Kozyatağı — İstanbulun ən böyük ilçələrindən biri olan Kadıköyə bağlı olan, 1980-ci illərdən sonra inkişafını sürətləndirmiş, yaşayış bölgəsi olmasına baxmayaraq, ofis binalarının da yer aldığı səmt və eyni adlı məhəllə.
Kozyatağı | |
---|---|
| |
Ölkə | |
Daxildir | Kadıköy ilçəsi |
Muxtar | Pelin Şən |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi | 41 km² |
Saat qurşağı | UTC +02:00 |
Əhalisi | |
Əhalisi | 36,358 nəfər |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | 216 |
Poçt indeksi | 34742 |
Avtomobil nömrəsi | 34 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Səmt olaraq, şimal və şimal-şərqdə D-100 avtomobil yolu, şimal-qərbdə , qərbdə , cənubda Şəmsəddin Günaltay prospekti ilə ayrıldığı , şərqdə isə məhəllələri ilə məhdudlaşmışdır. Kozyatağı D-100 avtomobil yolunun şimalındakı Ataşəhər ilçəsinə bağlı İçərənköy məhəlləsi ilə də qonşudur.
Tarixçəsi
Kozyatağı, Kadıköy Mərmərə sahillərinin daxili hissələrində, 1970-ci illərə qədər əsasən kənd təsərrüfatı məqsədlə istifadə olunan və istifadə edilən bir yer, bir kənd sahə kimi mövcud olmuşdur. Dairənin bütövlükdə yapılaş-dığı zamanlara qədər havasının təmizliyi ilə tanınan Kozyatağı adının, yerdə bir vaxtlar bol miqdarda olduğu söylənən qoz ağaclarından gəldiyi güman edilir. Kozyatağı uzun müddət, ətrafındakı Erenköy və s. kənd məskunlaşmalar kimi yer yer bağ, bağ və bostanlarla dolu bir kənd təsərrüfatı ərazisi olaraq varlığını davam etdirmişdir. 1776 tarixli Kauffer Xəritəsində buradakı boş ərazilər görülür.
19-cu əsrin ikinci yarısından etibarən kəmər boylarında yeni məskunlaşmalar görünür və Kızıltoprak-dan Bostançıya qədər geniş ərazilər içində köşklər inşa edilərkən belə, Kozyatağı, olduqca içəridə qalması və dəmir yoluna uzaq olması səbəbindən, kənd təsərrüfatı ərazisi və tala xüsusiyyətini böyük ölçüdə saxlamışdır. XIX əsrin sonlarında Erenköy-Bağlarbaşı yolu ilə Zarafatcıl Küçənin Şəmsəddin Günaltay Prospekti ilə birləşdiyi nöqtədə sadə bir bazar və kiçik bir məskunlaşma nüve-si ortaya çıxmış və burada, 1985-ci ildə Şeyx Süleyman Həlim Əfəndi tərəfindən bir məscid inşa edilmişdir. XIX əsrin ikinci yarısında, Göztepe və Erenköy qədər olmasa da, Kozyatağı tək-tük köşklər inşa edildiyi, dövrün aparıcı rəhbərlərinin yerə yerləşdikləri görülür. Hassa Mirliva-sı Seyid Paşa, 1860-cı ildə İçərənköy-Kozyatağı-Səhrayıcedit yolu üzərində bir bulaq; II. Əbdülhəmid dövrü (1876-1909) maliyyə nazirlərindən Əhməd Rəşid Paşa da 1902-ci ildə bir başqa bulaq inşa etdirmişdir. Daxili Ruhu Memduh Paşa da bu dövrdə bir mülk tikdirərək Kozyatağı yerləşmişdir. Kozyatağı yerləşmiş digər bir tanınmış şəxs də 1897 Türk-Yunan Müharibəsinin Dömeke qəhrəmanı Qazi Ethem Paşadır. Bu gün səmtdə, öz adını və Dömeke adlarını daşıyan iki küçə var. XIX əsrin sonlarında kənd xarakterli digər yerləşmə nüve-si də, Kozyatağı şimalında o zamankı Üsküdar-İçerenköy yolu yaxınlığında ortaya çıxır. Daha şimalda isə, Nadir Ağa Tarlası kimi tanınan geniş ərazilər uzanır ki, bu ərazidə bir müddət sonra mərkəzi xəstəxana inşa edilmişdir.
