Himeci qəsri(yapon 姫路城 Himecicö) — Yaponiyanın ən qədimdən qalmış qəsrlərindən biri. 1993 ildə Yuneskonun Dünya İrsi siyahısına salınıb. Qəsr kompleksinə ümumiyətlə, əksəriyəti ağacdan olan 83 bina daxildir. Qəsrin dayandığı təpənin ətəyində eyni adlı şəhər yerləşir. Qəsr 1333 - 1346 illərdə tikilib, 1580 və 1612- illərdə genişləndirilib.
Himeci qəsri | |
---|---|
yap. 姫路城 | |
Ölkə | Yaponiya |
Yerləşir | Himeci, Hyoqo prefekturası |
Sifarişçi |
|
Tikilmə tarixi |
|
Sahəsi |
|
Rəsmi sayt | himejicastle.jp |
Rəsmi adı: Himeji-jo | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | i,iv |
Təyin edilib | 1993 |
İstinad nöm. | 661 |
Dövlət | Yaponiya |
Region | Asiya-Sakit okean |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ümumi məlumat
Yapon qəsrinin vacib xüsusiyətlərini topoqrafiya müəyyən edir. Üç əsas yapon qəsri tipi var: yama –ciro – dağın üstündə, hira-ciro düzənlikdə, hirayama –ciro düzənliyin ortasında təpədə tikilir.
Himeci qəsrinin quruluşu
Yaponiyanın qərbindəki Himeci qəsri üçüncü tipə aiddir. Adətən qəsrin ərazisində ən yüksək yerdə əsas qüllə –tensükaku- tikilirdi. Qüllə qəsr üzərində yüksəlirdi və rəqibin yerdəyişməsini müşahidə etmək üçün əlverişli noqtə idi. Əsas qüllənin ətrafındakı meydança qəsrin ən vacib yeri idi və honmaru (əsas hasar)adlanırdı. Başqa, ninomaru və sannomaru kimi sahələr, çox vaxt spiralvari əsas hasarın ətrafında yerləşirdi. Himeci qəsrində əsas hasar siyasi qərarların qəbul olunduğu yer idi. Mülkədarın və onun ailə üzvlərinin və qohumlarının otaqları ninomaru, sannomaru və nisinomaru(müvafiq olaraq ikinci, üçüncü və qərb hasarlarında), o vaxtdan qəsrin bölünmə prinsipi dəyişmədi.
Müdafiə təyinatı
İstənilən qəsrin ən vacib funksiyası müdafiədir. Himeci qəsri xəndəklər sistemi ilə əhatələnmişdi. Daş özüllü divarlar və xəndəyin torpaqdan divarları müdafiə sitemini möhkəmləndirirdilər. Həm də onlardan bəziləri hasarların və keçidlərin arasında yerləşirdi ki düşmənin içəri daxil olmasını olduqca çətinləşdirirdi. Divarların daş özüllərinin maraqlı özəlliyi onların profili idi. Onlar, yuxarı hissəsində çölə burularaq kəskin yoxuşa qalxırdılar. Bu oqi –no-kobay(yığılan enişin burulğanı) adlandırılan buruğlara görə, onların üzərinə dırmaşmaq olduqca çətinləşirdi, bu həm də yapon qəsrlərinə əlavə gözəllik verirdi. Bir çox qəsrin xəndəkləri su ilə doldurulurdu, həm də, əgər topoqrafiya imkan versəydi, çay suyundan yararlanırdılar. Əgər işğalçılar xəndəyi dəf edə bilsəydilər, onlar gərək həm də əsas (ote-mon) və başqa darvazalardan keçəydilər.
Oradan əsas hasara gedən yeganə yol hasarlanmış sahələrdən ibarət , çox sayda darvaza və çox şaxəli olan keçidlərdən keçirdi. Əsas qülləyə tərəf hərəkət edərək, gərək dolanbaclardan keçəsən, bu isə, hətta siz qülləyə yaxınlaşsaz belə yanlış istiqamətdə hərəkət təəsuratı yaradır. Qala divarlarında olan ambrazuralardan (sama) atəş açan döyüşçülər düşməni geri ata bilərdi. Ya-dzama- oxatanlar üçün hündür düzbucaqlı ensiz dəliklər idi, teppo-dzama isə -yumru yaxud kvadrat formada idi və muşketlərdən atəş açmaq üçün əlverişli idi. Əsas və müfafizə qüllələrini, divarın aşağı özülündən irəli çıxan hissəsindən, uzun ensiz dəlik (isi-otosi)vasitəsi ilə daş atmaq olardı.
Ağ vağ qəsri
Belə qəsrlər, təxminən Yaponiya 270 il çəkəcək sülh dövrünə qədəm qoyanda 17 əsrin əvvəlində yarandılar. Müharibə bitəndən sonra qəsrlər müdafiə və hakimiyyəti saxlamaq üçün yox, daha çox samuray ruhunu və feodal əzəmətini təcəssüm etdirməyə başladılar. Himeci qəsri, Yaponiyada qorunan bütün qəsrlərdən ən böyüyü və deyilənlərə görə ən gözəlidir. Onun divarlarını çöl tərəfdən ağ suvaq örtür və bu hətta damındakı saxsı kirəmitlərı də daha möhkəm edir. Bütün bunlara görə qəsri bəzən Ağ vağ adlandırırlar. Yaponiyada bu qəsr milli sərvət sayılır.
İstinadlar
- . . 2007-03-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 sentyabr 2015. (#apostrophe_markup)
- Jacqueline A., Ball. Himeji Castle: Japan's Samurai Past. New York: Bearport Publishing. 2005. 32. ISBN .
- (PDF). Himeji Rojyo Lions Club. 2000. February 9, 2005 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 10, 2010.
Mənbə
- -Himeci qəsri, Dünya əhəmiyyətli abidə
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Himeci qesri yapon 姫路城 Himecico Yaponiyanin en qedimden qalmis qesrlerinden biri 1993 ilde Yuneskonun Dunya Irsi siyahisina salinib Qesr kompleksine umumiyetle ekseriyeti agacdan olan 83 bina daxildir Qesrin dayandigi tepenin eteyinde eyni adli seher yerlesir Qesr 1333 1346 illerde tikilib 1580 ve 1612 illerde genislendirilib Himeci qesriyap 姫路城34 50 22 sm e 134 41 37 s u Olke YaponiyaYerlesir Himeci Hyoqo prefekturasiSifarisci 1333 1346 1581 1601 1609 1617 1618 Tikilme tarixi 1333 1300 Himeyama qesri 1581 genislendirme 1601 1609 genislendirme 1617 1618 genislendirme Sahesi 107 ha143 haResmi sayt himejicastle jpUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Himeji joTipiMedeniKriteriyai ivTeyin edilib1993Istinad nom 661DovletYaponiyaRegionAsiya Sakit okeanHimeci qesri Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatYapon qesrinin vacib xususiyetlerini topoqrafiya mueyyen edir Uc esas yapon qesri tipi var yama ciro dagin ustunde hira ciro duzenlikde hirayama ciro duzenliyin ortasinda tepede tikilir Himeci qesrinin qurulusuQesrin xeritesi 1761 il Yaponiyanin qerbindeki Himeci qesri ucuncu tipe aiddir Adeten qesrin erazisinde en yuksek yerde esas qulle tensukaku tikilirdi Qulle qesr uzerinde yukselirdi ve reqibin yerdeyismesini musahide etmek ucun elverisli noqte idi Esas qullenin etrafindaki meydanca qesrin en vacib yeri idi ve honmaru esas hasar adlanirdi Basqa ninomaru ve sannomaru kimi saheler cox vaxt spiralvari esas hasarin etrafinda yerlesirdi Himeci qesrinde esas hasar siyasi qerarlarin qebul olundugu yer idi Mulkedarin ve onun aile uzvlerinin ve qohumlarinin otaqlari ninomaru sannomaru ve nisinomaru muvafiq olaraq ikinci ucuncu ve qerb hasarlarinda o vaxtdan qesrin bolunme prinsipi deyismedi Mudafie teyinatiQesrde silah saxlanci Istenilen qesrin en vacib funksiyasi mudafiedir Himeci qesri xendekler sistemi ile ehatelenmisdi Das ozullu divarlar ve xendeyin torpaqdan divarlari mudafie sitemini mohkemlendirirdiler Hem de onlardan bezileri hasarlarin ve kecidlerin arasinda yerlesirdi ki dusmenin iceri daxil olmasini olduqca cetinlesdirirdi Divarlarin das ozullerinin maraqli ozelliyi onlarin profili idi Onlar yuxari hissesinde cole burularaq keskin yoxusa qalxirdilar Bu oqi no kobay yigilan enisin burulgani adlandirilan buruglara gore onlarin uzerine dirmasmaq olduqca cetinlesirdi bu hem de yapon qesrlerine elave gozellik verirdi Bir cox qesrin xendekleri su ile doldurulurdu hem de eger topoqrafiya imkan verseydi cay suyundan yararlanirdilar Eger isgalcilar xendeyi def ede bilseydiler onlar gerek hem de esas ote mon ve basqa darvazalardan keceydiler Ox atmaq ve ates acmaq ucun xususi delikler Oradan esas hasara geden yegane yol hasarlanmis sahelerden ibaret cox sayda darvaza ve cox saxeli olan kecidlerden kecirdi Esas qulleye teref hereket ederek gerek dolanbaclardan kecesen bu ise hetta siz qulleye yaxinlassaz bele yanlis istiqametde hereket teesurati yaradir Qala divarlarinda olan ambrazuralardan sama ates acan doyusculer dusmeni geri ata bilerdi Ya dzama oxatanlar ucun hundur duzbucaqli ensiz delikler idi teppo dzama ise yumru yaxud kvadrat formada idi ve musketlerden ates acmaq ucun elverisli idi Esas ve mufafize qullelerini divarin asagi ozulunden ireli cixan hissesinden uzun ensiz delik isi otosi vasitesi ile das atmaq olardi Ag vag qesriQesrin erazisine acilan gorunus Bele qesrler texminen Yaponiya 270 il cekecek sulh dovrune qedem qoyanda 17 esrin evvelinde yarandilar Muharibe bitenden sonra qesrler mudafie ve hakimiyyeti saxlamaq ucun yox daha cox samuray ruhunu ve feodal ezemetini tecessum etdirmeye basladilar Himeci qesri Yaponiyada qorunan butun qesrlerden en boyuyu ve deyilenlere gore en gozelidir Onun divarlarini col terefden ag suvaq ortur ve bu hetta damindaki saxsi kiremitleri de daha mohkem edir Butun bunlara gore qesri bezen Ag vag adlandirirlar Yaponiyada bu qesr milli servet sayilir Istinadlar 2007 03 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 sentyabr 2015 apostrophe markup Jacqueline A Ball Himeji Castle Japan s Samurai Past New York Bearport Publishing 2005 32 ISBN 1 59716 001 6 PDF Himeji Rojyo Lions Club 2000 February 9 2005 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi July 10 2010 Menbe Himeci qesri Dunya ehemiyyetli abide