Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kalyan minarəsi (fars. مناره کلان) — Özbəkistanın Buxara şəhərində yerləşən tarixi abidə. Abidə tərkib hissəsidir.
| Kalyan minarəsi | |
|---|---|
| fars. مناره کلان | |
 Minarənin 2003-cü ildə çəkilmiş şəkli | |
 | |
| Ölkə | |
| Şəhər | Buxara |
| Rayon | Buxara vilayəti |
| Yerləşir | Buxara |
| Aidiyyatı | Poy Kalyan məscidi |
| Memar | Bako |
| Sifarişçi | Arslan Xan Məhəmməd |
| Tikilmə tarixi | 1127 |
| Uzunluğu | 48 metr |
| Eni | aşağı 9 metr, yuxarı 6 metr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Memarının Bako olduğu minarə müsəlmanlığa keçən əhalini gündə beş dəfə namaza dəvət etmək üçün Qaraxani hökmdarı in sifarişi ilə 1127-ci ildə inşa olunub. Daha öncə tikilməkdə olan qüllə başa çatdırılmadan sökülür. Yeni tikilən qüllə yuxarıya doğru daralan şəkildə bişmiş kərpicdən tikilir. Uc nöqtəsinə qədər qüllənin hündürlüyü 48 metr, aşağıdan eni 9 metr, yuxarıdan isə 6 metrə bərabərdir.
Minarənin daxilində yuxarısına qədər çıxan spiral şəklində pilləkənlər vardır. Minarənin səhti boyunca kərpiclərin düz və çarpaz yerləşdirilməsi nəticəsində naxış görkəmi yaranıb və yuxarı hissədə buna mavi işləmələr də əlavə olunub.
Qüllənin yetərincə hündür olması səbəbindən döyüş vaxtlarında ətrafdan gələ biləcək düşməni müşahidə etmək üçün də şəhərdə yerləşən əsgərlər tərəfindən istifadə olunurdu.
Tikilişindən yüz il sonra şəhərə hücuma keçən Çingiz xanın orduları tərəfindən dağıdılmaqda olduğu zaman, tikili xanda dərin təsir hissi yaratdığı üçün dağıdılmasının qarşısını aldı. 20-ci yüzilliyin əvvəllərinə qədər ölüm hökmü ilə cəzalandırılanlar buradan aşağı atıldığı üçün minarə Ölüm Qülləsi olaraq da adlandırılırdı.
Tarixi
Tarixi qeydlərə görə, minarənin inşa edilməsindən əvvəl yerində daha kiçik olan başqa bir minarə də vardı. Kalyan minarəsi tikilən zaman bu minarənin sökülməsinə qərar verildi və yenisi onun əvəzinə inşa olundu.
Minarə Qaraxanilər dövlətinin hakimiyyəti illərində olduğu zaman 1127-ci ildə inşa olunub. Tikilinin sifarişçisi olan Arslan xan Məhəmmədin adı minarənin kəmərlərindən birinə oyulub. Minarənin memarı olan Bakonun istəyinə görə məzarı minarədən 45 metr aralıda salınıb. Bunu əgər tikdirmiş olduğu minarənin uçacağı halda üzərinə yıxılması səbəbindən istəmişdi. Deyilənlərə görə, memar bünövrəni qoyarkən iki il gözləmiş və dəvə südündən istifadə etmişdir. Daha sonra isə bişmiş kərpicdən istifadə olunaraq minarə ucaldılmışdır.
Dini məqsədləri ilə yanaşı, həmçinin minarədən hökmdarlar və idarəçilər tərəfindən qəbul edilən qərarların camaata elan olunması üçün də istifadə olunurdu. 1924-cü ildə divarlarının bir hissəsi bərpa prosesindən keçmişdir. 1960-cı ildə Oçil Babamurodov tərəfindən minarənin bünövrə hissəsi təmir olunaraq möhkəmləndirildi. 1997-ci ildə Buxara şəhərinin 2500 illiyi münasibətilə minarə peşəkar ustalar tərəfindən yenidən bərpa prosesindən keçdi. Növbəti illərdə də kiçik bərpa işləri davam etdirilib.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Historic Centre of Bukhara
- Kalon Minaret
İstinadlar
- "Kalon Minaret" 2017-11-07 at the Wayback Machine. lonelyplanet.com. Retrieved 20 September 2018.
- "The Kalyan Minaret: history of the city symbols". 2021-11-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-03.
- Michell, G. 1995. Architecture of the Islamic World. London: Thames and Hudson, 259
- Mayhew, Bradley; Clammer, Paul; Kohn, Michael D. Lonely Planet Central Asia. Lonely Planet Publications. .
