Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kensay qəbiristanlığı (qaz. Кеңсай) — Qazaxıstanın ən məşhur və ən gözəl nekropollarından biridir. Qəbiristanlıq Qazaxıstanın bir nömrəli fəxri xiyabanı sayılır. Burada bir çox siyasi xadimlər, mədəniyyət və incəsənət adamları və məşhurlar dəfn edilmişdir.
| Qəbiristanlıq | |
| Kensay qəbiristanlığı | |
|---|---|
| Кеңсай | |
 Batırxan Şekenovun məzarı | |
| Ölkə |  Qazaxıstan |
| Şəhər | Almatı |
| Əsası qoyulub | XIX əsrin sonu |
| Sayt | kensai.kz |
| | |
Tarixi
Qazaxıstanın ən məşhur məzarlığı Kensay qəbiristanlığıdır. Qəbiristanlıq XIX əsrin sonlarından başlayaraq, Almatı şəhəri böyüdükcə salınmağa başlanmışdır. Qəbiristanlıq Qazaxıstanın bir nömrəli fəxri xiyabanı statusuna malikdir. Kensayda ölkənin məşhur siyasi xadimləri, alimləri, mədəniyyət və incəsənət adamları və hərbiçiləri dəfn edilmişdir.
Məzarlıq böyük təpənin arasında yerləşdiyindən adını burdan götürmüşdür. Belə ki, Qazax dilində "Kensay" sözü "böyük dərə" deməkdir. Qəbiristanlıq Almatının şərq hissəsində (şəhərin mərkəzindən 9 km aralı) Bazarbayev-Ormanov keçidindən bir az uzaqda, bütün şəhərin bir baxışdan göründüyü dağın zirvəsindədir. İnsanlar Kensay haqqında belə deyirlər ki: "Tələsməkdən və təlaşdan uzaq olaraq Allaha yaxın olun."
Kensay qəbiristanlığı müsəlman məzarlığıdır. Burada Qazaxıstada hesab edilən mədəniyyət nümayəndələri, din xadimləri, siyasətçilər və başqaları da daxil olmaqla Almatı və ölkənin bir çox insanı dəfn edilmişdir. Bu səbəbdən qəbiristanlıq dəbdəbəsi ilə seçilir. Belə ki, Kensayda olan büstlər, məzar daşları ziyarətçilər üçün bədii plana böyük maraq göstərən abidələr və məzarlar vardır.
Kensay qəbiristanlığı böyük olduğundan iki hissəyə bölünür. Bunlar Kensay-1 və Kensay-2-dir. Kensay-1-də artıq boş yer olmadığından burda nadir hallarda dəfnlər həyata keçirilir. Hazırda dəfnlər əsasən qəbiristanlığın ikinci hissəsində aparılır. Qəbiristanlığın birinci hissəsində SSRİ övründə dəfn edilənlər üstünlük təşkil edir. Bu səbəbdən burdakı məzar daşları sadə qara və yaxud qırmızı mərmərdən və ağ daşdan düzəldilib. Birinci qəbiristanlıq ilə müqayisədə Kensay-2-dəki məzarlar daha dəbdəbəlidir. Kensay-2-nin tam mərkəzində, yüksək təpədə, 2004-cü ildə öldürülmüş maliyyəçi Yerlan Tatişevin qəbrininin üzərində böyük bir məzar daşı var. Qəbir daşı kosmik kürə şəklində hazırlanmış bir tağdır. Bunun girişinin yanında bankir portreti olan nəhəng ağ abidə qoyulmuşdur.
Kensay qəbiristanlığının müsəlmanlar üçün olmasına baxmayaraq, orada bir alman da basdırılıb. Bu tərcüməçi və publisist . Müsahibələrindən birində Belger qazax dilinin onu sözün əsl mənasında sehrlədiyini etiraf etmişdir. Belger rus dilini mükəmməl bilirdi, alman dilində sərbəst danışırdı, ancaq qazax dilində bilik səviyyəsi onlardan az deyildi. Belqer öz vəsiyyətində müsəlman adətlərinə görə dəfn olunmasını istəmişdi.
Kensay qəbiristanlığında dəfn olunanların siyahısı
- Azərbaycan Mədi oğlu Məmbətov (1931–2009) — Qazaxıstan kino və teatr rejissoru, pedaqoq, SSRİ xalq artisti (1976), SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı (1974), Qazaxıstanın Xalq Qəhrəmanı (2000).
- Dinməhəmməd Kunayev (1912–1993) — Qazaxıstan SSR Kommunist Partiyasının I katibi.
- Talqat Bigəldinov (1922–2014) — SSRİ qırıcı təyyarə pilotu, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, 24 iyun 1945-ci ildə Qırmızı meydanda Qələbə Paradının iştirakçısı, Qazaxıstan Aviasiya general-mayoru.
- Serkebayev Ermek (1926–2003) — müğənni, SSRİ Xalq artisti (1959), Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1986).
- Roza Baqlanova (1922–2011) — müğənni, SSRİ Xalq artisti (1967), Qazaxıstanın Xalq Qəhrəmanı (1996).
- Xadişa Bukeyeva (1917–2011) — Qazaxıstan SSR teatr və kino aktrisası, bədii söz ustası. SSRİ xalq artisti (1964).
- Roza Camanova (1928–2013) — Qazaxıstan opera müğənnisi (soprano), SSRİ Xalq Artisti (1959).
- Sabir Niyazbekov (1912–1989) — SSRİ dövlət xadimi və partiya lideri, Qazaxıstan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin sədri, SSRİ Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti sədrinin müavini (1965–78).
- Zamanbek Nurkadilov (1944–2005) — Almatı Bələdiyyə Başçısı (şəhər İcraiyyə Komitəsinin sədri) (1985–1994).
- Sarybai Kalmurzaev (1949–2012) — Qazaxıstan dövlət xadimi, siyasətçi, Qazaxıstan Prezidentinin keçmiş Aparat rəhbəri.
- Erik Asanbayev (1936–2004) — Qazaxıstan dövlət xadimi, siyasətçi, Qazaxıstan Respublikasının vitse-prezidenti (1991–1993).
- Karşıqa Əhmədyarov (1946–2010) — qazax bəstəkarı və dirijoru, virtuoz dombraçı, Qazaxıstan Respublikasının Xalq artisti, Qazaxıstan Respublikası Dövlət Mükafatı laureatı, professor, Parasat ordeninin sahibi.
- Naqaşbay Şaikenov (1947–2000) — Qazaxıstan dövlət xadimi, Qazaxıstan Respublikasının ədliyyə naziri (1993–1995).
- Batırxan Şükenov (1962–2015) — Qazaxıstan və Rusiya pop müğənnisi, musiqiçi, saksafonçu, bəstəkar, şair. Qazaxıstanın əməkdar incəsənət xadimi (2010), A'Studio qrupunun solisti (1987–2000).
- Baqlan Sadvakasov (1968–2006) — Qazaxıstan və Rus pop musiqiçisi, A'Studio qrupunun gitaraçısı (1989–2006).
- Əhmədya İsmaqulov (1914–1994) — dövlət xadimi, Qazaxıstan SSR dövlət nəzarəti nazirinin müavini (1949–1953), SSRİ Nazirlər Soveti yanında Dövlət Maddi Ehtiyatlar Baş İdarəsinin Qazaxıstan ərazi idarəsinin rəhbəri (1953–1955).
- Uzakbay Karamanov (1937–2017) — SSRİ və Qazaxıstan dövlət xadimi, Qazaxıstan SSR Nazirlər Sovetinin son sədri və Qazaxıstan SSR-nin ilk Baş naziri.
- Asanbay Askarov — SSRİ və Qazaxıstan dövlət və partiya lideri.
- Sadaqat Nurmaqambetov (1924–2013) — Müstəqil Qazaxıstan Respublikasının ilk Müdafiə Naziri (1992–1995), Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1945), Qazaxıstanın Xalq Qəhrəmanı (1994). Qazaxıstan Respublikası Ordusunun generalı (1993).
İstinadlar
- "Кенсайское кладбище". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-07.
- "Баглана Садвакасова похоронили в Алма-Ате". 2015-04-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-07.
- "Могила Розы Баглановой". 2013-01-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-07.
- "На похороны Турганбека Стамбекова собрались более 5 тысяч человек". 2013-01-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-07.
- "Мемориал над могилой Батырхана Шукенова на кладбище КенсайЗвездный некрополь: какие тайны хранит кладбище Кенсай в Алматы - фото". 2021-12-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- "Ушел из жизни режиссёр Азербайжан Мамбетов". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- "Скончался режиссер Азербайджан Мамбетов" (rus). Радио Азаттык. 2020-11-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-10.
- "Светлая память". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- . 2021-07-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- "12 ноября в Алматы простились с прославленным летчиком Талгатом БЕГЕЛЬДИНОВЫМ". 2018-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- "Страна простилась с выдающимся певцом Ермеком Серкебаевым". 2018-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- . 2021-07-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- "В Алматы похоронили Розу Багланову". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-01-25.
