Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu — Azərbaycanın Kəlbəcər, Laçın, Zəngilan və Qubadlı rayonlarını əhatə edən iqtisadi rayon. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ən inkişaf etmiş və önəmli şəhəri Laçındır. Azərbaycan ərazisinin 7,5%-i, əhalisinin isə 2%-dən bir qədər çoxu bu rayonun payına düşür. Ümumi ərazisi 6398 km² (yuvarlaq 6,4 min km²), ümumi əhalisi 231,3 min nəfər (1 yanvar 2011-ci il), 1 km²-ə düşən əhali sıxlığı isə 36 nəfərdir.
İqtisadi rayon | |
Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Ləğv edilib | 7 iyul 2021 |
Sahəsi | 6.398 km² |
Əhalisi | |
Əhalisi | 231.300 nəfər |
|
Rayonlar
Kəlbəcər inzibati rayonu
08.08.1930-cu ildə təşkil edilmişdir. Rayon Kiçik Qafqazın mərkəzində, Tərtər çayının hövzəsində yerləşir, qərbdən Ermənistan Respubilkası ilə həmsərhəddir. Sahəsi 3054 km², əhalisinin sayı 83,9 min nəfər, o cümlədən şəhər əhalisi 11,5 min nəfər,kənd əhalisi 72.4 min nəfərdir(01.01.2012). Mərkəzi Kəlbəcər şəhəridir. Rayonda 1 şəhər, 1 qəsəbə, 53 kənd ərazisi,145 kənd yaşayış məntəqəsi vardır. Rayon 02 aprel 1993-cü ildə Ermənistan tərəfindən işğal edilmişdir. Relyefi dağlıqdır. Burada Murovdağ (böyük Hinaldad d. 3367 m), Şərqi Göyçə, Mıxtökən, Qarabağ silsilələrinin və Qarabağ yaylasının bir hissəsi yerləşir. Ən yüksək zirvələri Gamış dağı ( 3724 m) və Dəlidağdır (3616m). Yura, Təbaşir, Paleogen,Neogen və Antropogenin çökmə, vulkanogen-çökmə və vulkan mənşəli süxuları yayılır. Faydalı qazıntılara civə ( Şorbulaq və Ağyataq), qızıl, polimetal, tikinti materialları, perlit aiddir. Mineral sular ( İstisu) Laçın (Minkənd) böyük müalicə əhəmiyyətinə malikdir. Ərazisinin yüksək dağlıq sahələrdə qışı quraq keçən soyuq və dağ tundra iqlimi üstünlük təşkil edir. Yanvarın orta temperaturu −30 °C-dən-100 °C-yə qədər, iyulda isə 50 °C-dən 200 °C-yə qədərdir. İl ərzində 700–900 mm yanğıntı düşür. Tərtər ölkənin ən böyük çaylarınından biridir. Onun yuxarı axınıvə qolları ( Levçay, Tutqun-çay), Bazarçay və Xaçınçay rayon ərazisindən başlanır. Böyük və Kiçik Alagöllər,Zalxagöl Sərsəng su anbarı rayon ərazisindədir. Çimli dağ-çəmən.qəhvəyi və qonur dağ – meşə torpaqları yaranır. Rayonun mərkəzi və şərq hissələrində enliyarpaqlı meşələr (palıq,fıstıq,vələs), meşə-çöl bitkiləri, yüksək və qismən orta dağlıqda isə alp və sublap çəməklikləri yayılmışdır. Dağ keçisi, cüyür, qonur ayı, çöl donuzu, daşlıq dələsi,ular, toğlugötürən, qartal əsas heyvan və quş növləridir. Rayonun tarixi və memalıq abidələrinə İstisu ətrafında Tunc dövrünə aid yaşayış yeri, Yayıcı (672), Çormanlı (X əsr), Çıldıran(XII əsr) , Qozlu (Xatırvank məbədi, 1204), Bzarkənd (1251), Həsənriz (1283) kəndlərində olan Alban Məbədləri aiddir. Müqəddəs Yaqub kilsəsi (635); Gəncəsər monastrı (1238); Kilsə (1668);Uluxan qalası da ( XVII əsr) mühüm tarixi abidələrdir.
Laçın inzibati rayonu
08.08.1930-cu ildə təşkil edilmişdir. İnzibati rayon Respublikanın cənub-qərbində, Kiçik Qafqaza aid olan Qarabağ silsiləsinin su ayrıcı ilə Qarabağ yaylası arasında yerləşir, qərbdən Ermənistan Respublikası ilə həmsərhətdir. Sahəsi 1835 km² əhalisinin sayı 71.2 min nəfər, o cümlədən şəhər əhalisi 12,0 min nəfər, kənd əhalisi 59.2 min nəfərdir (01.01.2012). Mərkəzi Laçın şəhəridir. Rayonda bir şəhər, bir qəsəbə, 47 kənd ərazi dairəsi, 125 kənd yaşayış məntəqəsi vardır. Rayon 18 may 1992-ci ildə Ermənistan tərəfindən işğal edilmişdir. Rayonun reylefində də dağlar və dağlıq yaylalar üstünlük təşkil edir. Onun şərq hissəsi Qarabağ silsiləsinin qərb yamacında, şimalı Mıxdökən silsiləsinin cənun yamaclarında ( Dəlidağ d., 3616 m), qərbi Qarabağ vulkanik yaylasında yerləşir( Qızılboğaz d., 3594 m, Böyük İşıqlı d.,3550 m). Dağlarda Yura- antropogen yaşlı çüküntülər səthə çıxır. Civə, polimetal filizi, tikinti materiyalları faydalı qazıntılardır. Nazlan tipli mineral bulaqlar vardır( Minkənd). Rayonun çox yerində qışı quraq keçən mülaim-isti soyuq iqlim tipi, qarabağ yaylasında dağ-tundura iqlimi yaranır. Orta temeratur yanvarda –10 °C –dən 0 °C-yədək, iyulda 10–220 °C-dir. İlk yağıntılar 600–900 mm-dir. Həkəri çayı qolları ilə birlikdə rayonun ərazisindən keçir. Çimli və torflu dağ- çəmən, qəhvəyi və qonur dağ-meşə torpaqları yayılmışdr. Bitki örtüyü kolluq və seyrək meşəlləri olan çəmənliklərdən, enliyarpaqlı ağaclardan ibarət dağ meşələrindən, subalp və alp çəmənliklərdən ibarətdir. Heyvanlar aləminə dağ keçisi, cüyür, çöl donuzu, sincab, süleysin, şöl siçanı aiddir. Rayon ərazisində, Qaragöl ətrafında Qaragöl Dövlət qoruğu və Laçın yasaqlığı( dağ keçisi, cüyür, çöl donuzu qorunurdu) təşkil edilmişdir. Laçın rayonunda Hoçaz kəndində mağara- məbəd( V əsr) və məbəd( XVII əsr); Mirik(XV əsr) və Pirçənis kəndlərində( XVII əsr), Güləbird kəndində Sarı Aşıq kümbəzi, Cicimlidə Malik-Əjdər türbələ məbədlər; Həmzə Soltan sarayı( 1761); Quşçu kəndində bulaq; XIX əsrə aid körpülər; Soltan Əhməd və Soltan Baba tübələri mühüm memarlıq abidələridir.
Erməni silahlı qüvvələrinin işğalı altında
Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ərazisinə daxil olan bütün inzibati rayonlar 1 dekabr 2020-ci ilə qədər erməni işğalı altında idi.
