Kıpu mayakı (est. Kõpu tuletorn) və ya Daqerortski mayakı (isv. Övre Dagerort, alm. Leuchtturm von Dagerort) — Estoniyanın Hiyumaa adasındakı mayak. Baltikyanı ölkələrin ən qədim mayakı (əvvəllər Rusiya İmperiyası və SSRİ) və dünyanın ən qədimlərindən biridir. Dəniz səviyyəsindən mayak zirvəsinə qədər ümumi hündürlüyü 102 metrdir.
Kıpu mayakı | |
---|---|
![]() Kıpu mayakı | |
Ölkə | |
Su hövzəsi | Baltik dənizi |
Yerləşir | Hiyumaa, Estoniya |
Koordinatlar | |
Tikilmə tarixi | 1531 |
Tikinti materialı | daş |
Hündürlüyü | 36 |
Diapazon | əsas: |
![]() | |
![]() |
1490-cı illərdə Hansa Liqası Yepiskopu III Oesel İohanna gəmiləri bədnam Neckmansqrund rifinə yaxınlaşmaq barədə xəbərdar etmək üçün mayak tikmək tapşırığı verir. Mayak 1504-1540-cı illər arasında Daqo adasının qərb hissəsindəki təpənin üstündə tikilmişdir. Bu dörd dayaqlı nəhəng bir daş qüllədir. Quruluşun hündürlüyü təxminən 20-24 metr idi. 17-ci əsrin ortalarında, torpaqlarında mayak olan İsveç feldmarşalı Delaqardi onu 36 metrə qədər hündürləşdirir.
Mayak mövcud olduğu müddətdə ondakı alovu daimi təmin etmək üçün onu əhatə edən meşə qırılıb və ağaclar mayaka qaldırılaraq alovun təminatında istifadə olunub. 1766-cı ildə Delaqardinin varisliyi qrafinya Stenboka, 1792-ci ildə isə mayakın saxlanması üçün hökumətdən 5000 gümüş rubl məbləğində subsidiya tələb edən baron Unqern-Şternberqə keçir. Subsidiya nizamsız olaraq ödənildiyi üçün baron mayakın işini dayandırmağı əmr edir.
Mayak fəaliyyət göstərdiyi müddətdə işıqlandırma sistemi bir neçə dəfə yenidən təchiz edilmişdir: odun, qatran, kömür, çətənə yağı, ağ neft fitili, asetilen və elektrik (avtonom) işıqlandırma. 1805-10-cu illərdə neft işıqlandırmasına keçməsi ilə əlaqədar yuxarı pillə yenidən qurulur. 1883-cü ildə mayak teleqraf ehtiyacları üçün uyğunlaşdırılır. 1970-ci ildə ona elektrik xətti çəkilir. Mayak 1957, 1982, 1989-90-cı illərdə bərpa olunub.
İstinadlar
- Spilling, Michael. Estonia. — Marshall Cavendish, 1999. — С. 128. — (Cultures of the World). — .
- Eastern Europe: an introduction to the people, lands, and culture (англ.) / Frucht, Richard C.. — ABC-CLIO, 2005. — P. 62. — .
- "Estonian Lighthouse Society > Tuletornid > Avatud tuletornid > Kõpu". 2018-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-22.
Mənbə
- Маяк Кыпу: старейший навигационный ориентир в Балтии
- "Navigatsioonimärgi 668, Kõpu tuletorn andmed". Navigatsioonimärkide andmekogu (eston). 2016-08-04. 2016-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kipu mayaki est Kopu tuletorn ve ya Daqerortski mayaki isv Ovre Dagerort alm Leuchtturm von Dagerort Estoniyanin Hiyumaa adasindaki mayak Baltikyani olkelerin en qedim mayaki evveller Rusiya Imperiyasi ve SSRI ve dunyanin en qedimlerinden biridir Deniz seviyyesinden mayak zirvesine qeder umumi hundurluyu 102 metrdir Kipu mayakiKipu mayakiOlke EstoniyaSu hovzesi Baltik deniziYerlesir Hiyumaa EstoniyaKoordinatlar 58 54 57 sm e 22 12 01 s u Tikilme tarixi 1531Tikinti materiali dasHundurluyu 36Diapazon esas Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1490 ci illerde Hansa Liqasi Yepiskopu III Oesel Iohanna gemileri bednam Neckmansqrund rifine yaxinlasmaq barede xeberdar etmek ucun mayak tikmek tapsirigi verir Mayak 1504 1540 ci iller arasinda Daqo adasinin qerb hissesindeki tepenin ustunde tikilmisdir Bu dord dayaqli neheng bir das qulledir Qurulusun hundurluyu texminen 20 24 metr idi 17 ci esrin ortalarinda torpaqlarinda mayak olan Isvec feldmarsali Delaqardi onu 36 metre qeder hundurlesdirir Mayak movcud oldugu muddetde ondaki alovu daimi temin etmek ucun onu ehate eden mese qirilib ve agaclar mayaka qaldirilaraq alovun teminatinda istifade olunub 1766 ci ilde Delaqardinin varisliyi qrafinya Stenboka 1792 ci ilde ise mayakin saxlanmasi ucun hokumetden 5000 gumus rubl mebleginde subsidiya teleb eden baron Unqern Sternberqe kecir Subsidiya nizamsiz olaraq odenildiyi ucun baron mayakin isini dayandirmagi emr edir Mayak fealiyyet gosterdiyi muddetde isiqlandirma sistemi bir nece defe yeniden techiz edilmisdir odun qatran komur cetene yagi ag neft fitili asetilen ve elektrik avtonom isiqlandirma 1805 10 cu illerde neft isiqlandirmasina kecmesi ile elaqedar yuxari pille yeniden qurulur 1883 cu ilde mayak teleqraf ehtiyaclari ucun uygunlasdirilir 1970 ci ilde ona elektrik xetti cekilir Mayak 1957 1982 1989 90 ci illerde berpa olunub IstinadlarSpilling Michael Estonia Marshall Cavendish 1999 S 128 Cultures of the World ISBN 978 0 7614 0951 9 Eastern Europe an introduction to the people lands and culture angl Frucht Richard C ABC CLIO 2005 P 62 ISBN 978 1 57607 800 6 Estonian Lighthouse Society gt Tuletornid gt Avatud tuletornid gt Kopu 2018 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 07 22 MenbeMayak Kypu starejshij navigacionnyj orientir v Baltii Navigatsioonimargi 668 Kopu tuletorn andmed Navigatsioonimarkide andmekogu eston 2016 08 04 2016 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 07