- . 2021-07-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- "В Алматы простились с выдающейся оперной певицей Розой Жамановой". 2018-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-04.
- . 2014-07-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-28.
- . Archived from the original on 2013-10-31. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kensay qebiristanligi qaz Kensaj Qazaxistanin en meshur ve en gozel nekropollarindan biridir Qebiristanliq Qazaxistanin bir nomreli fexri xiyabani sayilir Burada bir cox siyasi xadimler medeniyyet ve incesenet adamlari ve meshurlar defn edilmisdir QebiristanliqKensay qebiristanligiKensajBatirxan Sekenovun mezariOlke QazaxistanSeher AlmatiEsasi qoyulub XIX esrin sonuSayt kensai kz43 15 53 sm e 77 00 19 s u Kensay qebiristanligiTarixiQazaxistanin en meshur mezarligi Kensay qebiristanligidir Qebiristanliq XIX esrin sonlarindan baslayaraq Almati seheri boyudukce salinmaga baslanmisdir Qebiristanliq Qazaxistanin bir nomreli fexri xiyabani statusuna malikdir Kensayda olkenin meshur siyasi xadimleri alimleri medeniyyet ve incesenet adamlari ve herbicileri defn edilmisdir Mezarliq boyuk tepenin arasinda yerlesdiyinden adini burdan goturmusdur Bele ki Qazax dilinde Kensay sozu boyuk dere demekdir Qebiristanliq Almatinin serq hissesinde seherin merkezinden 9 km arali Bazarbayev Ormanov kecidinden bir az uzaqda butun seherin bir baxisdan gorunduyu dagin zirvesindedir Insanlar Kensay haqqinda bele deyirler ki Telesmekden ve telasdan uzaq olaraq Allaha yaxin olun Kensay qebiristanligi muselman mezarligidir Burada Qazaxistada hesab edilen medeniyyet numayendeleri din xadimleri siyasetciler ve basqalari da daxil olmaqla Almati ve olkenin bir cox insani defn edilmisdir Bu sebebden qebiristanliq debdebesi ile secilir Bele ki Kensayda olan bustler mezar daslari ziyaretciler ucun bedii plana boyuk maraq gosteren abideler ve mezarlar vardir Kensay qebiristanligi boyuk oldugundan iki hisseye bolunur Bunlar Kensay 1 ve Kensay 2 dir Kensay 1 de artiq bos yer olmadigindan burda nadir hallarda defnler heyata kecirilir Hazirda defnler esasen qebiristanligin ikinci hissesinde aparilir Qebiristanligin birinci hissesinde SSRI ovrunde defn edilenler ustunluk teskil edir Bu sebebden burdaki mezar daslari sade qara ve yaxud qirmizi mermerden ve ag dasdan duzeldilib Birinci qebiristanliq ile muqayisede Kensay 2 deki mezarlar daha debdebelidir Kensay 2 nin tam merkezinde yuksek tepede 2004 cu ilde oldurulmus maliyyeci Yerlan Tatisevin qebrininin uzerinde boyuk bir mezar dasi var Qebir dasi kosmik kure seklinde hazirlanmis bir tagdir Bunun girisinin yaninda bankir portreti olan neheng ag abide qoyulmusdur Kensay qebiristanliginin muselmanlar ucun olmasina baxmayaraq orada bir alman da basdirilib Bu tercumeci ve publisist Musahibelerinden birinde Belger qazax dilinin onu sozun esl menasinda sehrlediyini etiraf etmisdir Belger rus dilini mukemmel bilirdi alman dilinde serbest danisirdi ancaq qazax dilinde bilik seviyyesi onlardan az deyildi Belqer oz vesiyyetinde muselman adetlerine gore defn olunmasini istemisdi Kensay qebiristanliginda defn olunanlarin siyahisiAzerbaycan Medi oglu Membetov 1931 2009 Qazaxistan kino ve teatr rejissoru pedaqoq SSRI xalq artisti 1976 SSRI Dovlet Mukafati laureati 1974 Qazaxistanin Xalq Qehremani 2000 Dinmehemmed Kunayev 1912 1993 Qazaxistan SSR Kommunist Partiyasinin I katibi Talqat Bigeldinov 1922 2014 SSRI qirici teyyare pilotu iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani 24 iyun 1945 ci ilde Qirmizi meydanda Qelebe Paradinin istirakcisi Qazaxistan Aviasiya general mayoru Serkebayev Ermek 1926 2003 mugenni SSRI Xalq artisti 1959 Sosialist Emeyi Qehremani 1986 Roza Baqlanova 