1906-cı ildə, Kozyatağı 150 hektar genişlikdə ayrı bir məhəllə olub. Məhəllənin ilk muxtarı Süleyman Əfəndi Məscidi İmamı, Hafiz Həsən Naci Əfəndidir. Şehremaneti Kadıköy Kollegiyasının Sədri Cəlal Əsəd Arseven 1913-ci il tarixli Kadıköy Haqqında Tədqiqatı İcra adlı işinə görə, o tarixlərdə Kozyatağı 567-si kişi, 470-i qadın cəmi 1.037 nəfər yaşayır və 20 dükan var. 1910da keçirilən səhiyyə daramasına görə də Kozyatağı Kadıköydə yoluxucu xəstəliyə rast gəlinməyən tək məhəllədir.
Kozyatağı 1970-ci illərə qədər genişmiqyaslı bir yapılaş-mağın görülmədiyi olduqca dəyişməz bir mekansal quruluşa malik olmuşdur. 1973-cü ildə 15 iyul Şəhidlər Körpüsü və avtomobil yolunun xidmətə daxil olması ilə Kadıköy bir məskunlaşma sahəsi olaraq cazibəsinin artması və 1972 tarixli Erenköy-Bostancı Zonalaşdırma Yenidənqurma Planı ilə də quruluş tıxaclarının artırılması nəticəsində, Kozyatağı bölgəsi də Göztepe və Sahrayıcedit kimi səmtlərlə birlikdə intensiv yapılaş-mağa səhnə olmuşdur. Yüksək yapılaş-mağa icazə verilməsi, 1970-ci illərdən etibarən Kozyatağı toplukonut saytları və mənzillərdən ibarət olan çoxmərtəbəli və intensiv yapılaş-ma naxışı ortaya çıxarmışdır.
Kozyatağı 1989-cu ildə, D-100 Avtomobil Yolunu Fatih Sultan Mehmet Körpüsünə gedən O-2 Magistralına bağlayan Kozyatağı Qovşağı və çevreyolu əlaqəsinin xidmətə girişi böyük bir nəqliyyat rahatlığına qovuşub və xüsusilə də ofis və ticarət istifadələr üçün yeni, cəlbedici bir mərkəz olmuşdur. D-100 Avtomobil Yolu boyunca intensivləşən ofis binalarına əlavə olaraq Kozyatağı Qovşağı ətrafında da geniş yayılan mübadilə mərkəzləri inşa edilmişdir. Kozyatağı hazırda mənzil ağırlıqlı bir məskunlaşma olmasına qarşın, ticarət və ofis növü istifadələr üçün də Anadolu yaxasında, sürətlə yeni bir inkişaf mərkəzi halına gəlir.
XX əsrin əvvəlində əhali böyüklüyü baxımından Kadıköy 11 məhəlləsi arasında 9-ci sırada yer alan Kozyatağı, 2014 ili etibarilə 36.358 olan əhali Kadıköy 21 məhəlləsi arasında Göztəpədən sonra ən böyük 2-ci mahalledir. 1991-ci ilə qədər bugünkü 19 May Məhəlləsini də ehtiva edən Kozyatağı Məhəlləsi əhali artımı və sürətli yapılaş-ma görə ikiyə bölünmüş və 19 May məhəlləsi ortaya çıxmışdır.
Məhəllə 56 küçə və 4 caddədən ibarətdir. 3 Orta Məktəbi və 1 xüsusi təhsil müəssisəsi, həmçinin iki ədəd məscid vardır.
