Kaltasin rayonu başq Ҡалтасы районы Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon RayonKaltasin rayon

Kaltasin rayonu (başq. Ҡалтасы районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.

Rayon

Kaltasin rayonu

Ҡалтасы районы


Bayraq^[d]	Gerb

Ölkə

Rusiya

Tarixi və coğrafiyası

Yaradılıb

20 avqust 1930

Sahəsi

1 518,7 km²

Saat qurşağı

Yekaterinburq vaxtı^[d]

Əhalisi

22.168 nəf. (2021)

Rəqəmsal identifikatorlar

Telefon kodu

34779

Poçt indeksi

4528ХХ

Rəsmi sayt

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rayonun inzibati mərkəzi kəndidir.

Coğrafi yerləşməsi

Başqırdıstanın şimal-qərbində yerləşir. Rayonun ərazisi 1564 km² təşkil edir. Ərazisi şimaldan cənuba 47 km, şərqdən qərbə 63 km məsafədə uzanır. Şimalda Yanaul, şərqdə , cənubda , qərbdə rayonu ilə sərhədlənir. İqlimi kontinental, isti və bir az quraqdır. Ərazisində əsasən boz meşə torpaqları geniş sahə tutur. İynə və geniş yarpaqlı meşələr ərazisinin 33,6 % tutur. Ərazisindən kərpiç gili, neft, qum çıxarılır.

Tarix

Kaltasin rayonu 20 avqust 1930-cu ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikası kantonları ləğv edərək yerində 48 rayon təşkil etməsi ilə təsis edilmişdir. İnzibati mərkəz rolunu Krasnı Xolm kəndi oynayırdı. Buna səbəb isə Kaltası kəndində inzibati binaların olmaması idi.

1932-ci ildə Krasnokamski rayonu Kaltasin rayonuna birləşdirilir. Bundan sonra inzibati mərkəz Nikolo-Berezovka kəndi olur.

1935-ci ildə rayon ərazisi yenidən Kaltasin və Krasnokamski rayonlarına bölünür. Bundan sonra Kaltasin rayonun mərkəzi Keltey kəndi olur. 5 mart 1935-ci ildə rayon mərkəziKaltası olur.

Əhali

Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Alışeevski rayonu ərazisin milli tərkibi: marilər — 45,9 %, ruslar — 19 %, başqırdlar — 10,2 %, udmurtlar — 10,1 %, digər millər — 0,8 %.

İnzibati-ətazi vahidləri

Rayonda 11 kənd inzivati vahidliyinə 79 yaşayış məntəqəsi daxildir

İqtisadiyyat

Kaltasin rayonu əsasən sənaye-aqrar rayondur. Ərazisindən neft çıxarılır. Kənd təsərrüfatının taxılçılıq, kartoxçuluq, ətlik-südlük heyvandarlıq və donuzçuluq inkişaf etmişdir. 83,7 min ha ərazi (rayon ərazisinin 55,4 %) kənd təsərrüfatında istifadə edilir. 15,0 min ha ərazi otlaq kimi istifadə edilir. Ərazisindən Ufa — Neftekamsk avtomobil yolu keçir. Burada 10 kənd təsərrüfatı müəssisəsi, 30 kəndli-fermer təsərrüfatı və 7837 fərdi təsərrüfata sahibdir.

Sosial sfera

Rayon ərazisində 52 ümumtəhsil mərkəzi, 15 orta məktəb, 22 kütləvi kitabxana, 48 klub, 4 xəstəxana fəaliyyət göstərir. Burada tatar, rus və mari dillərində «Zarya» — «Tan» — «Ujara» qəzetləri buraxılır.

Mənbə

Kaltasin rayonu administrasiyası

İstinadlar

. 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-09.
https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
"Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.
"Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населенных пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.

[80_8006001-1] . 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-09.

[_f7b6b5ca17500572-2] ttps://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).

[ВПН-2010-3] "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.

[RBzak_izm-4] "Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населенных пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.