Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anri Emil Benua Matiss (fr. Henri Émile Benoît Matisse; 31 dekabr 1869[…], Le-Cato-Kambrezi[d], İkinci Fransa İmperiyası[…] – 3 noyabr 1954[…], Nitsa, Fransa[…]) — fransız rəssam, heykəltaraş, Fovizm hərəkatının lideri. "Şlyapalı qadın" (1905), "Rəqs" (1909), "Qollarını qaldıran nökər" (1923) onun məşhur əsərlərindəndir. Anri Matiss XX əsrin ən vacib fransız sənətkarı hesab edilir. Rəngləri böyük bir ustalıqla işlətdiyinə görə Pikasso və Kandinskiylə birlikdə, modern sənətinin ən böyük sənətçilərindən biri kimi qəbul edilir.
| Anri Matiss | |
|---|---|
| fr. Henri Matisse | |
 | |
| Doğum tarixi | 31 dekabr 1869[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 3 noyabr 1954[…](84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Fəaliyyəti | rəssam, heykəltaraş, rəssam-qravüraçı[d], litoqraf, boyakar[d], keramikaçı |
| Təhsili | |
| Janrlar | peyzaj, natürmort, portret rəssamlığı[d] |
| Stillər | impressionizm, fovizm, neoimpressionizm, postimpressionizm |
| Mükafatları | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyat və yaradıçılığı
Uşaqlıq və gənclik illəri
Matiss 1869-cu ilin dekabr ayının 31-də Şimali Fransada dünyaya göz açmışdır. 1870–71-ci il müharibəsi, onun ailəsini Boheyn en Vermandoya qaytardı. Matissin atası həvəskar rəssam, anası isə taxıl ticarətçisi idi. Orta təbəqənin oğlu olan Matiss, uşaq ikən rəsmə maraq göstərməyinə baxmayaraq ilk təhsilini atasının istəyi ilə 1887–1888-ci illərdə Parisdə hüquq fakultəsində almışdır. Uğurla keçən təhsil illərindən sonra Sent Kventində bir vəkilin yanında köməkçi işləməyə başlamışdır. Eyni zamanda Eiol Kventində rəsm çəkmək kurslarını da davam etdirdi. Ancaq 1890-cı ildə, yəni iyirmi yaşında keçirdiyi apendiks əməliyyatından sonrakı uzun bir müddəti yataqda keçirməli olduğundan bir sıra rəsm itkisi adət halına çevrildi və bu da Matissi daha da ruh düşkünü edirdi. Çünki onun həyatı rəsm çəkmək üzərində qurulmuşdu. Həmin vaxtlarda Matissin ən böyük arzusu xəstə yatağından qalxmaq və yenidən rəsmlə məşğul olmaq idi. Məhz elə bu səbəbdən Matiss 1891-ci ildə vəkillik karyerasına son verərək tamamilə rəsmə yönəldi və Parisə gedərək akademik sinfinə qəbul oldu. Ancaq o incəsənət məktəbinə Qustav Moronun studiyasına daxil olmaq üçün 1892-ci ildə getdi. Və 1895-ci ildə imtahanı qazanaraq rəsmən Moronun şagirdi oldu. O, 1897-ci ilə kimi oxudu. Moro liberal müəllim idi. Moreau təbiətə baxmaqla onun tələbələrini həvəsləndirdi və açıq havada rəngləmək, həmçinin tez-tez muzeylərə gedirdi. O xüsusən müasir incəsənətlə maraqlanır, impressionistlərdən təcrübələnirdi. Həyatının rəsm boyaları kimi rəngarəng keçməsi üçün bir dəqiqəsini boşa sərf etməyən Matiss "Ekole Des Arts Dekorativ"ə yazıldı Matiss Filipp de Şampan, Nikolas Pussin və Luvrda Jan Batist Şarden tərəfindən şəkilləri köçürdü və Parisdə açıq havada rənglədi. Təxminən 1898-ci ildə, impressionizmin təsirinin altında, Matissin palitrası daha yüngül oldu, necə ki onun gözəl qadın İlenin dənizə aid gözəl mənzərələrində və Korsikanın və Kot d`Azurunun mənzərələrindən idi. Baxmayaraq ki xarakterdə impressionist Matissin bu erkən işləri artıq rəngdə və sadələşdirmiş formalarda əhəmiyyətli vurğunu göstərirdi. Matissə 1898-ci ildə dörd il əvvəl bir qız uşağı vermiş olan Ameli Parayre ilə evləndi və eyni ildə Londona səfər etdi. J. M. W-in işlərini öyrənmək üçün Kamilla Pissarronun məsləhətindən istifadə etmişdi. Matisse 1899-cu ildə onun birinci heykəlini yaratdı. 1900-cü illərdən başlayaraq Matiss illər boyu böyük maddi maneəyə, çətinliyə dözdü. 1902-ci ildə sənətkar, onun həyat yoldaşını və onların üç övladlarını Bohainə qayıtmağa məcbur etdilər. 1903-cü ildə Salon d Automnesinin əsası qoyulduş 1900-dən 1903-cü ilə qədər Pol Cezannenin təsirinin altında, Matisse natürmortları və nudesi istehsal etdi hansı ki aydınlıqda və ahəngdə digər natürmortları ötüb keçirdi. 