İşğal olunmuşdur 1992-ci il 18 may
Azad olunmuşdur 2020-ci il 1 dekabr
- Ərazisi — 1835 km²
- Əhalisi — 60 000 nəfər
- Şəhid olmuşdur — 259 nəfər
- Əlil olmuşdur — 225 nəfər
Erməni işğalçıları tərəfindən dağıdılmış və yandırılmış:
- Mədəni–məişət obyektlərinin sayı — 575
- Qəsəbə və kəndlər — 126
- Şəhər, qəsəbə və kəndlər — 10
- Tarixi abidələr — 12
İşğal olunmuşdur 1993-cü il 2 aprel
Azad olunmuşdur 2020-ci il 25 noyabr
- Ərazisi — 3054 km²
- Əhalisi — 55 000 nəfər
- Şəhid olmuşdur — 217 nəfər
- Əlil olmuşdur — 49 nəfər
Erməni işğalçıları tərəfindən dağıdılmış və yandırılmış:
- Sənaye və tikinti obyektlərinin sayı — 29
- Mədəni–məişət obyektlərinin sayı — 134
- Qəsəbə və kəndlər — 132
- Tarixi abidələr — 87
İşğal olunmuşdur 1993-cü il 31 avqust
Azad olunmuşdur 2020-ci il 25 oktyabr
- Ərazisi — 802 km²
- Əhalisi — 33800
- Şəhid olmuşdur — 232 nəfər
- Əlil olmuşdur — 146 nəfər
Erməni işğalçıları tərəfindən dağıdılmış və yandırılmış:
- Mədəni-məişət obyektlərinin sayı — 205
- Qəsəbə və kəndlər — 94
- Tarixi abidələr — 12
İşğal olunmuşdur 1993-cü il 29 oktyabr
Azad olunmuşdur 2020-ci il 20 oktyabr
- Ərazisi — 707 km²
- Əhalisi — 35 500 nəfər
- Şəhid olmuşdur — 191 nəfər
- Əlil olmuşdur — 110 nəfər
Erməni işğalçıları tərəfindən dağıdılmış və yandırılmış:
- Mədəni-məişət obyektlərinin sayı — 138
- Qəsəbə və kəndlər — 81
- Tarixi abidələr — 13
İqtisadiyyatı
Rayonun iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı, xüsusilə də heyvandarlıq təşkil etmişdir. Qoyunçuluq, maldarlıq, arıçılıq, tütünçülük, üzümçülük, meyvəçilik, taxılçılıq kənd təsərrüfatının inkişaf etmiş sahələrindən olmuşdur. Zənqilan, Qubadlı inzibatı rayonlarında və çayların subasarlarında əkinçilik üçün əlverişli şərait vardır. Sənaye müəssisələri bu xammal növlərinin emalına əsaslanmışdır. İqtisadi rayonda ət-süd məhsulları emal edilirdi, xalça toxunurdu.
İqtisadi rayon ərazisində qızıl, civə, xromit, mərmər, üzlük tikinti daşları koral, perlit və s. faydalı qazıntı ehtiyatları vardır. Burada İstisu, Minkənd, Tutqunçay kimi mineral bulaqlar, iqlim-balneoloji şərait, dağ meşələri kurort-rekreasiya məqsədləri üçün istifadə edilə bilər.
Nəqliyyat şəbəkəsi
Murovdağ silsiləsi və ona paralel istiqamətdə uzanan digər dağ silsilələri Kəlbəcər-Laçının Gəncə-Qazax iqtisadi-coğrafi rayonu ilə nəqliyyat-iqtisadi əlaqələr qurmasına çox mane olur. Şərq istiqamətdə isə çay dərələri boyu çətin relyef şəraitində çəkilən şose və torpaq yolları Qarabağ və Kür-Araz ovalığındakı rayonlarla əlaqə saxlamağa imkan verir. Cənubda dəmir və avtomobil yolları vasitəsilə Aran iqtisadi-coğrafi rayonu ilə əlaqə yaradılmışdır.
Kəlbəcər-Laçını digər iqtisadi-coğrafi rayonlarla birləşdirən nəqliyyat yolları Kəlbəcər – Bərdə – Yevlax, Kəlbəcər – Murov keçidi – Gəncə, Laçın – Şuşa – Yevlax avtomobil yolları, Mincivan – Bakı dəmir yolu xəttidir [Azərbaycanın nəqliyyatı, 2013].
