üzrünü istəmək üçün ən yaxşı sığınacaq yeri olan fələk misallı astanaya gələcəkdir. Mirzə Pirbudaq onun vədini və ismarışını nəvazişlə qəbul edib, oradan köç edərək Kirman ətrafında dayandı. Şəhər daruğası Şeyx Cəlaləddin də Yar Əhməd etdiyi kimi edərək şəhəri eyni şərtlə təslim edəcəyini bildirdi. Mirzə Pirbudaq bir neçə gün istirahət etmək, yorğunluğunu çıxarmaq, dəvələrin və atların rahatlanması üçün [orada] qaldı və bu səbəbdən Kirmanın ətrafında çoxlu dağıntılar törədildi.
Döyüş
Kirman əhli Eyyub kimi fitnə-fəsad qurdlarına yem və türkman dəstələrinin xofundan təpikaltı olub, arzuolunmaz bir vəziyyətə düşdü. Bu halda Səncər mirzə Lavər keçidində idi. O, özünü orada möhkəmlətmiş, yüklərini, mallarını və ailəsini dağda gizlətmiş, xəndək qazdırmışdı. Səncər mirzə at və silah hazırlayaraq döyüşə hazır vəziyyətə gəlmişdi. Səflərin qarşılaşması və qılıncların sıyrılması vaxtı yaxınlaşdıqda, Mirzə Pirbudaq Mirzə Pirbudağın mətanət ayağını titrəmə tutdu. Pirqulu Kükəltaş onu fərar yönündən qətiyyət tərəfinə dəvət etdi. Çevik və cəsur cavanlardan olan Əli Həkkak İsfahani piyada dəstəsini tərtib edib hazırlayaraq cağatayların ailələrinin və yüklərinin pənah yeri olan dağın belinə üz qoydu. O, onların ailələrinin olduğu yerə gəlib, soyğun və qarət etməyə başlayaraq döyüşçülərin arasına vəlvələ və zəlzələ saldı. Hərb əhli öz ailələrinə sahib çıxmaq və mallarını qorumaq üçün yubanmadan və ləngimədən öz ailələrinin olduğu yerə qayıtdılar.
Həsən bəy rumlu döyüş haqqında bunları söyləmişdir
“Savaş tozanağından günəşin gözü tozla doldu, Kosun səs-küyündən Keyvanın başı fəğanla doldu. At üzərindəki sərxoşun əli kimi lərzəyə gəldilər, İş görmüş mərdlər və iş bacaran igidlər. Parçalanmış nara döndü dikbaşların ürəyi qılıncla, O üzdən meydanın xırda daşları nar dənələrinə döndü. İgidlərin çöhrəsinə baxsan güman edərsən ki, Yəməni qılınc qan tökməyə hamilədir”
Türkmanlar qələbə çalıb onları pərişan etdilər. Səncər mirzə canını xilas edib qaçdı.
Nəticə
Bu olanlardan sonra Kirman Pirbudağın əlinə keçdi.
İstinadlar
- Muhsin Behrâmnejâd,Karakoyunlular Akkoyunlular,s.54
- Həsən-î Rumlu,Əhsənüt təvarix s.198
- İsmail Aka,İran'da Türkmen Hakimiyyeti,s.46
- Həsən-î Rumlu,Əhsənüt Təvarix s.199
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Laver kecidi doyusu 1455 ci ilde Qaraqoyunlular ile Teymuriler dovleti arasinda bas vermisdir Ebu l Feth Pirbudaq Teymuri ordusunu Kirman seheri yaxinliginda meglub etmisdir Kirman doyusuYeri Kirman seheriSebebi Cahansahin Iran yurusleri Neticesi Qaraqoyunlu qelebesiMunaqise terefleriQaraqoyunlu dovleti Teymuriler dovletiKomandan lar Pirbudaq xan Mirze SencerItkileryungul 3 000 oldurulduArxa planSircana catdiqda kendlerin ve etraf yerlerin qaret edilmesini emr etdi Qosun caxnasma atesini yan dirdi Qanasirin oglu Yar Ehmedin metanet qalasinin hasarina ve bunovresine qorxu hurku mancanagi zerbe vurdu Xof oxlarinin yagisi onun sebir ve dozum qalxanini para para etdi Acizlik ve zeiflikle oz ehvalini Pirbudaga meruze etdi fermana boyun eyeceyini ve tabe olacagini izhar edib itaet basini asagi endirdi Amma bele erz etdi ki Sencer mirzenin isi bitdikden sonra texire salmadan kefen ve qilincla teqsirinin uzrunu istemek ucun en yaxsi siginacaq yeri olan felek misalli astanaya gelecekdir Mirze Pirbudaq onun vedini ve ismarisini nevazisle qebul edib oradan koc ederek Kirman etrafinda dayandi Seher darugasi Seyx Celaleddin de Yar Ehmed etdiyi kimi ederek seheri eyni sertle teslim edeceyini bildirdi Mirze Pirbudaq bir nece gun istirahet etmek yorgunlugunu cixarmaq develerin ve atlarin rahatlanmasi ucun orada qaldi ve bu sebebden Kirmanin etrafinda coxlu dagintilar toredildi DoyusKirman ehli Eyyub kimi fitne fesad qurdlarina yem ve turkman destelerinin xofundan tepikalti olub arzuolunmaz bir veziyyete dusdu Bu halda Sencer mirze Laver kecidinde idi O ozunu orada mohkemletmis yuklerini mallarini ve ailesini dagda gizletmis xendek qazdirmisdi Sencer mirze at ve silah hazirlayaraq doyuse hazir veziyyete gelmisdi Seflerin qarsilasmasi ve qilinclarin siyrilmasi vaxti yaxinlasdiqda Mirze Pirbudaq Mirze Pirbudagin metanet ayagini titreme tutdu Pirqulu Kukeltas onu ferar yonunden qetiyyet terefine devet etdi Cevik ve cesur cavanlardan olan Eli Hekkak Isfahani piyada destesini tertib edib hazirlayaraq cagataylarin ailelerinin ve yuklerinin penah yeri olan dagin beline uz qoydu O onlarin ailelerinin oldugu yere gelib soygun ve qaret etmeye baslayaraq doyusculerin arasina velvele ve zelzele saldi Herb ehli oz ailelerine sahib cixmaq ve mallarini qorumaq ucun yubanmadan ve lengimeden oz ailelerinin oldugu yere qayitdilar Hesen bey rumlu doyus haqqinda bunlari soylemisdir Savas tozanagindan gunesin gozu tozla doldu Kosun ses kuyunden Keyvanin basi feganla doldu At uzerindeki serxosun eli kimi lerzeye geldiler Is gormus merdler ve is bacaran igidler Parcalanmis nara dondu dikbaslarin ureyi qilincla O uzden meydanin xirda daslari nar denelerine dondu Igidlerin cohresine baxsan guman edersen ki Yemeni qilinc qan tokmeye hamiledir Turkmanlar qelebe calib onlari perisan etdiler Sencer mirze canini xilas edib qacdi NeticeBu olanlardan sonra Kirman Pirbudagin eline kecdi IstinadlarMuhsin Behramnejad Karakoyunlular Akkoyunlular s 54 Hesen i Rumlu Ehsenut tevarix s 198 Ismail Aka Iran da Turkmen Hakimiyyeti s 46 Hesen i Rumlu Ehsenut Tevarix s 199Xarici kecidlerPirbudaq Cahansahin oglu Teymuriler