1904-cü ildə o Parisdə Ambroise Vollardın qalereyasında onun birinci fərdi tamaşasına malik idi və Mömin Tropezdə yayı keçirdi və həmin müddəti Pol Signac ilə yaşadı. Signac Luxe Matissenin məşhur şəklini, calme volupte (1904–1905), aldi. Salon des independants da göstərildi. Matiss sonra özünü üçün rəssamlar qrupunun lideri kimi reputasiyanı Les Fauves kimi tanınan etdi. Onlara tənqidçi ilə vermiş istehzalı nişanlı, ad Matissenin təcavüzkar zərbələrini və ilkin rənglərin cürətli istifadəsini əks etdirdi. 1905-ci ildə Matisse üç şəkil ilə, Şlyapalı Qadın daxil olmaqla, gözlənilməz şöhrəti əldə etdi, varlı Amerikan eks vətənpərvəri Gertruda Stein tərəfindən alınmış. Şəkil kənarında litoqrafiyalar və heykəl ilə işlədi və II Dünya Müharibəsi ərzində o kitab layihələrinin sırasını etdi. Sonra onun karyerasında kağız konturları ilə təcrübə apardı və Vencedə, Fransada Dominikan kiçik kilsə üçün dekorasiyaları layihələşdirdi. Picasso ilə birlikdə, Matiss həyatı boyu dünyanın ən böyük canlı rəssamlarından biri hesab edildi. Onun başqa işləri "Rəqsi" (1910), "Qırmızı Balığı" və Qrində" (1913) "Mərakeşi özündə saxlayır . 1905-ci ildə Matisse Collioure-də Derain ilə rənglədi. Matisse işləri yerinə yetirdi ki, onların açıq rənglərində və yastı patterningdə Fovizmin mahiyyəti çox vəhdət kəsb etsin.
Zirvənin forması- Fovizm
20-ci əsrin döngəsi haqqında, bir neçə sənətkar var idi ki eyni zamanda və bir-biridən asılı olmayaraq güclü rəng üçün zövqü inkişaf etdirdi. Bu simpatiya Vinsent van Qoqun işindən alındı — hansı ki puantilistlərdən və ya puantilistlər və Taiti adasında primitivismin Pol Qogenin təcrübəsindən. Vizual təcrübəyə primitiv yanaşma ilə əsas rəng sxeminin kombinasiyası hansında ki sadələşdirmə və təhrif expressivenessi, Fovizm ilə nəticələnmiş, artırırlar, hansı ki müasir hərəkatı başladı. Müasir incəliyin ən böyük sahibi Henri Matiss, tərzdnən öyrəndi, hansında ki uşaqlar çəkir, günahsız necə yolda təbii obyektləri görmək, elə bil ilk dəfə onları hiss edirdi. Matiss sənətkar idi kim ki müasir hərəkatda rəngləyən Fransızların milli ənənəsini yerinə yetirdi. Kubizm keçmişin incəsənətinə yeni alternativ kimi səhnəyə daxil olanda — nə onunla daxil oldu, nə də müasir incəsənətdə analitik, beyin keyfiyyət idi. Fovizm, digər tərəfdən, sensualismin qələbəsi onun birinci mərhələsində təmsil etdi, hansı ki xüsusilə rəngdən güclü birbaşa təsir ilə onun məlumatını ötürdü. Fovizm Matisse klassik incəsənəti inkişaf etdirdi. Balansa rəngin, işığı və formanı ifadə etmək, arasında nail olundu, heç bir illüzionizm olmadan iki ölçülü tərzdə təmiz formalar kimi obyektləri təqdim etdi. Matissenin Fauve dövrü 1905-dən 1908-ə uzandı, o şah əsərlərin əzəmətli sıralarını yerinə yetirdi. Sənətkarların üç qrupu Fauvist hərəkatını təşkil etdi, Matissedə cəmləndi. Birinci qrup idi ki, Atelier Moreaudan və Academie Carriere: Marquet, Manguin, Camoin və Puy. İkinci qrup iki sənətkardan ibarət idi: Moris Vlaminck və Derain. Üçdə bir Havr qrupu idi: Othon Friesz, Raoul Dufy və Corclar Braque. Dongen Holland rəssam Kees furqonu həmçinin Fauvesə mənsub idi. 1905 Salon d Automnesində, Fauves onların birinci I ictimai meydana çıxmalarını düzəltdi. 1906-cı ildə Matissenin Həyat sevinci Independantsda göstərildi; şəkil hansı ki rəngli harmoniya ilə əlaqələndirilmiş unbroken səthlərinin sıralarında təşkil edilir və onun yeni ideyalarını təcəssüm etdirir, Fauvesin Kralının adı onu əldə etmiş. Leo Stein Amerikan toplayıcısı onun işini almağa başladı .Matisse 1906-cı ildə Şimalı Afrikaya onun birinci səfərini etdi. Onun Göy Çılpaq və ya Souvenir de Biskra (1907), səfərin suveniridir. Bu şəkildə o contrapposto ilə təcrübə apardı və o Çılpaq Bədənini geri çəkən heykəldə eyni formadan istifadə etdi(1907). 1907-ci ildə Appolinaire, məqalədə Matiss haqqında şərh etmək La Falangedə nəşr etdi, dedi ki, "Biz ekstravaqant və ya ekstremist təşəbbüsün iştirakı ilə burada deyilik: Matissenin incəsənəti fövqəladə ağıllıdır". Ancaq vaxtın Matissenin işi həmçinin hiddətli tənqid ilə rastlaşdı və bu onun ailəsini nəzərdə tutmaq onun üçün çətin idi. Onun mübahisəli 1907 Ad Məlum Deyil bleusunu rəngləmək 1913-cü ildə Çikaqoda Silah anbarı Tamaşasında təsvirdə yandırıldı.