Turizm ehtiyatları
ümumi ehtiyatının 33%-i Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun payına düşür. Mineral su mənbələrinin iri yataqları olan Yuxarı və Aşağı İstisu, Turxun, Keşdək, Qoturlu (Kəlbəcər), Minkənd soyuq su tipli mineral bulağı (Laçın) və s. müalicəvi əhəmiyyətə malikdir. Bu bulaqların potensial ehtiyatı, yerləşdiyi ərazinin təbiətinin cəlbediciliyi kurort-müalicə kompleksinin yaradılması üçün əlverişli təbii amillərdir.
İqtisadi rayonun landşaftında alp və subalp çəmənlikləri, meşələr üstünlük təşkil edir. Nadir ağacları olan meşələrin sahəsi 92 min hektardır (respublika meşələrinin 9%-i). Bunun 72%-i Kəlbəcər və Laçın inzibati rayonlarında yerlşən turizm-rekreasiya əhəmiyyətli dağ meşələridir.
Kəlbəcər-Laçın bölgəsi tarixi-mədəni abidələrlə zəngindir. Dünya əhəmiyyətli memarlıq abidələrinə Kəlbəcər rayonunda Gəncəbasar monastrı (XIII əsr), Tərtər çayının sahilində Xudavəng monastrı (XIII-XV1I əsrlər) aid edilir. Bölgədə ölkə əhəmiyyətli tarix və mədəniyyət abidələrinə Kəlbəcərin Çıldıran, Qarnakar, Qocaqot kəndlərində alban məbədləri, ilk və orta tunc dövrünə aid yaşayış yerləri, Qubadlı rayonunun Əliquluuşağı kəndində Göy qala (V əsr), mağara məbədi, Balalıəsənli kəndində sığınacaqlar (IV əsr); Laçın rayonunda Cicimli kəndində türbələr (XIV və XVIII əsrlər), kurqanlar (dəmir dövrü), Qoçaz kəndində mağara məbədi (V əsr) Zəngilan rayonunun Əmirxanlı kəndində Qız qalası (XII əsr), Məmmədbəyli kəndində səkkizguşəli türbə (XIV əsr) aid edilir. Kəlbəcər-Laçın bölgəsində həmçinin yerli əhəmiyyətli tarixi-mədəni abidələr də çoxdur (məscid, məqbərə, qədim yaşayış yeri və s.).
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Kəlbəcər-Laçın 2012-06-25 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- B.Ə.Bilalov, Ç.G.Gülalıyev. Turizmin əsasları. Bakı: "QHT Nəşriyyatı", 2015, 496 s.
Həmçinin bax
- Azərbaycan Respublikasının Coğrafiyası, III cild, Regional Coğrafiya, Bakı, 2015. səh 400 (Kərimov R.K)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kelbecer Lacin iqtisadi rayonu Azerbaycanin Kelbecer Lacin Zengilan ve Qubadli rayonlarini ehate eden iqtisadi rayon Kelbecer Lacin iqtisadi rayonunun en inkisaf etmis ve onemli seheri Lacindir Azerbaycan erazisinin 7 5 i ehalisinin ise 2 den bir qeder coxu bu rayonun payina dusur Umumi erazisi 6398 km yuvarlaq 6 4 min km umumi ehalisi 231 3 min nefer 1 yanvar 2011 ci il 1 km e dusen ehali sixligi ise 36 neferdir Iqtisadi rayonKelbecer Lacin iqtisadi rayonuOlke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiLegv edilib 7 iyul 2021Sahesi 6 398 km EhalisiEhalisi 231 300 neferKelbecer Lacin iqtisadi rayonuRayonlarKelbecer inzibati rayonu 08 08 1930 cu ilde teskil edilmisdir Rayon Kicik Qafqazin merkezinde Terter cayinin hovzesinde yerlesir qerbden Ermenistan Respubilkasi ile hemserheddir Sahesi 3054 km ehalisinin sayi 83 9 