Hilal Həsənov (10 sentyabr 1943, Kirovabad – 30 oktyabr 2019, İstanbul) — Azərbaycan novator teatr rejissoru. Gəncə Dövlət Kukla Teatrının yaradıcısı eyni zamanda keçmiş baş rejissoru, bədii rəhbəri.
Hilal Həsənov | |
---|---|
Hilal Mahmud oğlu Həsənov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Gəncə Azərbaycan SSR |
Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
Vəfat yeri | İstanbul, Türkiyə |
Vəfat səbəbi | ürək çatışmamazlığı |
Dəfn yeri | İstanbul |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Vətəndaşlığı | SSRİ Azərbaycan Türkiyə |
Fəaliyyəti | rejissor |
Fəaliyyət illəri | 1970-2019 |
Həyatı
Hilal Mahmud oğlu Həsənov 10 sentyabr 1943-cü ildə Gəncə şəhərində anadan olub.1959-cu ildə Gəncə şəhəri 20 saylı tam orta məktəbi bitirib. Həmin ilin oktyabr ayının 1-də Gəncə Dövlət Dram Teatrının yardımcı heyətinə aktyor kimi qəbul olunaraq əmək fəaliyyətinə başlayıb. Sənətə olan məhəbbəti onu 1962-ci ildə Mirzağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun rejissorluq fakültəsinə gətirib. İnstitutda təhsil alarkən onun sənət müəllimi və kurs rəhbəri Rza Sarabski olub. Hilal Həsənov 1963–1966-cı illərdə hərbi xidmətə çağrıldığından ali təhsilini 1970-ci ildə bitirə bilib.
Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında suflyor, rejissor köməkçisi və rejissor assisenti kimi də fəaliyyət göstərib.
Bu teatrın səhnəsində 27 sentyabr 1969-cu ildə səhnəyə qoyulan dramaturq Asif Zeynallı və bəstəkar Nəriman Məmmədovun "Məmmədəli kurorta gedir…" pyesinin tamaşasında quruluşçu rejissor Səftər Turabovun və 7 mart 1970-ci ildə dramaturq Şıxəli Qurbanovla bəstəkar Süleyman Ələsgərovun "Sevindik qız axtarır" pyesinin tamaşasında quruluşçu rejissor Şəmsi Bədəlbəylinin assisenti olub. Burada diplom işi üçün dramaturq Məhərrəm Əlizadə və bəstəkar Ağası Məşədibəyovun "Toy kimindir?" musiqili komediyasının quruluşu ona tapşırılıb. O, rəssam Adil Quliyev və dirijor Kamal Abbasovla birlikdə tamaşanı 1970-ci il iyulun 4-də uğurla təhvil verə bilib. Daha sonra o, 1971–1975-ci illərdə İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında aktyor və rejissor olaraq çalışıb.1975–1977-ci illərdə Moskvada Vaxtanqov adına Akademik Dram Teatrında təcrübə keçib. Təcrübə müddəti başa çatdıqdan sonra Gəncə Dövlət Dram Teatrına gəlib. O, burada səhnə fəaliyyətinə aktyor olaraq başlayıb. Belə ki, H. Cavidin "Səyavuş"da Birinci məmur, C. Cabbarlının "Nəsrəddin şah"da İkinci silahlı, Ə. Məmmədxanlının "Şərqin səhəri"də Fəhlə, A. Məmmədovun "Həmyerlilər"də Gənc, Ə. Yusiflinin "Ürək sevərsə"də Poçtalyon, İ. Coşqunun "Komsomol poeması"da Şahsuvar, Y. Əzimzadənin "Anacan"da Qulu və başqa obrazlarını böyük ustalıqla yarada bilib.1986-cı ilə kimi burada aktyor və rejissor kimi fəaliyyət göstərib.
Gəncə Dövlət Dram Teatrının səhnəsində V. Şukşinin "Diribaş adamlar", İ. Coşqunun "Komsomol poeması", S. Rəhmanın "Xoşbəxtlər", S. Qədirzadənin "Gözəllik ondur…", Q. Rəsulov və Ə. Şərifovun "Molla Nəsrəddin zarafatları", Y. Əzimzadənin "Anacan", M. Qorkinin "Qoca", R. Əlizadənin "Doğmalar", O. Zaqradnikin "Zəngli saat", K. Vəliyevin "Üçtelli durna", L. Rəşidzadənin "Toya üç gün qalmış", C. Cabbarlının "1905-ci ildə", U. Şekspirin "III Riçard", E. Radzinskinin "Sokratla söhbətlər", İ. Şıxlının "Odlu çarpazlar", F. Əlyarbəylinin "Qonşular", N. Həsənzadənin "Atabəylər", N. Gəncəlinin "Səadət yağış deyil" və digər quruluşları maraqla baxılan səhnə traktofkalarındandır.
1979-cu ilin payızında Gəncə Dövlət Dram Teatrının bazasında yaradılan "Zərrabi" Nizami Poeziya Teatrının 1979–1990-cı illər ərzində repertuar zənginliyinin təmin olunmasında məhz rejissor olaraq Hilal Həsənovun xidmətləri əvəzsiz olub.
