Bu məqaləni lazımdır. |
Hermenevtika (yun. hermeneuo — aydınlaşdırıram) — təfsir (şərh) nəzəriyyəsi və metodikası. Xüsusilə də dini və fəlsəfi mətnlərin, müdrik ədəbiyyatların şərh (təfsiri) edilməsi hermenevtika adlanır.
Hermenevtika mətnin obyektiv (sözlərin qrammatik mənaları və tarixən şərtlənmiş variantları) və subyektiv (müəlliflərin niyyəti) əsaslarına görə mənasının müəyyən etmək olan şərh məharəti nəzəriyyəsidir. Ellinizim dövründə klassik mətnlərin (məs. Homerin) izahı və tədqiqi ilə əlaqədar meydana gəlmiş və sonradan dini kitabların şərhi çərçivəsi daxilində inkişaf etdirilmişdir. XIX əsrdə mətnin mənasının predmeti, hüdudları ilə məhdudlaşdırılmayan "sərbəst" Hermenevtikanın inkişafı başlayır. Dilteydə Hermenevtika ictimai elmlərin tarixi xadimlərin subyektiv niyyətlərinə əsaslanaraq ictimai hadisələrin "başa düşülməsini" təmin edən spesifik metoduna çevrilir. Burada "başa düşülmə" təbiətşünaslıqdakı abstraklaşdırma ilə və ümuminin, qanunun müəyyən edilməsi ilə bağlı "izaha" əks qoyulur. XX əsrdə Hermenevtika tədricən əvvəlcə ekzistensializm çərçivəsində (Haydegger), sonra isə fəlsəfi Hermenevtikanın özündə fəlsəfənin metedoloji əməliyyatlarından biri kimi formalaşır. Hermenevtika əməliyyatlarından tarix, hüquq elmlərində və şüurlu insan fəaliyyətinin obyektivləşdirilmiş nəticələrinin təhlili ilə əlaqəsi olan digər elmlərdə istifadə oluna bilər.
Etimologiya
Hermenevtika sözü Yunanca ἑρμηνεύω (hermēneuō, "şərh etmək, təsfir etmək") sözündən əmələ gəlib. Bu sözün özü də (mütərəddüd etimologiya) ἑρμηνεύς (hermeneus, "şərh edən, təfsirçi") sözündən yaranıb. Praktiki olaraq ilk dəfə bu termin Aristotelin Περὶ Ἑρμηνείας ("Peri Hermeneias") əsərinin adında istifadə olunub.
Həmçinin bu termin yunan tanrılarının mesajlarının şərhçisi olan yunan Tanrısı Hermesin adı ilə bağlıdır.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Hermenevtika yun hermeneuo aydinlasdiriram tefsir serh nezeriyyesi ve metodikasi Xususile de dini ve felsefi metnlerin mudrik edebiyyatlarin serh tefsiri edilmesi hermenevtika adlanir Hermenevtika metnin obyektiv sozlerin qrammatik menalari ve tarixen sertlenmis variantlari ve subyektiv muelliflerin niyyeti esaslarina gore menasinin mueyyen etmek olan serh mehareti nezeriyyesidir Ellinizim dovrunde klassik metnlerin mes Homerin izahi ve tedqiqi ile elaqedar meydana gelmis ve sonradan dini kitablarin serhi cercivesi daxilinde inkisaf etdirilmisdir XIX esrde metnin menasinin predmeti hududlari ile mehdudlasdirilmayan serbest Hermenevtikanin inkisafi baslayir Dilteyde Hermenevtika ictimai elmlerin tarixi xadimlerin subyektiv niyyetlerine esaslanaraq ictimai hadiselerin basa dusulmesini temin eden spesifik metoduna cevrilir Burada basa dusulme tebietsunasliqdaki abstraklasdirma ile ve umuminin qanunun mueyyen edilmesi ile bagli izaha eks qoyulur XX esrde Hermenevtika tedricen evvelce ekzistensializm cercivesinde Haydegger sonra ise felsefi Hermenevtikanin ozunde felsefenin metedoloji emeliyyatlarindan biri kimi formalasir Hermenevtika emeliyyatlarindan tarix huquq elmlerinde ve suurlu insan fealiyyetinin obyektivlesdirilmis neticelerinin tehlili ile elaqesi olan diger elmlerde istifade oluna biler EtimologiyaHermenevtika sozu Yunanca ἑrmhneyw hermeneuō serh etmek tesfir etmek sozunden emele gelib Bu sozun ozu de mutereddud etimologiya ἑrmhneys hermeneus serh eden tefsirci sozunden yaranib Praktiki olaraq ilk defe bu termin Aristotelin Perὶ Ἑrmhneias Peri Hermeneias eserinin adinda istifade olunub Hemcinin bu termin yunan tanrilarinin mesajlarinin serhcisi olan yunan Tanrisi Hermesin adi ile baglidir Felsefe ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin