Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kavaya (alb. Kavaja və ya Kavajë) — Albaniyada şəhər və bələdiyyə. Tirana əyalətində yerləşir.
| Kavaya | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| HGYO | |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 8 m | ||||
| Saat qurşağı | | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 2501–2502 | ||||
| Digər | |||||
| kavajajone.al | |||||
 Kavaya | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Adı
Şəhər qədim Latın Xəritələrində Cavalli kimi qeyd edilmişdir. Kavaya adı isə, ilk dəfə Osmanlı arxivlərində qeyd olunur. Şəhərin adı, Osmanlı imperiyasının 1431–1432-ci illər üçün Albaniya Sancakının Torpaq Reyestrində keçir. İlk dəfə Türk araşdırmaçı Halil İnalcık tərəfindən nəşr olunan sənədlərdə bu ərazidə göstərilir.
Yerləşməsi
Şəhər Albaniyanın Qərbi Aran bölgəsində, Tirana əyalətində yerləşir. Şimalda Durres (17 km), şərqdə Tirana (27) km və cənubda Rroqovina (15 km) bələdiyyələri ilə həmsərhəddir. Bələdiyyənin qərbində Adriatik dənizi yerləşir.
Tiranadan Durresə və Durres limanından Makedoniyaya gedən yollar Kavayada kəsişir. 2000-ci ildən şəhərlərarası nəqliyyat dolama yolu ilə həyata keçirilir. Şəhərin özü şimal-qərbdən cənub-şərq istiqamətində magistral yol boyunca yerləşir.
Şəhərdə dəmir yolu vağzalı var.
2023-cü il siyahıya alınmasına əsasən, bələdiyyənin əhalisi 30,012 nəfərdir. Bunlardan 15827 nəfər şəhərdə yaşayır. Bələdiyyənin ümumi ərazisi 199,00 kvadrat kilometrdir.
Tarixi
Kavayanın yaşayış məntəqəsi kimi mənşəyi haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Son vaxtlara qədər tədqiqatçılar hesab edirdilər ki, bu bölgənin yaşayış məntəqəsi kimi erkən başlanğıcları 16-cı əsrin ortalarından başlayıb. Lakin geoloji fraqmentlərin və kitabələrin tapıntılarına əsaslanaraq belə görünür ki, bu yaşayış məskəninin mənşəyini eramızdan əvvəl birinci əsrlərə aid etmək olar.
Kavayanın indiki ərazisi son antik dövrdən məskunlaşıb. İlliriyaların Taulantii tayfasının bu gün Zik-Xhafaj kimi tanınan ərazidə Arnisa şəhərini tikdiyi güman edilir. Bölgənin Roma imperiyası tərəfindən fəthindən sonra, romalılar Kavaya ərazisindən keçən Via Eqnatiya yolunu çəkirlər. Bu yol Romalılar tərəfindən Adriatik dənizindən Bosfora qədər uzanan koloniyaları arasında əlaqə yaratmaq üçün tikililir. Yuli Sezar və onun əzəli rəqibi Pompey arasında məşhur Farsal döyüşü, o dövrdə Petra kimi tanınan, Şkembi i Kavajes yaxınlığında baş verir. Bizans tarixçisi Anna Komnena Aleksiadada ərazinin adını Kabalion olaraq qeyd edir.
13-cü əsrin ikinci yarısından 15-ci əsrin əvvəllərinə qədər mərkəzi Albaniyanın çox hissəsi və onun ətrafı bir neçə güclü feodal ailəsi tərəfindən idarə olunurdu. Bu dövrdə Kavayanı idarə edən iki ən görkəmli ailə Skuray və Matranqayın feodal ailələri idi. Skuray ailəsi, Arbanon Knyazlığının əsasını qoyan sülalənin birbaşa nəslindən idi və Kavayanın şərq hissəsinə nəzarət edirdi. Onların emblemində bir ayağı üstə duran və heraldik zanbaq tutmaq üçün uzanan bir aslan təsvir edilmişdir. Bu simvol daha sonra Tirana şəhərinin rəsmi emblemi kimi istifadə olunur. Kavayanın Zguray məhəlləsi (Lagja Zguraj) bölgəni idarə edən Skuray sülaləsinin adını daşıyır.
Bölgənin ən qüdrətli hökmdarları olan Matranqay ailəsi öz mərkəzini Baştovedə qurmuşdu. Onlar Müzeçe düzənliklərinin əksəriyyətinə və Karpen sahil təpələrinə nəzarət edirdilər.
İstinadlar
- GeoNames (ing.). 2005.
- Brinkhoff T. Albania: Prefectures and Major Cities - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information.
- "Urbanistika dhe Arkitektura e Qytetit të Kavajës". (Doc. Dr. Ark. Isuf Sukaj)
- "Law nr. 115/2014" (PDF) (alban). səh. 6375. İstifadə tarixi: 24 aprel 2025.
- "Census of Population and Housing". Institute of Statistics Albania. İstifadə tarixi: 24 aprel 2025.
