Küveytlilər — Küveyt ərazisində yaşayan ərəblər. Küveytlilər Ərəbistan yarımadasının şimal-şərqində Fars körfəzi sahili bölgədə yaşayırlar.
![]() | |||
Ümumi sayı | |||
---|---|---|---|
2 275 000 | |||
Yaşadığı ərazilər | |||
| |||
Dili | |||
Dini | |||
Sayları
1957-ci il məlumatına görə ölkədə 206,4 min nəfər yaşayırdi. 1985-ci ildə 1,712 mln, 1995-ci ildə 1,576 mln, 2001-ci ildə 2,275 mln nəfər təşkil etmişdir. Əhalinin sürətli şəkildə artımı ölkənin miqrantlar üçün əlverişli bölgə olması ilə əlaqədır.
Etnik tarixi
Küveytlilərin əcdadları 2,5 min il öncə Ərəbistan yarəmsdasının digər hissələrindən gəlmiş köçəri ərəblər olmuşdur. Onlar əsasən dəvəçilik ilə məşğul olurdular.
Dili
Küveytlilər ərəb dilində danışırlar. Əsasən burada ərəb ədəbi dili və müxtəlif dialektlər yayılmışdır. Xüsusi olaraq onların dilinə türk dili, fars dili, ingilis dili və hindistan xalqlarının dilləri təsir göstərmişdir. Onların dialeki daha çox İraqın cənub əhalisinin dislektinə bənzərdir. Uzun zaman ingilislərin əsarətində qalmaları işçi və elmi təbəqə arasında ingilis dilinin yayılmasına səbəb olmuşdur. Ancaq məişət səviyyəsinə qədər yayıla bilməmişdir.
Ənənələri
Küveyt müstəqil olduqdan sonra hər şey dinamik şəkildə inkişaf etmişdir. Ancaq dəyişəyən bir çox adətlər vardır. Uzun min illiklər ərzində sərt iqlimə tamb gətirmək məqsədi ilə küvetlilər icma və ailə şəkildə yaşamışlar. Bu xüsusiyyət indidə qorunur.
Küvetlilərin ənənəvi salamlaşma adətləri vardır. Onlar bir-birinin əllərini sıxır və yanaqlarından öpürlər. Ədəti üzrə qadın və kişilərin birgə sohbəti qısa olur. Cəmi bir necə sözlə kifayətlənirlər. Onların əllərini sıxması mümkündür. Ancaq əgər qadınla kişi yaxın əqraba deyillərsə yanaqlar öpülmür.
Küveytlilər olduqca qonaqpərvərdilər. Qonağa çay vı kofe təklif edilir. Əgər qonan bu təamlardan birindən imtina edərsə bu ev sahibinə qarşı hörmətsuzlik kimi qiymətləndirilir.
- Təsərrüfat adətləri
Küveytlilər iki kateqoriyaya bölünür: şəhərlilər və yarımköçərilər. Böyük immiqrat axını sayəsində yerlilər səhrada öz adətləri üzrə yaşaması asanlaşmışdır.
- Yerləşmə
Ölkədə hər 1 km² əraziyə 122,9 nəfər düşür. Ən böyük əhali Əl-Küveytdə yerləşmişdir. Burada demək olar ki, ölkə əhalisinin böyük qismi yaşayır. Əhalinin 98% şəhırlərdı yaşayır.
- Ənənəvi yeməkləri
Küveytlilərin qidasının əsasını meyvə, tərəvəzlər, süd, qoyun pendiri, kərə yağı, təzə və qurudulmuş balıq təşkil edir. Ənənəvi yeməkləri: düyü və ya qarğıdalıdan hazırlanmış üzərində bir necə tikə ət olan burqul xörəyi; balıqdan ibarət olan plov (tərəvəzli) maçbus; balıq ətin üzərinə tərəvəz əlavə etməklə bişirilən salun xörəyi; qızardılmış ət pomidorla (kabab adlanır). Yeməkləri adətən istiotlu olur. Onlar yeməklrlərdə tərəvəz və ədvalardan istifadə edirlər.
- Ənənəvi geyiş
Küvüytlilərin geyimi Şimali Ərəbisran geyimlərindən kəskin şəkildə fərqlənmirlər. Kişilər əsasən ağ rəngdə olan dişdaşa adlı uzun ətək geyir, başlarına kufiyya adlı papaq taxırlar. Baş geyimi adəti üzrə qara rezinlə başı dairəi şəkildə əhatə edir. Bir çoxları isə avropa geyimlərinə üstünlük veritr. Ərəb qadınları isə baş örtüyü olmadan çölə çıxmır və hətta üzlərini belə örtürlər.
- Ənənəvi yaşayış yeri
Köçəri və yarımköçərilər dördbucaqlə formaya malik qara brezentdən ibarət olan çadırlarda yaşayırlar. Çadırlar əsasən keçədən hazırlanır.
- Sosial təşkilati adətlər
Qədim ərəb ənənələri bu gündə hakimdir. Kişilər üçün evlilik yaşı 15, qadınlar üçün isə 12-dir. Ailədə adətən çox uşaq olur. Qadının ailədə hörməti onun dünyaya daha çox uşaq doğurmasından asılıdır (əsasəndə oğlan uşağı). Ailə ata xətti üzrə götürülür.
İnanc
Küvüytdə əhalinin 95 % islam dininə etaqad edir. Əhalinin 60—70% sünnü və 30—40% isə şiədir.
Dövlət quruluşu
Ölkə 1962-ci ildə qəbul edilmiş konstitutsiya ilə .
Dövlət başçısı əmir adlanır. Hazırda ölkəni şeyx Sabah əl-Əhməd əl-Cabir əs-Sabah idarə edir. O parlamenyi buraxa, qanunları təstiqləyə və ya onları məclisə geri qaytara bilər. Əmir ordunun ali baş komandanıdır. Əmir toxunulmazlıq hüququna malikdir. Ancaq onun məclis üzləri ilə diskusiyalar qadağan deyildir. Üstəlik əmir vəliəhdi təyin edir. Baş Naziridə əmir təyin edir. Bu pota əmirin ailəsindən kimsə təyin edilir. Ölkınin qanunverici orqanı Məclis əl-Cümədir. Burada 50 deputat olur deputatlar seçkilər yolu ilə dörd illiyinə seçilir. 15 deputat isə baş-nazir tərəfindən təyin edilir. Siyasi partiyalar qadağandır. Küveyt Fars körfəzində yerləşən monarxiyalar arasında yeganə dövlətdir ki, onun qanunverici orqanı vardır.
İstinadlar
- "Əhalisi". 2007-11-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- "Ənənəvi qida". 2008-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- "Ənənəvi geyim". 2008-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- "Ənənəvi yaşayış yeri". 2014-11-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- "Ailə". 2008-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- "Sosial təşkilati adətlər". 2014-11-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- "The New Middle East, Turkey, and the Search for Regional Stability" (PDF). Strategic Studies Institute. April 2008. səh. 93. 2015-03-18 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-22.
Shiites comprise 60 percent of the population in Bahrain, 40 percent in Kuwait, 14 percent in Saudi Arabia, and 35 percent in Lebanon.
Mənbə
- Kuwait: Geography, Government, History
- Küveyt əhalisi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kuveytliler Kuveyt erazisinde yasayan erebler Kuveytliler Erebistan yarimadasinin simal serqinde Fars korfezi sahili bolgede yasayirlar Kuveytliler Umumi sayi2 275 000Yasadigi erazilerDiliEreb diliDiniSunni 60 sie 30 40 Saylari1957 ci il melumatina gore olkede 206 4 min nefer yasayirdi 1985 ci ilde 1 712 mln 1995 ci ilde 1 576 mln 2001 ci ilde 2 275 mln nefer teskil etmisdir Ehalinin suretli sekilde artimi olkenin miqrantlar ucun elverisli bolge olmasi ile elaqedir Etnik tarixiKuveytlilerin ecdadlari 2 5 min il once Erebistan yaremsdasinin diger hisselerinden gelmis koceri erebler olmusdur Onlar esasen devecilik ile mesgul olurdular DiliKuveytliler ereb dilinde danisirlar Esasen burada ereb edebi dili ve muxtelif dialektler yayilmisdir Xususi olaraq onlarin diline turk dili fars dili ingilis dili ve hindistan xalqlarinin dilleri tesir gostermisdir Onlarin dialeki daha cox Iraqin cenub ehalisinin dislektine benzerdir Uzun zaman ingilislerin esaretinde qalmalari isci ve elmi tebeqe arasinda ingilis dilinin yayilmasina sebeb olmusdur Ancaq meiset seviyyesine qeder yayila bilmemisdir EneneleriKuveyt musteqil olduqdan sonra her sey dinamik sekilde inkisaf etmisdir Ancaq deyiseyen bir cox adetler vardir Uzun min illikler erzinde sert iqlime tamb getirmek meqsedi ile kuvetliler icma ve aile sekilde yasamislar Bu xususiyyet indide qorunur Kuvetlilerin enenevi salamlasma adetleri vardir Onlar bir birinin ellerini sixir ve yanaqlarindan opurler Edeti uzre qadin ve kisilerin birge sohbeti qisa olur Cemi bir nece sozle kifayetlenirler Onlarin ellerini sixmasi mumkundur Ancaq eger qadinla kisi yaxin eqraba deyillerse yanaqlar opulmur Kuveytliler olduqca qonaqperverdiler Qonaga cay vi kofe teklif edilir Eger qonan bu teamlardan birinden imtina ederse bu ev sahibine qarsi hormetsuzlik kimi qiymetlendirilir Teserrufat adetleri Kuveytliler iki kateqoriyaya bolunur seherliler ve yarimkoceriler Boyuk immiqrat axini sayesinde yerliler sehrada oz adetleri uzre yasamasi asanlasmisdir Yerlesme Olkede her 1 km eraziye 122 9 nefer dusur En boyuk ehali El Kuveytde yerlesmisdir Burada demek olar ki olke ehalisinin boyuk qismi yasayir Ehalinin 98 sehirlerdi yasayir Enenevi yemekleri Kuveytlilerin qidasinin esasini meyve terevezler sud qoyun pendiri kere yagi teze ve qurudulmus baliq teskil edir Enenevi yemekleri duyu ve ya qargidalidan hazirlanmis uzerinde bir nece tike et olan burqul xoreyi baliqdan ibaret olan plov terevezli macbus baliq etin uzerine terevez elave etmekle bisirilen salun xoreyi qizardilmis et pomidorla kabab adlanir Yemekleri adeten istiotlu olur Onlar yemeklrlerde terevez ve edvalardan istifade edirler Enenevi geyis Kuvuytlilerin geyimi Simali Erebisran geyimlerinden keskin sekilde ferqlenmirler Kisiler esasen ag rengde olan disdasa adli uzun etek geyir baslarina kufiyya adli papaq taxirlar Bas geyimi adeti uzre qara rezinle basi dairei sekilde ehate edir Bir coxlari ise avropa geyimlerine ustunluk veritr Ereb qadinlari ise bas ortuyu olmadan cole cixmir ve hetta uzlerini bele orturler Enenevi yasayis yeri Koceri ve yarimkoceriler dordbucaqle formaya malik qara brezentden ibaret olan cadirlarda yasayirlar Cadirlar esasen keceden hazirlanir Sosial teskilati adetler Qedim ereb eneneleri bu gunde hakimdir Kisiler ucun evlilik yasi 15 qadinlar ucun ise 12 dir Ailede adeten cox usaq olur Qadinin ailede hormeti onun dunyaya daha cox usaq dogurmasindan asilidir esasende oglan usagi Aile ata xetti uzre goturulur InancKuvuytde ehalinin 95 islam dinine etaqad edir Ehalinin 60 70 sunnu ve 30 40 ise siedir Dovlet qurulusuEsas meqale Kuveyt Olke 1962 ci ilde qebul edilmis konstitutsiya ile Dovlet bascisi emir adlanir Hazirda olkeni seyx Sabah el Ehmed el Cabir es Sabah idare edir O parlamenyi buraxa qanunlari testiqleye ve ya onlari meclise geri qaytara biler Emir ordunun ali bas komandanidir Emir toxunulmazliq huququna malikdir Ancaq onun meclis uzleri ile diskusiyalar qadagan deyildir Ustelik emir veliehdi teyin edir Bas Naziride emir teyin edir Bu pota emirin ailesinden kimse teyin edilir Olkinin qanunverici orqani Meclis el Cumedir Burada 50 deputat olur deputatlar seckiler yolu ile dord illiyine secilir 15 deputat ise bas nazir terefinden teyin edilir Siyasi partiyalar qadagandir Kuveyt Fars korfezinde yerlesen monarxiyalar arasinda yegane dovletdir ki onun qanunverici orqani vardir Istinadlar Ehalisi 2007 11 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 Enenevi qida 2008 01 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 Enenevi geyim 2008 01 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 Enenevi yasayis yeri 2014 11 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 Aile 2008 01 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 Sosial teskilati adetler 2014 11 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 The New Middle East Turkey and the Search for Regional Stability PDF Strategic Studies Institute April 2008 seh 93 2015 03 18 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 22 Shiites comprise 60 percent of the population in Bahrain 40 percent in Kuwait 14 percent in Saudi Arabia and 35 percent in Lebanon MenbeKuwait Geography Government History Kuveyt ehalisi