Nəcib dəfnə (lat. Laurus nobilis) — bitkilər aləminin dəfnəçiçəklilər dəstəsinin dəfnəkimilər fəsiləsinin dəfnə cinsinə aid bitki növü.
Nəcib dəfnə | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Nəcib dəfnə | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Ümumi
Əsl dəfnənin vətəni Kiçik Asiyadır. Buradan Aralıq dənizyanı ərazilərə yayılmışdır. Hazırda yabanı halda Cənubi Fransa, İngiltərə, İsveçrə, İrlandiya və Şotlandiyada təsadüf edilir.
Hündürlüyü 5–18 m, gövdəsinin diametri 40 sm-dən çox olan, qonur rəngli, hamar qabıqlı koldur. Yarpaqları qısa saplaqlı, 8-20 sm uzunluqda, 1,5-8 sm enində olub, dərivari, parlaq, üstdən tünd yaşıl, altdan isə açıq yaşıl rəngli, qısa saplaqlı, ovalvari-neştər formalıdır. Qaidəsi ensiz, ucu sivri, kənarları dalğavari, damarları tükcüklərlə örtülmüşdür. Mart-may aylarında çiçəkləyir. Çiçəkləri xırda, 4-6 bölümlü çiçək yanlığına malik, qısa saplaqlı olmaqla, 4-6-sı birlikdə xırda çətirlərə toplanmış və yarpaqların qoltuğunda yerləşmişdir. İkievli, tək-tək hallarda isə ikicinsli olur. Erkək çiçəklərində erkəkcikləri 8-dən 12-ə qədər, 2-3 dairə üzrə düzülmüşdür. Erkəkciklərin saplağı çılpaq, 8 xarici erkəkciyin hər biri 2 ədəd vəziyə malikdir. Dişi çiçəklərdə 4 ədəd erkəkcik rüşeym halında olub, iki çiçək yanlığının bölümləri ilə növbələşir. Yumurtalığı biryuvalıdır. Meyvəsi ellips və ya yumurtavari, qara rəngli və bir toxumlu çəyirdəkdir.
Sentyabr ayında yetişir. Qələm və kök pöhrələri ilə çoxaldılır. Dəfnə quraqlığadavamlı, işıqsevəndir, yarımkölgəli yerlərdə də bitir.
Abşeron, Lənkəran, Zaqatala, Şəmkir, Füzuli və b. rayonlarda, Gəncə şəhərində parklarda təsadüf edilir.
Yarpaqlarında 3,1% efir yağı, 13,8% pentoza şəkəri, 0,8-1,2% pektin və aşılayıcı maddələr vardır.
Sinonimləri
Heterotipik sinonimləri
- Laurus angusta Raf.
- Laurus nobilis var. angustifolia Nees
- Laurus nobilis var. floribunda Meisn.
- Laurus nobilis var. flos-pleno Radogizky
- Laurus nobilis var. lanceolata Meisn.
- Laurus nobilis f. lanceolata Meisn.
- Laurus nobilis var. latifolia Risso
- Laurus nobilis f. latifolia (Risso) Maire
- Laurus nobilis var. longifolia Risso
- Laurus nobilis var. rotundifolia Emb. & Maire
- Laurus nobilis var. undulata Meisn.
- Laurus nobilis var. variegata Radogizky
- Laurus papillosa Demoly
- Laurus salicifolia Nees
- Laurus tenuifolia Mill.
- Laurus undulata Mill.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 369.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Necib defne lat Laurus nobilis bitkiler aleminin defnecicekliler destesinin defnekimiler fesilesinin defne cinsine aid bitki novu Necib defneElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad MaqnolidlerDeste DefneciceklilerFesile DefnekimilerCins DefneNov Necib defneBeynelxalq elmi adiLaurus Nobilis L 1753Sekil axtarisiITIS 503343NCBI 85223EOL 486835UmumiEsl defnenin veteni Kicik Asiyadir Buradan Araliq denizyani erazilere yayilmisdir Hazirda yabani halda Cenubi Fransa Ingiltere Isvecre Irlandiya ve Sotlandiyada tesaduf edilir Hundurluyu 5 18 m govdesinin diametri 40 sm den cox olan qonur rengli hamar qabiqli koldur Yarpaqlari qisa saplaqli 8 20 sm uzunluqda 1 5 8 sm eninde olub derivari parlaq ustden tund yasil altdan ise aciq yasil rengli qisa saplaqli ovalvari nester formalidir Qaidesi ensiz ucu sivri kenarlari dalgavari damarlari tukcuklerle ortulmusdur Mart may aylarinda cicekleyir Cicekleri xirda 4 6 bolumlu cicek yanligina malik qisa saplaqli olmaqla 4 6 si birlikde xirda cetirlere toplanmis ve yarpaqlarin qoltugunda yerlesmisdir Ikievli tek tek hallarda ise ikicinsli olur Erkek ciceklerinde erkekcikleri 8 den 12 e qeder 2 3 daire uzre duzulmusdur Erkekciklerin saplagi cilpaq 8 xarici erkekciyin her biri 2 eded veziye malikdir Disi ciceklerde 4 eded erkekcik ruseym halinda olub iki cicek yanliginin bolumleri ile novbelesir Yumurtaligi biryuvalidir Meyvesi ellips ve ya yumurtavari qara rengli ve bir toxumlu ceyirdekdir Sentyabr ayinda yetisir Qelem ve kok pohreleri ile coxaldilir Defne quraqligadavamli isiqsevendir yarimkolgeli yerlerde de bitir Abseron Lenkeran Zaqatala Semkir Fuzuli ve b rayonlarda Gence seherinde parklarda tesaduf edilir Yarpaqlarinda 3 1 efir yagi 13 8 pentoza sekeri 0 8 1 2 pektin ve asilayici maddeler vardir SinonimleriHeterotipik sinonimleri Laurus angusta Raf Laurus nobilis var angustifolia Nees Laurus nobilis var floribunda Meisn Laurus nobilis var flos pleno Radogizky Laurus nobilis var lanceolata Meisn Laurus nobilis f lanceolata Meisn Laurus nobilis var latifolia Risso Laurus nobilis f latifolia Risso Maire Laurus nobilis var longifolia Risso Laurus nobilis var rotundifolia Emb amp Maire Laurus nobilis var undulata Meisn Laurus nobilis var variegata Radogizky Laurus papillosa Demoly Laurus salicifolia Nees Laurus tenuifolia Mill Laurus undulata Mill IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 369 Hemcinin bax