- "Correspondence table LAU – NUTS 2016, EU-28 and EFTA / available Candidate Countries" (XLS). Eurostat. İstifadə tarixi: 24 aprel 2025.
- "Bashkia Kavajë". 14 yanvar 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kavaya alb Kavaja ve ya Kavaje Albaniyada seher ve belediyye Tirana eyaletinde yerlesir KavayaBayraq Gerb41 11 sm e 19 33 s u H G Y OOlke AlbaniyaTarixi ve cografiyasiSahesi 414 km Merkezin hundurluyu 8 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 20 192 nef 2011 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 2501 2502Digerkavajajone alXeriteni goster gizle Kavaya Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdiSeher qedim Latin Xeritelerinde Cavalli kimi qeyd edilmisdir Kavaya adi ise ilk defe Osmanli arxivlerinde qeyd olunur Seherin adi Osmanli imperiyasinin 1431 1432 ci iller ucun Albaniya Sancakinin Torpaq Reyestrinde kecir Ilk defe Turk arasdirmaci Halil Inalcik terefinden nesr olunan senedlerde bu erazide gosterilir YerlesmesiSeher Albaniyanin Qerbi Aran bolgesinde Tirana eyaletinde yerlesir Simalda Durres 17 km serqde Tirana 27 km ve cenubda Rroqovina 15 km belediyyeleri ile hemserheddir Belediyyenin qerbinde Adriatik denizi yerlesir Tiranadan Durrese ve Durres limanindan Makedoniyaya geden yollar Kavayada kesisir 2000 ci ilden seherlerarasi neqliyyat dolama yolu ile heyata kecirilir Seherin ozu simal qerbden cenub serq istiqametinde magistral yol boyunca yerlesir Seherde demir yolu vagzali var 2023 cu il siyahiya alinmasina esasen belediyyenin ehalisi 30 012 neferdir Bunlardan 15827 nefer seherde yasayir Belediyyenin umumi erazisi 199 00 kvadrat kilometrdir TarixiKavayanin yasayis menteqesi kimi menseyi haqqinda muxtelif fikirler movcuddur Son vaxtlara qeder tedqiqatcilar hesab edirdiler ki bu bolgenin yasayis menteqesi kimi erken baslangiclari 16 ci esrin ortalarindan baslayib Lakin geoloji fraqmentlerin ve kitabelerin tapintilarina esaslanaraq bele gorunur ki bu yasayis meskeninin menseyini eramizdan evvel birinci esrlere aid etmek olar Kavayanin indiki erazisi son antik dovrden meskunlasib Illiriyalarin Taulantii tayfasinin bu gun Zik Xhafaj kimi taninan erazide Arnisa seherini tikdiyi guman edilir Bolgenin Roma imperiyasi terefinden fethinden sonra romalilar Kavaya erazisinden kecen Via Eqnatiya yolunu cekirler Bu yol Romalilar terefinden Adriatik denizinden Bosfora qeder uzanan koloniyalari arasinda elaqe yaratmaq ucun tikililir Yuli Sezar ve onun ezeli reqibi Pompey arasinda meshur Farsal doyusu o dovrde Petra kimi taninan Skembi i Kavajes yaxinliginda bas verir Bizans tarixcisi Anna Komnena Aleksiadada erazinin adini Kabalion olaraq qeyd edir 13 cu esrin ikinci yarisindan 15 ci esrin evvellerine qeder merkezi Albaniyanin cox hissesi ve onun etrafi bir nece guclu feodal ailesi terefinden idare olunurdu Bu dovrde Kavayani idare eden iki en gorkemli aile Skuray ve Matranqayin feodal aileleri idi Skuray ailesi Arbanon Knyazliginin esasini qoyan sulalenin birbasa neslinden idi ve Kavayanin serq hissesine nezaret edirdi Onlarin embleminde bir ayagi uste duran ve heraldik zanbaq tutmaq ucun uzanan bir aslan tesvir edilmisdir Bu simvol daha sonra Tirana seherinin resmi emblemi kimi istifade olunur Kavayanin Zguray mehellesi Lagja Zguraj bolgeni idare eden Skuray sulalesinin adini dasiyir Bolgenin en qudretli hokmdarlari olan Matranqay ailesi oz merkezini Bastovede qurmusdu Onlar Muzece duzenliklerinin ekseriyyetine ve Karpen sahil tepelerine nezaret edirdiler IstinadlarGeoNames ing 2005 Brinkhoff T Albania Prefectures and Major Cities Population Statistics Maps Charts Weather and Web Information Urbanistika dhe Arkitektura e Qytetit te Kavajes Doc Dr Ark Isuf Sukaj Law nr 115 2014 PDF alban seh 6375 Istifade tarixi 24 aprel 2025 Census of Population and Housing Institute of Statistics Albania Istifade tarixi 24 aprel 2025 Correspondence table LAU NUTS 2016 EU 28 and EFTA available Candidate Countries XLS Eurostat Istifade tarixi 24 aprel 2025 Bashkia Kavaje 14 yanvar 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib