Bu məqalə . |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Kampan Qədimov (əsl adı: Əlibaxış Qədimov; ləqəbi: Məşədi Kampan; 1853–1928) — neft maqnatı, xeyriyyəçi, milyonçu.
Kampan Qədimov | |
---|---|
Əlibaxış Qədimov | |
Digər adı | Məşədi Kampan Qədimov ( Əlibaxış ) |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Balaxanı, Bakı, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
Vəfat səbəbi | yaşlılıq |
Dəfn yeri | Bakı şəh: Balaxanı məzalığı |
Həyat yoldaşı | Səlminaz Qədimova |
Uşaqları | Əliabbas Qədimov,Bibixanım Qədimova, Narzan Qədimova |
Atası | Zülfəli Qədimov |
Həyatı
Kampan Qədimov Balaxanıda doğulub. Ömrünün böyük hissəsini burada yaşamış, burada da vəfat etmiş və dəfn edilmişdir.
Neft milyonçusunun qəbir daşının üstündə ərəb və ingiliscə "Mer Qanpan Kadimof" yazılıb. Kampan Qədimovun evi kənddə hələ də qorunur. 21 otaqdan ibarət bu evdə milyonçu neftxudanın nəticəsi Kampan Qədimov yaşayır.
Kampan Qədimov səxavətli, əliaçıq və təvazökar insan olub. Nəticəsi onun xeyriyyəçiliyindən bəhs edir: "Gəlib deyirlərmiş ki, Məşədi Kampan, bir dənə məktəb tikmək lazımdır. O da "nə qədər pul lazımdır" soruşanda əgər 100 min manat istəyirdilərsə, çıxarıb bir milyon verirmiş. Yəni gedin, lap on məktəb tikin. Sonra da deyirmiş ki, amma bu pulu mənim verməyim heç vaxt bilinməsin və adım heç yerdə hallanmasın. Qış aylarında kənddəki kasıblara yardım etmək üçün nə lazımdırsa bir kisəyə yığılmasını tapşırarmış. Sonra o kisələri aparıb kasıbların qapısı ağzına qoyurmuşlar".
Sovet hakimiyyəti dövründə milyonçulara qarşı aparılan repressiya Məşədi Kampandan yan keçib. O dövrün hakimiyyəti Məşədi Kampana kasıblara yardım etdiyinə görə dəyməyib. Nəticəsi Məşədi Kampanın ölümündən sonra mal-mülkünün müsadirə olunduğunu deyir: "1928-ci ildə rəhmətə gedib. Sovet hökuməti 21 otaqdan ibarət evi əlimizdən aldı. Nənəm danışırdı ki, evimizdən qiymətli əşyalarını aparmaq üçün hər gün dörd böyük yük maşını gəlirdi. Sovet hökumətinin yağmalama prosesi 1961-ci ilə kimi davam etdi. Çarpışıb-vuruşaraq dədə-baba evimizi geri qaytara bildik".
Balaxanıda Məşədi Kampanın bir kəndli ilə dillər əzbəri olan söhbəti hələ də unudulmayıb. Bir kəndli Məşədi Kampana yaxınlaşıb gülərək "Məşədi sovet gəlir" deyir. Məşədi Kampan gülümsəyir və həmin insana baxaraq söyləyir və əlindəki şir başlı əsanı göstərir: "Bax kəndli indi əsanın lap başında hələki mənəm , kəndli sən ortasında, sovet hökuməti isə aşağıda torpağa dəyən hissədədir. Sovet hökuməti gəlirsə, əsa tərsinə çevriləcək. Onlar əsanın yuxarısında, mən isə aşağısında olacağam. Sən isə kəndli elə necə var idinsə ortada qalacağsan.Yəni sənin yerin dəyişməz qalacaq".
Nərimanovun tamada olduğu bolşevik toyunda menşevik mahnısı
Milyonçunun nəticəsinin maraqlı bir əhvalat danışdığı da məlumdur: "Məşədi Kampanı Bakı kəndlərinin birinə toya dəvət edirlər. Toyda iştirak edənlərin əksəriyyəti bolşeviklər olub. Məclisin tamadası Nəriman Nərimanov, oxuyan isə xanəndə Cabbar Qaryağdıoğlu olub. Toyda mahnı sifarişi növbəsi Məşədi Kampana çatır. Nəriman Nərimanov Kampandan hansı mahnını istədiyini soruşur. Məşədi Kampan bir menşevik mahnısı istəyir. Aləm dəyir bir-birinə. Nərimanov Məşədi Kampanın sözünü yerə sala bilmir. Həmçinin yaxşı başa düşür ki, bolşevik toyunda menşevik mahnısının çalınması yuxarıların qəzəbinə səbəb olacaq. Ancaq Kampanın "zakazı" oxunur. Həmin musiqi səsələnib bitdikdən sonra Məşədi Kampan (Əlibaxış) öz təşəkkürünü bildirərək həmin toy məclisini tərk edib. Daha sonra Nərimanov vəziyyətdən çıxmaq üçün "Camaat, bu məclisdə menşevik mahnısını eşitdinizmi?" deyə soruşanda hamı bir ağızdan "yox" deyib".
Ölümü
Məşədi Kampanın ölümü də müəmmalı və heyrətamiz olub. Evdə yeyib-içən milyonçu anasına "gedin, molla Məmmədağanı çağırın, gəlsin başımın üstündə Quran oxusun, iki saatdan sonra öləcəyəm" deyir. Köməkçisi təəccüb içində olsa da ağanın sözündən çıxmır. Molla gəlir Quranı oxuyur və Məşədi Kampan gözlərini yumur. Hamı onun yatdığını zənn edərək otaqdan çıxıb. Amma 5–6 saatdan sonra yuxudan oyanmadığını gördükdə öldüyünü anlayıblar.