1906-dan sonra Fauvist hərəkatının alçalması Matissin qalxmasına təsir göstərmək üçün heç nəyi etmədi; o Montparnassedə bədii istedadın böyük yığmasının aktiv hissəsi olanda onun ən gözəl işlərinin çoxu 1906-cı ilin və 1917-ci ilin aralarında yaradıldı, hətta baxmayaraq o olduqca yararlı etmir , onun ənənəvi meydana çıxması və ciddi burjuaziya iş vərdişləri ilə Matiss Sergei Shchukin Rusiya bədii toplayıcısı ilə uzun assosiasiyaya malik idi. O komissiya ilə, Musiqi olmağı ilə rəngləyən o biri, rəngləmək iki hissəsi kimi Shchukin üçün xüsusilə La Danse onun əsas işlərindən birini yaratdı, 1910-cu ildə. La Dansenin (1909) daha erkən versiyası Nyu Yorkda Müasir İncəsənətin Muzeyinin toplusundadır.O 1905-ci ildə sabiq Convent des Oiseauxda studiyanı qurmuşdu; bu xarici sənətkarlar üçün yığıncaq yeri oldu. O əsasən Alman və Skandinaviya şagirdlər ilə beynəlxalq bədii məktəbin liderinə inkişaf etdi onun ideyalarını yayırdılar. 1908-ci ildə La Grande revyusunda nəşr etmiş onun "Rəssamın qeydləriləri" bütün nəsilin bədii kredosu oldu. Matiss lütfkar adam idi və sənətkardan utancaq dövlət məmuru ilə daha oxşar baxmış. O istənilən vaxtda onun məzuniyyətini götürmək üçün azad qala bilərdi, o heç vaxt onun təhsili üçün heç bir haqqları qəbul etmədi, bu öhdəlik onun yaradıcı fəaliyyəti ilə toqquşurdu.
Stildə dəyişiklik
1908 və 1913-cü illərdə Matissin İspaniya, Almaniya, Rusiya və Afrikaya səfərləri baş tutur. O, Münxendə olarkən İslam incəsənətinin (1910) sərgisini görür və Moskvada Rus təsvirlərini (1911) öyrənir. Rus kolleksionerləri onun şəkillərini almağa başlayır. 1910-cu il və 1911-ci illər ərzində o 5 heykəl inşa edir. Hansı ki, heykəllər Afrika maskaları və heykəlləri ilə yaxınlıq təşkil edirdi. 1911–12-ci illərdə Mərakeş səfəri onun inkişafında həlledici təsirə malik idi, qeyd edən studiyası və onun içindəkiləri Rəqsdə, Musiqidə, Qırmızı Balıqlarda və interyerlərin sırasında şəkil kimi verdi. Onlar qaralar, bozluqlar, mauves, Yaşıllar və ochers ilə sərt və yığcam stili göstərirlər. Böyük Matiss sərgiləri 1910-cu ildə keçirildi ki, 1913 və 1919.1919-cu ilə kimi Matisse tanınmış sahib beynəlmiləl olmuşdu. Onun stili onda təmiz rənglərin və onların təcrübəli qarşılıqlı təsirlərinin köməyi ilə səciyyələndirildi. Dekorativ nümunələr ilə zənginləşdirilmiş şəkil səthinin iki ölçüsü divar kağızlarından, Şərqi xalçalardan və parçalardan götürdü və arabeskaların, insanın musiqi qabiliyyətləri dekorativ elementlər kimi eyni tərzdə davranılmış olmağı təsvir edir. Matissenin incəsənətinin məqsədi bizim texnoloji yaşımızın gərginliklərindən fərqli olaraq yaşayışın sevincinin təsviri idi. 1920-ci iliin və 1925-ci ilin aralarında, o Qaldırmış etmiş Silahlar ilə kənizlərin sırasını, Kəniz kimi yerinə yetirdi. Bu dövr yüngüllüyün oazisi adlandırılmışdır .
