Kyonqido (kor. 경기도) — Koreya Respublikasının şimal qərbində yerləşən əyalət. Seul və İnçon şəhərləri ilə əhatə olunmuşdur. Şərqdən Qanqvon-do, qərbdən Sarı dəniz, cənubdan Çunqçonqnam-do ilə əhatə olunmuş, şimalda isə Koreya Xalq Demokratik Respublikası ilə həmsərhəddir. Əyalətin paytaxtı Suvon şəhəridir, Iycoqnbu şəhərində isə Kyonqido əyalətinin Şimal Bürosu təsis edilmişdir.
Kyonqido | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Sahəsi |
| ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Digər | |||||
gg.go.kr | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Kyonqido e.ə 18-ci ildən, Koreyanın Üç Krallıq dövründə üç hissəyə bölündüyü dövrdən başlayaraq siyasi əhəmiyyətli bir əyalət idi. E.ə 18-ci ildə Han Çayı hövzəsində Bekçenin əsası qoyulduqdan sonra 4 əsrin sonuna qədər Bekçenin mərkəzi funksiyasını yerinə yetirmişdir. 396-cı ildə Qoquryo Bekçeyə hücum edib Han çayının şimalını işğal etdi. 475-ci ildə isə Han çayının cənubu da işğal edildikdən sonra Kyonqidonun böyük bir hissəsi Qoquryonun hakimiyyəti altına keçdi. Bekçenin (Üç Krallıqdan biri) banisi Kral Onco Hanamın Viryesonq ərazisində hökumətin əsasını qoyduqdan sonra Han Çayı vadisi 5-ci əsrin ortalarında Qoquryonun bir parçası oldu və 553-cü ildə (Kral Cinhınqın hakimiyyətinin 14-cü ili) Şillanın ərazisinə çevrildi. 9-cu əsrin sonlarında Şilla krallığı hərc-mərcliyə düçar olar-olmaz Kyonqidonun müxtəlif yerlərində adlı-sanlı ailələr önə çıxmağa başladı və 898-ci ildə Gung Ye Kyonqidonun bütün ərazisində bu xaosu yatırdı. Gung Ye tərəfindən əsası qoyulan Tebonq dövlətinin paytaxtı isə Songak oldu. 918-ci ildə Songakın güclü ailələrindən olan Vang Geon Gung Yeni taxtdan salıb Qoryo dövlətinin əsasını qoydu. Kyonqido Qoryonun mərkəzi ərazisi olaraq inkişaf etməyə Kral Teconun paytaxtı Kesona köçürməsi ilə başladı.1018-ci il (Qoryo kralı Hyonconqun hakimiyyətinin 9-cu ili)dən etibarən bu ərazi rəsmi olaraq "Gyongi" adlandırıldı.
Qoryodan sonra əsası qoyulan Coson sülaləsi dövründə Kral Teco Hanyanqı paytaxt olaraq təyin etdi və Kyonqido ərazisini yenidən quraraq cənub-şərq bölgəsi ilə birlikdə Qvanqcu, Suvon, Yocu və Ansonqu da onun tərkibinə daxil etdi. Kral Teconq və Böyük Kral Seconqun dövründəki Gyongi regionu indiki Kyonqido əyalətinin inzibati ərazisinə çox bənzəyir.
1895-ci ildə inzibati əraziləri yenidən nizamlayan 23-Bu (hissə, bölmə) sistemi tətbiq edildi. Gyongi bölgəsi Hansonq (müasir Seul ərazisi; Hanseong-bu; 한성부; 漢城府), İnçon (Incheon-bu; 인천부; 仁川府), Çunqcu (Chungju-bu; 충주부; 忠州府), Qonqcu (Gongju-bu; 공주부; 公州府) və Keson (Kaesong-bu; 개성부; 開城府) ərazilərinə bölündü.
Yapon işğalı dövrü
- 1910 Oktyabrın 1-i Coson sülaləsinin paytaxtı olmuş Hansonq Kyonqidoya köçürülərək adı Gyonqsonq olaraq dəyişdirildi, Hökumət Binası Qvanqhvamunun qarşısında təsis edildi.
- 1914-cü ildə İnzibati ərazilərin unifikasiyası iləBupyeong-gun, Yangji-gun, Juksan-gun, Eumju- gun, Ansan-gun, Gwacheon-gun, Gyoha-gun, Jeokseong-gun, Pungdeok-gun, Majeon-gun, Saknyeong-gun, Yeongpyeong-gun, Yangcheon-gun, Namyang-gun və Gyodong-gun, Bucheon-gun, Tongjin- gun və Pyeongtaek-gun ləğv edilib başqa rayonların tərkibinə daxil edildi və ya inteqrasiya edildi. Yeni əsası qoyulan ərazi isə Buçon-gun oldu.
- 1936-cı il Aprelin 1-i Goyang-gun Yonggang-myeon, Yeonhui-myeon, Hanji-myeonun bütün ərazisi ilə Soongin-myeonun bir hissəsi, Eunpyeong-myeonun bir hissəsi, Siheung-gun Yeongdeungpo-eupun bütün ərazisi, Buk-myeonun bir hissəsi, Dong-myeonun bir hissəsi Gyonqsonqa köçürüldü.
- 1938-ci ildə Gyeonggi-donun Jinvi-gun ərazisinin adı Pyeongtaek-gun olaraq dəyişdirildi.
- 1940-cı ildə Bucheon-gun Munhak-myeon və s. İnçxona köçürüldü.
Əhalisi
İllik əhali artımı
İl | Əhali sayı | Qeyd |
---|---|---|
1925-ci il | 1,889,899 nəfər | |
1930-cu il | 2,231,367 nəfər | |
1935-ci il | 2,528,834 nəfər | |
1940-cı il | 2,715,746 nəfər | |
1945-ci il | 2,974,135 nəfər | |
1950-ci il | 2,648,688 nəfər | 1949-cu ildə Seul əhalisinin sayında azalma |
1953-cü il | 1,758,858 nəfər | Koreya müharibəsi ilə əlaqədar ortaya çıxan çoxsaylı qaçqın problemi |
1955-ci il | 2,353,407 nəfər | |
1960-cı il | 2,745,620 nəfər | |
1965-ci il | 3,050,695 nəfər | |
1970-ci il | 3,354,787 nəfər | |
1975-ci il | 4,034,943 nəfər | |
1980-ci il | 4,928,431 nəfər | |
1985-ci il | 4,772,845 nəfər | 1981-ci ildə İnçon əhalisinin sayında azalma |
1990-cı il | 6,137,227 nəfər | |
1995-ci il | 7,640,078 nəfər | 1995-ci ildə İnçondakı Qanqhva-qun və Onqcin-qunun birləşdirilməsi |
2000-ci il | 8,961,533 nəfər | |
2005-ci il | 10,335,343 nəfər | |
2010-ci il | 11,484,241 nəfər | |
2011-ci il | 11,801,231 nəfər | |
2012-ci il | 11,948,596 nəfər | |
2013-cü il | 12,107,216 nəfər | |
2014-cü il | 12,245,960 nəfər | |
2015-ci il | 12,366,711 nəfər | |
2016-cı il | 12,536,474 nəfər | |
2017-ci il | 12,728,620 nəfər | |
2018-ci il | 12,890,445 nəfər | |
2019-cu il | 13,090,648 nəfər | |
2020-ci il | 13,700,000 nəfər |
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- https://kosis.kr/eng/statisticsList/statisticsListIndex.do?menuId=M_01_01&vwcd=MT_ETITLE&parmTabId=M_01_01&statId=1962001&themaId=#SelectStatsBoxDiv.
- 조선총독부령 Arxivləşdirilib 2022-04-08 at the Wayback Machine 제6호 (1910년 10월 1일 공포) 참조.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kyonqido kor 경기도 Koreya Respublikasinin simal qerbinde yerlesen eyalet Seul ve Incon seherleri ile ehate olunmusdur Serqden Qanqvon do qerbden Sari deniz cenubdan Cunqconqnam do ile ehate olunmus simalda ise Koreya Xalq Demokratik Respublikasi ile hemserheddir Eyaletin paytaxti Suvon seheridir Iycoqnbu seherinde ise Kyonqido eyaletinin Simal Burosu tesis edilmisdir KyonqidoBayraq Gerb37 30 sm e 127 15 s u Olke Cenubi KoreyaTarixi ve cografiyasiSahesi 10 172 07 0 01 km Saat qursagi UTC 09 00EhalisiEhalisi 13 103 188 nef 2018 Digergg go krXeriteni goster gizle Kyonqido Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiKyonqido e e 18 ci ilden Koreyanin Uc Kralliq dovrunde uc hisseye bolunduyu dovrden baslayaraq siyasi ehemiyyetli bir eyalet idi E e 18 ci ilde Han Cayi hovzesinde Bekcenin esasi qoyulduqdan sonra 4 esrin sonuna qeder Bekcenin merkezi funksiyasini yerine yetirmisdir 396 ci ilde Qoquryo Bekceye hucum edib Han cayinin simalini isgal etdi 475 ci ilde ise Han cayinin cenubu da isgal edildikden sonra Kyonqidonun boyuk bir hissesi Qoquryonun hakimiyyeti altina kecdi Bekcenin Uc Kralliqdan biri banisi Kral Onco Hanamin Viryesonq erazisinde hokumetin esasini qoyduqdan sonra Han Cayi vadisi 5 ci esrin ortalarinda Qoquryonun bir parcasi oldu ve 553 cu ilde Kral Cinhinqin hakimiyyetinin 14 cu ili Sillanin erazisine cevrildi 9 cu esrin sonlarinda Silla kralligi herc mercliye ducar olar olmaz Kyonqidonun muxtelif yerlerinde adli sanli aileler one cixmaga basladi ve 898 ci ilde Gung Ye Kyonqidonun butun erazisinde bu xaosu yatirdi Gung Ye terefinden esasi qoyulan Tebonq dovletinin paytaxti ise Songak oldu 918 ci ilde Songakin guclu ailelerinden olan Vang Geon Gung Yeni taxtdan salib Qoryo dovletinin esasini qoydu Kyonqido Qoryonun merkezi erazisi olaraq inkisaf etmeye Kral Teconun paytaxti Kesona kocurmesi ile basladi 1018 ci il Qoryo krali Hyonconqun hakimiyyetinin 9 cu ili den etibaren bu erazi resmi olaraq Gyongi adlandirildi Qoryodan sonra esasi qoyulan Coson sulalesi dovrunde Kral Teco Hanyanqi paytaxt olaraq teyin etdi ve Kyonqido erazisini yeniden quraraq cenub serq bolgesi ile birlikde Qvanqcu Suvon Yocu ve Ansonqu da onun terkibine daxil etdi Kral Teconq ve Boyuk Kral Seconqun dovrundeki Gyongi regionu indiki Kyonqido eyaletinin inzibati erazisine cox benzeyir 1895 ci ilde inzibati erazileri yeniden nizamlayan 23 Bu hisse bolme sistemi tetbiq edildi Gyongi bolgesi Hansonq muasir Seul erazisi Hanseong bu 한성부 漢城府 Incon Incheon bu 인천부 仁川府 Cunqcu Chungju bu 충주부 忠州府 Qonqcu Gongju bu 공주부 公州府 ve Keson Kaesong bu 개성부 開城府 erazilerine bolundu Kyonqido eyaletinin xeritesiYapon isgali dovru Yapon isgali dovrunde Kyonqido Hokumet Binasi1910 Oktyabrin 1 i Coson sulalesinin paytaxti olmus Hansonq Kyonqidoya kocurulerek adi Gyonqsonq olaraq deyisdirildi Hokumet Binasi Qvanqhvamunun qarsisinda tesis edildi 1914 cu ilde Inzibati erazilerin unifikasiyasi ileBupyeong gun Yangji gun Juksan gun Eumju gun Ansan gun Gwacheon gun Gyoha gun Jeokseong gun Pungdeok gun Majeon gun Saknyeong gun Yeongpyeong gun Yangcheon gun Namyang gun ve Gyodong gun Bucheon gun Tongjin gun ve Pyeongtaek gun legv edilib basqa rayonlarin terkibine daxil edildi ve ya inteqrasiya edildi Yeni esasi qoyulan erazi ise Bucon gun oldu 1936 ci il Aprelin 1 i Goyang gun Yonggang myeon Yeonhui myeon Hanji myeonun butun erazisi ile Soongin myeonun bir hissesi Eunpyeong myeonun bir hissesi Siheung gun Yeongdeungpo eupun butun erazisi Buk myeonun bir hissesi Dong myeonun bir hissesi Gyonqsonqa kocuruldu 1938 ci ilde Gyeonggi donun Jinvi gun erazisinin adi Pyeongtaek gun olaraq deyisdirildi 1940 ci ilde Bucheon gun Munhak myeon ve s Incxona kocuruldu EhalisiIllik ehali artimi Il Ehali sayi Qeyd1925 ci il 1 889 899 nefer1930 cu il 2 231 367 nefer1935 ci il 2 528 834 nefer1940 ci il 2 715 746 nefer1945 ci il 2 974 135 nefer1950 ci il 2 648 688 nefer 1949 cu ilde Seul ehalisinin sayinda azalma1953 cu il 1 758 858 nefer Koreya muharibesi ile elaqedar ortaya cixan coxsayli qacqin problemi1955 ci il 2 353 407 nefer1960 ci il 2 745 620 nefer1965 ci il 3 050 695 nefer1970 ci il 3 354 787 nefer1975 ci il 4 034 943 nefer1980 ci il 4 928 431 nefer1985 ci il 4 772 845 nefer 1981 ci ilde Incon ehalisinin sayinda azalma1990 ci il 6 137 227 nefer1995 ci il 7 640 078 nefer 1995 ci ilde Incondaki Qanqhva qun ve Onqcin qunun birlesdirilmesi2000 ci il 8 961 533 nefer2005 ci il 10 335 343 nefer2010 ci il 11 484 241 nefer2011 ci il 11 801 231 nefer2012 ci il 11 948 596 nefer2013 cu il 12 107 216 nefer2014 cu il 12 245 960 nefer2015 ci il 12 366 711 nefer2016 ci il 12 536 474 nefer2017 ci il 12 728 620 nefer2018 ci il 12 890 445 nefer2019 cu il 13 090 648 nefer2020 ci il 13 700 000 neferIstinadlararchINFORM alm 1994 https kosis kr eng statisticsList statisticsListIndex do menuId M 01 01 amp vwcd MT ETITLE amp parmTabId M 01 01 amp statId 1962001 amp themaId SelectStatsBoxDiv 조선총독부령 Arxivlesdirilib 2022 04 08 at the Wayback Machine 제6호 1910년 10월 1일 공포 참조