Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lalə İkram qızı Əlizadə (5 fevral 1950, Bakı) — Azərbaycan alimi, filologiya elmləri doktoru (2017), professor.
| Lalə Əlizadə | |
|---|---|
| Lalə İkram qızı Əlizadə | |
 | |
| Doğum tarixi | 5 fevral 1950 (75 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Elmi dərəcəsi | |
| Elmi adı | |
| İş yerləri | |
| Alma-mater | Azərbaycan Dövlət Universiteti |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | Azadə Rüstəmova |
Ümumi məlumatlar
Lalə İkram qızı Əlizadə 5 fevral 1950-ci ildə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində dünyaya gəlib. 1967-ci ildə 190 №-li orta məktəbi bitirib, 1967–1972-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Filologiya fakültəsində təhsil alıb. O, əmək fəaliyyətinə 1972-ci ildə "Azərbaycan müəllimi" qəzetində başlayıb. 1974–1978-ci illərdə Bakı şəhəri 172 və 161 №-li orta məktəblərdə Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi, Yasamal Rayon Xalq Maarif şöbəsində metodist kimi çalışıb.
1978–1981-ci illərdə AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasında təhsil alıb, 1985-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvi Azadə Rüstəmovanın rəhbərliyi altında "Məhəmməd Füzuli yaradıcılığında alleqoriya" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib. 1989-cu ildən indiyədək işlədiyi Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin "Azərbaycan dili və pedaqogika" kafedrasında əvvəl müəllim, sonra baş müəllim olub, hazırda dosent vəzifəsində çalışmaqdadır.
Lalə Əlizadə 2017-ci ildə AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu nəzdində Müdafiə Şurasında "Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında alleqoriya (XII–XVI əsrlər)" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək filologiya elmləri doktoru elmi dərəcəsini alıb.
Elmi fəaliyyəti
Uzun illər Respublika Müəllimləri Təkmilləşdirmə və İxtisasartırma İnstitutunda ədəbiyyatın tədrisi metodikası üzrə mühazirələr oxuyan Lalə Əlizadə ölkədə və xaricdə dərc olunan 100-ə yaxın elmi, ədəbi, publisistik, metodik məqalənin müəllifidir. Alimin "Füzulinin gizli sözü" (1989), "Füzulini tədris edərkən" (1995), "Böyük Füzulinin yadigarı" (1996), "Məhəmməd Füzuli" (2009), "Söz gözəlinin örtüyü" (2016), "Azərbaycan ədəbiyyatında alleqoriya" (2020) kitabları, "Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti" fəninin ali məktəblərdə tədrisi üçün hazırladığı proqram (2019) çapdan çıxıb.
Lalə Əlizadənin bütün fəaliyyəti Azərbaycan klassik ədəbiyyatının tədqiqi, tədrisi və təbliğinə hər edilmişdir. O, bütün həyatı boyu bu üç istiqamətdə çalışmış, vaxtını, gücünü, enerjisini əsirgəməmişdir. Şeirsevərlər, klassik poeziya tədqiqatçıları arasında "Füzulinin qızı" adını almışdır. Alim elmi yaradıcılığında Azərbaycan klassik ədəbiyyatında alleqoriyadan istifadə xüsusiyyətlərinə xüsusi fikir vermişdir. Hələ 1985-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü Azadə Rüstəmovanın rəhbərliyi ilə müdafiə etdiyi "Füzuli yaradıcılığında alleqoriya" mövzusunda dissertasiya ədəbi mühitdə böyük maraqla qarşılanmışdı. Çünki bu elmi işdə Füzulinin alleqoriyaları bütün təkraredilməzliyi, orijinallığı ilə araşdırılmışdı.
Tədqiqatçı şeirdə işlətdiyi alleqoriyaların özəlliklərini göstərməklə Füzuli sənətinin böyüklüyünü, möhtəşəmliyini bir daha nəzərə çatdırırdı. Bu istiqamətdə axtarışları və tapıntıları Lalə Əlizadənin "Füzulinin gizli sözü" (1989), "Füzuli tədris edərkən" (1995), "Məhəmməd Füzuli" (2011) və s. kitablarında da əksini tapmışdır. Lakin artıq bu monoqrafiyalarından görünür ki, tədqiqatçı yalnız Füzuli yaradıcılığının tədqiqi ilə kifayətlənmək fikrində deyil. O, bütövlükdə klassik ədəbiyyatımızı araşdırmaq, alleqoriya problemini belə geniş bir miqyasda tədqiq etmək fikrində idi.
Nəhayət ki, onun bu istiqamətdə araşdırmaları "Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında alleqoriya (XII–XVI əsrlər)" adlı iri həcmli tədqiqat işinə çevrildi. Həmin elmi işdə Azərbaycan klassik ədəbiyyatında işlədilən alleqoriya bədii-estetik kateqoriya kimi Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında ilk dəfə fundamental tədqiqini tapmışdır. Alleqoriyanı gerçəkliyin bədii-simvolik inikas forması kimi təqdim edən alim mifologiyada, Quranda, dini ədəbiyyatda, təsəvvüf dünyagörüşündə alleqoriya məsələsini nəzərdən keçirir, bu baxımdan Xaqani, Nizami, Füzuli yaradıcılığını ayrıca tədqiq edir.
Mükafatları
Dövlət televiziyası və digər media vasitələrilə müntəzəm şəkildə klassik Azərbaycan ədəbiyyatı, ədəbi dilimizin tədrisi və təbliği ilə əlaqədar çıxışlar edən Lalə Əlizadə M. Gəncəvi, M. Füzuli və Ə. Vahid adına ədəbi mükafatlara layiq görülmüşdür.
İstinadlar
- "Xeyirxahlıq mücəssəməsi"nə bir baxış — Lalə Əlizadə yazır
- Kərimov, 2020. səh. 187
- Kərimov, 2020. səh. 188
Ədəbiyyat
- Paşa Kərimov. Lalə Əlizadə - 70 (PDF) // Əlyazmalar yanmır . VI (jurnal). № 1 (10). 2020. S. 187–188. ISSN 2410-5600.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lale Ikram qizi Elizade 5 fevral 1950 Baki Azerbaycan alimi filologiya elmleri doktoru 2017 professor Lale ElizadeLale Ikram qizi ElizadeDogum tarixi 5 fevral 1950 1950 02 05 75 yas Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanElmi derecesi filologiya elmleri doktoruElmi adi professorIs yerleri Azerbaycan muellimi qezet Azerbaycan Memarliq ve Insaat UniversitetiAlma mater Azerbaycan Dovlet UniversitetiTehsili Baki seheri 189 190 nomreli tam orta mekteb d BDU Filologiya fakultesi 1967 1972 Elmi rehberi Azade RustemovaUmumi melumatlarLale Ikram qizi Elizade 5 fevral 1950 ci ilde Baki seherinde ziyali ailesinde dunyaya gelib 1967 ci ilde 190 li orta mektebi bitirib 1967 1972 ci illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki Baki Dovlet Universiteti Filologiya fakultesinde tehsil alib O emek fealiyyetine 1972 ci ilde Azerbaycan muellimi qezetinde baslayib 1974 1978 ci illerde Baki seheri 172 ve 161 li orta mekteblerde Azerbaycan dili ve edebiyyat muellimi Yasamal Rayon Xalq Maarif sobesinde metodist kimi calisib 1978 1981 ci illerde AMEA nin Nizami adina Edebiyyat Institutunun aspiranturasinda tehsil alib 1985 ci ilde AMEA nin muxbir uzvi Azade Rus te movanin rehberliyi altinda Mehemmed Fuzuli yaradiciliginda alleqoriya movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie edib 1989 cu ilden indiyedek islediyi Azerbaycan Memarliq ve Insaat Universitetinin Azerbaycan dili ve pedaqogika kafedrasinda evvel muellim sonra bas muellim olub hazirda dosent vezifesinde calismaqdadir Lale Elizade 2017 ci ilde AMEA Nizami Gencevi adina Edebiyyat Institutu nezdinde Mudafie Surasinda Klassik Azerbaycan edebiyyatinda alleqoriya XII XVI esrler movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie ederek filologiya elmleri doktoru elmi derecesini alib Elmi fealiyyetiUzun iller Respublika Muellimleri Tekmillesdirme ve Ixtisasartirma Institutunda edebiyyatin tedrisi metodikasi uzre muhazireler oxuyan Lale Elizade olkede ve xaricde derc olunan 100 e yaxin elmi edebi publisistik metodik meqalenin muellifidir Alimin Fuzulinin gizli sozu 1989 Fuzulini tedris ederken 1995 Boyuk Fuzulinin yadigari 1996 Mehemmed Fuzuli 2009 Soz gozelinin ortuyu 2016 Azerbaycan edebiyyatinda alleqoriya 2020 kitablari Azerbaycan dili ve nitq medeniyyeti feninin ali mekteblerde tedrisi ucun hazirladigi proqram 2019 capdan cixib Lale Elizadenin butun fealiyyeti Azerbaycan klassik edebiyyatinin tedqiqi tedrisi ve tebligine her edilmisdir O butun heyati boyu bu uc istiqametde calismis vaxtini gucunu enerjisini esirgememisdir Seirseverler klassik poeziya tedqiqatcilari arasinda Fuzulinin qizi adini almisdir Alim elmi yaradiciliginda Azerbaycan klassik edebiyyatinda alleqoriyadan istifade xususiyyetlerine xususi fikir vermisdir Hele 1985 ci ilde AMEA nin muxbir uzvu Azade Rustemovanin rehberliyi ile mudafie etdiyi Fuzuli yaradiciliginda alleqoriya movzusunda dissertasiya edebi muhitde boyuk maraqla qarsilanmisdi Cunki bu elmi isde Fuzulinin alleqoriyalari butun tekraredilmezliyi orijinalligi ile arasdirilmisdi Tedqiqatci seirde isletdiyi alleqoriyalarin ozelliklerini gostermekle Fuzuli senetinin boyukluyunu mohtesemliyini bir daha nezere catdirirdi Bu istiqametde axtarislari ve tapintilari Lale Elizadenin Fuzulinin gizli sozu 1989 Fuzuli tedris ederken 1995 Mehemmed Fuzuli 2011 ve s kitablarinda da eksini tapmisdir Lakin artiq bu monoqrafiyalarindan gorunur ki tedqiqatci yalniz Fuzuli yaradiciliginin tedqiqi ile kifayetlenmek fikrinde deyil O butovlukde klassik edebiyyatimizi arasdirmaq alleqoriya problemini bele genis bir miqyasda tedqiq etmek fikrinde idi Nehayet ki onun bu istiqametde arasdirmalari Klassik Azerbaycan edebiyyatinda alleqoriya XII XVI esrler adli iri hecmli tedqiqat isine cevrildi Hemin elmi isde Azerbaycan klassik edebiyyatinda isledilen alleqoriya bedii estetik kateqoriya kimi Azerbaycan edebiyyatsunasliginda ilk defe fundamental tedqiqini tapmisdir Alleqoriyani gercekliyin bedii simvolik inikas formasi kimi teqdim eden alim mifologiyada Quranda dini edebiyyatda tesevvuf dunyagorusunde alleqoriya meselesini nezerden kecirir bu baximdan Xaqani Nizami Fuzuli yaradiciligini ayrica tedqiq edir MukafatlariDovlet televiziyasi ve diger media vasitelerile muntezem sekilde klassik Azerbaycan edebiyyati edebi dilimizin tedrisi ve tebligi ile elaqedar cixislar eden Lale Elizade M Gencevi M Fuzuli ve E Vahid adina edebi mukafatlara layiq gorulmusdur Istinadlar Xeyirxahliq mucessemesi ne bir baxis Lale Elizade yazir Kerimov 2020 seh 187 Kerimov 2020 seh 188EdebiyyatPasa Kerimov Lale Elizade 70 PDF Elyazmalar yanmir VI jurnal 1 10 2020 S 187 188 ISSN 2410 5600