Keçən İllər
1925-ci ildə Matiss fəxri legionun kavaleri edildi və 1927-ci ildə o Pitsburqda Carnegie Beynəlxalq Sərgisində birinci mükafatı aldı. Taiti adasına səfərdən sonra, Matiss Merionda, Pa.da Anbarlar Fondunda qonaq idi və fondun zalı üçün freska, Rəqs (1932–1933), rəngləmək üçün doktor Barnesin səlahiyyətini qəbul etdi. Artan templə işləmək onun həyatını fərqləndirdi. O şəkilləri, kitab illüstrasiyalarını, heykəlləri düzəltdi. Balet yığımlarını, qobelen, şüşə və layihələri istehsal etdi. O Fransanın cənubunda hərbi illəri keçirdi. 1944-cü ildə Pablo Picasso Azad olmanı keçirmək üçün Salon d Automnesində təmsil etmiş olmaq üçün onu təşkil etdi. Matiss onun layihəsi və Vencedə (1948–1951) Dominikan rahibələr üçün Təsbehin Kiçik kilsəsinin dekorasiyası olmaq üçün onun bütün həyatın işinin kulminasiyasını hesab etdi. O qara-ağ plitka şəkillərini layihələşdirdi, şüşəni, altar çarmıxa çəkməsini və geyimləri boyadı. Matiss Vence kiçik kilsəsinin həsr etməsi vaxtı Nyu Yorkda Müasir İncəsənətin Muzeyində böyük keçmişə aid sərgini keçirdi.Matissin incəsənətində son addım tutuldu, onun papiers decoupesi, rəngli kağızda mücərrəd konturlar, 1940-cı illərdə ortalarıda yerinə yetirildi, məsələn, Zənci Boksçusu, Kədər du su padşahı və Caz. Matisse 1954-cü ildə 84 yaşında ürək tutmadan öldü. O Monastere Notre Xanım de Cimiez-in qəbiristanında basdırılır və Matisse Muzeyi ərazidə açıldı.
Sonrakı Oxumaq.
Matissin ən hərtərəfli tədqiqatı indiyə kimi Alfred H.-i Barristeridir, kiçikdir, Matissedir, onun İncəsənəti və onun Kütləsi (1951) — hansı ki bioqrafiyanı, tam biblioqrafik və sənədləri özündə saxlayır. Marağın daha köhnə tədqiqatları Rocer Qızartmasıdır, Henri Matissedir (1935) və Henri Makbrayddır (1930). Daha təzə işlərdən, Jan Leymarie və başqaları (1966) tərəfindən mətn ilə Los-Ancelesdə, Bədii Şurada, Henri Matissedə, Kaliforniyanın Universitetindən, şərhi və Matissenin işinin hamısından nümayəndələr seçmələri təmin edildi. Corclar Duthuit, Fauvist Rəssamları (1950), Jan Leymarie, Fovizm: Bioqrafik və Kritik Tədqiqat (1959), Matiss-də və onun işində ətraflı məlumatı özündə saxlayın.
Miras
Gavalı Çiçəklənmələri, 1948, Müasir İncəsənətin, Nyu Yorkun Muzeyləri Birinci Matissin rəngləməyi ictimai toplu ilə əldə etdi, Ətirşahlar (1910) ilə natürmort idi, Moderne Pinakothek göstərilmiş. Gavalı Henri Matiss tərəfindən rəngləmək 1948 Çiçəklənir, sentyabr 8, 2005-də alındı ki, Henri Kravis və muzeyin, Meri Josye Drouin yeni prezidentlərindən tərəfindən Müasir İncəsənətin Muzeyi üçün Qiymətləndirilmiş qiymət US $ 25 milyon idi. "Həqiqətən yaradıcı rəssam üçün daha çətin heç nə yoxdur — qızılgül rəngləmək, o edə biləndən əvvəl, beləliklə o əvvəl bütün qızılgülləri unutmalıdır — hansı ki nə vaxtsa rənglənildi". Əvvəlcədən, o 1970-ci ildən bəri kütlə tərəfindən görülməmişdi.Matissenin qız Qızçiçəyi tez-tez onun işləyən metodları və onun işləri haqqında anlamalar ilə alimlərə kömək etdi. O 1982-ci ildə öldü, nə qədər ki onun atasının işinin kataloqunu toplamışdı.Matissenin oğlu, Matisse (1900–1989) Pirri, 1930-cu illərdə ərzində Nyu Yorkda vacib müasir bədii qalereyanı açdı. Matisse Gallery Pirri — hansı ki təmsil etmiş 1989-cu ilə kimi 1931-dən aktiv idi və göstərilmiş çox Avropa sənətkarı, bir qədər Amerikan və Nyu Yorkda Kanadalılar tez-tez, o Coan Miru-sunu, Mark Chagall-ı, Alberto Giacometti-ni, Jan Dubuffet-i, Derain Andry-ını, Yves Tanguy-u, Le Corbusier-i, Pol Delvaux-u, Wifredo Qaçışını, Jan Pol Riopelle-ni, Balthus-u, Leonora Carrington-u, Zao Wou Ki-ni, Sem Frensisi, heykəltaraşlar Teodor Roszak-ı, Raymond Masonu, Reg Batler və bir neçə başqa vacib sənətkar, göstərdi, Henri Matissenin işi daxil olmaqla.Henri Matissenin nəvəsi, Pol Matiss, sənətkardır və Massaçusets ştatında yaşayan ixtiraçıdır. Sofi Matisse Matissenin qadın nəticəsi 2008-ci ildə sənətkar kimi aktivdir. Les Heritiers Matiss onun rəsmi Əmlakı kimi fəaliyyət göstərir. Les Heritiers Matiss üçün ABŞ müəlliflik hüququ nümayəndəsidir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Henri Matisse (nid.).
