Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hindistan–Pakistan münasibətləri — Hindistan Respublikası və Pakistan İslam Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər.
| Hindistan–Pakistan münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
İki dövlət arasındakı münasibətlər bir neçə tarixi və siyasi hadisələrə görə çox gərgin olmuşdur. Hər iki ölkə 1947-ci ilə qədər Britaniya Hindistanının tərkibində olmuşdur. Elə həmin il dövlətlərin müstəqillik əldə etməsindən sonra tərəflər arasında Kəşmir münaqişəsi başlamışdır. Əhalisinin əksər hissəsi müsəlmanlardan ibarət olan Şimali Hindistan və Pakistanı linqva franka (Pəncab və Hind dilləri) və Böyük Moğol İmperiyası dövründən miras qalmış oxşar mədəniyyətlər birləşdirirdi.
1947-ci ildə Britaniya Hindistanı parçalandıqdan sonra həmin ərazidə iki suveren dövlət olan Hindistan dominionu və Pakistan dominionunun əsası qoyuldu. Bu parçalanma 12.5 milyon insanın daimi yaşayış yerini dəyişməsi ilə nəticələndi. Müstəqillik əldə etdikdən qısa müddət sonra həm Hindistan, həm də Pakistan tərəfi özünü dünyəvi dövlət elan etdi. Sonradan Pakistanda İslam dini dövlət dini elan olunsa da, konstitusiya bütün dinlərə sitayiş edən insanlara azadlığı təmin edirdi.
Müstəqillik qazandıqdan sonra Hindistan və Pakistan arasında üç genişmiqyaslı müharibə, bir elan olunmamış müharibə və bir çox sərhəd toqquşmaları baş vermişdir. 1971-ci ildə baş vermiş Üçüncü Hindistan-Pakistan müharibəsi və Banqladeş istiqlal müharibəsi istisna olmaqla qalan bütün münaqişələrin mərkəzində isə Kəşmir məsələsi dayanırdı.
Müharibələrə baxmayaraq, iki dövlət arasındakı münasibətlərin normallaşdırılması məqsədilə bir neçə görüş baş tutmuşdur. Bu cür görüşlərə Şimla, Aqra və Lahor sammitləri daxildir. 1980-ci illərin əvvəllərindən etibarən Siaçen münaqişəsinin başlanması, 1989-cu ildə Kəşmir bölgəsinə edilmiş hücumlar, 1998-ci ildə hər iki tərəfin həyata keçirdiyi nüvə sınaqları və 1999-cu ildə baş vermiş Kargil müharibəsi münasibətləri daha da pisləşdirdi. 2001-ci ildə Hindistan Parlamentinə baş tutmuş hücum aktı iki dövləti nüvə müharibəsinin eşiyinə gətirdi.
2016-cı ilin sentyabrında Hindistanın nəzarəti altında olan Kəşmir bölgəsinin Uri şəhərində yerləşən hərbi bazaya edilən hücum nəticəsində 19 nəfər Hindistan hərbçisi həlak olmuşdur. Hindistan tərəfi bu hücumun Pakistanın dəstəklədiyi silahlı birləşmələr tərəfindən həyata keçirildiyini birtərəfli olaraq bəyan etsə də, Pakistan hökuməti bu ittihamı qəbul etməmişdir. 2016-cı ilin dekabr ayına olan məlumata əsasən təmas xəttindəki gərginlik davam edirdi.
2010-cu illərin əvvəllərində hər iki dövlətdə yeni hökumətin seçilməsi ikitərəfli münasibətlərin inkişaf etdirilməsinə şərait yaratmışdır. 2015-ci ilin noyabrında Hindistanın Baş Naziri Narendra Modi və Pakistanın Baş Naziri Nəvaz Şərif ikitərəfli əlaqələrin bərpa olunması barədə razılığa gəlmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/religion.aspx 2017-11-23 at the Wayback Machine Census of Indian: Religious Composition
- "Pakistan acknowledges surviving Mumbai gunman is a Pakistani". latimes. 2009-02-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-27.
- Ankit Panda, "Gurdaspur, Pathankot, and Now Uri: What Are India's Options?", The Diplomat, 19 sentyabr 2016, 2018-11-16 tarixində , İstifadə tarixi: 27 noyabr 2017
- Geeta Anand, Hari Kumar, "Militants Attack Indian Army Base in Nagrota, Inflaming Tensions With Pakistan", The New York Times, 29 noyabr 2016, 2016-12-01 tarixində , İstifadə tarixi: 27 noyabr 2017
- "Non-discriminatory market access: Pakistan, India all but sign trade normalisation deal". The Express Tribune. 15 mart 2014. 2018-07-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-27.
- Suhasini Haidar. "3 minutes that changed India-Pak ties". The Hindu. 2021-07-19 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2017.
Xarici keçidlər
- India-Pakistan Trade 2013-04-22 at the Wayback Machine
- Building a bridge of friendship 2012-02-22 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hindistan Pakistan munasibetleri Hindistan Respublikasi ve Pakistan Islam Respublikasi arasindaki movcud ikiterefli munasibetler Hindistan Pakistan munasibetleri Pakistan Hindistan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Iki dovlet arasindaki munasibetler bir nece tarixi ve siyasi hadiselere gore cox gergin olmusdur Her iki olke 1947 ci ile qeder Britaniya Hindistaninin terkibinde olmusdur Ele hemin il dovletlerin musteqillik elde etmesinden sonra terefler arasinda Kesmir munaqisesi baslamisdir Ehalisinin ekser hissesi muselmanlardan ibaret olan Simali Hindistan ve Pakistani linqva franka Pencab ve Hind dilleri ve Boyuk Mogol Imperiyasi dovrunden miras qalmis oxsar medeniyyetler birlesdirirdi 1947 ci ilde Britaniya Hindistani parcalandiqdan sonra hemin erazide iki suveren dovlet olan Hindistan dominionu ve Pakistan dominionunun esasi qoyuldu Bu parcalanma 12 5 milyon insanin daimi yasayis yerini deyismesi ile neticelendi Musteqillik elde etdikden qisa muddet sonra hem Hindistan hem de Pakistan terefi ozunu dunyevi dovlet elan etdi Sonradan Pakistanda Islam dini dovlet dini elan olunsa da konstitusiya butun dinlere sitayis eden insanlara azadligi temin edirdi Musteqillik qazandiqdan sonra Hindistan ve Pakistan arasinda uc genismiqyasli muharibe bir elan olunmamis muharibe ve bir cox serhed toqqusmalari bas vermisdir 1971 ci ilde bas vermis Ucuncu Hindistan Pakistan muharibesi ve Banqlades istiqlal muharibesi istisna olmaqla qalan butun munaqiselerin merkezinde ise Kesmir meselesi dayanirdi Muharibelere baxmayaraq iki dovlet arasindaki munasibetlerin normallasdirilmasi meqsedile bir nece gorus bas tutmusdur Bu cur goruslere Simla Aqra ve Lahor sammitleri daxildir 1980 ci illerin evvellerinden etibaren Siacen munaqisesinin baslanmasi 1989 cu ilde Kesmir bolgesine edilmis hucumlar 1998 ci ilde her iki terefin heyata kecirdiyi nuve sinaqlari ve 1999 cu ilde bas vermis Kargil muharibesi munasibetleri daha da pislesdirdi 2001 ci ilde Hindistan Parlamentine bas tutmus hucum akti iki dovleti nuve muharibesinin esiyine getirdi 2016 ci ilin sentyabrinda Hindistanin nezareti altinda olan Kesmir bolgesinin Uri seherinde yerlesen herbi bazaya edilen hucum neticesinde 19 nefer Hindistan herbcisi helak olmusdur Hindistan terefi bu hucumun Pakistanin desteklediyi silahli birlesmeler terefinden heyata kecirildiyini birterefli olaraq beyan etse de Pakistan hokumeti bu ittihami qebul etmemisdir 2016 ci ilin dekabr ayina olan melumata esasen temas xettindeki gerginlik davam edirdi 2010 cu illerin evvellerinde her iki dovletde yeni hokumetin secilmesi ikiterefli munasibetlerin inkisaf etdirilmesine serait yaratmisdir 2015 ci ilin noyabrinda Hindistanin Bas Naziri Narendra Modi ve Pakistanin Bas Naziri Nevaz Serif ikiterefli elaqelerin berpa olunmasi barede raziliga gelmisdir Hemcinin baxPakistan TurkiyeIstinadlarhttp www censusindia gov in Census Data 2001 India at glance religion aspx 2017 11 23 at the Wayback Machine Census of Indian Religious Composition Pakistan acknowledges surviving Mumbai gunman is a Pakistani latimes 2009 02 17 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 27 Ankit Panda Gurdaspur Pathankot and Now Uri What Are India s Options The Diplomat 19 sentyabr 2016 2018 11 16 tarixinde Istifade tarixi 27 noyabr 2017 Geeta Anand Hari Kumar Militants Attack Indian Army Base in Nagrota Inflaming Tensions With Pakistan The New York Times 29 noyabr 2016 2016 12 01 tarixinde Istifade tarixi 27 noyabr 2017 Non discriminatory market access Pakistan India all but sign trade normalisation deal The Express Tribune 15 mart 2014 2018 07 11 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 27 Suhasini Haidar 3 minutes that changed India Pak ties The Hindu 2021 07 19 tarixinde Istifade tarixi 27 noyabr 2017 Xarici kecidlerIndia Pakistan Trade 2013 04 22 at the Wayback Machine Building a bridge of friendship 2012 02 22 at the Wayback Machine