Mövlanə Kəmaləddin Hüseyn ibn Əli Beyhəki-yi Səbzəvari (1461, Səbzivar[d], Rəzəvi Xorasan ostanı – 1504, Herat) — İranlı müfəssir, mütəsəvvüf və şair.
Hüseyn Vaiz Kaşifi | |
---|---|
| |
Doğum tarixi | 1461 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 1504 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | yazıçı, astronom, riyaziyyatçı |
Əsərlərinin dili | fars dili |
Hüseyn Vaiz Kaşifi Vikimənbədə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
İranın Xorasan bölgəsində doğuldu. 1456-cı ildə Məşhədə getdiyi sıralarda iyirmi yaşlarında olduğu qəbul edilirsə 1436-cı il civarında doğulduğu söylənə bilər. Vəəzləriylə tanındığı üçün "Vaiz" ləqəbi və şeirlərində istifadə etdiyi Kaşifi təxəllüsü ilə tanınır. Uşaqlıq və gənclik illərini Səbzəvar və yörərəsində keçirən Hüseyn Vaizin mükəmməl bir təhsil gördüyü, Herata getdiyində elmi və vəəzləri ilə özünü qısa müddətdə qəbul etdirməsindən anlaşılır. Hüseyn Vaiz, geniş bilgisi və təsirli vəəzləriylə şöhrəti ətrafa yayılınca ölkəsindən ayrılıb Nişapura getdi, oradan Məşhədə yollandı. Dönəmin böyük Nəqşibəndi şeyxi Sadəddin Qaşqarinin Heratda öldüyünü (may 1456) öyrəndiyi günlərdə yuxusunda onu görməsi, məzarını ziyarət etmək üzrə Herata getməsinə səbəb oldu. Burada Sadəddin Qaşqarinin müridi ünlü sufi və şair Əbdürrəhman Cami ilə tanış oldu və onun vasitəsiylə Nəqşibəndi təriqətinə intisab etdi. Heratda verdiyi vəəzlərlə qısa zamanda məşhur olan Hüseyn Vaiz, bir müddət sonra Hüseyn Baykara və Əlişir Nəvainin himayəsinə daxil oldu. Onların təşviqiylə müxtəlif kitablar yazdı.
Caminin ölümündən (1492) sonra Heratdan ayrılan Kaşifi 910 (1504–1505) -cu ildə Səbzəvarda vəfat etdi. Türbəsi Səbzəvarın cənubi-qərbində Dərvazə-i Nişapurdadır.
Ədəbiyyat
- Mahmud Anbarani, "Müruri bər zindəgani-yi Kaşifi", Keyĥan-ı Əndişə, Qum 1370/1992, s. 83–89;
- T. W. Arnold, "Kaşifi", İA, VI, 413–414;
- Gholam Husein Yousofi, "Kāѕћifī",
- EI² (İng.), IV, 732–733;
- DMF, I, 2145;
- Dehxuda, Lüğətnamə (Muin), XXI, 15886–15887.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France Ḥoseīn Vāʿeẓ Kāšfī // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
Qalereya
- Əfqanıstanın Herat şəhərində Kaşifinin məzarı.
- Doğulduğu şəhər, İranın Səbzivar şəhərində memorial.
- Cəvahir ət-Təfsirin bəzədilmiş əlyazmasından səhifə.
- Sərgidə Ənvər-i Süheylinin əlyazması.
- Ənvər-e Süheylidən bir illüstrasiya.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Movlane Kemaleddin Huseyn ibn Eli Beyheki yi Sebzevari 1461 Sebzivar d Rezevi Xorasan ostani 1504 Herat Iranli mufessir mutesevvuf ve sair Huseyn Vaiz KasifiMolla Huseyn Vaiz Kasifinin turbesiDogum tarixi 1461Dogum yeri Sebzivar d Sebzivar sehristani Rezevi Xorasan ostani IranVefat tarixi 1504Vefat yeri Herat Teymuriler dovletiFealiyyeti yazici astronom riyaziyyatciEserlerinin dili fars diliHuseyn Vaiz Kasifi Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIranin Xorasan bolgesinde doguldu 1456 ci ilde Meshede getdiyi siralarda iyirmi yaslarinda oldugu qebul edilirse 1436 ci il civarinda doguldugu soylene biler Veezleriyle tanindigi ucun Vaiz leqebi ve seirlerinde istifade etdiyi Kasifi texellusu ile taninir Usaqliq ve genclik illerini Sebzevar ve yoreresinde keciren Huseyn Vaizin mukemmel bir tehsil gorduyu Herata getdiyinde elmi ve veezleri ile ozunu qisa muddetde qebul etdirmesinden anlasilir Huseyn Vaiz genis bilgisi ve tesirli veezleriyle sohreti etrafa yayilinca olkesinden ayrilib Nisapura getdi oradan Meshede yollandi Donemin boyuk Neqsibendi seyxi Sadeddin Qasqarinin Heratda olduyunu may 1456 oyrendiyi gunlerde yuxusunda onu gormesi mezarini ziyaret etmek uzre Herata getmesine sebeb oldu Burada Sadeddin Qasqarinin muridi unlu sufi ve sair Ebdurrehman Cami ile tanis oldu ve onun vasitesiyle Neqsibendi teriqetine intisab etdi Heratda verdiyi veezlerle qisa zamanda meshur olan Huseyn Vaiz bir muddet sonra Huseyn Baykara ve Elisir Nevainin himayesine daxil oldu Onlarin tesviqiyle muxtelif kitablar yazdi Caminin olumunden 1492 sonra Heratdan ayrilan Kasifi 910 1504 1505 cu ilde Sebzevarda vefat etdi Turbesi Sebzevarin cenubi qerbinde Dervaze i Nisapurdadir EdebiyyatMahmud Anbarani Mururi ber zindegani yi Kasifi Keyĥan i Endise Qum 1370 1992 s 83 89 T W Arnold Kasifi IA VI 413 414 Gholam Husein Yousofi Kaѕћifi EI Ing IV 732 733 DMF I 2145 Dehxuda Lugetname Muin XXI 15886 15887 IstinadlarBibliotheque nationale de France Ḥosein Vaʿeẓ Kasfi BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 QalereyaEfqanistanin Herat seherinde Kasifinin mezari Doguldugu seher Iranin Sebzivar seherinde memorial Cevahir et Tefsirin bezedilmis elyazmasindan sehife Sergide Enver i Suheylinin elyazmasi Enver e Suheyliden bir illustrasiya Vikianbarda Huseyn Vaiz Kasifi ile elaqeli mediafayllar var