Köçərli məhəlləsi — Şuşanın XIX əsrdə salınmış, Şuşanın şimal-qərbində qədim aşağı 8 məhəlləsindən biri.
Köçərli məhəlləsi | |
---|---|
| |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şuşa |
Aidiyyatı | Şuşa Tarix-Memarlıq Qoruğu |
Tikilmə tarixi | XVIII əsrin sonu-XIX əsrin əvvəlləri |
Haqqında
Saatlı məhəlləsində sol tərəfdə dik yamac üzərində yerləşən yuxarı məhəllələrindən biri. Şəhərin mərkəzinə doğru uzanan və nisbətən bir qədər enli yolun hər iki tərəfində yaşayış binaları, məscid, bulaq, hamam və daha aşağı hissədə Körpü və Meydança var idi. Məhəllə körpüsünə "Şahlıq körpüsü" deyilirdi. XX əsrin 40-cı illərində körpü söküldü və meydan bir qədər genişləndirildi. məhəllənin yaşayış binaları biri-birindən fərqlənirdi. Bu sosial bərabərsizliklə əlaqədar idi. Məhəllədə 6-ya qədər iki mərtəbəli yaşayış binası var idi. Qalan binalar isə bir mərtəbəli idi. XVIII əsrin ortalarında Cavanşir mahalının Köçərli kəndindən köçüb gəlmiş Məhəmməd adlı (Firidun bəy Köçərlinin ulu babası) bir nəfər burada kök salıb, sonralar onun övladları köçərlilər kimi tanınıb və yaşadıqları məhəllə də "Köçərli" adlandırılıb.Firudin bəy Köçərlinin əsli Cavanşir mahalının Köçərli kəndindəndir. Ulu babalarından Məhəmməd bəy Köçərli kəndindən Şuşaya köçmüş, burada yurd-yuva salmış, beləliklə, Şuşada Köçərli məhəlləsi yaranmışdır. Bəhmən mirzə Qovanlı-Qacarın saray kompleksi bu məhəllədə yerləşir.
Məhəllənin tarixi
Çar hökumətinin himayədarlığı ilə Şuşada say üstünlüyünə nail olan ermənilər onun köməyilə şəhərin köklü sakinləri olan azərbaycanlıları sıxışdırmağa başladılar. 1905-ci il avqustun 16-da təpədən dırnağa qədər silahlanmış ermənilər azərbaycanlılar üzərinə hücuma keçdilər. Onlar Köçərli və Xəlfəli məhəllələrində yaşayan xeyli azərbaycanlı əhalisinə qarşı daha böyük vəhşiliklər törətdilər. Bu dəfə onlara ruslar da köməklik göstərirdilər.M. S. Ordubadi yazır ki, 1906-cı il iyun ayının 12-də "bir tərəfdən kazak dəstələri və piyada rus qoşunu, digər tərəfdən ətrafdan yığılmış 10 minə yaxın erməni əsgəri, bir tərəfdən də müharibədən qabaq şəhərdə nizam altında saxlanılmış erməni bölükləri və qaçaqlar müsəlmanlara qarşı hücuma başladılar. Beş gün ərzində 1905-ci il avqustun 16-da Şuşada ermənilərin hücumu başlandı. Erməni saqqallıları (döyüşçüləri) 3 istiqamətdə hücuma keçdilər. Birinci dəstə Köçərli məhəlləsinə, ikinci dəstə Yuxarı Xəlfəli qapısına, üçüncü dəstə isə Mərkəzi meydana doğru irəlilədilər. Vəzirovlarda bu məhəllədə yaşayırdılar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- "Köçərli məhəlləsi". www.youtube.com. İstifadə tarixi: 31 may 2022.
İstinadlar
- Yunis Hüseynov. Şuşa Salnaməsi. Bakı: "AFPoliqraf". 2015. səh. 208.
- "Şuşanın məhəllələri". portal.azertag.az. 25 July 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 31 may 2022.
- [. Çingizoğlu, Ə. Şuşa şəhəri (1750-1850) / Ənvər Çingizoğlu; red. V.Quliyev. – Bakı: Şuşa, 2009. – 247, [1] s. . Çingizoğlu, Ə. Şuşa şəhəri (1750-1850) / Ənvər Çingizoğlu; red. V.Quliyev. – Bakı: Şuşa, 2009. – 247, [1] s.] (#bad_url) (#bare_url_missing_title). İstifadə tarixi: 31 may 2022.
- Məhəmməd NƏRİMANOĞLU. (az.). Archived from the original on 2022-01-07. İstifadə tarixi: 5 yanvar 2022.
- "Şuşanın məşhur məhəllələri". www.azerbaijan-news.az. 25 July 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 31 may 2022.
- "Şuşa.Qədim Azərbaycan diyarı" (PDF). ebooks.az. 21 April 2022 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 31 may 2022.
- Ordubadi M. S. Qanlı illər 2023-03-31 at the Wayback Machine. Əsəri ərəb əlifbasından çevirən, sadələşdirən və çapa hazırlayan: Ə. D. Bağırov. Naxçıvan: "Əcəmi" NPB, 2001, s. 81-83.
