Huxanye (v. e.ə. 30) — Hunların XIV şanyüsü.
Huxanye | |
---|---|
呼韩邪 | |
Əvvəlki | Tutsitan |
Sonrakı | Fuculi |
Şəxsi məlumatlar | |
Vəfat tarixi | e.ə. 30 |
Atası | Sülü Çiançü |
Həyat yoldaşları | |
Uşaqları | Çüymoqüy Nançjiyas Dyaotaomoqao Tzyumisyu Hsian Luo İtuzyaşi və 10 ayrı oğul |
Huxanye əyanların dəstəyi ilə üsyan qaldıraraq hakimiyyətə gəlmişdi. Əvvəlki adı Tsihouşan idi. Eramızdan əvvəl 57-ci ildə Hun dövlətində 5 şanyü var idi və hamısı hökmdarlığa iddialı idi. , , , özünü şanyü elan etmişdi. Bu şəxslərin hamısı Mete xaqanın ayrı qadınlardan olan nəvələridi idi. Çuki əvvəlcə , Utzsi və Yuydinin müttəfiq ordularına qarşı vuruşmağa başladı və məğlub olaraq qaçdı. Yuydi isə Huxanyeyə tabe olduğunu bildirdi. Digər tərəfdən general oğlu şanyü elan etdi. Utszi öldürüldükdən sonra Huxanyenin yeni rəqibləri baş qaldırdı. Sünsün adlı hun generalı bir şahzadəni şanyü adı ilə hökmdar elan etdi. Daha qərbdə isə Huxanyenin qardaşı özünü hökmdar elan etdi. Çiçi və Günçen ittifaqa girərək Huxanyeni məğlub etdilər. Huxanye öz əyanları ilə qurultay çağırdı amma əyanlar onun Çin vassallığını qəbul etməsi fikrinə etiraz etdilər. Hun generallarından biri İçjiçzı isə o dövrlərin geridə qaldığını Çinin artıq güclü olduğunu dedi. Huxanye onunla razılaşdı. Huxanye Çinə yola düşdü. 147 ildən sonra ilk dəfə idi ki, Çin imperatoru və şanyü görüşürdü. İmperator ona ordu və ərzaq verərək ölkəsinə göndərdi. Çiçi şanyü bu arada öz dövlətini qurmağa hazırlaşırdı. Talas döyüşündə Çin ordusu Çiçini məğlub edərək başını kəsdi və üsyan yatırıldı. Huxanyenin hakimiyyəti dövründə qəbilə başçılarının Çinə axını davam edirdi. Huxanye imperatorun qızı ilə evlənmiş və İtuzyaşi adlı oğlu anadan olmuşdu. Öləndən sonra isə yerinə Fuculi şanyü keçdi.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Huxanye v e e 30 Hunlarin XIV sanyusu Huxanye呼韩邪Hunlarin XIV sanyusuEvvelkiTutsitanSonrakiFuculiSexsi melumatlarVefat tarixi e e 30Atasi Sulu CiancuHeyat yoldaslariUsaqlari Cuymoquy Nancjiyas Dyaotaomoqao Tzyumisyu Hsian Luo Ituzyasi ve 10 ayri ogul Huxanye eyanlarin desteyi ile usyan qaldiraraq hakimiyyete gelmisdi Evvelki adi Tsihousan idi Eramizdan evvel 57 ci ilde Hun dovletinde 5 sanyu var idi ve hamisi hokmdarliga iddiali idi ozunu sanyu elan etmisdi Bu sexslerin hamisi Mete xaqanin ayri qadinlardan olan neveleridi idi Cuki evvelce Utzsi ve Yuydinin muttefiq ordularina qarsi vurusmaga basladi ve meglub olaraq qacdi Yuydi ise Huxanyeye tabe oldugunu bildirdi Diger terefden general oglu sanyu elan etdi Utszi olduruldukden sonra Huxanyenin yeni reqibleri bas qaldirdi Sunsun adli hun generali bir sahzadeni sanyu adi ile hokmdar elan etdi Daha qerbde ise Huxanyenin qardasi ozunu hokmdar elan etdi Cici ve Guncen ittifaqa girerek Huxanyeni meglub etdiler Huxanye oz eyanlari ile qurultay cagirdi amma eyanlar onun Cin vassalligini qebul etmesi fikrine etiraz etdiler Hun generallarindan biri Icjiczi ise o dovrlerin geride qaldigini Cinin artiq guclu oldugunu dedi Huxanye onunla razilasdi Huxanye Cine yola dusdu 147 ilden sonra ilk defe idi ki Cin imperatoru ve sanyu gorusurdu Imperator ona ordu ve erzaq vererek olkesine gonderdi Cici sanyu bu arada oz dovletini qurmaga hazirlasirdi Talas doyusunde Cin ordusu Cicini meglub ederek basini kesdi ve usyan yatirildi Huxanyenin hakimiyyeti dovrunde qebile bascilarinin Cine axini davam edirdi Huxanye imperatorun qizi ile evlenmis ve Ituzyasi adli oglu anadan olmusdu Olenden sonra ise yerine Fuculi sanyu kecdi IstinadlarSELEF Tutsitan Huxanye E e 58 E e 31 XELEF Fuculi