Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mariya Korason "Kori" Koxuanqo-Akino (isp. María Corazón Cojuangco-Aquino; 25 yanvar 1933[…] – 1 avqust 2009[…]) — 1986–1992-ci illərdə Filippin prezidenti.
| Korason Akino | |
|---|---|
| isp. María Corazón Cojuangco-Aquino | |
 | |
| 25 fevral 1986 – 30 iyun 1992 | |
| Əvvəlki | Ferdinand Markos |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Paniki, ,  Filippin |
| Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
| Vəfat yeri | , Filippin |
| Vəfat səbəbi | kolorektal xərçəng |
| Təhsili | Uzaq şərq universiteti |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, insan hüquqları fəalı |
| Atası | Xose Korason |
| Həyat yoldaşı | Beninqo Akino |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
| | |
 | |
| coryaquino.ph | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Korason Akino Tarlak vilayətində qarışıq mənşəli zəngin bir ailənin tərkibində (Filippin, Çin və İspan dili) altı uşaqdan biri idi. Kori Aquino Xose Kojuanqo və Demetria Sumulonqun 6-cı övladı olan Korazonun həm ata, həm də ana tərəfi zəngin və ünlü ailələr idi. Kojuanqlar iri mülkədarlar, Sumulonqlar isə Filippin Konqresində (hər iki palatada) yüksək səlahiyyətə malik idilər. O da bacıları kimi, öncə Manilada Müqəddəs Sxolastika Kollecində, müharibədən öncə isə alman rahibələri tərəfindən idarə olunan katolik məktəbində təhsil almışdı. Öz bacı-qardaşlarından fərqli olaraq, Korazon çox sadə idi. Bacısı Terenin məktəbli formasını geyinməyi çox sevən balaca Korazonun sevimli fənni riyaziyyat idi. Məktəbi fərqlənmə ilə bitirsə də yaponların Manilanı işğal etməsi nəticəsində təhsilini yarımçıq qoymalı oldu. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra isə atası onu bacı və qardaşları ilə birlikdə ABŞ-yə göndərdi. Gənc xanım Mariya Korazon vaxtını Nyu-Yorkdakı və doğma şəhəri Paniqidəki evləri arasında bölüşdürmüşdü. ABŞ-də keçirdiyi yay tətillərində atası onu paytaxt Vaşinqtona və "Kraliça Mariya" gəmisi ilə Transatlantik səyahətinə göndərərdi.
1948–1953-cü illərdə ABŞ-də təhsil almış, riyaziyyat müəllimi və fransız dilinin tərcüməçisi olmuşdur. Evə qayıtdıqdan sonra, Filippin Uzaq Şərq Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil oldu.
1954-cü ildə o, Milli Assambleyanın köhnə Prezidentinin oğlu Beniqno Akino ilə evləndi. Beniqno Akino uğurlu bir siyasi karyerası var idi — 1955-ci ildə Konsepsyonun başçısı, sonra Tarlak əyalətinin qubernatoru və 1967-ci ildə senator oldu. Bütün bu müddətdə Korazon Akino evdar bir xanım idi, onların beş uşağı var idi — III Beniqno Akino oğlu və dörd qızı.
1973-cü ildə Filippinin prezidenti Ferdinand Markos, gələcək prezident seçkilərinin nəticəsindən qorxaraq, döyüş hökmünü tətbiq etdi və Benigno Aquino da daxil olmaqla, ən məşhur müxalifətçilərin həbsinə əmr etdi. O, həbs olunduqdan sonra yeddi il keçirdi. Bu müddət ərzində Korason Akinonun həyat yoldaşı və 1978-ci ildə parlament seçkiləri təşəbbüsünün təşkili ilə başladığı siyasi karyerası başladı.
ABŞ prezidenti Cimmi Karterin müdaxiləsindən sonra, Markos rejimi ilə müxalifəti liderləşdirə və birləşdirə biləcək yeganə şəxs olan senator Akino həbsxanadan azad buraxıldı və ailəsi ilə ölkədən qovuldu. 1983-cü ildə o, ölkəyə qayıtmağa çalışdı və Manila hava limanında öldürüldü (sonra hava limanının adı verildi). Benigno Aquinonun cənazəsi, ölkənin tarixində ən sıxlıq nümayişləri topladı. Markosun müxalifləri sarı lentlər bağladılar (bu səbəbdən sonrakı hadisələr səbəb olur).
