Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kazımağa Kərimov (1 sentyabr 1951, Qubadlı – 15 iyun 1992, Bakı) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.
| Kazımağa Kərimov | |
|---|---|
| Kazımağa Möhsün oğlu Kərimov | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1 sentyabr 1951 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 15 iyun 1992 (40 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ Azərbaycan |
| Təhsili | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Rütbəsi | Baş leytenant |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri | |
Həyatı
Kərimov Kazımağa Möhsün oğlu 1951-ci ilin sentyabrın 1-də Qubadlı rayonunun Sarıyataq kəndində, ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Kazımağa ailənin səkkiz oğul övladından biri idi. Atası Möhsün müəllimin və anası Səmər xanımın ən ümdə arzusu övladlarını düzgün tərbiyələndirmək, onları xalqına-milllətinə layiqli övladlar olaraq böyütmək olmuşdur. Çətin də olsa Möhsün müəllim və Səmər xanım övladlarının təhsili ilə bağlı arzularına çatmış, onların hər birinin istədikləri peşənin arxasınca getməsi üçün lazımi şərait yaratmışdılar.
Ailənin yeddinci övladı olan Kazımağa digər qardaşları kimi orta məktəbi doğulub boya-başa çatdığı Qubadlıda bitrirdikdən sonra ali təhsil almaq qərarına gəlir və bu arzu onu Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə gətirir. Kazımağa beş il müddətində təhsil aldığı universitetin bütün ictimai işlərində fəal iştirak edir və dövri mətbuatda öz qələmini tez-tez sınayırdı. Sevərək arxasınca getdiyi peşəsində püxtələşsin, yazılarında oxşarlıq olmasın, quru sözçülükdən uzaq olsun deyə çalışan Kazımağanın həmin zamanlar ağlına belə gəlməzdi ki, nə vaxtsa qələmini silahla əvəz edəcək. Çünki Kazımağa son dərəcə peşəsinə bağlı bir insan idi. Görünür bu da Kazımağa taleyinə yazılmış bir qismət, bir alın yazısı imiş.
Kazımağa xarakter etibarilə də fərqli bir insan idi. İlk baxışdan nə qədər zəhmli görünsə də, daxilən çox səmimi, mehriban və hec zaman heç kimsədən köməyini əsirgəməyən bir insan idi. İkiüzlülükdən, riyakarlıqdan çox-çox uzaq olan bu insan ən xırda haqzılığa, ədalətsizliyə belə dözə bilmir və həmin an öz haqq səsini ucaldırdı. Onu həmyaşıdlarından fərqləndirən əsas xüsusiyyət isə onun son dərəcə uzaqgörən olması, ətrafda cərəyan edən hadisələri özünəməxsus şəkildə anailiz edərək düzgün qərarlar çıxarması idi. Kazımağanın bu xarakteri, tələbəlik illərində onun müəllimi olmuş Bakı Dövlət Universitetinin professoru, əməkdar elm xadimi, yazıçı-publisist Qulu Xəlilovun onunla bağlı söylədiyi və qələmə alıdığı xatirələrində də öz əksini tapmışdır. Yazıçı Kazımağada olan bu xarakteri onun adında olan "ağa" sözü ilə uyğunlaşdırmış və bu sözün sanki onun xarakterinə yansıdığını dəfələrlə öz fikirlərində vurğulamışdır.
Universiteti bitirdikdən sonra Kazımağa peşəsinin arxasınca gedərək bir müddət "Azərbaycan məktəbi" jurnalında, sonra isə "Azərbaycan müəllimi" qəzetində çalışmışdır.
Döyüşlərdə iştirakı
1988-ci ildə doğma vətəninin üzərini qara buludlar aldığı bir zamanda, heç vaxt haqsızlıqla, ədalətsizliklə barışmayan Kazımağa da özünün bir Azərbaycan övladı olaraq bu torpaqların müdafiəsinə qalxmağa borclu olduğunu hiss etdi. Evini, ailəsini və hər bir şeydən uca tutduğu peşəsini arxada qoyaraq çəbhə bölgəsinə yollandı. Yalnız Kazımağanın döyüş yolu doğulub boya-başa çatdığı doğma Qubadlıdan deyil, Goranboydan keçdi. Goranboy rayonunda yaradılan könüllü özünümüdafiə batalyonlarından birinə komandir müavini təyin olunan Kazımağa baş leytenant rütbəsi altında doğma torpaqlarımızın müdafiəsinə qalxdı.
Hərbi geyim onun boy-buxununa nə qədər yaraşsa da o, xasiyyətcə hərbçilikdən çox uzaq bir insan idi. Nəinki onu tanıyanların, hec onun özünün də təsəvürünə gəlməzdi ki, ömründə qarışqa tapdalamayan bir insan nə vaxtsa qələmini silahla əvəz edəcək, nişan alıb adam öldürəcək. Əgər erməni quldurlarını adam adlandırmaq mümkünsə!.
Ancaq onu da qeyd etmək lazımdır ki, Kazımağada Vətənə, torpağa qarşı olan məhəbbət təsadüfi deyildi. Çünki o, hələ XIX əsrin ikinci yarısında indiki Sankt-Peterburq şəhərində Ali Hərbi məktəb bitirmiş və 1918–1920-ci illərdə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi zamanı doğma torpaqlarının müdafiəsinə qalxmış Zəngəzur Mahalının tanınmış bəylərindən olan İsmayıl bəyin nəvəsidir.
Kazımağa döyüşə atıldığı ilk gündən etibarən bir çox hərbi əməliyyatlarda iştirak etmişdir. Goranboy rayonunun Gülüstan, Qaraçinar, Manas, Şəfəq, Tap Qaraqoyunlu kəndləri uğrunda gedən döyüşlərə komandanlıq edən komandir üçün bu döyüşlər sanki bir sınaq olsa da, bu sınaqdan alnı açıq çıxılmışdır. Bu uğurlarla kifayətlənməyən Kazımağa komandanlıq etdiyi batalyonu yeni bir əməliyyata hazırlayır. Bu əməliyyat planı düşmən tapdağı altında olan keçmiş Şamuyankənd rayonunun azad olunması olur. Yalnız bu əməliyyat Kazımağanın iştirak etdiyi sonuncu əməliyyat olur. 1992-ci ilin 12–13 iyun tarixlərində Şamuyankənd rayonunun azad olunması uğrunda həyata keçirilən əməliyyatda komandir Kazımağa Kərimov ağır yaralanır. Komandirin ağır yaralanmasını görən əsgər və zabitlərdə ruh düşgünlüyünün yarandığını hiss edən Kazımağa yenidən, döyüşü davam etdirmək əmri verir. Elə həmin tarix Şamuyankənd rayonunun azad olunduğu gün kimi Azərbaycan tarixinə həkk olur.
Aldığı yaranın ağır olmasına baxmayaraq əməliyyatın sonunadək iştirak edən Kazımağa əməliyyat bitdikdən sonra Bakı şəhərində yerləşən Hərbi Hospitala çatdırılır. Ayağından yaralanan Kazımağa doğmalarının onun ayağını itirəcəyindən qorxduqlarını hiss edərək, həmin an belə özünü itirmədən əllərini havaya qaldıraraq yaxşı ki, yazan əlim var deyir. Lakin Kazımağanın bir ayağını itirəcəyi qorxusu ilə yaşayan insanların heç ağlına belə gəlməzd ki, onu bütünlüklə itirəcəklər. Çünki o insanların heç biri bu fikri bir anlıq da olsa belə qəbul edə bilmir, "dağ boyda" bir insanın ayağından aldığı yara ilə dünyasını dəyişəcəyini güman belə etmirdilər. Ancaq amansız ölüm Kazımağanı sevənlərə onsuz neçə yaşayacaqlarını da öyrətdi. Kazımağa 15 iyun1992-ci ildə, ömrünün 41-ci baharında gözlərini əbədi yumaraq şəhidlik zirvəsinə ucaldı.
Son dəfə Bakı şəhərində tələbə yoldaşları və eyni zamanda qələm dostları ilə görüşən Kazımağa onlara yaxın zamanlarda Qarabağ müharibəsində dönüşün təməlinin məhz Goranboy cəbhəsində qoyulacağını söyləyir və inşallah düşmən tapdağı altında olan bütün torpaqlarımız azad olduqdan sonra qələmi yenə əlinə alaraq onlarla çiyin-çiyinə çalışacağına dair söz verir. Yoldaşları ilə sağollaşan Kazımağa növbəti dəfə Bakıya iyun ayının 16-da gələcəyini söyləyir və görüş yerini "Şəhidlər Xiyabanı" deyə verir. Həmin tarixdə Kazımağa ilə görüşmək üçün "Şəhidlər Xiyabanı"na gələn yoldaşları gözləmədikləri bir mənzərə ilə rastlaşırlar. Çünki kələn Kazımağanın özü deyil, cansız bədəni idi. Kazımağa bu dəfə onu sevənlərin çiynində son mənzilə yola salınırdı.
Ailəsi
Evli idi, bir oğlu qalıb.
Milli Qəhrəman
Kazımağa Kərimova ölümündən bir həftə sonra, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 23 iyun 1992-ci il tarixli, 6 saylı fərmanı ilə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı fəxri adı verildi.
Bu ada layiq körülən Kazımağa ilk jurnalist idi ki, belə bir fəxri ada layiq görülmüşdür.
Kazımağa Kərimovun adının əbədiləşdirilməsi məqsədilə dövlətimiz tərəfindən onun adına Bakı şəhərində küçə verilmişdir. Eyni zamanda doğulub boya-başa çatdığı doğma Qubadlının Balasoltanlı kənd tam orta məktəbi və döyüş yolunun keçdiyi Goranboy rayonunun Qızılhacılı kənd mədəniyyət evi onun adını daşıyır.
Goranboy rayonunda şəhid Milli Qəhrəmanın büstü qoyulub.
Ədəbiyyat
- Vüqar Əsgərov. "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanları" (Yenidən işlənmiş II nəşr). Bakı: "Dərələyəz-M", 2010, səh. 150–151.
- Elbrus Şahmar "Şah İsmayıl qartalları" Bakı-1996. ("Babamın ocağı bu ulu torpaq…" oçerki) səh.40–43.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçularına "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adı verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidenti Əbülfəz Elçibəyin 23 iyun 1992-ci il tarixli 6 nömrəli fərmanı" (az.). www.e-qanun.az. 1992-06-23. 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-31.
Xarici keçidlər
- Kazımağa Kərimov 2014-10-22 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Kerimov Kazimaga Kerimov 1 sentyabr 1951 Qubadli 15 iyun 1992 Baki Azerbaycanin Milli Qehremani Birinci Qarabag muharibesi sehidi Kazimaga KerimovKazimaga Mohsun oglu KerimovSexsi melumatlarDogum tarixi 1 sentyabr 1951 1951 09 01 Dogum yeri Qubadli Qubadli rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 15 iyun 1992 1992 06 15 40 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Sehidler XiyabaniVetendasligi SSRI AzerbaycanTehsili Baki Dovlet UniversitetiHerbi fealiyyetiRutbesi Bas leytenantDoyusler Birinci Qarabag muharibesiTeltifleriHeyatiKerimov Kazimaga Mohsun oglu 1951 ci ilin sentyabrin 1 de Qubadli rayonunun Sariyataq kendinde ziyali ailesinde anadan olmusdur Kazimaga ailenin sekkiz ogul ovladindan biri idi Atasi Mohsun muellimin ve anasi Semer xanimin en umde arzusu ovladlarini duzgun terbiyelendirmek onlari xalqina millletine layiqli ovladlar olaraq boyutmek olmusdur Cetin de olsa Mohsun muellim ve Semer xanim ovladlarinin tehsili ile bagli arzularina catmis onlarin her birinin istedikleri pesenin arxasinca getmesi ucun lazimi serait yaratmisdilar Ailenin yeddinci ovladi olan Kazimaga diger qardaslari kimi orta mektebi dogulub boya basa catdigi Qubadlida bitrirdikden sonra ali tehsil almaq qerarina gelir ve bu arzu onu Baki Dovlet Universitetinin jurnalistika fakultesine getirir Kazimaga bes il muddetinde tehsil aldigi universitetin butun ictimai islerinde feal istirak edir ve dovri metbuatda oz qelemini tez tez sinayirdi Severek arxasinca getdiyi pesesinde puxtelessin yazilarinda oxsarliq olmasin quru sozculukden uzaq olsun deye calisan Kazimaganin hemin zamanlar aglina bele gelmezdi ki ne vaxtsa qelemini silahla evez edecek Cunki Kazimaga son derece pesesine bagli bir insan idi Gorunur bu da Kazimaga taleyine yazilmis bir qismet bir alin yazisi imis Kazimaga xarakter etibarile de ferqli bir insan idi Ilk baxisdan ne qeder zehmli gorunse de daxilen cox semimi mehriban ve hec zaman hec kimseden komeyini esirgemeyen bir insan idi Ikiuzlulukden riyakarliqdan cox cox uzaq olan bu insan en xirda haqziliga edaletsizliye bele doze bilmir ve hemin an oz haqq sesini ucaldirdi Onu hemyasidlarindan ferqlendiren esas xususiyyet ise onun son derece uzaqgoren olmasi etrafda cereyan eden hadiseleri ozunemexsus sekilde anailiz ederek duzgun qerarlar cixarmasi idi Kazimaganin bu xarakteri telebelik illerinde onun muellimi olmus Baki Dovlet Universitetinin professoru emekdar elm xadimi yazici publisist Qulu Xelilovun onunla bagli soylediyi ve qeleme alidigi xatirelerinde de oz eksini tapmisdir Yazici Kazimagada olan bu xarakteri onun adinda olan aga sozu ile uygunlasdirmis ve bu sozun sanki onun xarakterine yansidigini defelerle oz fikirlerinde vurgulamisdir Universiteti bitirdikden sonra Kazimaga pesesinin arxasinca gederek bir muddet Azerbaycan mektebi jurnalinda sonra ise Azerbaycan muellimi qezetinde calismisdir Doyuslerde istiraki1988 ci ilde dogma veteninin uzerini qara buludlar aldigi bir zamanda hec vaxt haqsizliqla edaletsizlikle barismayan Kazimaga da ozunun bir Azerbaycan ovladi olaraq bu torpaqlarin mudafiesine qalxmaga borclu oldugunu hiss etdi Evini ailesini ve her bir seyden uca tutdugu pesesini arxada qoyaraq cebhe bolgesine yollandi Yalniz Kazimaganin doyus yolu dogulub boya basa catdigi dogma Qubadlidan deyil Goranboydan kecdi Goranboy rayonunda yaradilan konullu ozunumudafie batalyonlarindan birine komandir muavini teyin olunan Kazimaga bas leytenant rutbesi altinda dogma torpaqlarimizin mudafiesine qalxdi Herbi geyim onun boy buxununa ne qeder yarassa da o xasiyyetce herbcilikden cox uzaq bir insan idi Neinki onu taniyanlarin hec onun ozunun de tesevurune gelmezdi ki omrunde qarisqa tapdalamayan bir insan ne vaxtsa qelemini silahla evez edecek nisan alib adam oldurecek Eger ermeni quldurlarini adam adlandirmaq mumkunse Ancaq onu da qeyd etmek lazimdir ki Kazimagada Vetene torpaga qarsi olan mehebbet tesadufi deyildi Cunki o hele XIX esrin ikinci yarisinda indiki Sankt Peterburq seherinde Ali Herbi mekteb bitirmis ve 1918 1920 ci illerde Ermenistan Azerbaycan muharibesi zamani dogma torpaqlarinin mudafiesine qalxmis Zengezur Mahalinin taninmis beylerinden olan Ismayil beyin nevesidir Kazimaga doyuse atildigi ilk gunden etibaren bir cox herbi emeliyyatlarda istirak etmisdir Goranboy rayonunun Gulustan Qaracinar Manas Sefeq Tap Qaraqoyunlu kendleri ugrunda geden doyuslere komandanliq eden komandir ucun bu doyusler sanki bir sinaq olsa da bu sinaqdan alni aciq cixilmisdir Bu ugurlarla kifayetlenmeyen Kazimaga komandanliq etdiyi batalyonu yeni bir emeliyyata hazirlayir Bu emeliyyat plani dusmen tapdagi altinda olan kecmis Samuyankend rayonunun azad olunmasi olur Yalniz bu emeliyyat Kazimaganin istirak etdiyi sonuncu emeliyyat olur 1992 ci ilin 12 13 iyun tarixlerinde Samuyankend rayonunun azad olunmasi ugrunda heyata kecirilen emeliyyatda komandir Kazimaga Kerimov agir yaralanir Komandirin agir yaralanmasini goren esger ve zabitlerde ruh dusgunluyunun yarandigini hiss eden Kazimaga yeniden doyusu davam etdirmek emri verir Ele hemin tarix Samuyankend rayonunun azad olundugu gun kimi Azerbaycan tarixine hekk olur Aldigi yaranin agir olmasina baxmayaraq emeliyyatin sonunadek istirak eden Kazimaga emeliyyat bitdikden sonra Baki seherinde yerlesen Herbi Hospitala catdirilir Ayagindan yaralanan Kazimaga dogmalarinin onun ayagini itireceyinden qorxduqlarini hiss ederek hemin an bele ozunu itirmeden ellerini havaya qaldiraraq yaxsi ki yazan elim var deyir Lakin Kazimaganin bir ayagini itireceyi qorxusu ile yasayan insanlarin hec aglina bele gelmezd ki onu butunlukle itirecekler Cunki o insanlarin hec biri bu fikri bir anliq da olsa bele qebul ede bilmir dag boyda bir insanin ayagindan aldigi yara ile dunyasini deyiseceyini guman bele etmirdiler Ancaq amansiz olum Kazimagani sevenlere onsuz nece yasayacaqlarini da oyretdi Kazimaga 15 iyun1992 ci ilde omrunun 41 ci baharinda gozlerini ebedi yumaraq sehidlik zirvesine ucaldi Son defe Baki seherinde telebe yoldaslari ve eyni zamanda qelem dostlari ile gorusen Kazimaga onlara yaxin zamanlarda Qarabag muharibesinde donusun temelinin mehz Goranboy cebhesinde qoyulacagini soyleyir ve insallah dusmen tapdagi altinda olan butun torpaqlarimiz azad olduqdan sonra qelemi yene eline alaraq onlarla ciyin ciyine calisacagina dair soz verir Yoldaslari ile sagollasan Kazimaga novbeti defe Bakiya iyun ayinin 16 da geleceyini soyleyir ve gorus yerini Sehidler Xiyabani deye verir Hemin tarixde Kazimaga ile gorusmek ucun Sehidler Xiyabani na gelen yoldaslari gozlemedikleri bir menzere ile rastlasirlar Cunki kelen Kazimaganin ozu deyil cansiz bedeni idi Kazimaga bu defe onu sevenlerin ciyninde son menzile yola salinirdi AilesiEvli idi bir oglu qalib Milli QehremanKazimaga Kerimova olumunden bir hefte sonra Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 23 iyun 1992 ci il tarixli 6 sayli fermani ile Azerbaycanin Milli Qehremani fexri adi verildi Bu ada layiq korulen Kazimaga ilk jurnalist idi ki bele bir fexri ada layiq gorulmusdur Kazimaga Kerimovun adinin ebedilesdirilmesi meqsedile dovletimiz terefinden onun adina Baki seherinde kuce verilmisdir Eyni zamanda dogulub boya basa catdigi dogma Qubadlinin Balasoltanli kend tam orta mektebi ve doyus yolunun kecdiyi Goranboy rayonunun Qizilhacili kend medeniyyet evi onun adini dasiyir Goranboy rayonunda sehid Milli Qehremanin bustu qoyulub EdebiyyatVuqar Esgerov Azerbaycanin Milli Qehremanlari Yeniden islenmis II nesr Baki Dereleyez M 2010 seh 150 151 Elbrus Sahmar Sah Ismayil qartallari Baki 1996 Babamin ocagi bu ulu torpaq ocerki seh 40 43 Istinadlar Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin herbi qulluqcularina Azerbaycanin Milli Qehremani adi verilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidenti Ebulfez Elcibeyin 23 iyun 1992 ci il tarixli 6 nomreli fermani az www e qanun az 1992 06 23 2021 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 31 Xarici kecidlerKazimaga Kerimov 2014 10 22 at the Wayback Machine