Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi .(aprel 2024) |
II Umberto (it. Umberto II; 15 sentyabr 1904[…] – 18 mart 1983[…], Cenevrə) — İtaliyanın dördüncü və son kralı, 33 gün hökm sürüb. Xalq arasında "il Re di Maggio" (May Kralı) adı ilə tanınmışdır.
II Umberto | |
---|---|
it. Umberto Nicola Tommaso Giovanni Maria di Savoia | |
9 may 1946 – 12 iyun 1946 | |
Əvvəlki | III Viktor Emanuel |
Sonrakı | vəzifə ləğv edilib |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 15 sentyabr 1904[…] |
Vəfat tarixi | 18 mart 1983[…](78 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu, monarx, siyasətçi, suveren[d] |
Atası | III Viktor Emanuel |
Anası | Kraliça Elena |
Həyat yoldaşı | Belçıkalı Mariya Jose |
Ailəsi | Savoyya sülaləsi |
Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
Hərbi xidmət | |
Döyüşlər | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Savoyyada doğulmuşdur, tam adı Umberto Nicola Tommaso Giovanni Mariyadır, 15 sentyabr 1904-cü ildə anadan olmuş, 18 mart 1983-cü ildə vəfat etmişdir, bəzən rəsmi sənədlərdə adı ingilis dilinə uyğun olaraq Humbert deyə qeyd olunur. İtaliyanın sonuncu kralıdır. 9 may 1946-cı ildən, 12 iyun 1946-cı ilə qədər kral olmuşdur. De-Fakto isə 1944-cü ildən atası III Viktor Emanuel hakimiyyəti buna vermişdir. Ləqəbi May Kralıdır ( italyanca: Re di Maggio ). III Viktor Emanuelin Çernoqoriyalı Elenadan olan oğludur. III Viktor Emanuelin 5 övladı olmasına baxmayaraq, yalnız bir oğlu olmuşdur.
Fəaliyyəti
III Viktor Emanuel II Dünya Müharibəsindən sonra İtaliyada monarxiyanın saxlanıb və ya saxlanmayacağını həll etməli olan referendumda monarxiya tərəfdarlarının qalıb gəlməsi üçün hakimiyyətdən, oğlu Umbertonun xeyrinə əl çəkdi. Lakin 1946-cı ilin 9 mayında keçirilən referendumda monarxiya tərəfdarları məğlub oldular. Lakin iyun ayının 12-dək İtaliyada krallıq formal da olsa saxlanıldı. II Umberto da daxil olmaqla, Savoyya sülaləsinin bütün kişi nəsli ölkədən qovuldu. II Umberto Portuqaliyada, Kaskaisdə, ömrünün sonunadək sürgün həyatı yaşadı. Öz torpağı olan İtaliyada ölmək və dəfn olunmaq üçün 1983-cü ildə İtaliya hökumətindən icazə istədi lakin rədd cavabı aldı. 1983-cü ilin 18 martında İsveçrənin Cenevrə şəhərində vəfat etdi və Fransada dəfn edildi.
Bioqrafiya
Umberto Piemontda, Rakkonigi qalasında anadan olmuşdur. O, ailənin üçünçü uşağı və tək oğlu idi. Onun doğulması ilə, İtaliya taxt-tacının yalnız kişi nəsli vasitəsi ilə davam etdirilməsi barədə qanun qəbul edildi. O, Yuqaslaviyanın Kralı ən böyük bibisioğlu idi. Umberto 1930-cu il, 8 yanvarında qızı Meri Jose (1906-2001) ilə evləndi. Bu nikahdan 4 övladı olmuşdur.
- Mariya Pia (1934)
- Vittorio Emanuel (1937)
- Mariya Qabriella (1940)
- Mariya Beatris (1943)
Cənubi Amerikaya dövlət səfəri (1924) 1924-cü ildə Vəliəhd-Şahzadə Umberto Güney Amerikaya rəsmi dövlət səfəri edir. Bu səfər 1924-cü illərin iyul-sentyabr aylarını əhatə edir. O, [[Braziliyaya, [[Uruqvaya, [[Argentinaya və [[Çiliyə gedir. Səfərin əsas məqsədi Faşizm ideyasını buradakı İtalyanlar arasında yayılmasına yardım etmək, burada yaşayan İtalyanları vətənlərinə olan maraqlarını daha da artırmaq idi. Umberto Braziliyada prezident tərəfindən qəbul edilmədi, çünki, bu zaman, bəzi kiçik rütbəli zabitlət paytaxt Rio-de-Janeyroda hərbi çevrilişə cəhd etmişdilər. Hətta qiyamçılar bir-necə gün paytaxtda üstün də olmuşdular. Umberto Braziliya rəsmiləri ilə yalnız Şimalın ən varlı şəhəri və Salvador ştatınnı paytaxtı olan Bahiya şəhərində görüşə bildi. Onu qubernator Gois Kalmon qəbul etdi. Sonradan o, Braziliya xarici işlər naziri Feliks Paxeko tərəfindən qəbul edildi. Onun bu səfəri Cənubi Amerikadakı İtalyan mənşəlilər tərəfindən böyük çoşqu ilə qarşılandı.
Hərbi vəzifələri və sui-qəsd cəhdi
Umbertoya birinci sui-qəsd cəhdi Brüsseldə baş verdi. 1929-cu ilin 24 oktyabrında , nişanlanmasının rəsmi elan olunması üçün gedən şahzadə, Brüsseldə Naməlum Belçıka Əsgərinin büstünə əkil qoyan zaman sui-qəsdə məruz qaldı. Sui-qəsdçı Fernando de Roza atəş edən zaman “Mussolini ilə rədd olun” deyə qışqırdı. Onun açdığı yeganə atəş Umbertodan yan keçdı. İstintaq zamanı sui-qəsdçının olduğu bəlli oldu. O, öz siyasi görüşlərinə görə İtalyanı tərk etməyə məcbur olmuşdu. Məhkəmə ona cəmi 5 il həbs cəzası verdi. Bu İtaliya-Belçıka münasibətlərinin pisləşməsinə səbəb oldu. 1932-ci ildə Umberto onu rəsmi çəkildə bağışladı. Fernando de Roza öldü.
Umberto uşaq yaşlarından hərbi təhsil alırdı. Yetkinlik yaşına çatdıqdan sonra Şimal Qoşunlarının hərbi komandanı oldu, bir müddət sonra isə Cənub Qoşunlarınnı hərbi komandanı oldu. Əslində isə hər şey Mussoliniyə tabe idi.
İtalya Somalisinə səfər
1928-ci ildə İtaliya Somalisində müstəmləkə hökumət orqanları Moqadişo Baş Kilsəsini tikdilər. Bu tikilmişdi. Cefalu Siciliya kilsəsinə tabe idi. Kilsənin bitməsi üzərinə Şahzadə Umberto bura səfər etdi. 1934-cü ilin oktyabrında isə İtaliya Somalisinə ikinci dəfə səfər etdi.
II Dünya Müharibəsi ərzində
1942-ci ilin, 29 oktyabrında Şahzadə Umberto İtalyanın Marşalı rütbəsi ilə təltif olundu (Maresciallo d'Italia). 1943-cü ildə Mari Jose İtaliya və ABŞ arasında separate sülh bağlanmasını təşkil etmək istədi. Ona məşhur diplomat Monserver Giovannı Battista Montini (sonradan VI Paul adı ilə Roma Papası oldu) də yardım edirdi. Lakin o kral və Şahzadə tərəfindən dəstək almadı və Kral Palatasının siyasi həyatından uzaqlaşdırıldı. II Dünya Müharibəsi ərzində -1944-cü ilin aprel ayında III Viktor Emanuel faktiki olaraq hakimiyyəti Umbertoya təhvil verdi.
Regentlik hüququ (Dövlət naibliyi)
Müttəfiqlər Salo rejimini devirdikdən sonra 1944-cü ilin aprel ayında III Viktor Emanuel öz oğluna hakimiyyətinin böyük bir hissəsini verdi, iyun ayında [[Roma azad edildikdən sonra isə bütün konstitusiya hüquqlarından oğlunun xeyrinə əl çəkdi. Lakin Kral adını özündə saxladı.
Umberto İtaliyanın rəsmi kralı kimi
Hakimiyyəti de-fakto atasından təhvil aldıqdan sonra Umberto ictimai fikri müsbətə doğru dəyişdirdi. 1946-cı ildə atası-III Viktor Emanuel Kral adından öz oğlunun xeyrinə əl çəkdi. Keçirilmiş referendumda respublika tərəfdarları 54 faiz səslə qalib gəldilər. Referendimun nəticələri monarxistlər tərəfindən qəbul edilmədi, çünki referendumda bəzi saxtakarlıqlar barəsində məlumatlar var idi. Həmçının də, çoxlu monarxist müharibəyə görə, hələ də qeydiyatada olduqları yerə qayıda bilməmişdilər. Başqa ittihamlara görə isə seçiçi manipulyasiyası barədə idi. Hər halda, indiyə qədər bu referendum mübahisələr doğurur. Bəzi tarixçilərə görə, III Viktor Emanuel əgər hakimiyyətdən bir qədər də tez getsəydi, II Umberto monarxiyanı qurtara bilərdi.
Beləliklə, 2 iyunda keçirilmiş referendum İtalyanı respublika etdi. Respublika 4 gün sonra elan edildi. İyun ayında monarxiya devrildi. Bununla da, II Umbertonun 34 günlük hakimiyyəti sona çatdı. Özü isə ölkədən qovuldu. Onun Baş Naziri Müvəqqəti Baş Nazir oldu.
Şəxsi həyatı
II Umberto və Mariya Jose sürgündı ayrıldılar. Bu təşkil edilmiş, diplomatik nikah idi. Bəzi tədqiqatçılar, II Umbertonun homoseksual olduğunu bildirmişlər. Bunun düzgünlüyü hələ də sübut olunmamışdır. 1920-ci illərin əvvəlində Mussolinin şantaj üçün yaradılmış olduğu dosyesinə Umbertonun homoseksual olduğu barədə məlumatlar daxil edilmişdi. Referendum ərəfəsində qəzetlər II Umbertonun nüfuzunu aşağı salmaq üçün bu xəbəri tirajlamağa başladılar. II Umbertonun məşhur İtalyan incəsənət xadimi Jan Maraislə münasibətdə olduğu barədə məlumatlar vardır. Əlbəttə, bu məlumatlara tam inanmaq yersizdir.
Sürgündə
II Umberto sürgündə, Portuqaliyanın Kaskais şəhərində 37 il yaşadı. O, heç vaxt İtaliyaya geri dönə bilmıdi. Sürgün illəri zamanı tez-tez səyahət edirdi. O, daha çox [[Meksikada, qızı Mariya Beatris ilə görünürdü. 1947-ci il konstitutsiyası monarxiyanın bərpasını qadağan etmirdi. 2002-ci il qanunu Savoyya sülaləsinin bütün kişilərinə İtaliyaya qayıtmağı qadağan etdi, yalnız qadınlar xaric( Kraliçalar istisna). II Umberto 1983-cü ildə ölən zaman, İtaliyanın prezidenti Parlamentə II Umbertoya İtaliya dönməsi üçün müraciət etdi. Hər halda, II Umberto Cenevrədə vəfat etdi və Fransada, dəfn edildi.
İstinadlar
- Lundy D. R. Umberto II di Savoia-Carignano, Re d'Italia // The Peerage (ing.).
- Umberto II. (Umberto) // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler aprel 2024 II Umberto it Umberto II 15 sentyabr 1904 18 mart 1983 Cenevre Italiyanin dorduncu ve son krali 33 gun hokm surub Xalq arasinda il Re di Maggio May Krali adi ile taninmisdir II Umbertoit Umberto Nicola Tommaso Giovanni Maria di SavoiaItaliya krali9 may 1946 12 iyun 1946EvvelkiIII Viktor EmanuelSonrakivezife legv edilibSexsi melumatlarDogum tarixi 15 sentyabr 1904 1904 09 15 Vefat tarixi 18 mart 1983 1983 03 18 78 yasinda Vefat yeri Cenevre Cenevre kantonu IsvecreDefn yeri Otkomb Abbatstvo d Fealiyyeti herbi qulluqcu monarx siyasetci suveren d Atasi III Viktor EmanuelAnasi Kralica ElenaHeyat yoldasi Belcikali Mariya JoseAilesi Savoyya sulalesiDini Roma Katolik kilsesiHerbi xidmetDoyusler Ikinci Dunya muharibesi Italiyanin Fransaya herbi mudaxilesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSavoyyada dogulmusdur tam adi Umberto Nicola Tommaso Giovanni Mariyadir 15 sentyabr 1904 cu ilde anadan olmus 18 mart 1983 cu ilde vefat etmisdir bezen resmi senedlerde adi ingilis diline uygun olaraq Humbert deye qeyd olunur Italiyanin sonuncu kralidir 9 may 1946 ci ilden 12 iyun 1946 ci ile qeder kral olmusdur De Fakto ise 1944 cu ilden atasi III Viktor Emanuel hakimiyyeti buna vermisdir Leqebi May Kralidir italyanca Re di Maggio III Viktor Emanuelin Cernoqoriyali Elenadan olan ogludur III Viktor Emanuelin 5 ovladi olmasina baxmayaraq yalniz bir oglu olmusdur FealiyyetiIII Viktor Emanuel II Dunya Muharibesinden sonra Italiyada monarxiyanin saxlanib ve ya saxlanmayacagini hell etmeli olan referendumda monarxiya terefdarlarinin qalib gelmesi ucun hakimiyyetden oglu Umbertonun