min nefer o cumleden seher ehalisi 11 5 min nefer kend ehalisi 72 4 min neferdir 01 01 2012 Merkezi Kelbecer seheridir Rayonda 1 seher 1 qesebe 53 kend erazisi 145 kend yasayis menteqesi vardir Rayon 02 aprel 1993 cu ilde Ermenistan terefinden isgal edilmisdir Relyefi dagliqdir Burada Murovdag boyuk Hinaldad d 3367 m Serqi Goyce Mixtoken Qarabag silsilelerinin ve Qarabag yaylasinin bir hissesi yerlesir En yuksek zirveleri Gamis dagi 3724 m ve Delidagdir 3616m Yura Tebasir Paleogen Neogen ve Antropogenin cokme vulkanogen cokme ve vulkan menseli suxulari yayilir Faydali qazintilara cive Sorbulaq ve Agyataq qizil polimetal tikinti materiallari perlit aiddir Mineral sular Istisu Lacin Minkend boyuk mualice ehemiyyetine malikdir Erazisinin yuksek dagliq sahelerde qisi quraq kecen soyuq ve dag tundra iqlimi ustunluk teskil edir Yanvarin orta temperaturu 30 C den 100 C ye qeder iyulda ise 50 C den 200 C ye qederdir Il erzinde 700 900 mm yanginti dusur Terter olkenin en boyuk caylarinindan biridir Onun yuxari axinive qollari Levcay Tutqun cay Bazarcay ve Xacincay rayon erazisinden baslanir Boyuk ve Kicik Alagoller Zalxagol Serseng su anbari rayon erazisindedir Cimli dag cemen qehveyi ve qonur dag mese torpaqlari yaranir Rayonun merkezi ve serq hisselerinde enliyarpaqli meseler paliq fistiq veles mese col bitkileri yuksek ve qismen orta dagliqda ise alp ve sublap cemeklikleri yayilmisdir Dag kecisi cuyur qonur ayi col donuzu dasliq delesi ular toglugoturen qartal esas heyvan ve qus novleridir Rayonun tarixi ve memaliq abidelerine Istisu etrafinda Tunc dovrune aid yasayis yeri Yayici 672 Cormanli X esr Cildiran XII esr Qozlu Xatirvank mebedi 1204 Bzarkend 1251 Hesenriz 1283 kendlerinde olan Alban Mebedleri aiddir Muqeddes Yaqub kilsesi 635 Genceser monastri 1238 Kilse 1668 Uluxan qalasi da XVII esr muhum tarixi abidelerdir Lacin inzibati rayonu 08 08 1930 cu ilde teskil edilmisdir Inzibati rayon Respublikanin cenub qerbinde Kicik Qafqaza aid olan Qarabag silsilesinin su ayrici ile Qarabag yaylasi arasinda yerlesir qerbden Ermenistan Respublikasi ile hemserhetdir Sahesi 1835 km ehalisinin sayi 71 2 min nefer o cumleden seher ehalisi 12 0 min nefer kend ehalisi 59 2 min neferdir 01 01 2012 Merkezi Lacin seheridir Rayonda bir seher bir qesebe 47 kend erazi dairesi 125 kend yasayis menteqesi vardir Rayon 18 may 1992 ci ilde Ermenistan terefinden isgal edilmisdir Rayonun reylefinde de daglar ve dagliq yaylalar ustunluk teskil edir Onun serq hissesi Qarabag silsilesinin qerb yamacinda simali Mixdoken silsilesinin cenun yamaclarinda Delidag d 3616 m qerbi Qarabag vulkanik yaylasinda yerlesir Qizilbogaz d 3594 m Boyuk Isiqli d 3550 m Daglarda Yura antropogen yasli cukuntuler sethe cixir Cive polimetal filizi tikinti materiyallari faydali qazintilardir Nazlan tipli mineral bulaqlar vardir Minkend Rayonun cox yerinde qisi quraq kecen mulaim isti soyuq iqlim tipi qarabag yaylasinda dag tundura iqlimi yaranir Orta temeratur yanvarda 10 C den 0 C yedek iyulda 10 220 C dir Ilk yagintilar 600 900 mm dir Hekeri cayi qollari ile birlikde rayonun erazisinden kecir Cimli ve torflu dag cemen qehveyi ve qonur dag mese torpaqlari yayilmisdr Bitki ortuyu kolluq ve seyrek meselleri olan cemenliklerden enliyarpaqli agaclardan ibaret dag meselerinden subalp ve alp cemenliklerden ibaretdir Heyvanlar alemine dag kecisi cuyur col donuzu sincab suleysin sol sicani aiddir Rayon erazisinde Qaragol etrafinda Qaragol Dovlet qorugu ve Lacin yasaqligi dag kecisi cuyur col donuzu qorunurdu teskil edilmisdir Lacin rayonunda Hocaz kendinde magara mebed V esr ve mebed XVII esr Mirik XV esr ve Pircenis kendlerinde XVII esr Gulebird kendinde Sari Asiq kumbezi Cicimlide Malik Ejder turbele mebedler Hemze Soltan sarayi 1761 Quscu kendinde bulaq XIX esre aid korpuler Soltan Ehmed ve Soltan Baba tubeleri muhum memarliq abideleridir Ermeni silahli quvvelerinin isgali altindaKelbecer Lacin iqtisadi rayonunun erazisine daxil olan butun inzibati rayonlar 1 dekabr 2020 ci ile qeder ermeni isgali altinda idi Lacin Isgal olunmusdur 1992 ci il 18 may Azad olunmusdur 2020 ci il 1 dekabr Erazisi 1835 km Ehalisi 60 000 nefer Sehid olmusdur 259 nefer Elil olmusdur 225 nefer Ermeni isgalcilari terefinden dagidilmis ve yandirilmis Medeni meiset obyektlerinin sayi 575 Qesebe ve kendler 126 Seher qesebe ve kendler 10 Tarixi abideler 12Kelbecer Isgal olunmusdur 1993 cu il 2 aprel Azad olunmusdur 2020 ci il 25 noyabr Erazisi 3054 km Ehalisi 55 000 nefer Sehid olmusdur 217 nefer Elil olmusdur 49 nefer Ermeni isgalcilari terefinden dagidilmis ve yandirilmis Senaye ve tikinti obyektlerinin sayi 29 Medeni meiset obyektlerinin sayi 134 Qesebe ve kendler 132 Tarixi abideler 87Qubadli Isgal olunmusdur 1993 cu il 31 avqust Azad olunmusdur 2020 ci il 25 oktyabr Erazisi 802 km Ehalisi 33800 Sehid olmusdur 232 nefer Elil olmusdur 146 nefer Ermeni isgalcilari terefinden dagidilmis ve yandirilmis Medeni meiset obyektlerinin sayi 205 Qesebe ve kendler 94 Tarixi abideler 12Zengilan Isgal olunmusdur 1993 cu il 29 oktyabr Azad olunmusdur 2020 ci il 20 oktyabr Erazisi 707 km Ehalisi 35 500 nefer Sehid olmusdur 191 nefer Elil olmusdur 110 nefer Ermeni isgalcilari terefinden dagidilmis ve yandirilmis Medeni meiset obyektlerinin sayi 138 Qesebe ve kendler 81 Tarixi abideler 13IqtisadiyyatiRayonun iqtisadiyyatinin esasini kend teserrufati xususile de heyvandarliq teskil etmisdir Qoyunculuq maldarliq ariciliq tutunculuk uzumculuk meyvecilik taxilciliq kend teserrufatinin inkisaf etmis sahelerinden olmusdur Zenqilan Qubadli inzibati rayonlarinda ve caylarin subasarlarinda ekincilik ucun elverisli serait vardir Senaye muessiseleri bu xammal novlerinin emalina esaslanmisdir Iqtisadi rayonda et sud mehsullari emal edilirdi xalca toxunurdu Iqtisadi rayon erazisinde qizil cive xromit mermer uzluk tikinti daslari koral perlit ve s faydali qazinti ehtiyatlari vardir Burada Istisu Minkend Tutquncay kimi mineral bulaqlar iqlim balneoloji serait dag meseleri kurort rekreasiya meqsedleri ucun istifade edile biler Neqliyyat sebekesiMurovdag silsilesi ve ona paralel istiqametde uzanan diger dag silsileleri Kelbecer Lacinin Gence Qazax iqtisadi cografi rayonu ile neqliyyat iqtisadi elaqeler qurmasina cox mane olur Serq istiqametde ise cay dereleri boyu cetin relyef seraitinde cekilen sose ve torpaq yollari Qarabag ve Kur Araz ovaligindaki rayonlarla elaqe saxlamaga imkan verir Cenubda demir ve avtomobil yollari vasitesile Aran iqtisadi cografi rayonu ile elaqe yaradilmisdir Kelbecer Lacini diger iqtisadi cografi rayonlarla birlesdiren neqliyyat yollari Kelbecer Berde Yevlax Kelbecer Murov kecidi Gence Lacin Susa Yevlax avtomobil yollari Mincivan Baki demir yolu xettidir Azerbaycanin neqliyyati 2013 Turizm ehtiyatlariumumi ehtiyatinin 33 i Kelbecer Lacin iqtisadi rayonunun payina dusur Mineral su menbelerinin iri yataqlari olan Yuxari ve Asagi Istisu Turxun Kesdek Qoturlu Kelbecer Minkend soyuq su tipli mineral bulagi Lacin ve s mualicevi ehemiyyete malikdir Bu bulaqlarin potensial ehtiyati yerlesdiyi erazinin tebietinin celbediciliyi kurort mualice kompleksinin yaradilmasi ucun elverisli tebii amillerdir Iqtisadi rayonun landsaftinda alp ve subalp cemenlikleri meseler ustunluk teskil edir Nadir agaclari olan meselerin sahesi 92 min hektardir respublika meselerinin 9 i Bunun 72 i Kelbecer ve Lacin inzibati rayonlarinda yerlsen turizm rekreasiya ehemiyyetli dag meseleridir Kelbecer Lacin bolgesi tarixi medeni abidelerle zengindir Dunya ehemiyyetli memarliq abidelerine Kelbecer rayonunda Gencebasar monastri XIII esr Terter cayinin sahilinde Xudaveng monastri XIII XV1I esrler aid edilir Bolgede olke ehemiyyetli tarix ve medeniyyet abidelerine Kelbecerin Cildiran Qarnakar Qocaqot kendlerinde alban mebedleri ilk ve orta tunc dovrune aid yasayis yerleri Qubadli rayonunun Eliquluusagi kendinde Goy qala V esr magara mebedi Balaliesenli kendinde siginacaqlar IV esr Lacin rayonunda Cicimli kendinde turbeler XIV ve XVIII esrler kurqanlar demir dovru Qocaz kendinde magara mebedi V esr Zengilan rayonunun Emirxanli kendinde Qiz qalasi XII esr Memmedbeyli kendinde sekkizguseli turbe XIV esr aid edilir Kelbecer Lacin bolgesinde hemcinin yerli ehemiyyetli tarixi medeni abideler de coxdur mescid meqbere qedim yasayis yeri ve s Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Kelbecer Lacin 2012 06 25 at the Wayback MachineEdebiyyatB E Bilalov C G Gulaliyev Turizmin esaslari Baki QHT Nesriyyati 2015 496 s Hemcinin baxAzerbaycan Respublikasinin Cografiyasi III cild Regional Cografiya Baki 2015 seh 400 Kerimov R K