- Maclean, Fitzroy (1949). Eastern Approaches. Jonathan Cape.
- НЭУ & 2000—2005, Минораи Калон.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kalyan minaresi fars مناره کلان Ozbekistanin Buxara seherinde yerlesen tarixi abide Abide terkib hissesidir Kalyan minaresifars مناره کلان Minarenin 2003 cu ilde cekilmis sekli39 46 32 sm e 64 24 54 s u Olke OzbekistanSeher BuxaraRayon Buxara vilayetiYerlesir BuxaraAidiyyati Poy Kalyan mescidiMemar BakoSifarisci Arslan Xan MehemmedTikilme tarixi 1127Uzunlugu 48 metrEni asagi 9 metr yuxari 6 metr Vikianbarda elaqeli mediafayllar Memarinin Bako oldugu minare muselmanliga kecen ehalini gunde bes defe namaza devet etmek ucun Qaraxani hokmdari in sifarisi ile 1127 ci ilde insa olunub Daha once tikilmekde olan qulle basa catdirilmadan sokulur Yeni tikilen qulle yuxariya dogru daralan sekilde bismis kerpicden tikilir Uc noqtesine qeder qullenin hundurluyu 48 metr asagidan eni 9 metr yuxaridan ise 6 metre beraberdir Minarenin daxilinde yuxarisina qeder cixan spiral seklinde pillekenler vardir Minarenin sehti boyunca kerpiclerin duz ve carpaz yerlesdirilmesi neticesinde naxis gorkemi yaranib ve yuxari hissede buna mavi islemeler de elave olunub Qullenin yeterince hundur olmasi sebebinden doyus vaxtlarinda etrafdan gele bilecek dusmeni musahide etmek ucun de seherde yerlesen esgerler terefinden istifade olunurdu Tikilisinden yuz il sonra sehere hucuma kecen Cingiz xanin ordulari terefinden dagidilmaqda oldugu zaman tikili xanda derin tesir hissi yaratdigi ucun dagidilmasinin qarsisini aldi 20 ci yuzilliyin evvellerine qeder olum hokmu ile cezalandirilanlar buradan asagi atildigi ucun minare Olum Qullesi olaraq da adlandirilirdi TarixiTarixi qeydlere gore minarenin insa edilmesinden evvel yerinde daha kicik olan basqa bir minare de vardi Kalyan minaresi tikilen zaman bu minarenin sokulmesine qerar verildi ve yenisi onun evezine insa olundu Minare Qaraxaniler dovletinin hakimiyyeti illerinde oldugu zaman 1127 ci ilde insa olunub Tikilinin sifariscisi olan Arslan xan Mehemmedin adi minarenin kemerlerinden birine oyulub Minarenin memari olan Bakonun isteyine gore mezari minareden 45 metr aralida salinib Bunu eger tikdirmis oldugu minarenin ucacagi halda uzerine yixilmasi sebebinden istemisdi Deyilenlere gore memar bunovreni qoyarken iki il gozlemis ve deve sudunden istifade etmisdir Daha sonra ise bismis kerpicden istifade olunaraq minare ucaldilmisdir Dini meqsedleri ile yanasi hemcinin minareden hokmdarlar ve idareciler terefinden qebul edilen qerarlarin camaata elan olunmasi ucun de istifade olunurdu 1924 cu ilde divarlarinin bir hissesi berpa prosesinden kecmisdir 1960 ci ilde Ocil Babamurodov terefinden minarenin bunovre hissesi temir olunaraq mohkemlendirildi 1997 ci ilde Buxara seherinin 2500 illiyi munasibetile minare pesekar ustalar terefinden yeniden berpa prosesinden kecdi Novbeti illerde de kicik berpa isleri davam etdirilib Hemcinin baxQaraxaniler dovleti Emiri Gur Bibixanim mescidiXarici kecidlerHistoric Centre of Bukhara Kalon MinaretIstinadlar Kalon Minaret 2017 11 07 at the Wayback Machine lonelyplanet com Retrieved 20 September 2018 The Kalyan Minaret history of the city symbols 2021 11 05 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 03 Michell G 1995 Architecture of the Islamic World London Thames and Hudson 259 Mayhew Bradley Clammer Paul Kohn Michael D Lonely Planet Central Asia Lonely Planet Publications ISBN 1 86450 296 7 Maclean Fitzroy 1949 Eastern Approaches Jonathan Cape NEU amp 2000 2005 Minorai Kalon