Hakimiyyətə gəlmə
Korason Akino həyat yoldaşı ölümündən sonra müxalifət liderlərindən biri oldu. 1986-cı ilin fevral ayında keçirilmiş prezident seçkisinə namizəd oldu. Prezident kampaniyası səlahiyyətlilər tərəfindən şiddət və qətllərlə qeyd olundu və mövcud prezident Marcosun qalib elan edildi ilə sona çatdı. Lakin Akino tərəfdarları bu nəticəni tanımadılar və fevralın 22-də Müdafiə və Müdafiə Komandanlığı tərəfindən dəstəklənən müxalifət Marcosu istefaya məcbur etdi. Onun vitse-prezidenti Arturo Tolentinonun hakimiyyətini öz əlinə almaq cəhdləri uğursuz oldu — əsgər və əhalinin dəstəyi tapmadı. Korason Akino 25 fevral 1986-cı ildən vəzifəyə başçılıq etdi.
Vəzifəyə gəldikdən dərhal sonra prezident Akino müvəqqəti inqilabçı hökuməti quran 3 saylı İddia nəşr etdi. Onun tərkibində yeni bir Filippin konstitusiyası qəbul edildi: birincisi, 1973-cü ildə hərbi vəziyyətdə qüvvədə olan konstitusiyanı ləğv etdi və bu qərar da 1987-ci il Konstitusiyasının ratifikasiyasına qədər qüvvədə olan 1986-cı ildə müvəqqəti "Azadlıq Konstitusiyasını" təqdim etdi.
Korason Akinonun hakimiyyətə gəlməsi demokratik islahatların rəmzi oldu. Akino özü "Time" jurnalı tərəfindən "İlin qadını" adlandırılmış və Nobel Sülh Mükafatına namizəd olmuşdur.
Prezidentlik
Bir çox sektorda, əsasən kənd təsərrüfatı sektorunda qanunvericilik islahatları aparılmışdır. 22 fevral 1987-ci ildə, yeni konstitusiyanın təsdiqlənməsindən üç həftə sonra kəndlilər və əkinçilik işçiləri oradakı başçılıq körpüsünə getdilər, əsl torpaq islahatını tələb etdilər; dənizlər onları atəşlə qarşıladılar, 12 nəfər həlak oldular və 19 nəfər yaralanıblar. Bu faciə Akino Kabinetinin bəzi görkəmli üzvlərini istefa etməyə məcbur etdi, həm də 1987–1988-ci illər qanunları çərçivəsində torpaq ayrılmalarının yenidən bölüşdürülməsinə kömək etdi.
Korason Akino, Markos altında yaşanan kumov kapitalizminin öhdəsindən gəlmək üçün çalışır, xüsusilə şəkər və hindistan cevizi sənayesində kartel, monopol və oligopoliyaların sökülməsi siyasətini həyata keçirdi. Eyni zamanda, büdcə intizamını qorumaq üçün iqtisadiyyatın bir çox sektorunun tənzimlənməsi və özəlləşdirilməsi ilə məşğul olmuşdur. Müxtəlif variantları çəkdikdən sonra, Akino 28 milyard dollar dəyərində öz sələfindən yığılmış xarici borcunu ödəməklə razılaşmayaraq, gözlənilməz qərar qəbul etdi. Aquino-a əsasən, yeni hüquqi kodlar — 1987-ci ilin Ailə Məcəlləsi, 1987-ci il İnzibati Məcəlləsi və 1991-ci il Yerli Hökumət Məcəlləsi yayımlanıb. O, həmçinin ABŞ hərbi bazalarının ölkədən çıxarılmasına nail oldu.
Ədəbiyyat
- Baker, Anni P. American Soldiers Overseas: The Global Military Presence. London: . 2004. ISBN .
- The Intent of the 1986 Constitution Writers. Manila: . 1995. ISBN .
- Crisostomo, Isabelo T. Cory, Profile of a President: The Historic Rise to Power of Corazon. Philippines: Branden Books. 1987. ISBN .
- Hooke, Norman. Maritime Casualties, 1963-1996. Virginia: LLP. 1997. ISBN .
- Kalaw-Tirol, Lorna. Asia's New Crisis: Renewal Through Total Ethical Management. United States: . 2004. ISBN .
- . Public Faces, Private Lives. Germany: . 2014. ISBN .
- Skard, Torild. Public Faces, Private Lives. Great Britain: . 2014. ISBN .
Xarici keçidlər
- Official website of Corazon Aquino – maintained by the Ninoy and Cory Aquino Foundation
- Time Woman of the Year: Corazon "Cory" Aquino 2013-08-19 at the Wayback Machine
- Aquino's historic speech before the U.S. Congress — YouTube
- New York Times obituary
- World Socialist Web Site obituary: part one and part two
İstinadlar
- "Maria Corazon Cojuangco Aquino". nhcp.gov.ph. . August 22, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: August 22, 2018.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Corazón Aquino // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
- http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8179357.stm.
