Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Kobra effekti bir vəziyyətin xarakteristikası üçün tətbiq edilən idiomatik ifadədir, hansı ki, hər hansısa bir problemin həll edilməsi üçün qəbul edilmiş qərar bu problemi həll etmir, və birbaşa əksinə hədəflərə nəticəyə tez-tez aparır.
"Kobra effekti" termini Hindistanda, ingilis müstəmləkə dövründə yaranıb. İngilislər, həddindən artıq kobra çoxalmasını aşkar etmişdilər. Qubernator zəhərli heyvanlardan qurtulmaq üçün, hər ilan başına görə mükafat təyin etmişdi. Əvvəlcə, onları məhv etməsindən sonra, ilanların miqdarı tez azaldı. Ancaq sonra hindlilər tez uyğunlaşdılar: mükafat almaq üçün, kobraları yetişdirməyə (saxlamağa) başladılar. Sonda, öldürülmüş kobra üçün mükafat ləğv ediləndən sonra, ilan saxlayanlar, qiymətdən düşmüş ilanları iradəyə buraxmışdılar, və məlum oldu ki, zəhərli kobraların miqdarı yalnız azalmadı, hətta artdı.
Analoji vəziyyət Vyetnamda, fransız müstəmləkə idarəsi dövründə, Hanoy şəhərində yaranmışdı. Onda müstəmləkə hakimiyyəti, hər öldürülmüş siçovula görə mükafat ödəyərək, siçovulların məhv edilməsi proqramını hazırladı. Nəticədə, əhali, qazanmaq üçün, siçovulları yetişdirməyə (saxlamağa) başladı.
Daha bir nümunə: sərçələrin məhv edilməsi. Bu, Çində, Great Leap Forward siyasət çərçivəsində, təşkil edilmiş, kənd təsərrüfatı zərərvericilərə mübarizə üzrə genişmiqyaslı kampaniyadır. Sərçələrin məhv edilməsi, ekoloji balansın ağır pozmalarına gətirib çıxarddı – məhsulları qıran həşəratların əhalisi kəskin artdı. Volüntarist eksperimentlər, ilə birləşərək, böyük aclığa səbəb gətirdi.
Məşhur alman iqtisadçısı, Horst Siebert, öz kitabında, iqtisadiyyat və siyasət sferalarında çox nümunə gətirir, nə vaxt ki, hakimiyyət, nizama salmaları tədbir görərək, o şəxslərin gələcəkdə verilən reaksiyalarnı tam ölçüdə nəzərə almırdılar. Problemin yaxşı analizi olmadan qəbul edilən qərarlar, və arzu olunan nəticəyə çatmayanlar, "kobra effekti" adını almışdılar.
İstinadlar
- Буренин А. "Эффект кобры. Целеполагание – стержень бюджетной политики" (rus). Политический журнал. 2012-09-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-03.
- Хорст Зиберт. "Эффект кобры: Как избежать заблуждений в политике /Пер. с нем" (rus). М: Новое издательство, 2005. 2012-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-03.
- Vann, Michael G. "Of Rats, Rice, and Race: The Great Hanoi Rat Massacre, an Episode in French Colonial History". French Colonial History. 4. 2003: 191–203. doi:10.1353/fch.2003.0027.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Kobra effekti bir veziyyetin xarakteristikasi ucun tetbiq edilen idiomatik ifadedir hansi ki her hansisa bir problemin hell edilmesi ucun qebul edilmis qerar bu problemi hell etmir ve birbasa eksine hedeflere neticeye tez tez aparir Hindistan kobrasi Kobra effekti termini Hindistanda ingilis mustemleke dovrunde yaranib Ingilisler heddinden artiq kobra coxalmasini askar etmisdiler Qubernator zeherli heyvanlardan qurtulmaq ucun her ilan basina gore mukafat teyin etmisdi Evvelce onlari mehv etmesinden sonra ilanlarin miqdari tez azaldi Ancaq sonra hindliler tez uygunlasdilar mukafat almaq ucun kobralari yetisdirmeye saxlamaga basladilar Sonda oldurulmus kobra ucun mukafat legv edilenden sonra ilan saxlayanlar qiymetden dusmus ilanlari iradeye buraxmisdilar ve melum oldu ki zeherli kobralarin miqdari yalniz azalmadi hetta artdi Analoji veziyyet Vyetnamda fransiz mustemleke idaresi dovrunde Hanoy seherinde yaranmisdi Onda mustemleke hakimiyyeti her oldurulmus sicovula gore mukafat odeyerek sicovullarin mehv edilmesi proqramini hazirladi Neticede ehali qazanmaq ucun sicovullari yetisdirmeye saxlamaga basladi Daha bir numune sercelerin mehv edilmesi Bu Cinde Great Leap Forward siyaset cercivesinde teskil edilmis kend teserrufati zerervericilere mubarize uzre genismiqyasli kampaniyadir Sercelerin mehv edilmesi ekoloji balansin agir pozmalarina getirib cixarddi mehsullari qiran heseratlarin ehalisi keskin artdi Voluntarist eksperimentler ile birleserek boyuk acliga sebeb getirdi Meshur alman iqtisadcisi Horst Siebert oz kitabinda iqtisadiyyat ve siyaset sferalarinda cox numune getirir ne vaxt ki hakimiyyet nizama salmalari tedbir gorerek o sexslerin gelecekde verilen reaksiyalarni tam olcude nezere almirdilar Problemin yaxsi analizi olmadan qebul edilen qerarlar ve arzu olunan neticeye catmayanlar kobra effekti adini almisdilar IstinadlarBurenin A Effekt kobry Celepolaganie sterzhen byudzhetnoj politiki rus Politicheskij zhurnal 2012 09 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 03 Horst Zibert Effekt kobry Kak izbezhat zabluzhdenij v politike Per s nem rus M Novoe izdatelstvo 2005 2012 09 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 03 Vann Michael G Of Rats Rice and Race The Great Hanoi Rat Massacre an Episode in French Colonial History French Colonial History 4 2003 191 203 doi 10 1353 fch 2003 0027