- https://www.nytimes.com/books/first/s/spurling-matisse.html.
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
- https://rkd.nl/nl/explore/artists/53996.
- RKDartists (nid.).
- https://www.theartstory.org/artist/matisse-henri/.
 | Rəssam ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anri Emil Benua Matiss fr Henri Emile Benoit Matisse 31 dekabr 1869 Le Cato Kambrezi d Ikinci Fransa Imperiyasi 3 noyabr 1954 Nitsa Fransa fransiz ressam heykeltaras Fovizm herekatinin lideri Slyapali qadin 1905 Reqs 1909 Qollarini qaldiran noker 1923 onun meshur eserlerindendir Anri Matiss XX esrin en vacib fransiz senetkari hesab edilir Rengleri boyuk bir ustaliqla isletdiyine gore Pikasso ve Kandinskiyle birlikde modern senetinin en boyuk senetcilerinden biri kimi qebul edilir Anri Matissfr Henri MatisseDogum tarixi 31 dekabr 1869 1869 12 31 Dogum yeri Le Cato Kambrezi d Ikinci Fransa Imperiyasi Vefat tarixi 3 noyabr 1954 1954 11 03 84 yasinda Vefat yeri Nitsa Fransa Vefat sebebi urek tutmasiFealiyyeti ressam heykeltaras ressam qravuraci d litoqraf boyakar d keramikaciTehsili Milli Gozel Senetler Mektebi Julian AkademiyasiJanrlar peyzaj naturmort portret ressamligi d Stiller impressionizm fovizm neoimpressionizm postimpressionizmMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyat ve yaradiciligiUsaqliq ve genclik illeri Matiss 1869 cu ilin dekabr ayinin 31 de Simali Fransada dunyaya goz acmisdir 1870 71 ci il muharibesi onun ailesini Boheyn en Vermandoya qaytardi Matissin atasi heveskar ressam anasi ise taxil ticaretcisi idi Orta tebeqenin oglu olan Matiss usaq iken resme maraq gostermeyine baxmayaraq ilk tehsilini atasinin isteyi ile 1887 1888 ci illerde Parisde huquq fakultesinde almisdir Ugurla kecen tehsil illerinden sonra Sent Kventinde bir vekilin yaninda komekci islemeye baslamisdir Eyni zamanda Eiol Kventinde resm cekmek kurslarini da davam etdirdi Ancaq 1890 ci ilde yeni iyirmi yasinda kecirdiyi apendiks emeliyyatindan sonraki uzun bir muddeti yataqda kecirmeli oldugundan bir sira resm itkisi adet halina cevrildi ve bu da Matissi daha da ruh duskunu edirdi Cunki onun heyati resm cekmek uzerinde qurulmusdu Hemin vaxtlarda Matissin en boyuk arzusu xeste yatagindan qalxmaq ve yeniden resmle mesgul olmaq idi Mehz ele bu sebebden Matiss 1891 ci ilde vekillik karyerasina son vererek tamamile resme yoneldi ve Parise gederek akademik sinfine qebul oldu Ancaq o incesenet mektebine Qustav Moronun studiyasina daxil olmaq ucun 1892 ci ilde getdi Ve 1895 ci ilde imtahani qazanaraq resmen Moronun sagirdi oldu O 1897 ci ile kimi oxudu Moro liberal muellim idi Moreau tebiete baxmaqla onun telebelerini heveslendirdi ve aciq havada renglemek hemcinin tez tez muzeylere gedirdi O xususen muasir incesenetle maraqlanir impressionistlerden tecrubelenirdi Heyatinin resm boyalari kimi rengareng kecmesi ucun bir deqiqesini bosa serf etmeyen Matiss Ekole Des Arts Dekorativ e yazildi Matiss Filipp de Sampan Nikolas Pussin ve Luvrda Jan Batist Sarden terefinden sekilleri kocurdu ve Parisde aciq havada rengledi Texminen 1898 ci ilde impressionizmin tesirinin altinda Matissin palitrasi daha yungul oldu nece ki onun gozel qadin Ilenin denize aid gozel menzerelerinde ve Korsikanin ve Kot d Azurunun menzerelerinden idi Baxmayaraq ki xarakterde impressionist Matissin bu erken isleri artiq rengde ve sadelesdirmis formalarda ehemiyyetli vurgunu gosterirdi Matisse 1898 ci ilde dord il evvel bir qiz usagi vermis olan Ameli Parayre ile evlendi ve eyni ilde Londona sefer etdi J M W in islerini oyrenmek ucun Kamilla Pissarronun meslehetinden istifade etmisdi Matisse 1899 cu ilde onun birinci heykelini yaratdi 1900 cu illerden baslayaraq Matiss iller boyu boyuk maddi maneeye cetinliye dozdu 1902 ci ilde senetkar onun heyat yoldasini ve onlarin uc ovladlarini Bohaine qayitmaga mecbur etdiler 1903 cu ilde Salon d Automnesinin esasi qoyuldus 1900 den 1903 cu ile qeder Pol Cezannenin tesirinin altinda Matisse naturmortlari ve nudesi istehsal etdi hansi ki aydinliqda ve ahengde diger naturmortlari otub kecirdi 1904 cu ilde o Parisde Ambroise Vollardin qalereyasinda onun birinci ferdi tamasasina malik idi ve Momin Tropezde yayi kecirdi ve hemin muddeti Pol Signac ile yasadi Signac Luxe Matissenin meshur seklini calme volupte 1904 1905 aldi Salon des independants da gosterildi Matiss sonra ozunu ucun ressamlar qrupunun lideri kimi reputasiyani Les Fauves kimi taninan etdi Onlara tenqidci ile vermis istehzali nisanli ad Matissenin tecavuzkar zerbelerini ve ilkin renglerin curetli istifadesini eks etdirdi 1905 ci ilde Matisse uc sekil ile Slyapali Qadin daxil olmaqla gozlenilmez sohreti elde etdi varli Amerikan eks vetenperveri Gertruda Stein terefinden alinmis Sekil kenarinda litoqrafiyalar ve heykel ile isledi ve II Dunya Muharibesi erzinde o kitab layihelerinin sirasini etdi Sonra onun karyerasinda kagiz konturlari ile tecrube apardi ve Vencede Fransada Dominikan kicik kilse ucun dekorasiyalari layihelesdirdi Picasso ile birlikde Matiss heyati boyu dunyanin en boyuk canli ressamlarindan biri hesab edildi Onun basqa isleri Reqsi 1910 Qirmizi Baligi ve Qrinde 1913 Merakesi ozunde saxlayir 1905 ci ilde Matisse Collioure de Derain ile rengledi Matisse isleri yerine yetirdi ki onlarin aciq renglerinde ve yasti patterningde Fovizmin mahiyyeti cox vehdet kesb etsin Zirvenin formasi Fovizm20 ci esrin dongesi haqqinda bir nece senetkar var idi ki eyni zamanda ve bir biriden asili olmayaraq guclu reng ucun zovqu inkisaf etdirdi Bu simpatiya Vinsent van Qoqun isinden alindi hansi ki puantilistlerden ve ya puantilistler ve Taiti adasinda primitivismin Pol Qogenin tecrubesinden Vizual tecrubeye primitiv yanasma ile esas reng sxeminin kombinasiyasi hansinda ki sadelesdirme ve tehrif expressivenessi Fovizm ile neticelenmis artirirlar hansi ki muasir herekati basladi Muasir inceliyin en boyuk sahibi Henri Matiss terzdnen oyrendi hansinda ki usaqlar cekir gunahsiz nece yolda tebii obyektleri gormek ele bil ilk defe onlari hiss edirdi Matiss senetkar idi kim ki muasir herekatda rengleyen Fransizlarin milli enenesini yerine yetirdi Kubizm kecmisin incesenetine yeni alternativ kimi sehneye daxil olanda ne onunla daxil oldu ne de muasir incesenetde analitik beyin keyfiyyet idi Fovizm diger terefden sensualismin qelebesi onun birinci merhelesinde temsil etdi hansi ki xususile rengden guclu birbasa tesir ile onun melumatini oturdu Fovizm Matisse klassik inceseneti inkisaf etdirdi Balansa rengin isigi ve formani ifade etmek arasinda nail olundu hec bir illuzionizm olmadan iki olculu terzde temiz formalar kimi obyektleri teqdim etdi Matissenin Fauve dovru 1905 den 1908 e uzandi o sah eserlerin ezemetli siralarini yerine yetirdi Senetkarlarin uc qrupu Fauvist herekatini teskil etdi Matissede cemlendi Birinci qrup idi ki Atelier Moreaudan ve Academie Carriere Marquet Manguin Camoin ve Puy Ikinci qrup iki senetkardan ibaret idi Moris Vlaminck ve Derain Ucde bir Havr qrupu idi Othon Friesz Raoul Dufy ve Corclar Braque Dongen Holland ressam Kees furqonu hemcinin Fauvese mensub idi 1905 Salon d Automnesinde Fauves onlarin birinci I ictimai meydana cixmalarini duzeltdi 1906 ci ilde Matissenin Heyat sevinci Independantsda gosterildi sekil hansi ki rengli harmoniya ile elaqelendirilmis unbroken sethlerinin siralarinda teskil edilir ve onun yeni ideyalarini tecessum etdirir Fauvesin Kralinin adi onu elde etmis Leo Stein Amerikan toplayicisi onun isini almaga basladi Matisse 1906 ci ilde Simali Afrikaya onun birinci seferini etdi Onun Goy