- "Essential Cory Aquino: The Young Cory". Ninoy & Cory Aquino Foundation. 11 March 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 25 January 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mariya Korason Kori Koxuanqo Akino isp Maria Corazon Cojuangco Aquino 25 yanvar 1933 1 avqust 2009 1986 1992 ci illerde Filippin prezidenti Korason Akinoisp Maria Corazon Cojuangco AquinoFilippinin 11 ci Prezidenti25 fevral 1986 30 iyun 1992EvvelkiFerdinand MarkosSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 25 yanvar 1933Dogum yeri Paniki FilippinVefat tarixi 1 avqust 2009 76 yasinda Vefat yeri FilippinVefat sebebi kolorektal xercengTehsili Uzaq serq universitetiFealiyyeti siyasetci insan huquqlari fealiAtasi Xose KorasonHeyat yoldasi Beninqo AkinoDini Roma Katolik kilsesicoryaquino ph Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiKorason Akino Tarlak vilayetinde qarisiq menseli zengin bir ailenin terkibinde Filippin Cin ve Ispan dili alti usaqdan biri idi Kori Aquino Xose Kojuanqo ve Demetria Sumulonqun 6 ci ovladi olan Korazonun hem ata hem de ana terefi zengin ve unlu aileler idi Kojuanqlar iri mulkedarlar Sumulonqlar ise Filippin Konqresinde her iki palatada yuksek selahiyyete malik idiler O da bacilari kimi once Manilada Muqeddes Sxolastika Kollecinde muharibeden once ise alman rahibeleri terefinden idare olunan katolik mektebinde tehsil almisdi Oz baci qardaslarindan ferqli olaraq Korazon cox sade idi Bacisi Terenin mektebli formasini geyinmeyi cox seven balaca Korazonun sevimli fenni riyaziyyat idi Mektebi ferqlenme ile bitirse de yaponlarin Manilani isgal etmesi neticesinde tehsilini yarimciq qoymali oldu Ikinci Dunya Muharibesinden sonra ise atasi onu baci ve qardaslari ile birlikde ABS ye gonderdi Genc xanim Mariya Korazon vaxtini Nyu Yorkdaki ve dogma seheri Paniqideki evleri arasinda bolusdurmusdu ABS de kecirdiyi yay tetillerinde atasi onu paytaxt Vasinqtona ve Kralica Mariya gemisi ile Transatlantik seyahetine gondererdi 1948 1953 cu illerde ABS de tehsil almis riyaziyyat muellimi ve fransiz dilinin tercumecisi olmusdur Eve qayitdiqdan sonra Filippin Uzaq Serq Universitetinin huquq fakultesine daxil oldu 1954 cu ilde o Milli Assambleyanin kohne Prezidentinin oglu Beniqno Akino ile evlendi Beniqno Akino ugurlu bir siyasi karyerasi var idi 1955 ci ilde Konsepsyonun bascisi sonra Tarlak eyaletinin qubernatoru ve 1967 ci ilde senator oldu Butun bu muddetde Korazon Akino evdar bir xanim idi onlarin bes usagi var idi III Beniqno Akino oglu ve dord qizi 1973 cu ilde Filippinin prezidenti Ferdinand Markos gelecek prezident seckilerinin neticesinden qorxaraq doyus hokmunu tetbiq etdi ve Benigno Aquino da daxil olmaqla en meshur muxalifetcilerin hebsine emr etdi O hebs olunduqdan sonra yeddi il kecirdi Bu muddet erzinde Korason Akinonun heyat yoldasi ve 1978 ci ilde parlament seckileri tesebbusunun teskili ile basladigi siyasi karyerasi basladi ABS prezidenti Cimmi Karterin mudaxilesinden sonra Markos rejimi ile muxalifeti liderlesdire ve birlesdire bilecek yegane sexs olan senator Akino hebsxanadan azad buraxildi ve ailesi ile olkeden qovuldu 1983 cu ilde o olkeye qayitmaga calisdi ve Manila hava limaninda olduruldu sonra hava limaninin adi verildi Benigno Aquinonun cenazesi olkenin tarixinde en sixliq numayisleri topladi Markosun muxalifleri sari lentler bagladilar bu sebebden sonraki hadiseler sebeb olur Hakimiyyete gelmeKorason Akino Korason Akino heyat yoldasi olumunden sonra muxalifet liderlerinden biri oldu 1986 ci ilin fevral ayinda kecirilmis prezident seckisine namized oldu Prezident kampaniyasi selahiyyetliler terefinden siddet ve qetllerle qeyd olundu ve