1922 2011 mugenni SSRI Xalq artisti 1967 Qazaxistanin Xalq Qehremani 1996 Xadisa Bukeyeva 1917 2011 Qazaxistan SSR teatr ve kino aktrisasi bedii soz ustasi SSRI xalq artisti 1964 Roza Camanova 1928 2013 Qazaxistan opera mugennisi soprano SSRI Xalq Artisti 1959 Sabir Niyazbekov 1912 1989 SSRI dovlet xadimi ve partiya lideri Qazaxistan SSR Ali Sovetinin Reyaset Heyetinin sedri SSRI Ali Sovetinin Reyaset Heyeti sedrinin muavini 1965 78 Zamanbek Nurkadilov 1944 2005 Almati Belediyye Bascisi seher Icraiyye Komitesinin sedri 1985 1994 Sarybai Kalmurzaev 1949 2012 Qazaxistan dovlet xadimi siyasetci Qazaxistan Prezidentinin kecmis Aparat rehberi Erik Asanbayev 1936 2004 Qazaxistan dovlet xadimi siyasetci Qazaxistan Respublikasinin vitse prezidenti 1991 1993 Karsiqa Ehmedyarov 1946 2010 qazax bestekari ve dirijoru virtuoz dombraci Qazaxistan Respublikasinin Xalq artisti Qazaxistan Respublikasi Dovlet Mukafati laureati professor Parasat ordeninin sahibi Naqasbay Saikenov 1947 2000 Qazaxistan dovlet xadimi Qazaxistan Respublikasinin edliyye naziri 1993 1995 Batirxan Sukenov 1962 2015 Qazaxistan ve Rusiya pop mugennisi musiqici saksafoncu bestekar sair Qazaxistanin emekdar incesenet xadimi 2010 A Studio qrupunun solisti 1987 2000 Baqlan Sadvakasov 1968 2006 Qazaxistan ve Rus pop musiqicisi A Studio qrupunun gitaracisi 1989 2006 Ehmedya Ismaqulov 1914 1994 dovlet xadimi Qazaxistan SSR dovlet nezareti nazirinin muavini 1949 1953 SSRI Nazirler Soveti yaninda Dovlet Maddi Ehtiyatlar Bas Idaresinin Qazaxistan erazi idaresinin rehberi 1953 1955 Uzakbay Karamanov 1937 2017 SSRI ve Qazaxistan dovlet xadimi Qazaxistan SSR Nazirler Sovetinin son sedri ve Qazaxistan SSR nin ilk Bas naziri Asanbay Askarov SSRI ve Qazaxistan dovlet ve partiya lideri Sadaqat Nurmaqambetov 1924 2013 Musteqil Qazaxistan Respublikasinin ilk Mudafie Naziri 1992 1995 Sovet Ittifaqi Qehremani 1945 Qazaxistanin Xalq Qehremani 1994 Qazaxistan Respublikasi Ordusunun generali 1993 Istinadlar Kensajskoe kladbishe 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 07 Baglana Sadvakasova pohoronili v Alma Ate 2015 04 16 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 07 Mogila Rozy Baglanovoj 2013 01 06 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 07 Na pohorony Turganbeka Stambekova sobralis bolee 5 tysyach chelovek 2013 01 06 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 07 Memorial nad mogiloj Batyrhana Shukenova na kladbishe KensajZvezdnyj nekropol kakie tajny hranit kladbishe Kensaj v Almaty foto 2021 12 07 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 Ushel iz zhizni rezhissyor Azerbajzhan Mambetov 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 Skonchalsya rezhisser Azerbajdzhan Mambetov rus Radio Azattyk 2020 11 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 03 10 Svetlaya pamyat 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 2021 07 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 08 12 noyabrya v Almaty prostilis s proslavlennym letchikom Talgatom BEGELDINOVYM 2018 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 Strana prostilas s vydayushimsya pevcom Ermekom Serkebaevym 2018 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 2021 07 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 08 V Almaty pohoronili Rozu Baglanovu 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2013 01 25 2021 07 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 08 V Almaty prostilis s vydayushejsya opernoj pevicej Rozoj Zhamanovoj 2018 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2018 01 04 2014 07 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 28 Archived from the original on 2013 10 31 Istifade tarixi 2021 07 08