Kapuas (ind. Kapuas) — çay İndoneziyanın Kalimantan adasında Qərbi Kalimantan vilayətindən axır. Adanın mərkəz və qərb ərazilərindən axaraq Cənubi Çin dənizi tökülür. Mənsəbdə delta əmələ gətirir.
Kapuas çayı | |
---|---|
ind. Kapuas | |
Ölkə | İndoneziya |
Mənbəyi | |
• Yüksəkliyi | 500 m |
Mənsəbi | Cənubi Çin dənizi |
• Yüksəkliyi | 0 m |
Uzunluğu | 1143 km |
Su sərfi | 6.707 m³/s |
Hövzəsinin sahəsi | 98 749 km² |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Çayın uzunluğu 1143 km təşkil edir. Çay sisteminin sahəsi 98 000 km²-dir. İndoneziyanın ən uzun çayıdır. Bundan əlavə çay dünyada adada yerləşən ən uzun çaydır.
Hidroqrafiyası
Çayın eni 700 m, hövzəsinin sahəsi 98 749 km² təşkil edir. İllik su sərfi ortalama 5 000 m³. İl ərzində əsasən aprel-noyabr ayları gursulu olur. Mənbəyi Myuller və Yuxarı Kapuas sıra dağlarından başlayır. Çay Cənubi Çin dənizinə Pontianak şəhəri yaxınlığında tökülür. Böyük delta əmələ gətirir. Çayın ən iri qolu Melavidir (ind. Melawi), sağdan Sintanq şəhəri yaxınlığından çaya axır və uzunluğu 465 km təşkil edir. Mövsündən asılı olaraq çayın enində fərq yaranır.
Təbiəti
Kapuas yuxarı və orta axarlarda meşəlik, orta və aşağı axarlarda isə bataqlıqlaşmış ərazilərdən axır. Çay zəngin canlılar aləminə malikdir. Bu səbəbdən burada elmi ekspedisiyalar təşkil edili və bir sıra elmə məlum olmayan növlər aşkarlanmışdır. 2003-2005-ci illər araşdırması zamanı (lat. Enhydris gyii, ing. Kapuas Mud Snake) kimi ilan növü aşkarlanmışdır. Çayın sahəsi boyunça Betunq Kerihun parkı və Sentarum gölü yerləşir. Parkların sahəsi 8000 və 1320 km² təşkil edir.
Nəqliyyat əhəmiyyəti
Kampuas mərkəzi bölgələrlə əlaqəni xeyli asanlaşdırır. Onun dərinliyi 27 metr təşkil edir. Ərazidən asılı yağıntının miqdarı 2 - 3 metr arasında dəyişir.
Çay üzərində müxtəlif ərazilərdə körpülər vardır. 9 iyul 2007 ci ildə Pontianakda İndoneziyanın prezidenti Yodoyono, Susilo Bambanq çay üzərində sonuncu körpünün açılışını etmişdir.
Ədəbiyyat
- MacKinnon, Kathy The ecology of Kalimantan, Oxford University Press, 1996,
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kapuas ind Kapuas cay Indoneziyanin Kalimantan adasinda Qerbi Kalimantan vilayetinden axir Adanin merkez ve qerb erazilerinden axaraq Cenubi Cin denizi tokulur Mensebde delta emele getirir Kapuas cayiind KapuasOlke IndoneziyaMenbeyi Yuksekliyi 500 mMensebi Cenubi Cin denizi Yuksekliyi 0 mUzunlugu 1143 kmSu serfi 6 707 m sHovzesinin sahesi 98 749 km menbeyi mensebiKapuas cayi Indoneziyanin fiziki xeritesinde 01 24 54 sm e 114 11 48 s u 00 11 59 c e 109 05 31 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllar Cayin uzunlugu 1143 km teskil edir Cay sisteminin sahesi 98 000 km dir Indoneziyanin en uzun cayidir Bundan elave cay dunyada adada yerlesen en uzun caydir HidroqrafiyasiKampuas Cayin eni 700 m hovzesinin sahesi 98 749 km teskil edir Illik su serfi ortalama 5 000 m Il erzinde esasen aprel noyabr aylari gursulu olur Menbeyi Myuller ve Yuxari Kapuas sira daglarindan baslayir Cay Cenubi Cin denizine Pontianak seheri yaxinliginda tokulur Boyuk delta emele getirir Cayin en iri qolu Melavidir ind Melawi sagdan Sintanq seheri yaxinligindan caya axir ve uzunlugu 465 km teskil edir Movsunden asili olaraq cayin eninde ferq yaranir TebietiKapuas yuxari ve orta axarlarda meselik orta ve asagi axarlarda ise bataqliqlasmis erazilerden axir Cay zengin canlilar alemine malikdir Bu sebebden burada elmi ekspedisiyalar teskil edili ve bir sira elme melum olmayan novler askarlanmisdir 2003 2005 ci iller arasdirmasi zamani lat Enhydris gyii ing Kapuas Mud Snake kimi ilan novu askarlanmisdir Cayin sahesi boyunca Betunq Kerihun parki ve Sentarum golu yerlesir Parklarin sahesi 8000 ve 1320 km teskil edir Neqliyyat ehemiyyetiKampuas cayi uzerinde olan korpu Kampuas merkezi bolgelerle elaqeni xeyli asanlasdirir Onun derinliyi 27 metr teskil edir Eraziden asili yagintinin miqdari 2 3 metr arasinda deyisir Cay uzerinde muxtelif erazilerde korpuler vardir 9 iyul 2007 ci ilde Pontianakda Indoneziyanin prezidenti Yodoyono Susilo Bambanq cay uzerinde sonuncu korpunun acilisini etmisdir EdebiyyatMacKinnon Kathy The ecology of Kalimantan Oxford University Press 1996 ISBN 0 945971 73 7