movcud prezident Marcosun qalib elan edildi ile sona catdi Lakin Akino terefdarlari bu neticeni tanimadilar ve fevralin 22 de Mudafie ve Mudafie Komandanligi terefinden desteklenen muxalifet Marcosu istefaya mecbur etdi Onun vitse prezidenti Arturo Tolentinonun hakimiyyetini oz eline almaq cehdleri ugursuz oldu esger ve ehalinin desteyi tapmadi Korason Akino 25 fevral 1986 ci ilden vezifeye basciliq etdi Vezifeye geldikden derhal sonra prezident Akino muveqqeti inqilabci hokumeti quran 3 sayli Iddia nesr etdi Onun terkibinde yeni bir Filippin konstitusiyasi qebul edildi birincisi 1973 cu ilde herbi veziyyetde quvvede olan konstitusiyani legv etdi ve bu qerar da 1987 ci il Konstitusiyasinin ratifikasiyasina qeder quvvede olan 1986 ci ilde muveqqeti Azadliq Konstitusiyasini teqdim etdi Korason Akinonun hakimiyyete gelmesi demokratik islahatlarin remzi oldu Akino ozu Time jurnali terefinden Ilin qadini adlandirilmis ve Nobel Sulh Mukafatina namized olmusdur PrezidentlikBir cox sektorda esasen kend teserrufati sektorunda qanunvericilik islahatlari aparilmisdir 22 fevral 1987 ci ilde yeni konstitusiyanin tesdiqlenmesinden uc hefte sonra kendliler ve ekincilik iscileri oradaki basciliq korpusune getdiler esl torpaq islahatini teleb etdiler denizler onlari atesle qarsiladilar 12 nefer helak oldular ve 19 nefer yaralaniblar Bu facie Akino Kabinetinin bezi gorkemli uzvlerini istefa etmeye mecbur etdi hem de 1987 1988 ci iller qanunlari cercivesinde torpaq ayrilmalarinin yeniden bolusdurulmesine komek etdi Korason Akino Markos altinda yasanan kumov kapitalizminin ohdesinden gelmek ucun calisir xususile seker ve hindistan cevizi senayesinde kartel monopol ve oligopoliyalarin sokulmesi siyasetini heyata kecirdi Eyni zamanda budce intizamini qorumaq ucun iqtisadiyyatin bir cox sektorunun tenzimlenmesi ve ozellesdirilmesi ile mesgul olmusdur Muxtelif variantlari cekdikden sonra Akino 28 milyard dollar deyerinde oz selefinden yigilmis xarici borcunu odemekle razilasmayaraq gozlenilmez qerar qebul etdi Aquino a esasen yeni huquqi kodlar 1987 ci ilin Aile Mecellesi 1987 ci il Inzibati Mecellesi ve 1991 ci il Yerli Hokumet Mecellesi yayimlanib O hemcinin ABS herbi bazalarinin olkeden cixarilmasina nail oldu EdebiyyatBaker Anni P American Soldiers Overseas The Global Military Presence London 2004 ISBN 0275973549 The Intent of the 1986 Constitution Writers Manila 1995 ISBN 9789712319341 Crisostomo Isabelo T Cory Profile of a President The Historic Rise to Power of Corazon Philippines Branden Books 1987 ISBN 9780828319133 Hooke Norman Maritime Casualties 1963 1996 Virginia LLP 1997 ISBN 9781859781104 Kalaw Tirol Lorna Asia s New Crisis Renewal Through Total Ethical Management United States 2004 ISBN 9780470821299 Public Faces Private Lives Germany 2014 ISBN 9781447316374 Skard Torild Public Faces Private Lives Great Britain 2014 ISBN 9781447316374 Xarici kecidlerVikianbarda Korason Akino ile elaqeli mediafayllar var Official website of Corazon Aquino maintained by the Ninoy and Cory Aquino Foundation Time Woman of the Year Corazon Cory Aquino 2013 08 19 at the Wayback Machine Aquino s historic speech before the U S Congress YouTube New York Times obituary World Socialist Web Site obituary part one and part twoIstinadlar Maria Corazon Cojuangco Aquino nhcp gov ph August 22 2018 tarixinde Istifade tarixi August 22 2018 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Corazon Aquino Gran Enciclopedia Catalana kat Grup Enciclopedia 1968 http news bbc co uk 2 hi asia pacific 8179357 stm Essential Cory Aquino The Young Cory Ninoy amp Cory Aquino Foundation 11 March 2022 tarixinde Istifade tarixi 25 January 2017