Xarici keçidlər
- Sirdaş — Balaxanı
- DÜNYANIN YEDDİ NEFT MAQNATINDAN BİRİNİN KƏNDİ — BALAXANI
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Kampan Qedimov esl adi Elibaxis Qedimov leqebi Mesedi Kampan 1853 1928 neft maqnati xeyriyyeci milyoncu Kampan QedimovElibaxis QedimovDiger adi Mesedi Kampan Qedimov Elibaxis Dogum tarixi 1853Dogum yeri Balaxani Baki Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1928Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRVefat sebebi yasliliqDefn yeri Baki seh Balaxani mezaligiHeyat yoldasi Selminaz QedimovaUsaqlari Eliabbas Qedimov Bibixanim Qedimova Narzan QedimovaAtasi Zulfeli QedimovHeyatiKampan Qedimov Balaxanida dogulub Omrunun boyuk hissesini burada yasamis burada da vefat etmis ve defn edilmisdir Neft milyoncusunun qebir dasinin ustunde ereb ve ingilisce Mer Qanpan Kadimof yazilib Kampan Qedimovun evi kendde hele de qorunur 21 otaqdan ibaret bu evde milyoncu neftxudanin neticesi Kampan Qedimov yasayir Kampan Qedimov sexavetli eliaciq ve tevazokar insan olub Neticesi onun xeyriyyeciliyinden behs edir Gelib deyirlermis ki Mesedi Kampan bir dene mekteb tikmek lazimdir O da ne qeder pul lazimdir sorusanda eger 100 min manat isteyirdilerse cixarib bir milyon verirmis Yeni gedin lap on mekteb tikin Sonra da deyirmis ki amma bu pulu menim vermeyim hec vaxt bilinmesin ve adim hec yerde hallanmasin Qis aylarinda kenddeki kasiblara yardim etmek ucun ne lazimdirsa bir kiseye yigilmasini tapsirarmis Sonra o kiseleri aparib kasiblarin qapisi agzina qoyurmuslar Sovet hakimiyyeti dovrunde milyonculara qarsi aparilan repressiya Mesedi Kampandan yan kecib O dovrun hakimiyyeti Mesedi Kampana kasiblara yardim etdiyine gore deymeyib Neticesi Mesedi Kampanin olumunden sonra mal mulkunun musadire olundugunu deyir 1928 ci ilde rehmete gedib Sovet hokumeti 21 otaqdan ibaret evi elimizden aldi Nenem danisirdi ki evimizden qiymetli esyalarini aparmaq ucun her gun dord boyuk yuk masini gelirdi Sovet hokumetinin yagmalama prosesi 1961 ci ile kimi davam etdi Carpisib vurusaraq dede baba evimizi geri qaytara bildik Balaxanida Mesedi Kampanin bir kendli ile diller ezberi olan sohbeti hele de unudulmayib Bir kendli Mesedi Kampana yaxinlasib gulerek Mesedi sovet gelir deyir Mesedi Kampan gulumseyir ve hemin insana baxaraq soyleyir ve elindeki sir basli esani gosterir Bax kendli indi esanin lap basinda heleki menem kendli sen ortasinda sovet hokumeti ise asagida torpaga deyen hissededir Sovet hokumeti gelirse esa tersine cevrilecek Onlar esanin yuxarisinda men ise asagisinda olacagam Sen ise kendli ele nece var idinse ortada qalacagsan Yeni senin yerin deyismez qalacaq Nerimanovun tamada oldugu bolsevik toyunda mensevik mahnisiMesedi Kampanin Almaniyadan sifaris etdiyi pianosu Piano bugune kimi evinde qorunmaqdadir Milyoncunun neticesinin maraqli bir ehvalat danisdigi da melumdur Mesedi Kampani Baki kendlerinin birine toya devet edirler Toyda istirak edenlerin ekseriyyeti bolsevikler olub Meclisin tamadasi Neriman Nerimanov oxuyan ise xanende Cabbar Qaryagdioglu olub Toyda mahni sifarisi novbesi Mesedi Kampana catir Neriman Nerimanov Kampandan hansi mahnini istediyini sorusur Mesedi Kampan bir mensevik mahnisi isteyir Alem deyir bir birine Nerimanov Mesedi Kampanin sozunu yere sala bilmir Hemcinin yaxsi basa dusur ki bolsevik toyunda mensevik mahnisinin calinmasi yuxarilarin qezebine sebeb olacaq Ancaq Kampanin zakazi oxunur Hemin musiqi seselenib bitdikden sonra Mesedi Kampan Elibaxis oz tesekkurunu bildirerek hemin toy meclisini terk edib Daha sonra Nerimanov veziyyetden cixmaq ucun Camaat bu meclisde mensevik mahnisini esitdinizmi deye sorusanda hami bir agizdan yox deyib OlumuMesedi Kampanin olumu de muemmali ve heyretamiz olub Evde yeyib icen milyoncu anasina gedin molla Memmedagani cagirin gelsin basimin ustunde Quran oxusun iki saatdan sonra oleceyem deyir Komekcisi teeccub icinde olsa da aganin sozunden cixmir Molla gelir Qurani oxuyur ve Mesedi Kampan gozlerini yumur Hami onun yatdigini zenn ederek otaqdan cixib Amma 5 6 saatdan sonra yuxudan oyanmadigini gordukde olduyunu anlayiblar Xarici kecidlerSirdas Balaxani DUNYANIN YEDDI NEFT MAQNATINDAN BIRININ KENDI BALAXANI