Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kəndxuda — bir və ya bir neçə kəndə rəhbərlik edən şəxs. Azərbaycanda XX əsrin əvvəllərində, sovet idarəçilik sistemi qurulana qədər kəndlərin idarə olunması kəndxudalara tapşırılırdı. Kənd icmasının fəaliyyətini idarə edən seçkili orqanlar sayılırdı. İcmaya aid məsələlərlə icma yığıncağı tərəfindən seçilmiş şəxslər məşğul olurdular. Belə şəxslər kəndxuda və kənd məhkəmələri idi.
Kəndxuda seçiləcək şəxslər məhkəmə qarşısında durmamalı, özünü yaxşı aparmalı, qanunla nəzərdə tutulmuş yaş həddi və daşınmaz əmlakı olmalı idi. O, öz iş yerini xəbərsiz tərk edə bilməzdi. yığıncağında kəndxudalar üç il müddətinə seçilməli idi. Kəndxudalar icmalarda baş vermiş cinayət işləri haqqında məlumat verməli idilər. Lakin bəzən kəndxudalar cinayət tərkibli hadisələr haqqında məlumat vermir, özü məsələni adi hüquq norması ilə həll etməyə çalışırdılar. Öz işinə laqeyd yanaşan kəndxudaları işdən azad edirdilər.
Nüfuzlu və varlı kəndlilərdən seçilən kəndxudalar və onların köməkçiləri bir çox kəndlərdə heç bir məvacib almırdı. Yalnız Şuşa qəzasının Ovşar və Qaradolaq köçəri kəndlərində iki dövlət kəndxudası mükafatlandırılmışdı, qəzanın digər kəndlərində isə kənxudalar ya heç bir məvacib almırdılar, ya da əvəzində kəndlilərin müxtəlif xidmətlərindən istifadə edirdilər. Lakin icma tərəfindən əmək haqqı ödənilən kəndxudalar da var idi. Belə ki, Bakı quberniyası Cavad qəzasının kəndlərində inzibati qayda ilə icmaya təyin olunan kəndxudaya əmək haqqı ödənilirdi, icmanın vəzifəli şəxslərinin üzərinə düşən dövlət vergiləri isə bölgü üzrə bütün icma tərəfindən ödənilirdi.
Şuşa qəzasının köçəri kəndlərində kəndxudalar hətta ən yoxsul köçərilərin vergilərini ödəyirdi. Belə ki, kəndxudanın xidməti digər gəlirlərlə mükafatlandırılırdı. Qəzanın Ağcabədi, Pirzadlı, və Eyvazlı kəndlərində hər bir ailə başçısı taxıl yığılması dövründə kəndxudaya bir cüt işçi öküz verirdi, digər kəndlərdə isə kəndlilər kəndxudanın xeyrinə bir və ya iki iş günü işləyirdilər.
Mənbə
- T. Q. Əhmədova, XIX ƏSRİN SONU – XX ƏSRİN ƏVVƏLLƏRİNDƏ AZƏRBAYCANDA KƏND İCMASI, BAKI UNİVERSİTETİNİN XƏBƏRLƏRİ, № 4,2009
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kendxuda bir ve ya bir nece kende rehberlik eden sexs Azerbaycanda XX esrin evvellerinde sovet idarecilik sistemi qurulana qeder kendlerin idare olunmasi kendxudalara tapsirilirdi Kend icmasinin fealiyyetini idare eden seckili orqanlar sayilirdi Icmaya aid meselelerle icma yigincagi terefinden secilmis sexsler mesgul olurdular Bele sexsler kendxuda ve kend mehkemeleri idi Kendxuda secilecek sexsler mehkeme qarsisinda durmamali ozunu yaxsi aparmali qanunla nezerde tutulmus yas heddi ve dasinmaz emlaki olmali idi O oz is yerini xebersiz terk ede bilmezdi yigincaginda kendxudalar uc il muddetine secilmeli idi Kendxudalar icmalarda bas vermis cinayet isleri haqqinda melumat vermeli idiler Lakin bezen kendxudalar cinayet terkibli hadiseler haqqinda melumat vermir ozu meseleni adi huquq normasi ile hell etmeye calisirdilar Oz isine laqeyd yanasan kendxudalari isden azad edirdiler Nufuzlu ve varli kendlilerden secilen kendxudalar ve onlarin komekcileri bir cox kendlerde hec bir mevacib almirdi Yalniz Susa qezasinin Ovsar ve Qaradolaq koceri kendlerinde iki dovlet kendxudasi mukafatlandirilmisdi qezanin diger kendlerinde ise kenxudalar ya hec bir mevacib almirdilar ya da evezinde kendlilerin muxtelif xidmetlerinden istifade edirdiler Lakin icma terefinden emek haqqi odenilen kendxudalar da var idi Bele ki Baki quberniyasi Cavad qezasinin kendlerinde inzibati qayda ile icmaya teyin olunan kendxudaya emek haqqi odenilirdi icmanin vezifeli sexslerinin uzerine dusen dovlet vergileri ise bolgu uzre butun icma terefinden odenilirdi Susa qezasinin koceri kendlerinde kendxudalar hetta en yoxsul kocerilerin vergilerini odeyirdi Bele ki kendxudanin xidmeti diger gelirlerle mukafatlandirilirdi Qezanin Agcabedi Pirzadli ve Eyvazli kendlerinde her bir aile bascisi taxil yigilmasi dovrunde kendxudaya bir cut isci okuz verirdi diger kendlerde ise kendliler kendxudanin xeyrine bir ve ya iki is gunu isleyirdiler MenbeT Q Ehmedova XIX ESRIN SONU XX ESRIN EVVELLERINDE AZERBAYCANDA KEND ICMASI BAKI UNIVERSITETININ XEBERLERI 4 2009