Kadıköy-Qartal metro xəttinin stansiyalarından biri olan Kozyatağı metrostansiyası, Yenisəhra ilə Bostançı stansiyaları arasında yer alır.
İstinadlar
- "Rapory" (#bad_url). Kozyatağı idari bölgesinin nüfusu. 15 iyul 2019.[ölü keçid]
- (türk.). Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kozyatagi Istanbulun en boyuk ilcelerinden biri olan Kadikoye bagli olan 1980 ci illerden sonra inkisafini suretlendirmis yasayis bolgesi olmasina baxmayaraq ofis binalarinin da yer aldigi semt ve eyni adli mehelle Kozyatagi40 58 07 sm e 29 05 44 s u Olke TurkiyeDaxildir Kadikoy ilcesiMuxtar Pelin SenTarixi ve cografiyasiSahesi 41 km Saat qursagi UTC 02 00EhalisiEhalisi 36 358 neferReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 216Poct indeksi 34742Avtomobil nomresi 34 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Semt olaraq simal ve simal serqde D 100 avtomobil yolu simal qerbde qerbde cenubda Semseddin Gunaltay prospekti ile ayrildigi serqde ise mehelleleri ile mehdudlasmisdir Kozyatagi D 100 avtomobil yolunun simalindaki Ataseher ilcesine bagli Icerenkoy mehellesi ile de qonsudur TarixcesiKozyatagi Kadikoy Mermere sahillerinin daxili hisselerinde 1970 ci illere qeder esasen kend teserrufati meqsedle istifade olunan ve istifade edilen bir yer bir kend sahe kimi movcud olmusdur Dairenin butovlukde yapilas digi zamanlara qeder havasinin temizliyi ile taninan Kozyatagi adinin yerde bir vaxtlar bol miqdarda oldugu soylenen qoz agaclarindan geldiyi guman edilir Kozyatagi uzun muddet etrafindaki Erenkoy ve s kend meskunlasmalar kimi yer yer bag bag ve bostanlarla dolu bir kend teserrufati erazisi olaraq varligini davam etdirmisdir 1776 tarixli Kauffer Xeritesinde buradaki bos eraziler gorulur 19 cu esrin ikinci yarisindan etibaren kemer boylarinda yeni meskunlasmalar gorunur ve Kiziltoprak dan Bostanciya qeder genis eraziler icinde koskler insa edilerken bele Kozyatagi olduqca iceride qalmasi ve demir yoluna uzaq olmasi sebebinden kend teserrufati erazisi ve tala xususiyyetini boyuk olcude saxlamisdir XIX esrin sonlarinda Erenkoy Baglarbasi yolu ile Zarafatcil Kucenin Semseddin Gunaltay Prospekti ile birlesdiyi noqtede sade bir bazar ve kicik bir meskunlasma nuve si ortaya cixmis ve burada 1985 ci ilde Seyx Suleyman Helim Efendi terefinden bir mescid insa edilmisdir XIX esrin ikinci yarisinda Goztepe ve Erenkoy qeder olmasa da Kozyatagi tek tuk koskler insa edildiyi dovrun aparici rehberlerinin yere yerlesdikleri gorulur Hassa Mirliva si Seyid Pasa 1860 ci ilde Icerenkoy Kozyatagi Sehrayicedit yolu uzerinde bir bulaq II Ebdulhemid dovru 1876 1909 maliyye nazirlerinden Ehmed Resid Pasa da 1902 ci ilde bir basqa bulaq insa etdirmisdir Daxili Ruhu Memduh Pasa da bu dovrde bir mulk tikdirerek Kozyatagi yerlesmisdir Kozyatagi yerlesmis diger bir taninmis sexs de 1897 Turk Yunan Muharibesinin Domeke qehremani Qazi Ethem Pasadir