- "Şəhər haqqında məlumat". intangible.az. İstifadə tarixi: 31 may 2022.[ölü keçid]
- "Tarixi". www.shusha-ih.gov.az. 18 June 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 31 may 2022.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Şuşa şəhəri(1750–1850), Bakı,"Şuşa", 2009,
- Элтуран Авалов, Архитектура города Шуши, Баку, "Элм", 1977
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kocerli mehellesi Susanin XIX esrde salinmis Susanin simal qerbinde qedim asagi 8 mehellesinden biri Kocerli mehellesi1906 ci ilde ermeniler terefinden yandirilmis Kocerli mescidiOlke AzerbaycanSeher SusaAidiyyati Susa Tarix Memarliq QoruguTikilme tarixi XVIII esrin sonu XIX esrin evvelleriHaqqindaSaatli mehellesinde sol terefde dik yamac uzerinde yerlesen yuxari mehellelerinden biri Seherin merkezine dogru uzanan ve nisbeten bir qeder enli yolun her iki terefinde yasayis binalari mescid bulaq hamam ve daha asagi hissede Korpu ve Meydanca var idi Mehelle korpusune Sahliq korpusu deyilirdi XX esrin 40 ci illerinde korpu sokuldu ve meydan bir qeder genislendirildi mehellenin yasayis binalari biri birinden ferqlenirdi Bu sosial berabersizlikle elaqedar idi Mehellede 6 ya qeder iki mertebeli yasayis binasi var idi Qalan binalar ise bir mertebeli idi XVIII esrin ortalarinda Cavansir mahalinin Kocerli kendinden kocub gelmis Mehemmed adli Firidun bey Kocerlinin ulu babasi bir nefer burada kok salib sonralar onun ovladlari kocerliler kimi taninib ve yasadiqlari mehelle de Kocerli adlandirilib Firudin bey Kocerlinin esli Cavansir mahalinin Kocerli kendindendir Ulu babalarindan Mehemmed bey Kocerli kendinden Susaya kocmus burada yurd yuva salmis belelikle Susada Kocerli mehellesi yaranmisdir Behmen mirze Qovanli Qacarin saray kompleksi bu mehellede yerlesir Mehellenin tarixiCar hokumetinin himayedarligi ile Susada say ustunluyune nail olan ermeniler onun komeyile seherin koklu sakinleri olan azerbaycanlilari sixisdirmaga basladilar 1905 ci il avqustun 16 da tepeden dirnaga qeder silahlanmis ermeniler azerbaycanlilar uzerine hucuma kecdiler Onlar Kocerli ve Xelfeli mehellelerinde yasayan xeyli azerbaycanli ehalisine qarsi daha boyuk vehsilikler toretdiler Bu defe onlara ruslar da komeklik gosterirdiler M S Ordubadi yazir ki 1906 ci il iyun ayinin 12 de bir terefden kazak desteleri ve piyada rus qosunu diger terefden etrafdan yigilmis 10 mine yaxin ermeni esgeri bir terefden de muharibeden qabaq seherde nizam altinda saxlanilmis ermeni bolukleri ve qacaqlar muselmanlara qarsi hucuma basladilar Bes gun erzinde 1905 ci il avqustun 16 da Susada ermenilerin hucumu baslandi Ermeni saqqallilari doyusculeri 3 istiqametde hucuma kecdiler Birinci deste Kocerli mehellesine ikinci deste Yuxari Xelfeli qapisina ucuncu deste ise Merkezi meydana dogru irelilediler Vezirovlarda bu mehellede yasayirdilarHemcinin baxSaatli mehellesi Merdinli mehellesi Kocerli mescidi Kocerli bulagi KocerlinskilerXarici kecidler Kocerli mehellesi www youtube com Istifade tarixi 31 may 2022 IstinadlarYunis Huseynov Susa Salnamesi Baki AFPoliqraf 2015 seh 208 Susanin mehelleleri portal azertag az 25 July 2023 tarixinde Istifade tarixi 31 may 2022 Cingizoglu E Susa seheri 1750 1850 Enver Cingizoglu red V Quliyev Baki Susa 2009 247 1 s Cingizoglu E Susa seheri 1750 1850 Enver Cingizoglu red V Quliyev Baki Susa 2009 247 1 s bad url bare url missing title Istifade tarixi 31 may 2022 Mehemmed NERIMANOGLU az Archived from the original on 2022 01 07 Istifade tarixi 5 yanvar 2022 Susanin meshur mehelleleri www azerbaijan news az 25 July 2023 tarixinde Istifade tarixi 31 may 2022 Susa Qedim Azerbaycan diyari PDF ebooks az 21 April 2022 tarixinde PDF Istifade tarixi 31 may 2022 Ordubadi M S Qanli iller 2023 03 31 at the Wayback Machine Eseri ereb elifbasindan ceviren sadelesdiren ve capa hazirlayan E D Bagirov Naxcivan Ecemi NPB 2001 s 81 83 Seher haqqinda melumat intangible az Istifade tarixi 31 may 2022 olu kecid Tarixi www shusha ih gov az 18 June 2022 tarixinde Istifade tarixi 31 may 2022 MenbeEnver Cingizoglu Susa seheri 1750 1850 Baki Susa 2009 Elturan Avalov Arhitektura goroda Shushi Baku Elm 1977