Cilpaq ve ya Souvenir de Biskra 1907 seferin suveniridir Bu sekilde o contrapposto ile tecrube apardi ve o Cilpaq Bedenini geri ceken heykelde eyni formadan istifade etdi 1907 1907 ci ilde Appolinaire meqalede Matiss haqqinda serh etmek La Falangede nesr etdi dedi ki Biz ekstravaqant ve ya ekstremist tesebbusun istiraki ile burada deyilik Matissenin inceseneti fovqelade agillidir Ancaq vaxtin Matissenin isi hemcinin hiddetli tenqid ile rastlasdi ve bu onun ailesini nezerde tutmaq onun ucun cetin idi Onun mubahiseli 1907 Ad Melum Deyil bleusunu renglemek 1913 cu ilde Cikaqoda Silah anbari Tamasasinda tesvirde yandirildi 1906 dan sonra Fauvist herekatinin alcalmasi Matissin qalxmasina tesir gostermek ucun hec neyi etmedi o Montparnassede bedii istedadin boyuk yigmasinin aktiv hissesi olanda onun en gozel islerinin coxu 1906 ci ilin ve 1917 ci ilin aralarinda yaradildi hetta baxmayaraq o olduqca yararli etmir onun enenevi meydana cixmasi ve ciddi burjuaziya is verdisleri ile Matiss Sergei Shchukin Rusiya bedii toplayicisi ile uzun assosiasiyaya malik idi O komissiya ile Musiqi olmagi ile rengleyen o biri renglemek iki hissesi kimi Shchukin ucun xususile La Danse onun esas islerinden birini yaratdi 1910 cu ilde La Dansenin 1909 daha erken versiyasi Nyu Yorkda Muasir Incesenetin Muzeyinin toplusundadir O 1905 ci ilde sabiq Convent des Oiseauxda studiyani qurmusdu bu xarici senetkarlar ucun yigincaq yeri oldu O esasen Alman ve Skandinaviya sagirdler ile beynelxalq bedii mektebin liderine inkisaf etdi onun ideyalarini yayirdilar 1908 ci ilde La Grande revyusunda nesr etmis onun Ressamin qeydlerileri butun nesilin bedii kredosu oldu Matiss lutfkar adam idi ve senetkardan utancaq dovlet memuru ile daha oxsar baxmis O istenilen vaxtda onun mezuniyyetini goturmek ucun azad qala bilerdi o hec vaxt onun tehsili ucun hec bir haqqlari qebul etmedi bu ohdelik onun yaradici fealiyyeti ile toqqusurdu Stilde deyisiklik1908 ve 1913 cu illerde Matissin Ispaniya Almaniya Rusiya ve Afrikaya seferleri bas tutur O Munxende olarken Islam incesenetinin 1910 sergisini gorur ve Moskvada Rus tesvirlerini 1911 oyrenir Rus kolleksionerleri onun sekillerini almaga baslayir 1910 cu il ve 1911 ci iller erzinde o 5 heykel insa edir Hansi ki heykeller Afrika maskalari ve heykelleri ile yaxinliq teskil edirdi 1911 12 ci illerde Merakes seferi onun inkisafinda helledici tesire malik idi qeyd eden studiyasi ve onun icindekileri Reqsde Musiqide Qirmizi Baliqlarda ve interyerlerin sirasinda sekil kimi verdi Onlar qaralar bozluqlar mauves Yasillar ve ochers ile sert ve yigcam stili gosterirler Boyuk Matiss sergileri 1910 cu ilde kecirildi ki 1913 ve 1919 1919 cu ile kimi Matisse taninmis sahib beynelmilel olmusdu Onun stili onda temiz renglerin ve onlarin tecrubeli qarsiliqli tesirlerinin komeyi ile seciyyelendirildi Dekorativ numuneler ile zenginlesdirilmis sekil sethinin iki olcusu divar kagizlarindan Serqi xalcalardan ve parcalardan goturdu ve arabeskalarin insanin musiqi qabiliyyetleri dekorativ elementler kimi eyni terzde davranilmis olmagi tesvir edir Matissenin incesenetinin meqsedi bizim texnoloji yasimizin gerginliklerinden ferqli olaraq yasayisin sevincinin tesviri idi 1920 ci iliin ve 1925 ci ilin aralarinda o Qaldirmis etmis Silahlar ile kenizlerin sirasini Keniz kimi yerine yetirdi Bu dovr yungulluyun oazisi adlandirilmisdir Kecen Iller1925 ci ilde Matiss fexri legionun kavaleri edildi ve 1927 ci ilde o Pitsburqda Carnegie Beynelxalq Sergisinde birinci mukafati aldi Taiti adasina seferden sonra Matiss Merionda Pa da Anbarlar Fondunda qonaq idi ve fondun zali ucun freska Reqs 1932 1933 renglemek ucun doktor Barnesin selahiyyetini qebul etdi Artan temple islemek onun heyatini ferqlendirdi O sekilleri kitab illustrasiyalarini