Kəmaləddin Behzad (1455-1536) — Şərqin görkəmli ustad rəssamlarından biri, Səfəvilər saray kitabxanasının rəisi.
Kəmaləddin Behzad | |
---|---|
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | rəssam, müzəhhib[d] |
Janr | Rəssamlıq |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Kəmaləddin 1455-ci ildə Orta Asiyanın Xocənd şəhərində anadan olmuşdu. 1510-cu ildə, yəni Şeybani xanın ölümündən sonra məşhur rəssam Təbrizə gələrək, Şah İsmayılın sarayına daxil olmuşdu. Üç hökmdarın sarayında yaşamış Behzad Şah İsmayılın hakimiyyəti zamanı daha çox şöhrət qazanmışdır.
Şah İsmayıl Xətainin istedadlı sənət adamlarına necə yüksək qiymət verdiyini XVI əsr Bağdad sənətşünaslarından Mustafa Çələbi Əlinin 1578-ci ildə yazdığı "Mənaqibi hünərvəra" adlı əsərində görmək olar. Müəllif göstərir ki, Şah İsmayıl 1514-cü ildə I Sultan Səlim ilə müharibədən bir qədər əvvəl, məşhur rəssam Behzad və öz şəxsi saray xəttatı Mahmud Nişapurini düşmən əlinə əsir düşməsinlər deyə, onların salamat saxlanması barədə tədbir görmüşdür. Bu tarixi həqiqət haqqında Şah İsmayılın dilindən deyilmiş sözlərin sadələşdirilmiş şəklini misal gətiririk:
"...Sultan Səlim Şah İsmayıl ilə Çaldıran səhrasında yaxın bir məsafadə idi... "Kim bilir, bəlkə müharibədə öldüm və ya məmləkətimdə qarət və qarışıqlıq baş verdi", - deyərək, Sultan Səlim xan Ruminin əlinə əsir düşməmək üçün əvvəl Şah Mahmud Nəjadi və ikincisi misilsiz ustad rəssam Behzadı bir mağarada gizlətmişdi. Və "Sizin hifsinizi Allaha tapşırdım" deyib müharibəyə getmişdi. Ol zaman ki, müharibədə məğlub olub geriyə qayıtdı, cümlədən əvvəl yuxarıda adları zikr olunanları tapmaq üçün həmin məhəlləyə varıb diqqətlə axtardı. Vəqtaki onları gizlin saxladığı yerdə tapdı, Allaha çox şükür etdi."
Uzun müddət Səfəvi şahlarının sarayında fəaliyyət göstərən Kəmaləddin Behzad Şah İsmayıl Xətainin ən çox hörmət bəslədiyi sənətkarlardan idi. Behzadın yaradıcılığına Şah İsmayıl yüksək qiymət verirdi və ona görə də məhz şahın özü rəssamı saraya dəvət etmişdi.
Xatirəsi
Kəmaləddin Behzadın adınadır.
Şəkil
- Makedoniyalı İsgəndər və yeddi müdrik, Xəmsəyə çəkilmiş miniatür, 1495-96-cı il
- Şeybani xan , 1507-ci il
- Makedoniyalı İsgəndər və sirenalar, Xəmsəyə çəkilmiş miniatür, 1495-96-cı il
- Xavarnaq qalasının tikilişi miniatürü
-
- Boyun vurulma səhnəsi
- Ov səhnəsi
- Yusif və Züleyxa əsərinə çəkilmiş miniatür
- Əmir Teymurun döyüş səhnəsi
Ədəbiyyat
- Деннике Б. Живопись Ирана. М., 1938
- Кази Ахмед. Трактат о каллиграфах и художниках. М. — Л., 1947
- Мастера искусств об искусстве, т. I, М., 1965
- Кильчевская Э. Два портрета Кемалетдина Бехзада. в сб. "Сокровища искусства стран Азии и Африки" выпуск I, М., 1975
- Пуладов У. Кемаледдин Бехзад. Душанбе. 1978.
- Полякова Е. А., Рахимова З. И. Миниатюра и литература востока. Ташкент. 1987.
- Акимушкин О.Ф., "Легенда о художнике Бехзаде и каллиграфе Махмуде Нишапури" в кн. "Средневековый Иран. Культура, история, филология" СПб. Наука. 2004
- Акимушкин О.Ф., "Заметки к биографии Камал ад-Дина Бехзада" в кн. "Средневековый Иран. Культура, история, филология" СПб. Наука. 2004
- O.F. Akimushkin. Arabic-script sources on Kamal al-Din Behzad. Manuscript Orientalia. Vol.7 2 June. Thesa, St. Petersburg. 2001.
- Basil Gray. Persian Painting. Skira. 1961
- E. Bahari. Bihzad. Master Of Persian Painting. London — N-Y. 1997
İstinadlar
- Xələfov A.A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixi: Dərslik. 2 hissədə. I hissə. Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2004, 328 s.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Кемаледдин Бехзад ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Кази Ахмед. Трактат о каллиграфах и художниках
- Трактат о каллиграфах и художниках
- Батальный жанр в творчестве Бехзада 2011-08-23 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kemaleddin Behzad 1455 1536 Serqin gorkemli ustad ressamlarindan biri Sefeviler saray kitabxanasinin reisi Kemaleddin BehzadXavarnaq qalasinin tikilisi miniaturuDogum tarixi 1455Dogum yeri Herat Teymuriler dovletiVefat tarixi 1536Vefat yeri HeratFealiyyeti ressam muzehhib d Janr Ressamliq Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiKemaleddin 1455 ci ilde Orta Asiyanin Xocend seherinde anadan olmusdu 1510 cu ilde yeni Seybani xanin olumunden sonra meshur ressam Tebrize gelerek Sah Ismayilin sarayina daxil olmusdu Uc hokmdarin sarayinda yasamis Behzad Sah Ismayilin hakimiyyeti zamani daha cox sohret qazanmisdir Sah Ismayil Xetainin istedadli senet adamlarina nece yuksek qiymet verdiyini XVI esr Bagdad senetsunaslarindan Mustafa Celebi Elinin 1578 ci ilde yazdigi Menaqibi hunervera adli eserinde gormek olar Muellif gosterir ki Sah Ismayil 1514 cu ilde I Sultan Selim ile muharibeden bir qeder evvel meshur ressam Behzad ve oz sexsi saray xettati Mahmud Nisapurini dusmen eline esir dusmesinler deye onlarin salamat saxlanmasi barede tedbir gormusdur Bu tarixi heqiqet haqqinda Sah Ismayilin dilinden deyilmis sozlerin sadelesdirilmis seklini misal getiririk Sultan Selim Sah Ismayil ile Caldiran sehrasinda yaxin bir mesafade idi Kim bilir belke muharibede oldum ve ya memleketimde qaret ve qarisiqliq bas verdi deyerek Sultan Selim xan Ruminin eline esir dusmemek ucun evvel Sah Mahmud Nejadi ve ikincisi misilsiz ustad ressam Behzadi bir magarada gizletmisdi Ve Sizin hifsinizi Allaha tapsirdim deyib muharibeye getmisdi Ol zaman ki muharibede meglub olub geriye qayitdi cumleden evvel yuxarida adlari zikr olunanlari tapmaq ucun hemin mehelleye varib diqqetle axtardi Veqtaki onlari gizlin saxladigi yerde tapdi Allaha cox sukur etdi Uzun muddet Sefevi sahlarinin sarayinda fealiyyet gosteren Kemaleddin Behzad Sah Ismayil Xetainin en cox hormet beslediyi senetkarlardan idi Behzadin yaradiciligina Sah Ismayil yuksek qiymet verirdi ve ona gore de mehz sahin ozu ressami saraya devet etmisdi XatiresiKemaleddin Behzadin adinadir SekilMakedoniyali Isgender ve yeddi mudrik Xemseye cekilmis miniatur 1495 96 ci il Seybani xan 1507 ci il Makedoniyali Isgender ve sirenalar Xemseye cekilmis miniatur 1495 96 ci il Xavarnaq qalasinin tikilisi miniaturu Sultan Huseyn Bayqara Boyun vurulma sehnesi Ov sehnesi Yusif ve Zuleyxa eserine cekilmis miniatur Emir Teymurun doyus sehnesiEdebiyyatDennike B Zhivopis Irana M 1938 Kazi Ahmed Traktat o kalligrafah i hudozhnikah M L 1947 Mastera iskusstv ob iskusstve t I M 1965 Kilchevskaya E Dva portreta Kemaletdina Behzada v sb Sokrovisha iskusstva stran Azii i Afriki vypusk I M 1975 Puladov U Kemaleddin Behzad Dushanbe 1978 Polyakova E A Rahimova Z I Miniatyura i literatura vostoka Tashkent 1987 Akimushkin O F Legenda o hudozhnike Behzade i kalligrafe Mahmude Nishapuri v kn Srednevekovyj Iran Kultura istoriya filologiya SPb Nauka 2004 Akimushkin O F Zametki k biografii Kamal ad Dina Behzada v kn Srednevekovyj Iran Kultura istoriya filologiya SPb Nauka 2004 O F Akimushkin Arabic script sources on Kamal al Din Behzad Manuscript Orientalia Vol 7 2 June Thesa St Petersburg 2001 Basil Gray Persian Painting Skira 1961 E Bahari Bihzad Master Of Persian Painting London N Y 1997IstinadlarXelefov A A Azerbaycanda kitabxana isinin tarixi Derslik 2 hissede I hisse Baki Baki Universiteti Nesriyyati 2004 328 s Hemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Kemaleddin Behzad ile elaqeli mediafayllar var Kazi Ahmed Traktat o kalligrafah i hudozhnikah Traktat o kalligrafah i hudozhnikah Batalnyj zhanr v tvorchestve Behzada 2011 08 23 at the Wayback Machine