Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kompüter oyunu (ing. computer game) – interaktiv proqram təminatlarının populyar növünə aid olan proqram. Oyunun gedişini klaviatura, coystik və ya başqa qurğu ilə idarə etmək olar.
Tarixi
İlk kompüter oyunlarının ixtirası cəhdi 1940-cı ildə, kompüterdə şahmat alqoritmi tərtibini ingilis riyaziyyatçısı Alan Türinq, proqram yazmaq amerikalı mühəndis Klod Şennon tərəfindən edilmişdir. Amma həmin illərdə bu proqramla işləməyə gücü çatacaq elektron-hesablama maşını, müasir dildə desək, kompüter yox idi. Ona görə də Klod Şennon "Kompüterlər üçün şahmat oyunlarının proqramlaşdırılması" məqaləsini dərc etməklə kifayətlənməli olub.
Növbəti addım İngiltərənin Kembric Universitetinin alimi tərəfindən atıldı. O,1952-ci ildə kompüter üçün ilk elektron qrafika oyunu yaratdı."OXO" adlanan oyunun çox sadə qaydaları vardı:doqquzxanalı kvadratdakı xanaları oyunçu və kompüter növbə ilə "X" və "O" hərfləri doldururdu. Şaquli, üfüqi və diaqonal istiqamətdə bir sıranı eyni hərflərlə dolduran oyunçu qalib sayılırdı.
Nəhayət,1961-ci ildə başda olmaqla bir qrup proqramçı "Kosmik müharibə" oyununu yaratdı. Bu, məhdud yanacaq və silah ehtiyatına malik iki ulduz gəmisinin döyüşü idi. Yanacağı və silahı daha tez tükənən tərəf məğlub oldu. Beləliklə,"Kosmik müharibə" kommersiya tipli ilk kompüter oyunu oldu.
1970-ci illərin ortalarında kompüterlər həddən artıq böyük və baha idi. Buna görə də kompüter oyunları maraq doğursa da, uğur gətirmirdi. Bu vəziyyətdən çıxış yolunu Alman əsilli Amerika alimi Ralf Bayer tapdı: o, kompüter oyununu yox, videooyunların yeni tipini və onları televizorun ekranına imkanı verən kiçik, ucuz qurğu ixtira etdi.1971-ci ildə o, "" qoşma cihazına patent aldı.
1970-ci illərin ikinci yarısında fərdi kompüterlərin istehsalına başlandıqdan sonra video və kompüter oyunları biznesi sürətlə inkişaf etməyə başladı.1983-cü ildə dünya üzrə kompüter oyunları bazarının dövriyyəsi 3,2 milyard dollar təşkil edirdi.
2000-ci illərdə videooyun konsolu ilə mübarizəsində məğlub olmuş olsa belə, Sonralar, müasir dövrdə, yəni 2018-ci ildə kompüter oyun bazar dövriyyəsi 27,7 milyard dollara çatdı.
Kompüter oyunu növləri
Son illərdə sosial media və internetin inkişafı nəticəsində yeni kompüter oyun növləri:Onlayn oyun,,, meydana gəldi. Bunlarla yanaşı, daha köhnə oyun növləri:, (role playing game), (massively multiplayeronline role playing game), (first person shooter), (third person shooter), (real time strategy), (turn based strategy),, və s. kimi oyun növləri mövcuddur.
Mənbə
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyat
- https://www.e-derslik.edu.az/player/index3.php?book_id=18#books/18/units/unit-6/page142.xhtml
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Komputer oyunu ing computer game interaktiv proqram teminatlarinin populyar novune aid olan proqram Oyunun gedisini klaviatura coystik ve ya basqa qurgu ile idare etmek olar TarixiIlk komputer oyunlarinin ixtirasi cehdi 1940 ci ilde komputerde sahmat alqoritmi tertibini ingilis riyaziyyatcisi Alan Turinq proqram yazmaq amerikali muhendis Klod Sennon terefinden edilmisdir Amma hemin illerde bu proqramla islemeye gucu catacaq elektron hesablama masini muasir dilde desek komputer yox idi Ona gore de Klod Sennon Komputerler ucun sahmat oyunlarinin proqramlasdirilmasi meqalesini derc etmekle kifayetlenmeli olub Novbeti addim Ingilterenin Kembric Universitetinin alimi terefinden atildi O 1952 ci ilde komputer ucun ilk elektron qrafika oyunu yaratdi OXO adlanan oyunun cox sade qaydalari vardi doqquzxanali kvadratdaki xanalari oyuncu ve komputer novbe ile X ve O herfleri doldururdu Saquli ufuqi ve diaqonal istiqametde bir sirani eyni herflerle dolduran oyuncu qalib sayilirdi Nehayet 1961 ci ilde basda olmaqla bir qrup proqramci Kosmik muharibe oyununu yaratdi Bu mehdud yanacaq ve silah ehtiyatina malik iki ulduz gemisinin doyusu idi Yanacagi ve silahi daha tez tukenen teref meglub oldu Belelikle Kosmik muharibe kommersiya tipli ilk komputer oyunu oldu 1970 ci illerin ortalarinda komputerler hedden artiq boyuk ve baha idi Buna gore de komputer oyunlari maraq dogursa da ugur getirmirdi Bu veziyyetden cixis yolunu Alman esilli Amerika alimi Ralf Bayer tapdi o komputer oyununu yox videooyunlarin yeni tipini ve onlari televizorun ekranina imkani veren kicik ucuz qurgu ixtira etdi 1971 ci ilde o qosma cihazina patent aldi 1970 ci illerin ikinci yarisinda ferdi komputerlerin istehsalina baslandiqdan sonra video ve komputer oyunlari biznesi suretle inkisaf etmeye basladi 1983 cu ilde dunya uzre komputer oyunlari bazarinin dovriyyesi 3 2 milyard dollar teskil edirdi 2000 ci illerde videooyun konsolu ile mubarizesinde meglub olmus olsa bele Sonralar muasir dovrde yeni 2018 ci ilde komputer oyun bazar dovriyyesi 27 7 milyard dollara catdi Komputer oyunu novleriSon illerde sosial media ve internetin inkisafi neticesinde yeni komputer oyun novleri Onlayn oyun meydana geldi Bunlarla yanasi daha kohne oyun novleri role playing game massively multiplayeronline role playing game first person shooter third person shooter real time strategy turn based strategy ve s kimi oyun novleri movcuddur MenbeIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyat https www e derslik edu az player index3 php book id 18 books 18 units unit 6 page142 xhtmlXarici kecidler