heykelleri duzeltdi Balet yigimlarini qobelen suse ve layiheleri istehsal etdi O Fransanin cenubunda herbi illeri kecirdi 1944 cu ilde Pablo Picasso Azad olmani kecirmek ucun Salon d Automnesinde temsil etmis olmaq ucun onu teskil etdi Matiss onun layihesi ve Vencede 1948 1951 Dominikan rahibeler ucun Tesbehin Kicik kilsesinin dekorasiyasi olmaq ucun onun butun heyatin isinin kulminasiyasini hesab etdi O qara ag plitka sekillerini layihelesdirdi suseni altar carmixa cekmesini ve geyimleri boyadi Matiss Vence kicik kilsesinin hesr etmesi vaxti Nyu Yorkda Muasir Incesenetin Muzeyinde boyuk kecmise aid sergini kecirdi Matissin incesenetinde son addim tutuldu onun papiers decoupesi rengli kagizda mucerred konturlar 1940 ci illerde ortalarida yerine yetirildi meselen Zenci Bokscusu Keder du su padsahi ve Caz Matisse 1954 cu ilde 84 yasinda urek tutmadan oldu O Monastere Notre Xanim de Cimiez in qebiristaninda basdirilir ve Matisse Muzeyi erazide acildi Sonraki Oxumaq Matissin en herterefli tedqiqati indiye kimi Alfred H i Barristeridir kicikdir Matissedir onun Inceseneti ve onun Kutlesi 1951 hansi ki bioqrafiyani tam biblioqrafik ve senedleri ozunde saxlayir Maragin daha kohne tedqiqatlari Rocer Qizartmasidir Henri Matissedir 1935 ve Henri Makbrayddir 1930 Daha teze islerden Jan Leymarie ve basqalari 1966 terefinden metn ile Los Ancelesde Bedii Surada Henri Matissede Kaliforniyanin Universitetinden serhi ve Matissenin isinin hamisindan numayendeler secmeleri temin edildi Corclar Duthuit Fauvist Ressamlari 1950 Jan Leymarie Fovizm Bioqrafik ve Kritik Tedqiqat 1959 Matiss de ve onun isinde etrafli melumati ozunde saxlayin Miras Gavali Ciceklenmeleri 1948 Muasir Incesenetin Nyu Yorkun Muzeyleri Birinci Matissin renglemeyi ictimai toplu ile elde etdi Etirsahlar 1910 ile naturmort idi Moderne Pinakothek gosterilmis Gavali Henri Matiss terefinden renglemek 1948 Ciceklenir sentyabr 8 2005 de alindi ki Henri Kravis ve muzeyin Meri Josye Drouin yeni prezidentlerinden terefinden Muasir Incesenetin Muzeyi ucun Qiymetlendirilmis qiymet US 25 milyon idi Heqiqeten yaradici ressam ucun daha cetin hec ne yoxdur qizilgul renglemek o ede bilenden evvel belelikle o evvel butun qizilgulleri unutmalidir hansi ki ne vaxtsa renglenildi Evvelceden o 1970 ci ilden beri kutle terefinden gorulmemisdi Matissenin qiz Qizciceyi tez tez onun isleyen metodlari ve onun isleri haqqinda anlamalar ile alimlere komek etdi O 1982 ci ilde oldu ne qeder ki onun atasinin isinin kataloqunu toplamisdi Matissenin oglu Matisse 1900 1989 Pirri 1930 cu illerde erzinde Nyu Yorkda vacib muasir bedii qalereyani acdi Matisse Gallery Pirri hansi ki temsil etmis 1989 cu ile kimi 1931 den aktiv idi ve gosterilmis cox Avropa senetkari bir qeder Amerikan ve Nyu Yorkda Kanadalilar tez tez o Coan Miru sunu Mark Chagall i Alberto Giacometti ni Jan Dubuffet i Derain Andry ini Yves Tanguy u Le Corbusier i Pol Delvaux u Wifredo Qacisini Jan Pol Riopelle ni Balthus u Leonora Carrington u Zao Wou Ki ni Sem Frensisi heykeltaraslar Teodor Roszak i Raymond Masonu Reg Batler ve bir nece basqa vacib senetkar gosterdi Henri Matissenin isi daxil olmaqla Henri Matissenin nevesi Pol Matiss senetkardir ve Massacusets statinda yasayan ixtiracidir Sofi Matisse Matissenin qadin neticesi 2008 ci ilde senetkar kimi aktivdir Les Heritiers Matiss onun resmi Emlaki kimi fealiyyet gosterir Les Heritiers Matiss ucun ABS muelliflik huququ numayendesidir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Henri Matisse nid https www nytimes com books first s spurling matisse html Archivio Storico Ricordi 1808 https rkd nl nl explore artists 53996 RKDartists nid https www theartstory org artist matisse henri Ressam ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin