Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hissiyat, duyğu təcrübəsi — xarici mühitin fərdi xassələrinin və vəziyyətlərinin daxili və ya xarici stimul və qıcıqların bir subyekt tərəfindən hissiyyat sistemi vasitəsilə siqnal şəklində, bütövlükdə sinir sisteminin iştirakı ilə psixikada əks etdirilməsi olan psixi proses.
Hisslərin xüsusiyyətləri
- Modallıq — hisslərin keyfiyyət xarakteristikasıdır. Hər bir hiss növü özünəməxsus modal xüsusiyyətlərinə malikdir. Vizual hisslər üçün bunlar rəng tonu, parlaqlıq, dolğunluq ola bilər; eşitmə üçün - ton, tembr, səs; toxunma üçün - sərtlik, kobudluq və d.
- İntensivlik — hisslərin klassik kəmiyyət xarakteristikasıdır.
- Lokalizasiya — hisslərin məkan xarakteristikası, stimulun məkanda lokalizasiyası haqqında məlumatdır. Bəzi hallarda (ağrı, interoseptiv hisslər) lokalizasiya çətin və qeyri-müəyyəndir.
- Müddət — hissiyatın müvəqqəti olmasını bildirən xarakteristikasıdır.
Hissiyyatın təsnifatı
Hissləri ilk təsnif etməyə çalışan Aristotel olmuşdur. O, 5 duyğu müəyyən etmişdi: görmə, eşitmə, toxunma, qoxu və dad. XIX əsrdə hiss növlərinin sayının artması onları yenidən təsnif etmək vəzifəsini qarşıya qoydu.
Vundtun təsnifatı
Vundt hissləri onlara səbəb olan stimulların xassələrindən asılı olaraq qruplaşdırmağı təklif etmiş, bunların arasında mexaniki, fiziki və kimyəvi xüsusiyyətləri ayırd etmişdir (məsələn, vizual və eşitmə hissləri "fiziki" kateqoriyaya aiddir, çünki onlar fiziki hadisələrdən qaynaqlanır - elektromaqnit titrəyişləri və səs dalğaları; qoxu və dad - "kimyəvi" hisslər və s. d. ). Bu təsnifat variantı geniş istifadə olunmur.
Ch. Şerrinqton reseptorların lokalizasiyasına (yerləşməsinə) əsaslanan üç əsas hiss sinfi müəyyən etdi:
Hedin təsnifatı
Henri Hed hissiyatı mənşəyinə görə iki yerə ayırmışdır:
- Protopatik hissiyat mənşəcə və primitiv olaraq, emosiyalarla sıx bağlıdır, düşüncədən uzaqdır, daha az fərqləndiricidir və lokallaşdırıcıdır. Bununla bağlı hissiyatı kateqoriyalara bölmək və sözlə ifadə etmək və ya təsvir etmək çətindir .
- Epikritik həssaslıq daha yüksək səviyyədədir, sonradan yaranır və mahiyyətcə əks xüsusiyyətlərə malikdir: təfəkkürlə əlaqə, emosional vəziyyətlərdən uzaqlıq, daha çox fərqləndiricilik, hisslərin kateqoriyalı adları ("nanə qoxusu" və ya "şam ağacının qoxusu" deyil, qırmızı, mavi), aydın lokalizasiya .
- "Психология ДЛЯ СТУДЕНТОВ ВУЗОВ Ф. Р. Филатов — Классификации видов ощущений". 2016-03-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hissiyat duygu tecrubesi xarici muhitin ferdi xasselerinin ve veziyyetlerinin daxili ve ya xarici stimul ve qiciqlarin bir subyekt terefinden hissiyyat sistemi vasitesile siqnal seklinde butovlukde sinir sisteminin istiraki ile psixikada eks etdirilmesi olan psixi proses Hisslerin xususiyyetleriModalliq hisslerin keyfiyyet xarakteristikasidir Her bir hiss novu ozunemexsus modal xususiyyetlerine malikdir Vizual hissler ucun bunlar reng tonu parlaqliq dolgunluq ola biler esitme ucun ton tembr ses toxunma ucun sertlik kobudluq ve d Intensivlik hisslerin klassik kemiyyet xarakteristikasidir Lokalizasiya hisslerin mekan xarakteristikasi stimulun mekanda lokalizasiyasi haqqinda melumatdir Bezi hallarda agri interoseptiv hissler lokalizasiya cetin ve qeyri mueyyendir Muddet hissiyatin muveqqeti olmasini bildiren xarakteristikasidir Hissiyyatin tesnifatiHissleri ilk tesnif etmeye calisan Aristotel olmusdur O 5 duygu mueyyen etmisdi gorme esitme toxunma qoxu ve dad XIX esrde hiss novlerinin sayinin artmasi onlari yeniden tesnif etmek vezifesini qarsiya qoydu Vundtun tesnifati Vundt hissleri onlara sebeb olan stimullarin xasselerinden asili olaraq qruplasdirmagi teklif etmis bunlarin arasinda mexaniki fiziki ve kimyevi xususiyyetleri ayird etmisdir meselen vizual ve esitme hissleri fiziki kateqoriyaya aiddir cunki onlar fiziki hadiselerden qaynaqlanir elektromaqnit titreyisleri ve ses dalgalari qoxu ve dad kimyevi hissler ve s d Bu tesnifat varianti genis istifade olunmur Ch Serrinqton reseptorlarin lokalizasiyasina yerlesmesine esaslanan uc esas hiss sinfi mueyyen etdi Hedin tesnifati Henri Hed hissiyati menseyine gore iki yere ayirmisdir Protopatik hissiyat mensece ve primitiv olaraq emosiyalarla six baglidir dusunceden uzaqdir daha az ferqlendiricidir ve lokallasdiricidir Bununla bagli hissiyati kateqoriyalara bolmek ve sozle ifade etmek ve ya tesvir etmek cetindir Epikritik hessasliq daha yuksek seviyyededir sonradan yaranir ve mahiyyetce eks xususiyyetlere malikdir tefekkurle elaqe emosional veziyyetlerden uzaqliq daha cox ferqlendiricilik hisslerin kateqoriyali adlari nane qoxusu ve ya sam agacinin qoxusu deyil qirmizi mavi aydin lokalizasiya Psihologiya DLYa STUDENTOV VUZOV F R Filatov Klassifikacii vidov oshushenij 2016 03 13 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 07 ol section