Bu teatrın səhnəsində Nizami Gəncəvinin əsərləri əsasında özünün səhnələşdirdiyi "Xarəzm gözəli haqqında əfsanə", "Ədalət sorağında", "Qılıncla gələn, qılıncla ölər" pyeslərinə uğurlu səhnə həyatı bəxş etməklə müasir və maraqlı rejissor traktofkası ilə diqqəti cəlb edə bilib.1986-cı ilin sonlarında isə Gəncədə rejissor Hilal Həsənovun rəhbərliyi ilə yaradılan "Simurq" Kukla Teatrı fəaliyyətə başlayıb və bu teatrın bazasında Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1 oktyabr 1986-cı il tarixli 299 saylı əmrinə əsasən, Gəncə Dövlət Kukla Teatrı yaradılıb. Bu tarixi hadisədən sonra Hilal Həsənov 1986-cı il noyabr ayının 12-də yaradıcısı olduğu Gəncə Dövlət Kukla Teatrının baş rejissoru, direktoru təyin olunub və 1993-cü ilədək burada fəaliyyət göstərib.1993-cü ildən isə Türkiyə Cümhuriyyətinin İstanbul Böyük şəhər Bələdiyyəsi Göstəri Sənətlər Mərkəzi Kültür A. Ş. və Fateh Universitetində eləcə də İstanbul Böyük şəhər Bələdiyyəsi Teatrında pedaqoq və rejissor olaraq fəaliyyətini davam etdirib.
Türkiyə Cümhuriyyətində rejissor olaraq fəaliyyəti hər zaman böyük əks səda yarada bilirdi. Belə ki, 750 metr torpaq, qum sahəsi olan bir səhnədə 840 aktyor heyətilə 3000 min tamaşaçının iştirakı ilə Kərbəla faciəsindən bəhs edən möhtəşəm bir tamaşanı hazırlamağa müvəffəq olub. Hilal Həsənov yaradıcılığında islam dininin cəhalət dönəmində Məhəmməd Peyğəmbərin vaxtına qədər olan zamanlarda dünyaya gələn qız uşaqlarının diri-diri torpağa basdırılması faktı böyük tənqid hədəfinə çevrilirdi.
İstedadlı rejissor Hilal Həsənov 30 oktyabr 2019-cu il tarixində 76 yaşında İstanbulda əbədiyyətə qovuşaraq orada dəfn olunub.
İstinadlar
- Rejissor Hilal Həsənov vəfat edib [ölü keçid]
Mənbə
- Anar Bürcəliyev, "Gəncədə başlayan, İstanbulda bitən sənətkar ömrü" – rejisor Hilal Həsənovun yaradıcılığı haqqında – Cumhuriyət qəzeti, 07 noyabr 2019-cu il, № 162 (1354) sayında, səh 14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hilal Hesenov 10 sentyabr 1943 Kirovabad 30 oktyabr 2019 Istanbul Azerbaycan novator teatr rejissoru Gence Dovlet Kukla Teatrinin yaradicisi eyni zamanda kecmis bas rejissoru bedii rehberi Hilal HesenovHilal Mahmud oglu HesenovDogum tarixi 10 sentyabr 1943Dogum yeri Gence Azerbaycan SSRVefat tarixi 30 oktyabr 2019 76 yasinda Vefat yeri Istanbul TurkiyeVefat sebebi urek catismamazligiDefn yeri IstanbulMilliyyeti azerbaycanliVetendasligi SSRI Azerbaycan TurkiyeFealiyyeti rejissorFealiyyet illeri 1970 2019HeyatiHilal Mahmud oglu Hesenov 10 sentyabr 1943 cu ilde Gence seherinde anadan olub 1959 cu ilde Gence seheri 20 sayli tam orta mektebi bitirib Hemin ilin oktyabr ayinin 1 de Gence Dovlet Dram Teatrinin yardimci heyetine aktyor kimi qebul olunaraq emek fealiyyetine baslayib Senete olan mehebbeti onu 1962 ci ilde Mirzaga Eliyev adina Azerbaycan Dovlet Teatr Institutunun rejissorluq fakultesine getirib Institutda tehsil alarken onun senet muellimi ve kurs rehberi Rza Sarabski olub Hilal Hesenov 1963 1966 ci illerde herbi xidmete cagrildigindan ali tehsilini 1970 ci ilde bitire bilib Azerbaycan Dovlet Akademik Musiqili Teatrinda suflyor rejissor komekcisi ve rejissor assisenti kimi de fealiyyet gosterib Bu teatrin sehnesinde 27 sentyabr 1969 cu ilde sehneye qoyulan dramaturq Asif Zeynalli ve bestekar Neriman Memmedovun Memmedeli kurorta gedir pyesinin tamasasinda quruluscu rejissor Sefter Turabovun ve 7 mart 1970 ci ilde dramaturq Sixeli Qurbanovla bestekar Suleyman Elesgerovun Sevindik qiz axtarir pyesinin tamasasinda quruluscu rejissor Semsi Bedelbeylinin assisenti olub Burada diplom isi ucun dramaturq Meherrem Elizade ve bestekar Agasi Mesedibeyovun Toy kimindir musiqili komediyasinin qurulusu ona tapsirilib O ressam Adil Quliyev ve dirijor Kamal Abbasovla birlikde tamasani 1970 ci il iyulun 4 de ugurla tehvil vere bilib Daha sonra o 1971 1975 ci illerde Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatrinda aktyor ve rejissor olaraq calisib 1975 1977 ci illerde Moskvada Vaxtanqov adina Akademik Dram Teatrinda tecrube kecib Tecrube muddeti basa catdiqdan sonra Gence Dovlet Dram Teatrina gelib O burada sehne fealiyyetine aktyor olaraq baslayib Bele ki H Cavidin Seyavus da Birinci memur C Cabbarlinin Nesreddin sah da Ikinci silahli E Memmedxanlinin Serqin seheri de Fehle A Memmedovun Hemyerliler de Genc E Yusiflinin Urek severse de Poctalyon I Cosqunun Komsomol poemasi da Sahsuvar Y Ezimzadenin Anacan da Qulu ve basqa obrazlarini boyuk ustaliqla yarada bilib 1986 ci ile kimi burada aktyor ve rejissor kimi fealiyyet gosterib Gence Dovlet Dram Teatrinin sehnesinde V Suksinin Diribas adamlar I Cosqunun Komsomol poemasi S Rehmanin Xosbextler S Qedirzadenin Gozellik ondur Q Resulov ve E Serifovun Molla Nesreddin zarafatlari Y Ezimzadenin Anacan M Qorkinin Qoca R Elizadenin Dogmalar O Zaqradnikin Zengli saat K Veliyevin Uctelli durna L Residzadenin Toya uc gun qalmis C Cabbarlinin 1905 ci ilde U Sekspirin III Ricard E Radzinskinin Sokratla sohbetler I Sixlinin Odlu carpazlar F Elyarbeylinin Qonsular N Hesenzadenin Atabeyler N Gencelinin Seadet yagis deyil ve diger quruluslari maraqla baxilan sehne traktofkalarindandir 1979 cu ilin payizinda Gence Dovlet Dram Teatrinin bazasinda yaradilan Zerrabi Nizami Poeziya Teatrinin 1979 1990 ci iller erzinde repertuar zenginliyinin temin olunmasinda mehz rejissor olaraq Hilal Hesenovun xidmetleri evezsiz olub Bu teatrin sehnesinde Nizami Gencevinin eserleri esasinda ozunun sehnelesdirdiyi Xarezm gozeli haqqinda efsane Edalet soraginda Qilincla gelen qilincla oler pyeslerine ugurlu sehne heyati bexs etmekle muasir ve maraqli rejissor traktofkasi ile diqqeti celb ede bilib 1986 ci ilin sonlarinda ise Gencede rejissor Hilal Hesenovun rehberliyi ile yaradilan Simurq Kukla Teatri fealiyyete baslayib ve bu teatrin bazasinda Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin 1 oktyabr 1986 ci il tarixli 299 sayli emrine esasen Gence Dovlet Kukla Teatri yaradilib Bu tarixi hadiseden sonra Hilal Hesenov 1986 ci il noyabr ayinin 12 de yaradicisi oldugu Gence Dovlet Kukla Teatrinin bas rejissoru direktoru teyin olunub ve 1993 cu iledek burada fealiyyet gosterib 1993 cu ilden ise Turkiye Cumhuriyyetinin Istanbul Boyuk seher Belediyyesi Gosteri Senetler Merkezi Kultur A S ve Fateh Universitetinde elece de Istanbul Boyuk seher Belediyyesi Teatrinda pedaqoq ve rejissor olaraq fealiyyetini davam etdirib Turkiye Cumhuriyyetinde rejissor olaraq fealiyyeti her zaman boyuk eks seda yarada bilirdi Bele ki 750 metr torpaq qum sahesi olan bir sehnede 840 aktyor heyetile 3000 min tamasacinin istiraki ile Kerbela faciesinden behs eden mohtesem bir tamasani hazirlamaga muveffeq olub Hilal Hesenov yaradiciliginda islam dininin cehalet doneminde Mehemmed Peygemberin vaxtina qeder olan zamanlarda dunyaya gelen qiz usaqlarinin diri diri torpaga basdirilmasi fakti boyuk tenqid hedefine cevrilirdi Istedadli rejissor Hilal Hesenov 30 oktyabr 2019 cu il tarixinde 76 yasinda Istanbulda ebediyyete qovusaraq orada defn olunub IstinadlarRejissor Hilal Hesenov vefat edib olu kecid MenbeAnar Burceliyev Gencede baslayan Istanbulda biten senetkar omru rejisor Hilal Hesenovun yaradiciligi haqqinda Cumhuriyet qezeti 07 noyabr 2019 cu il 162 1354 sayinda seh 14