Kinto (gürc. კინტო) və ya Kintauri — gürcü rəqsi, Şalaxonun sədaları altında oynanılır.
Kintauri | |
---|---|
კინტო | |
Tempi | Ritmik |
Mənşəyi | Gürcüstan |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixçə
görə, kintouri rəqsi əfqan baçabozi rəqsinə ritm, bədən və əl hərəkətləri, hətta geyimlərinə görə oxşayır. Kintourini qara enlibalaq şalvarda, baçabozini isə qadın paltarı geyinən kişilər ifa edir. Rəqslərdəki oxşarlıq Gürcüstan tarixi kitablarında kintonu müxtəlif şənliklər və ya bayramlarda kişiləri əyləndirən yüngül əxlaqlı kişilər kimi təqdim edən hekayələr və şəhər əfsanələri ilə təsdiqlənir. Kinto mahnılarının mətnlərində balaca oğlana ("patara biçi") müraciət kimi bir oxşarlıq da var. Doğrudur, məhəbbət məzmunlu müasir kinto mahnılarında əsas fiqur balaca qızdır ("patara qoqo"), ancaq yaşlı insanlar da xatırlayırlar ki, əvvəllər bu mahnılarda balaca oğlandan və ona olan məhəbbətdən danışılırdı.
Tengiz Verulavın məqaləsində fars ənənələri ilə analogiyalar nümayiş olunur. O güman edir ki, orta əsr İranına söykənən kinto ənənəsi kinto davranışının daha sonrakı təsvirləri ilə — yalan, hiyləgərlik, fırıldaqçılıq ilə də uzlaşır.
XIX əsrin sonuna aid Tiflis folklorunda kinto kəkələyən Artur aid hesab olunan belə bir mətn var:
Qardaşıma vermirəmsə gözəl götüm nəyimə lazım, Sizi əyləndirməyirsə Arturun qoy başı batsın. Qardaşlar,bir badə içək dalımıza aşiqlər üçün, Şanlı yolumuza çıxıb haqq qazananlar üçün. Arvad kimi qaba, kobud xislətimiz bizim də var Şərəfimizə şərab içir Tiflisdəki bir general. Cütləşərkən biz bir gücük, onsuz isə qəfəsdə quş. Kəkələyən Artur |
Ancaq bu iki rəqsləri fərqləndirən cəhətlər də var. Gürcülər kintaurini Azərbaycan oyun havası Şalaxonun (Şələqoy) sədaları altında və iki və ya çox nəfərdən ibarət qrup şəklində oynayırlar, əfqanlar isə öz yerli ritmləri altında balaca oğlanları tək-tək oynadırlar.
Söz açımı
görə, gürcü sözü "kinto" fars dilindəki "kun" (göt) və "kundeh" (götverən) sözləriylə əlaqəli ola bilər, yəni "oğlanbaz" yaxud "yüngül əxlaqlı qadın" deməkdir. Gürcü leksikonunda sözün semantik izahı yoxdur, Tiflisin erməni şəhər mədəniyyətinə aid etmək də alınmır, baxmayaraq ki, çar Rostomun salnamələrində göstərilir ki, ilk "kinto"lar İrandan gəlmə ermənilər olub.
Gürcü versiyasına görə, "kinto" sözü "kvinti"ylə bağlı ola bilər və iki anlam daşıyır: 1) "yük daşıyan", 2) "damdabaca".
İstinadlar
- Олег Панфилов. Кинто - запретная тема 2016-03-04 at the Wayback Machine.
- Олег Панфилов. Кинто - запретная тема 2021-05-06 at the Wayback Machine.
- . Kinto – qadağan olunmuş mövzu? 2014-04-06 at the Wayback Machine
- "Валерий Партугимов. За бедни кинто замолвите слово" (PDF). 2021-05-06 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2014-03-15.
Həmçinin bax
Video
- Gürcülərin Kintauri rəsqi
- Azərbaycan rəqsi Şələqoy (Şalaxo)
- Əfqanların Baça bazi rəqsi haqqında bəlgəsəl "The Warlord's tune" (2010)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kinto gurc კინტო ve ya Kintauri gurcu reqsi Salaxonun sedalari altinda oynanilir KintauriკინტოTempi RitmikMenseyi Gurcustan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixcegore kintouri reqsi efqan bacabozi reqsine ritm beden ve el hereketleri hetta geyimlerine gore oxsayir Kintourini qara enlibalaq salvarda bacabozini ise qadin paltari geyinen kisiler ifa edir Reqslerdeki oxsarliq Gurcustan tarixi kitablarinda kintonu muxtelif senlikler ve ya bayramlarda kisileri eylendiren yungul exlaqli kisiler kimi teqdim eden hekayeler ve seher efsaneleri ile tesdiqlenir Kinto mahnilarinin metnlerinde balaca oglana patara bici muraciet kimi bir oxsarliq da var Dogrudur mehebbet mezmunlu muasir kinto mahnilarinda esas fiqur balaca qizdir patara qoqo ancaq yasli insanlar da xatirlayirlar ki evveller bu mahnilarda balaca oglandan ve ona olan mehebbetden danisilirdi Tengiz Verulavin meqalesinde fars eneneleri ile analogiyalar numayis olunur O guman edir ki orta esr Iranina soykenen kinto enenesi kinto davranisinin daha sonraki tesvirleri ile yalan hiylegerlik firildaqciliq ile de uzlasir XIX esrin sonuna aid Tiflis folklorunda kinto kekeleyen Artur aid hesab olunan bele bir metn var Qardasima vermiremse gozel gotum neyime lazim Sizi eylendirmeyirse Arturun qoy basi batsin Qardaslar bir bade icek dalimiza asiqler ucun Sanli yolumuza cixib haqq qazananlar ucun Arvad kimi qaba kobud xisletimiz bizim de var Serefimize serab icir Tiflisdeki bir general Cutleserken biz bir gucuk onsuz ise qefesde qus Kekeleyen Artur Ancaq bu iki reqsleri ferqlendiren cehetler de var Gurculer kintaurini Azerbaycan oyun havasi Salaxonun Seleqoy sedalari altinda ve iki ve ya cox neferden ibaret qrup seklinde oynayirlar efqanlar ise oz yerli ritmleri altinda balaca oglanlari tek tek oynadirlar Soz acimigore gurcu sozu kinto fars dilindeki kun got ve kundeh gotveren sozleriyle elaqeli ola biler yeni oglanbaz yaxud yungul exlaqli qadin demekdir Gurcu leksikonunda sozun semantik izahi yoxdur Tiflisin ermeni seher medeniyyetine aid etmek de alinmir baxmayaraq ki car Rostomun salnamelerinde gosterilir ki ilk kinto lar Irandan gelme ermeniler olub Gurcu versiyasina gore kinto sozu kvinti yle bagli ola biler ve iki anlam dasiyir 1 yuk dasiyan 2 damdabaca IstinadlarOleg Panfilov Kinto zapretnaya tema 2016 03 04 at the Wayback Machine Oleg Panfilov Kinto zapretnaya tema 2021 05 06 at the Wayback Machine Kinto qadagan olunmus movzu 2014 04 06 at the Wayback Machine Valerij Partugimov Za bedni kinto zamolvite slovo PDF 2021 05 06 tarixinde PDF Istifade tarixi 2014 03 15 Hemcinin baxSalaxo Azerbaycan musiqisi Azerbaycan baletiVideoGurculerin Kintauri resqi Azerbaycan reqsi Seleqoy Salaxo Efqanlarin Baca bazi reqsi haqqinda belgesel The Warlord s tune 2010