Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Homogen - yunan sözü olan "qomos"dan götürülmüşdü ki, o da, "eyni" mənasını verir. Sistemin daxilində fiziki halına və ya kimyəvi xassələrinə görə fərqlənən sistem hissəciklərini bir-birindən ayıran səth bölgüsü olmursa, belə sistem "homogen" sistem adlanır.
Nümunələr
Homogen sistemlərə misal qazlar qarışığı, birincili maye məhlul, individual kristal maddə.
Komponent
Sistemin asılı olmayan tərkib hissəsini təşkil edən individual maddələrə komponent deyilir. Komponent sistemdən ayrıla bilir və təcrid olunmuş halda mövcud olur. Məsələn, NaCl-in suda məhlulunda komponentlər H2O və NaCl-dir. Lakin həmin məhlulda sərbəst hissəciklər şəklində olan, məhluldan kənarda isə mövcud ola bilməyən Na+ və Cl- ionları komponent sayıla bilməz. Sistemin termodinamik xassələri onun komponentlərinin sayı ilə müəyyən edilir. Sistemin komponentlərinin sayı müəyyən edilərkən aşağıdakı qayda əsas götürülür: kimyəvi reaksiya getməyən sistemlərdə komponentlərin sayı tərkib hissələrinin sayına bərabər olur. Kimyəvi reaksiya gedən sistemləedə isə komponentlərin sayı, tərkib hissələrinin sayı ilə onların arasında mövcud olan kimyəvi reaksiyaların sayı fərqinə bərabər olur.
Sistemin növləri
Komponentlərin sayına görə sistemlər:
- Birkomponentli
- İkikomponentli
- Üçkomponentli
olurlar.
Fiziki-kimyəvi analiz
Sistem əsasən fiziki-kimyəvi analiz metodları ilə tədqiq olunur. Bu metodlar termik, mikroquruluş, rentgenoqrafik və s.-dir. kimyanın bir sıra sahəsi olmaqla, müvazinətdə olan sistemdə gedən çevrilmələri fiziki və həndəsi metodların birgə tətbiqi vasitəsi ilə öyrənir. Başqa sözlə, fiziki-kimyəvi analiz sistemdə təzyiq, temperatur, həcm və komponentlərin miqdarının dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq, fiziki-kimyəvi xassələrinin dəyişmə xarakterini həndəsəni tətbiq etməklə müəyyənləşdirir. Buradan alınan rəqəmlərə əsasən verilmiş müəyyən sistem üçün hal dioqramı qurulur ki, bu vaxt absis oxu üzərində tərkib, ordinat oxu üzərində isə onların xassələrini xarakterizə edən rəqəmlər verilir. "Tərkib-xassə" diaqramı sistemin komponentlərinin qarşılıqlı kimyəvi təsirinin xarakterini və bunun komponentlərin miqdarı nisbətlərindən asılılığını, ayrı-ayrı ərintilərin tərkibini və s. müəyyən etməyə imkan verir.
Həmçinin bax
Mənbə
- Z.Qarayev "Qeyri-üzvi kimya", Maarif-1975.
- Карякин Н. И., Быстров К. Н., Киреев П. С. Краткий справочник по физике / ответственный = под ред. Г. Е Петровской; ответственный = худ. ред. И. Ф. Муликова; ответственный = тех. ред. Р. К. Воронина; ответственный = кор. Н. В. Кулиева. — 2-е изд. — Москва: Высшая школа, 1964. — С. 143. — 576 с.
- Ахметов Н. С. Раздел III, Агрегатное состояние. Растворы // Общая и неорганическая химия.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Homogen yunan sozu olan qomos dan goturulmusdu ki o da eyni menasini verir Sistemin daxilinde fiziki halina ve ya kimyevi xasselerine gore ferqlenen sistem hisseciklerini bir birinden ayiran seth bolgusu olmursa bele sistem homogen sistem adlanir NumunelerHomogen sistemlere misal qazlar qarisigi birincili maye mehlul individual kristal madde KomponentSistemin asili olmayan terkib hissesini teskil eden individual maddelere komponent deyilir Komponent sistemden ayrila bilir ve tecrid olunmus halda movcud olur Meselen NaCl in suda mehlulunda komponentler H2O ve NaCl dir Lakin hemin mehlulda serbest hissecikler seklinde olan mehluldan kenarda ise movcud ola bilmeyen Na ve Cl ionlari komponent sayila bilmez Sistemin termodinamik xasseleri onun komponentlerinin sayi ile mueyyen edilir Sistemin komponentlerinin sayi mueyyen edilerken asagidaki qayda esas goturulur kimyevi reaksiya getmeyen sistemlerde komponentlerin sayi terkib hisselerinin sayina beraber olur Kimyevi reaksiya geden sistemleede ise komponentlerin sayi terkib hisselerinin sayi ile onlarin arasinda movcud olan kimyevi reaksiyalarin sayi ferqine beraber olur Sistemin novleriKomponentlerin sayina gore sistemler Birkomponentli Ikikomponentli Uckomponentli olurlar Fiziki kimyevi analizSistem esasen fiziki kimyevi analiz metodlari ile tedqiq olunur Bu metodlar termik mikroqurulus rentgenoqrafik ve s dir kimyanin bir sira sahesi olmaqla muvazinetde olan sistemde geden cevrilmeleri fiziki ve hendesi metodlarin birge tetbiqi vasitesi ile oyrenir Basqa sozle fiziki kimyevi analiz sistemde tezyiq temperatur hecm ve komponentlerin miqdarinin deyismesi ile elaqedar olaraq fiziki kimyevi xasselerinin deyisme xarakterini hendeseni tetbiq etmekle mueyyenlesdirir Buradan alinan reqemlere esasen verilmis mueyyen sistem ucun hal dioqrami qurulur ki bu vaxt absis oxu uzerinde terkib ordinat oxu uzerinde ise onlarin xasselerini xarakterize eden reqemler verilir Terkib xasse diaqrami sistemin komponentlerinin qarsiliqli kimyevi tesirinin xarakterini ve bunun komponentlerin miqdari nisbetlerinden asililigini ayri ayri erintilerin terkibini ve s mueyyen etmeye imkan verir Hemcinin baxHeterogen sistemMenbeZ Qarayev Qeyri uzvi kimya Maarif 1975 Karyakin N I Bystrov K N Kireev P S Kratkij spravochnik po fizike otvetstvennyj pod red G E Petrovskoj otvetstvennyj hud red I F Mulikova otvetstvennyj teh red R K Voronina otvetstvennyj kor N V Kulieva 2 e izd Moskva Vysshaya shkola 1964 S 143 576 s Ahmetov N S Razdel III Agregatnoe sostoyanie Rastvory Obshaya i neorganicheskaya himiya