xeyrine el cekdi Lakin 1946 ci ilin 9 mayinda kecirilen referendumda monarxiya terefdarlari meglub oldular Lakin iyun ayinin 12 dek Italiyada kralliq formal da olsa saxlanildi II Umberto da daxil olmaqla Savoyya sulalesinin butun kisi nesli olkeden qovuldu II Umberto Portuqaliyada Kaskaisde omrunun sonunadek surgun heyati yasadi Oz torpagi olan Italiyada olmek ve defn olunmaq ucun 1983 cu ilde Italiya hokumetinden icaze istedi lakin redd cavabi aldi 1983 cu ilin 18 martinda Isvecrenin Cenevre seherinde vefat etdi ve Fransada defn edildi BioqrafiyaKral II Umberto Umberto Piemontda Rakkonigi qalasinda anadan olmusdur O ailenin ucuncu usagi ve tek oglu idi Onun dogulmasi ile Italiya taxt tacinin yalniz kisi nesli vasitesi ile davam etdirilmesi barede qanun qebul edildi O Yuqaslaviyanin Krali en boyuk bibisioglu idi Umberto 1930 cu il 8 yanvarinda qizi Meri Jose 1906 2001 ile evlendi Bu nikahdan 4 ovladi olmusdur Mariya Pia 1934 Vittorio Emanuel 1937 Mariya Qabriella 1940 Mariya Beatris 1943 Sahzade Umbertonun Ciliye dovlet seferi 1924 cu il Cenubi Amerikaya dovlet seferi 1924 1924 cu ilde Veliehd Sahzade Umberto Guney Amerikaya resmi dovlet seferi edir Bu sefer 1924 cu illerin iyul sentyabr aylarini ehate edir O Braziliyaya Uruqvaya Argentinaya ve Ciliye gedir Seferin esas meqsedi Fasizm ideyasini buradaki Italyanlar arasinda yayilmasina yardim etmek burada yasayan Italyanlari vetenlerine olan maraqlarini daha da artirmaq idi Umberto Braziliyada prezident terefinden qebul edilmedi cunki bu zaman bezi kicik rutbeli zabitlet paytaxt Rio de Janeyroda herbi cevrilise cehd etmisdiler Hetta qiyamcilar bir nece gun paytaxtda ustun de olmusdular Umberto Braziliya resmileri ile yalniz Simalin en varli seheri ve Salvador statinni paytaxti olan Bahiya seherinde goruse bildi Onu qubernator Gois Kalmon qebul etdi Sonradan o Braziliya xarici isler naziri Feliks Paxeko terefinden qebul edildi Onun bu seferi Cenubi Amerikadaki Italyan menseliler terefinden boyuk cosqu ile qarsilandi Herbi vezifeleri ve sui qesd cehdiUmbertoya birinci sui qesd cehdi Brusselde bas verdi 1929 cu ilin 24 oktyabrinda nisanlanmasinin resmi elan olunmasi ucun geden sahzade Brusselde Namelum Belcika Esgerinin bustune ekil qoyan zaman sui qesde meruz qaldi Sui qesdci Fernando de Roza ates eden zaman Mussolini ile redd olun deye qisqirdi Onun acdigi yegane ates Umbertodan yan kecdi Istintaq zamani sui qesdcinin oldugu belli oldu O oz siyasi goruslerine gore Italyani terk etmeye mecbur olmusdu Mehkeme ona cemi 5 il hebs cezasi verdi Bu Italiya Belcika munasibetlerinin pislesmesine sebeb oldu 1932 ci ilde Umberto onu resmi cekilde bagisladi Fernando de Roza oldu Sahzade Umberto ve Mariya Jose Piemontda 1930 cu il Umberto usaq yaslarindan herbi tehsil alirdi Yetkinlik yasina catdiqdan sonra Simal Qosunlarinin herbi komandani oldu bir muddet sonra ise Cenub Qosunlarinni herbi komandani oldu Eslinde ise her sey Mussoliniye tabe idi Italya Somalisine sefer1928 ci ilde Italiya Somalisinde mustemleke hokumet orqanlari Moqadiso Bas Kilsesini tikdiler Bu tikilmisdi Cefalu Siciliya kilsesine tabe idi Kilsenin bitmesi uzerine Sahzade Umberto bura sefer etdi 1934 cu ilin oktyabrinda ise Italiya Somalisine ikinci defe sefer etdi II Dunya Muharibesi erzinde1942 ci ilin 29 oktyabrinda Sahzade Umberto Italyanin Marsali rutbesi ile teltif olundu Maresciallo d Italia 1943 cu ilde Mari Jose Italiya ve ABS arasinda separate sulh baglanmasini teskil etmek istedi Ona meshur diplomat Monserver Giovanni Battista Montini sonradan VI Paul adi ile Roma Papasi oldu de yardim edirdi Lakin o kral ve Sahzade terefinden destek almadi ve Kral Palatasinin siyasi heyatindan uzaqlasdirildi II Dunya Muharibesi erzinde 1944 cu ilin aprel ayinda III Viktor Emanuel faktiki olaraq hakimiyyeti Umbertoya tehvil verdi II Umberto Qahireye seferi zamani Regentlik huququ Dovlet naibliyi Muttefiqler Salo rejimini devirdikden sonra 1944 cu ilin aprel ayinda III Viktor Emanuel oz ogluna hakimiyyetinin boyuk bir hissesini verdi iyun ayinda Roma azad edildikden sonra ise butun konstitusiya huquqlarindan oglunun xeyrine el cekdi Lakin Kral adini ozunde saxladi II Umbertonun kraliyyet monoqramiUmberto Italiyanin resmi krali kimiHakimiyyeti de fakto atasindan tehvil aldiqdan sonra Umberto ictimai fikri musbete dogru deyisdirdi 1946 ci ilde atasi III Viktor Emanuel Kral adindan oz oglunun xeyrine el cekdi Kecirilmis referendumda respublika terefdarlari 54 faiz sesle qalib geldiler Referendimun neticeleri monarxistler terefinden qebul edilmedi cunki referendumda bezi saxtakarliqlar baresinde melumatlar var idi Hemcinin de coxlu monarxist muharibeye gore hele de qeydiyatada olduqlari yere qayida bilmemisdiler Basqa ittihamlara gore ise secici manipulyasiyasi barede idi Her halda indiye qeder bu referendum mubahiseler dogurur Bezi tarixcilere gore III Viktor Emanuel eger hakimiyyetden bir qeder de tez getseydi II Umberto monarxiyani qurtara bilerdi Belelikle 2 iyunda kecirilmis referendum Italyani respublika etdi Respublika 4 gun sonra elan edildi Iyun ayinda monarxiya devrildi Bununla da II Umbertonun 34 gunluk hakimiyyeti sona catdi Ozu ise olkeden qovuldu Onun Bas Naziri Muveqqeti Bas Nazir oldu Sexsi heyatiII Umberto ve Mariya Jose surgundi ayrildilar Bu teskil edilmis diplomatik nikah idi Bezi tedqiqatcilar II Umbertonun homoseksual oldugunu bildirmisler Bunun duzgunluyu hele de subut olunmamisdir 1920 ci illerin evvelinde Mussolinin santaj ucun yaradilmis oldugu dosyesine Umbertonun homoseksual oldugu barede melumatlar daxil edilmisdi Referendum erefesinde qezetler II Umbertonun nufuzunu asagi salmaq ucun bu xeberi tirajlamaga basladilar II Umbertonun meshur Italyan incesenet xadimi Jan Maraisle munasibetde oldugu barede melumatlar vardir Elbette bu melumatlara tam inanmaq yersizdir SurgundeII Umberto surgunde Portuqaliyanin Kaskais seherinde 37 il yasadi O hec vaxt Italiyaya geri done bilmidi Surgun illeri zamani tez tez seyahet edirdi O daha cox Meksikada qizi Mariya Beatris ile gorunurdu 1947 ci il konstitutsiyasi monarxiyanin berpasini qadagan etmirdi 2002 ci il qanunu Savoyya sulalesinin butun kisilerine Italiyaya qayitmagi qadagan etdi yalniz qadinlar xaric Kralicalar istisna II Umberto 1983 cu ilde olen zaman Italiyanin prezidenti Parlamente II Umbertoya Italiya donmesi ucun muraciet etdi Her halda II Umberto Cenevrede vefat etdi ve Fransada defn edildi IstinadlarLundy D R Umberto II di Savoia Carignano Re d Italia The Peerage ing Umberto II Umberto Brockhauz Ensiklopediyasi alm Archivio Storico Ricordi 1808