Bu məqaləni lazımdır. |
Kriket (ing. cricket) — 11 nəfərdən ibarət 2 komanda arasında, çubuq və top köməyi ilə, mərkəzində 20 metr (22 yard) uzunluğunda düzbucaqlı bir sahə olan oval bir məkanda oynanan bir komanda oyunudur. Düzbucaqlı sahənin bir ucunda yer alan atıcı vəziyyətindəki komandanın oyunçusu topu, vurucu mövqeyindəki komanda oyunçusunun olduğu digər uca doğru ataraq, vurucunun arxasında olan qala bənzəri qurğuya (wicket) dəydirməyə, vurucu isə gələn bu topun qurğuya dəyməsinə maneə törətmək üçün əlindəki çubuq köməyi ilə topa vurmağa çalışar. Müvəffəqiyyətli bir vuruşun ardından atıcı komanda oyunçuları topu tutmağa çalışarkən, sahədə yer alan vurucu da qarşısındakı qurğuya doğru qaçar. Top, oyun sahəsi xaricinə çıxmadan tutulsa 'ran' adı verilən ədədlərdən 1, oyun sahəsi xaricinə çıxarsa 4, yerə heç dəymədən oyun sahəsi xaricinə çıxarsa 6 xal qazanar və vurucu mövqeyində ikən ən çox ədədə çatmağa çalışar. Atıcı komanda isə topu qurğulardan hər hansı birinə dəydirərək, qarşılanan topu yerə dəymədən tutaraq və ya bəzi müstəsna hallarda vurucuları oyun xaricində qoymağa çalışar. Oyun xaricində qalan oyunçunun yerinə başqa bir oyunçu girərkən, atıcı komanda isə 'over' adı verilən hər altı atışdan bir atıcısını dəyişdirmək məcburiyyətindədir.
- Kriket
- Pollock to Hussey
- Kriket topu
Beynəlxalq kriket müsabiqələrində istifadə edilən üç əsas format vardır. formatına görə hər iki komanda da 20 over həyata keçirir və ilk 20 over reallaşdırılmasından sonra komandaların rolları dəyişir. 10 vurucunun oyun xaricində qalması vəziyyətində isə 20 over həyata keçirilməsə belə komandaların rolları dəyişir. Bu iki dövrəlik qismin hər birinə 'inninqs' adı verilməkdədir. formatında isə iki komanda 50 over həyata keçirir. formatındakı bir matçda isə hər iki komandanın iki inninqs haqqı vardır və bu inninqs içində over məhdudlaşdırması yoxdur. Son inninqsdə vurucu mövqedəki komanda, rəqibinin toplam ranına çata bilməmişsə, aradakı ran fərqinə baxılır və daha çox ranı olan komanda, aradakı fərq qədər ranla qazanmış olur. Matçın sonunda vurucu mövqeyindəki komanda, rəqib komandanın ran sayını keçmişsə, on sayından matç daxilində əldə etdiyi qurğu sayı (wicket) çıxarılır və qalan nəticə qədər wicket ilə matçı qazanmış olur. Komandaların əldə etdiyi xallar run/wicket şəklində göstərilməkdədir.
İlk olaraq XVI əsrdə İngiltərənin cənubunda oynanan kriket, XVIII əsrin sonunda ölkənin milli idman növü oldu. Britaniya İmperatorluğunun sərhədlərini genişlətməsi ilə birlikdə müstəmləkələrində də məşhurlaşmağa başladı və XIX əsrin ortalarında ilk beynəlxalq matçlar oynandı. İdmanın beynəlxalq idarəetmə təşkilatı olan indiki vaxtda 10 daimi üzvü olub; bu idman növü , İngiltərə, Hindistan alt qitəsi, Karib və Cənubi Afrikada geniş şəkildə oynanılır. Avstraliya, Banqladeş, İngiltərə, Hindistan, Yeni Zelandiya, Pakistan, Cənubi Afrika, Şri Lanka, və Zimbabve daimi üzvləridir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Kriket ing cricket 11 neferden ibaret 2 komanda arasinda cubuq ve top komeyi ile merkezinde 20 metr 22 yard uzunlugunda duzbucaqli bir sahe olan oval bir mekanda oynanan bir komanda oyunudur Duzbucaqli sahenin bir ucunda yer alan atici veziyyetindeki komandanin oyuncusu topu vurucu movqeyindeki komanda oyuncusunun oldugu diger uca dogru ataraq vurucunun arxasinda olan qala benzeri qurguya wicket deydirmeye vurucu ise gelen bu topun qurguya deymesine manee toretmek ucun elindeki cubuq komeyi ile topa vurmaga calisar Muveffeqiyyetli bir vurusun ardindan atici komanda oyunculari topu tutmaga calisarken sahede yer alan vurucu da qarsisindaki qurguya dogru qacar Top oyun sahesi xaricine cixmadan tutulsa ran adi verilen ededlerden 1 oyun sahesi xaricine cixarsa 4 yere hec deymeden oyun sahesi xaricine cixarsa 6 xal qazanar ve vurucu movqeyinde iken en cox edede catmaga calisar Atici komanda ise topu qurgulardan her hansi birine deydirerek qarsilanan topu yere deymeden tutaraq ve ya bezi mustesna hallarda vuruculari oyun xaricinde qoymaga calisar Oyun xaricinde qalan oyuncunun yerine basqa bir oyuncu girerken atici komanda ise over adi verilen her alti atisdan bir aticisini deyisdirmek mecburiyyetindedir Kriket Pollock to Hussey Kriket topu Beynelxalq kriket musabiqelerinde istifade edilen uc esas format vardir formatina gore her iki komanda da 20 over heyata kecirir ve ilk 20 over reallasdirilmasindan sonra komandalarin rollari deyisir 10 vurucunun oyun xaricinde qalmasi veziyyetinde ise 20 over heyata kecirilmese bele komandalarin rollari deyisir Bu iki dovrelik qismin her birine inninqs adi verilmekdedir formatinda ise iki komanda 50 over heyata kecirir formatindaki bir matcda ise her iki komandanin iki inninqs haqqi vardir ve bu inninqs icinde over mehdudlasdirmasi yoxdur Son inninqsde vurucu movqedeki komanda reqibinin toplam ranina cata bilmemisse aradaki ran ferqine baxilir ve daha cox rani olan komanda aradaki ferq qeder ranla qazanmis olur Matcin sonunda vurucu movqeyindeki komanda reqib komandanin ran sayini kecmisse on sayindan matc daxilinde elde etdiyi qurgu sayi wicket cixarilir ve qalan netice qeder wicket ile matci qazanmis olur Komandalarin elde etdiyi xallar run wicket seklinde gosterilmekdedir Ilk olaraq XVI esrde Ingilterenin cenubunda oynanan kriket XVIII esrin sonunda olkenin milli idman novu oldu Britaniya Imperatorlugunun serhedlerini genisletmesi ile birlikde mustemlekelerinde de meshurlasmaga basladi ve XIX esrin ortalarinda ilk beynelxalq matclar oynandi Idmanin beynelxalq idareetme teskilati olan indiki vaxtda 10 daimi uzvu olub bu idman novu Ingiltere Hindistan alt qitesi Karib ve Cenubi Afrikada genis sekilde oynanilir Avstraliya Banqlades Ingiltere Hindistan Yeni Zelandiya Pakistan Cenubi Afrika Sri Lanka ve Zimbabve daimi uzvleridir