Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I Boris Mixail (təq. 828, Pliska – 2 may 907, Preslav) — Birinci Bulqar dövlətinin ilk xristian hökmdarı, əsl adı Barıs olmuşdur.. Xristian olduqdan sonra titulu xan yox knyaz olmuşdur.
| Knyaz I Boris-Mixail | |
|---|---|
| bolq. Свяці Барыс I Міхаіл | |
 Müqəddəs Boris | |
 | |
| 852 – 889 | |
| Əvvəlki | I Presian xan |
| Sonrakı | Vladimir-Rasate |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | təq. 828 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | monarx, rahib |
| Atası | I Presian xan |
| Uşaqları | Vladimir-Rasate Evpraksiya Anna |
| Dini | Xristian |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | Hökumət, siyasət |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk dövrləri
852-ci ildə I Presian xanın yeganə oğlu olaraq taxta çıxmış, Franklara qarşı Moraviya knyazı birgə hücuma keçmiş, lakin dəhşətli şəkildə məğlub olmuşdur. 855-ci ildə imperator qarşı məğlubiyyət və xorvatların üsyanı xanı çətin vəziyyətdə qoymuşdu.
Serbiya
Knyaz Vlastimirin ölümündən sonra oğulları , və arasında müharibə başlamışdı. Serbiya knyazlığındakı ara müharibələrindən istifadə edən Boris oğlu Vladimir-Rasate başçılığında ordu göndərsə də qələbəyə nail ola bilmədi. Vladimir və 12 boyar əsir düşdü. Boris sülh bağlamağa məcbur oldu və Mutimirə 2 qul, 2 şahin, 2 it, və 80 kürk verdi. Mutimir bundan əlavə 2 qardaşını da Borisin sarayına göndərdi, qardaşı oğlu isə saxladı.
Xristian olması
Xan diplomatik səbəblər və qonşularına qarşı effektiv mübarizə üçün xristian olmağa qərar verdi. Boris ilə sözləşib katolik olmağa qərar verdi, lakin 863-cü ildə işğalına qarşı mübarizə aparmaq üçün pravoslav olmağı qəbul etdi. 864-cü ildə Boris Pliskada, ailəsi və yaxın əyanlar ilə gizli şəkildə xristian oldu.
Bolqarıstan Pravoslav Kilsəsinin qurulması
Boris daha sonra xalqını da xristianlaşdırmaq qərarına gəldi və Bizansdan keşişlər istədi. Eyni zamanda 866-cı ilin avqustu ilə xristianlıqla əlaqəli 106 sual göndərdi. Boris katolik kilsəsinə yaxın hiss etdiyi və Bizans təsirindən qurtulmaq üçün bu yolu tutmuşdu. Borisin və göndərdiyi arxiyepiskop tələbləri qəbul olunmadı və Boris birdəfəlik pravoslavlıq yolunu seçdi. Boris bununla xanın səlahiyyətini genişləndirmiş olurdu.
Mədəniyyətə təsiri
866-cı ildə Kiril və Metodiusun tələbələri olan və paytaxta dəvət edərək məktəblər açdırdı. Yunan əlifbası ilə əvəzləndi. Yunan dili sıxışdırılmağa başladı. rəsmi dil elan olundu. Bununla da bulqarların slavyanlaşdırılması prosesi bitdi.
Xristianlaşmağa reaksiya
Bir çox bulqar xristian olmağa etiraz etdi. 865-ci ildə Tenqriçi boyarlar üsyana başlamışdılar. Boris üsyanı amansızcasına yatırdı və 52 boyarı ailələri ilə birlikdə edama məhkum etdi.
Son dövrləri
889-cu ildə Boris taxt-tacdan əl çəkərək keşiş oldu, lakin oğlu Vladimir-Rasate yenidən Tenqriçi ənənələri geri gətirməyə başladığına görə 893-cü ildə qayıdaraq Vladimiri kor etdi, həyat yoldaşını isə monastıra göndərdi. Öz davamçısı olaraq I Simeonu təyin etdi. 895-ci ildə yenə ortaya çıxaraq Simeona Macarlara qarşı mübarizədə kömək etdi. Boris 907-ci ildə vəfat etdi.
Toponimlər
Antarktikanın Livinqston adasında, onun şərəfinə adlanmışdır.
Media
1985-ci ildə haqqında çəkilən "" filmdə knyaz rolunu ifa etmişdir.
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Златарски, Васил [1927] (1994). "История на Българската държава през Средните векове, т.1, ч.2", Второ фототипно издание, София: Академично издателство "Марин Дринов". .
- John V. A. Fine Jr., The Early Medieval Balkans, Ann Arbor, 1983.,səh. 141 2022-01-23 at the Wayback Machine
- F. Raçki, Documenta historiae Chroatie etc., Zagreb, 1877, səh 359.
- П. Шафарик, Славян. древн., II, 1, səh. 289
- Const. Porphyr., ibid., cap. 32, p. 154–155
- Anderson, Gerald H. (1999). Biographical Dictionary of Christian Missions. Wm. B. Eerdmans Publishing. p. 80. .
- Antonova, Stamenka E. (2011). "Bulgaria, Patriarchal Orthodox Church of". The Encyclopedia of Eastern Orthodox Christianity (Wiley-Blackwell): 78–93.
- "Васил Н. Златарски История на Първото българско Царство. II. От славянизацията на държавата до падането на Първото царство (852–1018)". 2020-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-04-21.
- IMDb Boris I (1985) 2022-09-23 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Boris Mixail teq 828 Pliska 2 may 907 Preslav Birinci Bulqar dovletinin ilk xristian hokmdari esl adi Baris olmusdur Xristian olduqdan sonra titulu xan yox knyaz olmusdur Knyaz I Boris Mixailbolq Svyaci Barys I MihailMuqeddes BorisBirinci Bulqar dovletinin XVII imperatoru852 889EvvelkiI Presian xanSonrakiVladimir RasateSexsi melumatlarDogum tarixi teq 828Dogum yeri Pliska BolqaristanVefat tarixi 2 may 907Vefat yeri Preslav BolqaristanFealiyyeti monarx rahibAtasi I Presian xanUsaqlari Vladimir Rasate Evpraksiya AnnaDini XristianElmi fealiyyetiElm sahesi Hokumet siyaset Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk dovrleriCar Borisin dovrunde Bulqar dovleti serhedleri 852 ci ilde I Presian xanin yegane oglu olaraq taxta cixmis Franklara qarsi Moraviya knyazi birge hucuma kecmis lakin dehsetli sekilde meglub olmusdur 855 ci ilde imperator qarsi meglubiyyet ve xorvatlarin usyani xani cetin veziyyetde qoymusdu Serbiya Knyaz Vlastimirin olumunden sonra ogullari ve arasinda muharibe baslamisdi Serbiya knyazligindaki ara muharibelerinden istifade eden Boris oglu Vladimir Rasate basciliginda ordu gonderse de qelebeye nail ola bilmedi Vladimir ve 12 boyar esir dusdu Boris sulh baglamaga mecbur oldu ve Mutimire 2 qul 2 sahin 2 it ve 80 kurk verdi Mutimir bundan elave 2 qardasini da Borisin sarayina gonderdi qardasi oglu ise saxladi Xristian olmasiXan diplomatik sebebler ve qonsularina qarsi effektiv mubarize ucun xristian olmaga qerar verdi Boris ile sozlesib katolik olmaga qerar verdi lakin 863 cu ilde isgalina qarsi mubarize aparmaq ucun pravoslav olmagi qebul etdi 864 cu ilde Boris Pliskada ailesi ve yaxin eyanlar ile gizli sekilde xristian oldu Bolqaristan Pravoslav Kilsesinin qurulmasi Esas meqale Boris daha sonra xalqini da xristianlasdirmaq qerarina geldi ve Bizansdan kesisler istedi Eyni zamanda 866 ci ilin avqustu ile xristianliqla elaqeli 106 sual gonderdi Boris katolik kilsesine yaxin hiss etdiyi ve Bizans tesirinden qurtulmaq ucun bu yolu tutmusdu Borisin ve gonderdiyi arxiyepiskop telebleri qebul olunmadi ve Boris birdefelik pravoslavliq yolunu secdi Boris bununla xanin selahiyyetini genislendirmis olurdu Medeniyyete tesiri Borisin Kiril ve Metodiusun telebeleri ile gorusu 866 ci ilde Kiril ve Metodiusun telebeleri olan ve paytaxta devet ederek mektebler acdirdi Yunan elifbasi ile evezlendi Yunan dili sixisdirilmaga basladi resmi dil elan olundu Bununla da bulqarlarin slavyanlasdirilmasi prosesi bitdi Xristianlasmaga reaksiya Bir cox bulqar xristian olmaga etiraz etdi 865 ci ilde Tenqrici boyarlar usyana baslamisdilar Boris usyani amansizcasina yatirdi ve 52 boyari aileleri ile birlikde edama mehkum etdi Son dovrleri889 cu ilde Boris taxt tacdan el cekerek kesis oldu lakin oglu Vladimir Rasate yeniden Tenqrici eneneleri geri getirmeye basladigina gore 893 cu ilde qayidaraq Vladimiri kor etdi heyat yoldasini ise monastira gonderdi Oz davamcisi olaraq I Simeonu teyin etdi 895 ci ilde yene ortaya cixaraq Simeona Macarlara qarsi mubarizede komek etdi Boris 907 ci ilde vefat etdi ToponimlerAntarktikanin Livinqston adasinda onun serefine adlanmisdir Media1985 ci ilde haqqinda cekilen filmde knyaz rolunu ifa etmisdir IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Zlatarski Vasil 1927 1994 Istoriya na Blgarskata drzhava prez Srednite vekove t 1 ch 2 Vtoro fototipno izdanie Sofiya Akademichno izdatelstvo Marin Drinov ISBN 954 430 299 9 John V A Fine Jr The Early Medieval Balkans Ann Arbor 1983 seh 141 2022 01 23 at the Wayback Machine F Racki Documenta historiae Chroatie etc Zagreb 1877 seh 359 P Shafarik Slavyan drevn II 1 seh 289 Const Porphyr ibid cap 32 p 154 155 Anderson Gerald H 1999 Biographical Dictionary of Christian Missions Wm B Eerdmans Publishing p 80 ISBN 0 8028 4680 7 Antonova Stamenka E 2011 Bulgaria Patriarchal Orthodox Church of The Encyclopedia of Eastern Orthodox Christianity Wiley Blackwell 78 93 Vasil N Zlatarski Istoriya na Prvoto blgarsko Carstvo II Ot slavyanizaciyata na drzhavata do padaneto na Prvoto carstvo 852 1018 2020 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2014 04 21 IMDb Boris I 1985 2022 09 23 at the Wayback Machine