Bu gun semtde oz adini ve Domeke adlarini dasiyan iki kuce var XIX esrin sonlarinda kend xarakterli diger yerlesme nuve si de Kozyatagi simalinda o zamanki Uskudar Icerenkoy yolu yaxinliginda ortaya cixir Daha simalda ise Nadir Aga Tarlasi kimi taninan genis eraziler uzanir ki bu erazide bir muddet sonra merkezi xestexana insa edilmisdir 1906 ci ilde Kozyatagi 150 hektar genislikde ayri bir mehelle olub Mehellenin ilk muxtari Suleyman Efendi Mescidi Imami Hafiz Hesen Naci Efendidir Sehremaneti Kadikoy Kollegiyasinin Sedri Celal Esed Arseven 1913 ci il tarixli Kadikoy Haqqinda Tedqiqati Icra adli isine gore o tarixlerde Kozyatagi 567 si kisi 470 i qadin cemi 1 037 nefer yasayir ve 20 dukan var 1910da kecirilen sehiyye daramasina gore de Kozyatagi Kadikoyde yoluxucu xesteliye rast gelinmeyen tek mehelledir Kozyatagi 1970 ci illere qeder genismiqyasli bir yapilas magin gorulmediyi olduqca deyismez bir mekansal qurulusa malik olmusdur 1973 cu ilde 15 iyul Sehidler Korpusu ve avtomobil yolunun xidmete daxil olmasi ile Kadikoy bir meskunlasma sahesi olaraq cazibesinin artmasi ve 1972 tarixli Erenkoy Bostanci Zonalasdirma Yenidenqurma Plani ile de qurulus tixaclarinin artirilmasi neticesinde Kozyatagi bolgesi de Goztepe ve Sahrayicedit kimi semtlerle birlikde intensiv yapilas maga sehne olmusdur Yuksek yapilas maga icaze verilmesi 1970 ci illerden etibaren Kozyatagi toplukonut saytlari ve menzillerden ibaret olan coxmertebeli ve intensiv yapilas ma naxisi ortaya cixarmisdir Kozyatagi 1989 cu ilde D 100 Avtomobil Yolunu Fatih Sultan Mehmet Korpusune geden O 2 Magistralina baglayan Kozyatagi Qovsagi ve cevreyolu elaqesinin xidmete girisi boyuk bir neqliyyat rahatligina qovusub ve xususile de ofis ve ticaret istifadeler ucun yeni celbedici bir merkez olmusdur D 100 Avtomobil Yolu boyunca intensivlesen ofis binalarina elave olaraq Kozyatagi Qovsagi etrafinda da genis yayilan mubadile merkezleri insa edilmisdir Kozyatagi hazirda menzil agirliqli bir meskunlasma olmasina qarsin ticaret ve ofis novu istifadeler ucun de Anadolu yaxasinda suretle yeni bir inkisaf merkezi halina gelir XX esrin evvelinde ehali boyukluyu baximindan Kadikoy 11 mehellesi arasinda 9 ci sirada yer alan Kozyatagi 2014 ili etibarile 36 358 olan ehali Kadikoy 21 mehellesi arasinda Goztepeden sonra en boyuk 2 ci mahalledir 1991 ci ile qeder bugunku 19 May Mehellesini de ehtiva eden Kozyatagi Mehellesi ehali artimi ve suretli yapilas ma gore ikiye bolunmus ve 19 May mehellesi ortaya cixmisdir Mehelle 56 kuce ve 4 caddeden ibaretdir 3 Orta Mektebi ve 1 xususi tehsil muessisesi hemcinin iki eded mescid vardir Kadikoy Qartal metro xettinin stansiyalarindan biri olan Kozyatagi metrostansiyasi Yenisehra ile Bostanci stansiyalari arasinda yer alir Istinadlar Rapory bad url Kozyatagi idari bolgesinin nufusu 15 iyul 2019 olu kecid turk Bilgi Teknolojileri ve Haberlesme Kurumu