Konstantin və Doruntina (albanca: Kostandini dhe Doruntina) və ya Konstantinin Besası (albanca: Besa e Kostandinit) — alban ballada və əfsanəsi. Əsərin bayağı versiyası da mövcuddur. Əfsanə həmçinin aşağdaki variantlardaki kimi də nəql edilir:
- nin müəllif olduğu "Doruntinanı kim geri qaytardı?" (albanca: Kush e solli Doruntinën?) adlı romanı kimi.
- 1988-ci ildə Albaniya Milli Teatrında göstərilmiş və Kadarenin eyni adlı romanının motivlərinə əsaslanmış teatr əsəri kimi. Bu versiya Albaniya xalq artistləri ya və yə məxsus idi.
Məzmun və mənası
Doruntina özü də daxil olmaqla 13 uşaqlı ailənin yeganə qızıdı. Doruntinaya xarici şahzadə ilə nikah bağlamaq təklifi gələndə, ailədə heç kəs onun belə uzağa gedməsinə razılıq vermir. Təkçə on iki qardaşın ən kiçiyi Konstantin onu xoşbəxt etmək istəyir və söyləyir ki, anası qızını istənilən vaxt görmək arzulayarsa, onu həmən yanına gətirəcək. Axırda anası Konstantinin vədinə inanıb, nikaha razılıq verir.
O zaman on iki qardaşın hamısı evlənmə ilə razılaşır, amma tezliklə onların hamısı Konstantinlə birgə müharibədə ölürlər. Ana bütün övladlarının itkisinə dözmür, hətta qoca yaşında onun qızı yanında olmaması onu sarsıdır, bu dərdi çəkmək anaya ağır gəlir. Onun monoloqu pafos və qəzəblə doludur. O, əsəbindən vədini yerinə yetirməyən ölü oğlu Konstantini lənətləyir. Lənət oxulduqdan sonra Konstantin dirilir və Doruntinanı qaytarır, çünki ana lənəti hətta öldükdən sonra dözülməzdi. O, Doruntinanı Pasxa bayramı zamanı rəqs eliyərkən tapır. Doruntinanın 12 qardaşının ölümü barədə tamamilə xəbərsizdi. Konstantin dərhal onunla gəlməsini tələb edir və gecə at belində Doruntinanı qaytarır. onun nəzərinə çarpır ki, qardaşı yorğun görünür və toz içindədi, amma Konstantin cavab verir ki, bu uzun yol qət etdiyinə görədi. O, bilə bilməz ki, qardaşı artıq ölüdü. Evə qayıtdıqdan sonra Konstantin bacısını qapıya qədər gətirir, sonra isə kilsəyə getməli olduğunu söyləyir, əvəzində isə geri öz məzarına qayıdır.
Anası Doruntinaya məlumat verməyənə qədər, o anlamır ki, atla qayıtdığı vaxt qardaşı artıq ölmüşdür,
İki qadın Konstantinin dirildiyini tam dərk edib, şoka düşdüyü zamandan sonra, final heyranedici olur.
Əfsanənin mənası ondadı ki, albanlar vədlərini (Besa) yerinə yetirmək üçün məzardan belə qalxalar, Buna görə də əfsanə tez-tez Konstantinin Besası kimi də adlanır.
Teatr və Kadarenin versiyası daha mürəkkəbdi, və orada Stress adlı ölümun tədqiqatçısı və eyni zamanda hekayəçi yer alır. O, bu qəribə fenomenin bütün imkanlarını təhlil edir, çünki heç kim ölümdən dirilməni qəbul edə bilməz..Bir çox insanlarla uzun söhbətlərdən sonra, o, axırda bu qənaətə gəlir ki, Besa insanın həyat və ölümünə qalib gələ bilər.
Beynəlxalq Teatr Versiyaları
2009-cu ildə dram Cakumis Yorqosun tərcüməsi ilə Balkanlarda bir çox teatrlarda uğurla nümayiş olunmuşdu. Bir neçə illik fasilədən sonra Albaniya Milli Teatrın ən təcrübəli və sevilən aktrisalarından biri, Albaniya Xalq artisti Marqarita Хепа sadəcə bu rolu ifa etmək üçün səhnəyə qayıtdı.
İstinadlar
- ""Kostandini dhe Doruntina"". 2017-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-01.
- Doruntine (Paperback) from Ismail Kadare [https://web.archive.org/web/20160304031107/http://www.amazon.com/Doruntine-Ismail-Kadare/dp/1561310328#reader_1561310328 Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine [1]] and [https://web.archive.org/web/20160304031107/http://www.amazon.com/Doruntine-Ismail-Kadare/dp/1561310328 Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine [2]]
- Ismail Kadaré's The Shadow Literature, Dissidence, and Albanian Identity by Peter Morgan, accessdate=28 mart 2010 East European Politics & Societies, Vol. 22, No. 2, 402-424 (2008) [https://web.archive.org/web/20100707032534/http://eep.sagepub.com/cgi/content/abstract/22/2/402 Arxivləşdirilib 2010-07-07 at the Wayback Machine [3]]
- ""Kostandini dhe Doruntina", shfaqja nderballkanike sot ne Tirane" 2011-07-15 at the Wayback Machine.
- ""Besa e vellait te vdekur Doruntina dhe Kostandini rikthejne Margarita Xhepen ne skene"". 2013-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-01.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konstantin ve Doruntina albanca Kostandini dhe Doruntina ve ya Konstantinin Besasi albanca Besa e Kostandinit alban ballada ve efsanesi Eserin bayagi versiyasi da movcuddur Efsane hemcinin asagdaki variantlardaki kimi de neql edilir nin muellif oldugu Doruntinani kim geri qaytardi albanca Kush e solli Doruntinen adli romani kimi 1988 ci ilde Albaniya Milli Teatrinda gosterilmis ve Kadarenin eyni adli romaninin motivlerine esaslanmis teatr eseri kimi Bu versiya Albaniya xalq artistleri ya ve ye mexsus idi Mezmun ve menasiDoruntina ozu de daxil olmaqla 13 usaqli ailenin yegane qizidi Doruntinaya xarici sahzade ile nikah baglamaq teklifi gelende ailede hec kes onun bele uzaga gedmesine raziliq vermir Tekce on iki qardasin en kiciyi Konstantin onu xosbext etmek isteyir ve soyleyir ki anasi qizini istenilen vaxt gormek arzulayarsa onu hemen yanina getirecek Axirda anasi Konstantinin vedine inanib nikaha raziliq verir O zaman on iki qardasin hamisi evlenme ile razilasir amma tezlikle onlarin hamisi Konstantinle birge muharibede olurler Ana butun ovladlarinin itkisine dozmur hetta qoca yasinda onun qizi yaninda olmamasi onu sarsidir bu derdi cekmek anaya agir gelir Onun monoloqu pafos ve qezeble doludur O esebinden vedini yerine yetirmeyen olu oglu Konstantini lenetleyir Lenet oxulduqdan sonra Konstantin dirilir ve Doruntinani qaytarir cunki ana leneti hetta oldukden sonra dozulmezdi O Doruntinani Pasxa bayrami zamani reqs eliyerken tapir Doruntinanin 12 qardasinin olumu barede tamamile xebersizdi Konstantin derhal onunla gelmesini teleb edir ve gece at belinde Doruntinani qaytarir onun nezerine carpir ki qardasi yorgun gorunur ve toz icindedi amma Konstantin cavab verir ki bu uzun yol qet etdiyine goredi O bile bilmez ki qardasi artiq oludu Eve qayitdiqdan sonra Konstantin bacisini qapiya qeder getirir sonra ise kilseye getmeli oldugunu soyleyir evezinde ise geri oz mezarina qayidir Anasi Doruntinaya melumat vermeyene qeder o anlamir ki atla qayitdigi vaxt qardasi artiq olmusdur Iki qadin Konstantinin dirildiyini tam derk edib soka dusduyu zamandan sonra final heyranedici olur Efsanenin menasi ondadi ki albanlar vedlerini Besa yerine yetirmek ucun mezardan bele qalxalar Buna gore de efsane tez tez Konstantinin Besasi kimi de adlanir Teatr ve Kadarenin versiyasi daha murekkebdi ve orada Stress adli olumun tedqiqatcisi ve eyni zamanda hekayeci yer alir O bu qeribe fenomenin butun imkanlarini tehlil edir cunki hec kim olumden dirilmeni qebul ede bilmez Bir cox insanlarla uzun sohbetlerden sonra o axirda bu qenaete gelir ki Besa insanin heyat ve olumune qalib gele biler Beynelxalq Teatr Versiyalari2009 cu ilde dram Cakumis Yorqosun tercumesi ile Balkanlarda bir cox teatrlarda ugurla numayis olunmusdu Bir nece illik fasileden sonra Albaniya Milli Teatrin en tecrubeli ve sevilen aktrisalarindan biri Albaniya Xalq artisti Marqarita Hepa sadece bu rolu ifa etmek ucun sehneye qayitdi Istinadlar Kostandini dhe Doruntina 2017 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2017 04 01 Doruntine Paperback from Ismail Kadare https web archive org web 20160304031107 http www amazon com Doruntine Ismail Kadare dp 1561310328 reader 1561310328 Arxivlesdirilib 2016 03 04 at the Wayback Machine 1 and https web archive org web 20160304031107 http www amazon com Doruntine Ismail Kadare dp 1561310328 Arxivlesdirilib 2016 03 04 at the Wayback Machine 2 Ismail Kadare s The Shadow Literature Dissidence and Albanian Identity by Peter Morgan accessdate 28 mart 2010 East European Politics amp Societies Vol 22 No 2 402 424 2008 https web archive org web 20100707032534 http eep sagepub com cgi content abstract 22 2 402 Arxivlesdirilib 2010 07 07 at the Wayback Machine 3 Kostandini dhe Doruntina shfaqja nderballkanike sot ne Tirane 2011 07 15 at the Wayback Machine Besa e vellait te vdekur Doruntina dhe Kostandini rikthejne Margarita Xhepen ne skene 2013 02 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 01